ایدهٔ ایجاد اهلبیت مدیا
اولین سالی که کرونا آمده بود، غصهٔ خیلیها در محرم، منحل شدن هیئتها و مراسمهای عزاداری بود. کیمیایی با یادآوری آن روزها میگوید: «اولین سالی که کرونا آمده بود، دو روز قبل از محرم، آقای رائفیپور گفتند جایی را راه بیندازیم برای کسانی که به خاطر کرونا نمیتوانند به هیئت بروند. حداقل در فضای مجازی سعی کنیم به اندازهٔ خودمان پرچم امام حسین (ع) را بالا نگه داریم تا روضه و توسل مردم به امام حسین (ع) زمین نماند.
ابتدا ایدهاش فقط یک کانال تلگرامی و پیج اینستاگرام برای بازنشر مداحی و سخنرانی بود. هدف این بود که معارف اهلبیت و هر نوع مدیایی را که دربارهٔ اهلبیت تولید میشود انتشار دهیم، ولی با فیلترهای خاص مؤسسهٔ مصاف. ما در تمام مناسبتهای قمری و بعضی مناسبتهای شمسی محتوای مرتبط منتشر میکنیم. البته کمکم کار گستردهتر شد و با همکاری مداحان سرشناس کشور، به تولید پرداختیم.».
کیفیت کارمان را افزایش دادیم
مدیر «اهلبیت مدیا» با اشاره به اینکه سال ۱۴۰۰ توقعات از واحد بالاتر رفته بود میگوید: «باید کیفیت کارمان را افزایش میدادیم. بنابراین کادرمان را تکمیل کردیم و دایرهٔ کار را گسترش دادیم.
در اینستاگرام همه به دنبال کاری هستند که هویت بصری خوبی داشته باشد. باید کار خوب را خوب نمایش داد. روی کیفیت کار کردیم. یک سری کارها را با طراحی خودمان یا سفارش مادحین عزیز در استودیو ضبط و تدوین کردیم. بعد گروه ترجمه را راه انداختیم که بعضی از مداحیها و سخنرانیها را به عربی و انگلیسی ترجمه می کردند و اکنون یک کادر حرفهای در زمینهٔ تدوین، ترجمه و طراحی گرافیک داریم.
یکی از تولیدات ما که شبکههای مختلف تلویزیونی هم آن را پخش کردند، تجمیع سرود «سلام فرمانده» به زبانهای مختلف بود. از هر زبان یک بند انتخاب کردیم و کنار هم گذاشتیم که بسیار زیبا شد.».
گروه اهلبیت مدیا، اهلبیتی کار میکنند
کیمیایی دربارهٔ گروه گردانندهٔ اهلبیت مدیا میگوید: «در اهلبیت مدیا حدوداً ۴۰ نفر هستیم که ۱۰ نفر بهصورت ثابت و حضوری کار میکنند. سال اول در دفتر ما همه فی سبیلالله کار میکردند. اما با تعدادی بانی و خیر صحبت کردیم و توانستیم برای بعضی از دوستان مبلغ جزئی حقوق در نظر بگیریم. در حدی که شاید فقط هزینهٔ رفتوآمدشان را تأمین کند. بقیهٔ دوستان هم فی سبیلالله کار میکنند.
بچهها تا کارشان را تمام نکنند از دفتر نمیروند. چون با جان و دل کار میکنند، برکت کار و اثر آن بر مخاطب زیاد است. از کشورهای مختلف با ما تماس میگیرند و میگویند کارها را ترجمه و منتشر میکنند.».
امام زمان هوایمان را دارند
مدیر «اهلبیت مدیا» از نگاه ویژهٔ امام زمان به کارکنان و دفتر این گروه میگوید: «مدیر واقعی این دفتر امام زمان (عج) است. چون هر جا به مشکل برخوردهایم، از جایی که انتظار نداشتهایم راهی برایمان باز شده. این قطعاً نظر لطف خود امام زمان (عج) است.
