یادداشت/  محمد حمیدی

افول آمریکا و انتقال قدرت از غرب به شرق

خس خس ناله های "جورج فلوید" شهروند سیاهپوست آمریکایی و جمله معروف "نمیتوانم نفس بکشم" اوکه به سرعت به یکی از شعارهای فراگیر و جهانی مبارزه با نژادپرستی بدل شد و در نهایت قتل تاسفبارش توسط پلیس آمریکا موجب نا آرامی های گسترده و سراسری در ایالات متحده آمریکا شد.
کد خبر: ۹۲۵۳۱۹۹
|
۱۱ تير ۱۳۹۹ - ۱۲:۲۱

به گزارش خبرگزاری بسیج از کرج، خس خس ناله های "جورج فلوید" شهروند سیاهپوست آمریکایی و جمله معروف "نمیتوانم نفس بکشم" اوکه به سرعت به یکی از شعارهای فراگیر و جهانی مبارزه با نژادپرستی بدل شد و در نهایت قتل تاسفبارش توسط پلیس آمریکا موجب نا آرامی های گسترده و سراسری در ایالات متحده آمریکا شد.

عمق و دامنه این نا آرامی ها که تاکنون نیز ادامه یافته بار دیگر موضوع افول قدرت آمریکا را در صدر تحلیل ها قرارداد. البته برخی صاحب نظران افق بلندتری را ترسیم نموده و در مقابل نظریه پایان تاریخ فوکویاما (که از لیبرال دموکراسی به عنوان کامل ترین مکتب و سرنوشت محتوم بشر یاد کرد) به افول لیبرالیسم پرداخته و اذعان دارند که نه فقط آمریکا بلکه این لیبرالیسم است که روز به روز به پایان خود نزدیک و نزدیک تر می شود.

نکته قابل تامل آن است که مباحث مربوط به افول آمریکا صرفا معطوف به حوادث اخیر نبوده ؛ بلکه این امر پس از سال ۲۰۰۰ میلادی به یکی از موضوعات رایج در عرصه آینده پژوهی سیاست بدل شده و برخی اندیشمندان بصراحت از  افول و زوال این "ابرقدرت تنها" سخن گفته اند.

"ایمانوئل تود" در کتاب "پس از امپراتوری" (که در سال ۲۰۰۲ به رشته تحریر درآورده) با طرح این مقدمه که "دوران امپراتوری ایالات متحده به سر آمده است" به تفصیل، موضوع افول آمریکا را مطرح نموده و معتقد است که آمریکا در تلاش شتاب آلوده ایست تا با نمایش عملیات نظامی بر نشانه های زوال خود سرپوش گذارد. او شروع این روند را حمله احتمالی آمریکا به عراق دانسته(که در سال ۲۰۰۳ اتفاق افتاد) و  می نویسد"نبرد علیه تروریسم،عراق و محور شرارت فقط یک بهانه است و این نه حاکی از اقتدار این کشور که نشانه ضعف آن است؛ تاکنون به اینکه آمریکا حلال مشکلات جهانی است انس گرفته بودیم اما امروزه به نظر میرسد که یکی از عوامل بی نظمی در عرصه بین المللی است؛آمریکا از یک محافظ صلح به یک قدرت چپاولگر تبدیل شده است."

البته چند سال بعد صاحب نظرانی چون "فرید زکریا" هم دوره هژمونی آمریکا را تا سال ۲۰۰۳ دانسته و حمله به کشورهای غرب آسیا را آغاز افول این هژمونی بیان کردند. اگرچه دلایل مختلفی برای افول آمریکا بیان شده، اما بنظر میرسد یکی از مهمترین عوامل تاثیر گزار، گسست فرهنگی-اجتماعی جامعه آمریکایی است که محصول خلاء وجود پیشینه تاریخی و تمدنی است. آمریکا کشوری است که از مردمانی با دو زبان اسپانیایی و انگلیسی تشکیل شده است؛ آمریکا کشوری است چند زبانی و چند فرهنگی، بسیار شکننده و بسیار آسیب پذیر نژاد پرستی در این کشور نهادینه شده و غیر سفیدپوستان و غیر اروپائیان، شهروندان درجه چندم آن به حساب می آیند.

از سوی دیگر نظام لیبرال-سرمایه داری آمریکا با مولفه هایی چون سرمایه سالاری، افزون طلبی و افزون خواهی نامحدود و اباحی گری اخلاقی موجب تشدید شکاف ها شده و به مثابه کاتالیزور این گسست عمل می کند؛ گسستی که با تبدیل شدن به یک تنفر نژادی و طبقاتی گسترده و فراگیر، توانسته به عنوان یکی از مولفه های تسریع روند افول آمریکا عمل کند.

ارسال نظرات
پر بیننده ها