مثلاً دفتری که داشتیم پسر صاحبملک که طبقهٔ بالا بود، یک جوان شر و دعوایی بود و از حضور ما آنجا ناراحت بود. یک روز دیدیم با عصبانیت به پنجرههای دفتر ما مشت میکوبد. تمام بچهها به شدت ترسیده بودند، خصوصاً یکی از همکاران که باردار بود. با اینکه میدانستیم از پلیس هم نمیترسد، با ۱۱۰ تماس گرفتیم و او با این تهدید که «بالاخره که از اینجا میآیید بیرون و...» قبل از آمدن پلیس فرار کرد. اما خانمهای دفتر میترسیدند بروند بیرون. این موضوع دیگر از دست من خارج شده بود. ناگهان ورق طوری برگشت که این پسر کاملاً از این ماجرا گذشت و حتی وقتی ما را دید کلی عذرخواهی کرد. هیچوقت هم نفهمیدیم چه شد که تا این حد نظرش عوض شد.».
از حمایت مصاف سپاسگزاریم
کیمیایی با قدردانی از نقش حمایتی مصاف در فعالیتهای واحد رسانهای اهلبیت مدیا میگوید: «مؤسسهٔ مصاف همیشه از فعالیتهای ما حمایت کرده. با اعتباری که دارد، با بانیان کارهای ما صحبت کرده. در تبلیغ کارها کمکمان کرده. وقتی به مشکل مالی برخوردهایم، با کمک بانیان مردمی، دستمان را گرفته. ما هم همیشه هماهنگ با مصاف کار کردهایم. اهلبیت مدیا و مهدیاران الان پرمخاطبترین واحدهای مؤسسهاند.»
دربارهٔ آسیبهای مداحی هر کسی نباید نظر بدهد
مدیر اهلبیت مدیا در پایان با تأکید بر اینکه نظر دادن دربارهٔ آسیبهای حوزهٔ مداحی باید به متخصصان امر واگذار شود، میافزاید: «دربارهٔ آسیبهای مداحی هر کسی نباید نظر بدهد؛ حتی کسی مثل من که بیست سال است در این دستگاه هستم. باید عالم دین و پیشکسوت این حوزه صحبت کند. در این باره باید به نظر مراجع و علما مراجعه کنیم. اما آنچه از مداحی به ما رسیده، اشک و روضه بوده. سفارش شده که برای امام حسین (ع) بگرییم و بگریانیم.».
ازآنجاکه مسجد يکي از مکانهای مقدس فرهنگي، سياسي و اجتماعي در نزد ما مسلمانان است و به خاطر اهميت اين مکانها (نهادها) و جايگاه مهم و حساس و ويژه آنها در هر زمان و بخصوص زمان کنوني ما، همگي بهخوبی ميدانيم که يکي از نهادها و پایگاههای انقلابي ايران مساجد بودند. لذا امام خميني بارها فرمودند: مساجد سنگر هستند و دستور مؤکد ميدادند به حفظ آن. استاد شهيد مطهري در کتاب پيرامون انقلاب اسلامي يکي از خطرات براي انقلاب ما را خالي شدن مساجد ميدانند،
بهعنوانمثال امام علی قائل به ايجاد وحدت و اخوت در مسجد بودند و فواید زيادي ازجمله فواید علمي،اجتماعي، سياسي، اخلاقي براي افراد مسجد قائل هستند. ايشان با حضور خود در مسجد، مسجد را تبديل به يک مرکز حکومت و عدالت، قسط، آزادي، مکاني براي قرب الي الله و محراب را محل حرب علي ظالمان قرار داده بودند. ايشان معتقد بودند در عين اينکه مسجد بايد ساده باشد تا تمام اقشار مردم از آن بهره گيرند،بايد محل جذب، کلاس درس، مکاني براي اجتماع، سیاست،اقتصاد، فرهنگ و تمدن باشد. مسجد بايد محلي براي تبادل افکار عمومي و روشن نمودن انديشهها باشد (در عين اينکه بايد از قداست بالايي برخوردار باشد).
لذا امام خميني بارها فرمودند: مساجد سنگر هستند و دستور مؤکد ميدادند به حفظ آن. استاد شهيد مطهري در کتاب پيرامون انقلاب اسلامي يکي از خطرات براي انقلاب ما را خالي شدن مساجد ميدانند.
شواهد روشني در دست است که نشان ميدهد آن حضرت در مسجد به پرسشهای دانشمندان اديان ديگر که به مدينه ميآمدند پاسخ ميگفتند. در زمان خلافت ابوبکر، آن حضرت در مسجد به بحث و گفتگو با هيئتي از راهبان مسيحي که به مدينه آمده بودند، پرداخت و به پرسشهای آنان جواب داد اين هيئت، پیشازاین، پرسشهای خود را با ابوبکر، عمر و عثمان در ميان گذاشته بودند،ولي آنان از پاسخگويي درمانده بودند.
پسازآنکه امیرالمؤمنین علی ،خلافت را به دست گرفت،در آغاز در مدينه و پسازآن در کوفه، در سطح وسیعتری از مسجد بهعنوان مرکز تبليغ معارف اسلامي و روشنگري مردم بهره بردند. آن حضرت بارها در مدينه و کوفه و گاه نيز در مسجد بصره به وعظ و سخنراني پرداختند. بسياري از خطبههاي آن حضرت که اينک در دسترس ما قرار دارد،در مسجد کوفه و يا مسجدالنبی ایرادشده است.
نقش مسجد تنها به جنبههاي عبادی،فرهنگي و نظامي آن محدود نميشود. مسجد بهعنوان یکنهاد سياسي پرتحرک در جامعه اسلامي نيز مطرح است. جنبههاي سياسي با مساجد آميخته است که اين مسئله در زمان رسولالله (در مسجدالنبی و مسجدالحرام) و در زمان امام علی در مسجد کوفه بهخوبی آشکار است. احکام و مقررات ديني با آميزههاي سياسي همراه و همزاد است. با نگرش به مسجد بهعنوان یکنهاد سياسي و اجتماعي اين مسئله روشن ميشود. حتي معابد و کنیسهها قبل و بعد از اسلام چنين بودهاند.
پيامبراکرم و امیرالمؤمنین علی و اهلبیت (علیهماالسلام) به نماز جماعت و مساجد، اين پايگاه عبادي، سياسي و اجتماعي تأکيد داشتند. برخلاف عقيده برخي که مسجد را فقط جاي عبادت ميدانستند. شيعيان در سايه آموزشهای امام علی و اهلبیت پيامبر مسجد را تنها معبد و پرستشگاه نميدانستند، بلکه بدان به چشمخانه دفاع از حق و عدالت نيز مينگريستند. بر پايه چنين ديدگاهي است.
بسيار زيبنده است که اين نقش مسجد، در جوامع اسلامي مورد شناسايي قرار گيرد، زيرا مسجد خانه خدا و مردم و مکاني مناسب براي طرح مصالح عمومي مسلمانان است. اگر چنين نقشي براي مسجد به رسميت شناخته شود و مورد تأکيد قرار گيرد، بخشي از فعالیتهای سياسي مخرب و زیانبار هدايت ميشود و به تلاشهای سالم و سازنده مبدل ميگردد. پيامد چنين برخوردي با مسجد آن است که مسلمانان،خانه خدا را پناهگاه خويش به شمار آورند و بدان به چشمخانهای که روشنگر حق و پشتيبان عدالت است بنگرد، ضمن اينکه طبيعت مسجد و هم ویژگیهای کساني که در مسجد حضور مييابند، سبب ميشود حرکتهای اجتماعي مخالف در بستر سالمي حرکت کنند و البته مؤمنان حق جو، هرگاه بيابند که حرکتي از اساس زیانبار و گمراهکننده است شيوههاي مناسب را براي برخورد با آن برمیگزینند.
مسجد در تاريخ اسلام نقش موثرى در رساندن پيام الهى به مومنان و باورهاى استعدادهاى متعال آنان داشته و به عنوان يكى از قويترين وسيله ارتباط جمعى، داراى آثارى بس مقدس است كه شناخت و بهره گيرى از زواياى ارتباطى آن در استفاده هر چه بهتر و بهينه اين امكان، موثر خواهد بود .
آنچه كه قابل توجه است در تحليل جامعه شناختى جايگاه و كاركرد مساجد و تجمعات مذهبى، در نظر گرفتن جايگاه و كاركرد عناصر مسجد به عنوان مولفه هاى مهم این پايگاه اهميت بسزايى دارد. طبيعى است كه عناصر ساختى هر پديده، نظام و مجموعه اى تشكيل دهنده ساخت آن مى باشد در تغيير تبديل و مولفه آن مجموعه و يا از سوى ديگر در عقب گرد و ارتجاعى كردن فرآيند آن، اثرى كليدى دارند.
تاكيد حداقل 28 آيه بطور مستقيم و ده ها آيات ديگر بطور غير مستقيم به مسجد .تاكيد صدها حديث و روايات در كتب مختلف از جمله وسائل شيعه و من لا يحضر الفقيه و غيره به حضورو مشاركت در مسجد و تاكيد نقش و كاركردهاى مختلف آن .
تاكيد رهبران و مبارزان و تكليف و سفارش امام خمينى (ره) در مورد حضور تمام افراد جامعه در مسجد و احيأ آن .
سفارش شهيدان و علما ازجمله مقام معظم رهبرى و شهيد مطهرى بر نقش كليدى مسجد. از آنجا كه پيامبر صل الله علیه و آله و على علیه السلام و اهل بيت (عليهما السلام) اولين پايگاه خود را مسجد قرار داده لذا نقش عبادى، سياسى و اجتماعى آن بركسى پوشيده نيست وهمچنين نقش مساجد در انقلاب اسلامى كه يكى از اركان انقلاب به شمار مى رفت اهميت و هدف كارما را روشن مى گرداند. چون انقلاب اسلامى ايران از مساجد شروع شد و اوج گرفت. به تعبيرامام (ره) هميشه درصدر اسلام مسجد مركز حركات و مركز جنبشها بوده است. اما متاسفانه مساجد در اين زمان در حال فراموشى و خالى شدن است و اين خطر انقلاب و اسلام ما را در خطر قرار ميدهد.
بی تردید،«مساجد»؛ بهترین، موثرترین و نزدیک ترین راه برای اشاعه فرهنگ اسلامی و شکل گیری اجتماعات مسلمین می باشند. از این رو، نقش فوق العاده موثری در تحکیم اساس نظام اسلامی دارد. با این نگاه، مساجد، از صدر اسلام تا به امروزه جایگاه ویژه ای در فرهنگ جامعه اسلامی و ایرانی داشته که علاوه بر کارکرد اجتماعی، عبادی و معنوی خود، کانون سیاسی نیز محسوب می شدند.
قدر مسلم در عصر ارتباطات و تکنولوژی، تنوع کارکردها و برنامه های مساجد، بیش از گذشته حائز اهمیت است؛ چرا که مقتضیات جهان امروز می طلبد که مساجد بیش از پیش در مقابل دسیسه ها و دخالت های بیگانگان کارساز باشند.
مساجد و مقابله با جنگ نرم
امروزه، مهم ترین بحث از دیدگاه مقام معظم رهبری؛«جنگ نرم»است و به تعبیر ایشان جوانان، افسران این کارزار هستند که می توانند کانون های جنگ نرم را در مساجد راه اندازی کنند.
در طول تاریخ، مساجد؛ مرکزی برای ساماندهی رزمندگان اسلام و مقابله با توطئه های داخلی و خارجی بود که ضمن برخورداری از مرکزیت عبادی و تربیت معنوی، کانونی برای مقاومت در برابر استبداد و سلطه گران و قوای استکبار محسوب می شد.
در تعریف جنگ نرم گفته اند که« اقدامی بسیار پیچیده و پنهان متشکل از عملیات های سیاسی، فرهنگی و اطلاعاتی کسترده است که از سوی قدرت های بزرگ جهان برای ایجاد تغییرات دلخواه و مطلوب کشورهای هدف انجام می شود».
در جنگ نرم، استکبار قلبها را نشانه می گیرد، فکرها را می سوزاند، نیت ها را خاکستر می کند و ایمان ها را می خشکاند. در حقیقت در چنین جنگی، نه «مرزها»، بلکه «مغزها» مورد حمله قرار می گیرد و اربابان استکبار با استحاله ی عقاید و جا به جایی دیدگاه ها، اهداف از پیش تعیین شده ای را تعقیب می نمایند.
در جنگی که ادوات نظامی نقش تعیین کننده ای نداشته باشند و خاکریزها معلوم نباشند و سمت وسوی تیراندازی ها را نتوان تشخیص داد، می بایست؛ نخست ویژگی ها، ابعاد و ابزارهای این نوع جنگ را رصد کرد؛ زیرا در غیر این صورت هیچ گاه نمی توان به مقابله با آن پرداخت.
برای مقابله با پدیده ی نو ظهور جنگ نرم، راهکارهای فراوانی را می توان پیشنهاد نمود. لکن با گسترش برنامه ه و فعالیت های فرهنگی با محوریت مسجد ، کاری از پیش خواهد رفت. زیرا« اگر دامنه ی فعالیت های فرهنگی و محصولات فرهنگی تأثیرگذار بر جامعه و جوانان گسترش پیدا کند، می توان تهاجم دشمن را به موقع دفع کرد. از سوی دیگر، یکی از عرصه های جهاد که امروزه همهی نخبگان فکری، هنرمندان،روشنفکران و بسیجیان باید وارد آن شوند، عرصه ی جهاد و مقابله با افکار و فرهنگ غلط و انحرافی است». در این مبارزه ی غیر مستقیم، مساجد و ائمه ی جماعات و روشنفکران جامعه وظیفه ی سنگینی بر عهده خواهند داشت. چنانچه در برهه ای از تاریخ ایراد سخنرانی و خطابه تنها مسئله ای بود که به بعضی از مساجد رونق می بخشید و اگر خطیب توانایی در مسجد یافت نشود، رفته رفته آن مسجد شکوه و رونق خود را از دست خواهد داد.
به هرحال جنگ نرم واقعیتی انکار ناپذیر است؛ که توجه به راهکارهای فرهنگی علی الخصوص تقویت «مساجد» و روحیه ی اتحاد و همبستگی مردم از طریق نهادی مقدس همچون مسجد می تواند بسیاری از دسیسه های دشمنان را در نطفه خفه سازد.
بی تردید،«مساجد»؛ بهترین، موثرترین و نزدیک ترین راه برای اشاعه فرهنگ اسلامی و شکل گیری اجتماعات مسلمین می باشند. از این رو، نقش فوق العاده موثری در تحکیم اساس نظام اسلامی دارد. با این نگاه، مساجد، از صدر اسلام تا به امروز جایگاه ویژه ای در فرهنگ جامعه اسلامی و ایرانی داشته که علاوه بر کارکرد اجتماعی، عبادی و معنوی خود، کانون سیاسی نیز محسوب می شدند.
قدر مسلم در عصر ارتباطات و تکنولوژی، تنوع کارکردها و برنامه های مساجد، بیش از گذشته حائز اهمیت است؛ چرا که مقتضیات جهان امروز می طلبد که مساجد بیش از پیش در مقابل دسیسه ها و دخالت های بیگانگان کارساز باشند.
حسین عزب دفتری (دفتری)
محرم الحرام 1444
اهل بیت مدیا #
گزارش: ملینا فرحانی