ارائه تعریف مفهومی و عملیاتی جامع
برای اقتصاد مقاومتی بسی دشوار و گسترده می باشد. لکن مقاومت اقتصادی را می توان
از ادبیات جهانی بصورت زیر استخراج نمود که ساختار و پیوند های درونی اقتصاد و
پایه و اساس طوری پی ریزی گردد که یک
اقتصاد مستقل و قائم به ذات و استوار و تاب آور در برابر فشار ها و شوک ها و تحریم
های اقتصادی مقطعی و بلند مدت را با محیط نهادی و قانونی سیستمی پویا و همبسته
فراهم سازد برای تولید و رشد اقتصادی درونزا و خود جوش که البته مجهز به ابزار و
تکنولوژی بومی شده و درونی شده و به روز دنیا باشد و بهره وری و کارایی در صحنه
رقابت تولیدات و محصولات با رقبای جهانی را کسب نماید و بنابراین اقتصاد رشد برونگرا داشته باشد یعنی
با نگاه به نیاز های بازار های بین المللی محصولات غیر نفتی را در راستای مزیت ها
و استعداد ها و ظرفیتهای شناسایی شده و پرورش داده شده تولید و توسعه داده و با
شبکه روز آمد بازاریابی و برند سازی به صادرات بیانجامد. در واقع توسعه کارافرینی
در مسیر ایجاد و تشویق تاسیس بنگاههای دانش بنیان جهت تحقیق و توسعه و تولید و
تجاری سازی محصولات جدید، به روز و با تکنولوژی های برتر دنیا با رویکرد نه فقط مصرف
داخلی بلکه تولید برای صادرات و رشد اقتصادی برونزا از این بابت حاصل می گردد که
بازار محصولات همواره تضمین شده و گرم بماند.
در راستای تحقق بند های 24 گانه
سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری جهت مقاوم سازی اقتصاد که تنها محدود به دوران
تحریم نمی باشد و برای کشور دارای ایدئولوژی مستقل که همواره اصطکاکهای سیاسی و
تنش های بین المللی وجود دارد این امر واقعیتی است که ناگزیر از مواجه با آن فلذا
آماده سازی برای مواجه با ان را گریز ناپذیر می نماید. اصلاح ساختاری و نهادی و
پایه ای اقتصاد امری دشوار ، سنگین و بلند مدت می باشد که علی رغم اهتمام مقام
معظم رهبری در نام گذاری شعار های چند سال اخیر[1] این
کار بس عظیم در جهت تقویت اقتصاد که نقطه اسیب انقلاب اسلامی و نقطه هدف دشمنان آن
می باشد به کندی پیش می رود. این امر مهم امکان پذیر نیست مگر با اراده ای جهادی و
تعامل و همدلی مردم و مسئولین کشور بصورت متقابل و همسو تا کلیه نیرو ها و انرژی و
تانسیل های کشور در راستای این امر مهم مسیر یابی گردد. ریشه های عقلی و فلسفی و نشانه های بینه در
آیات و روایات اسلامی در راستای تقویت جامعه اسلامی از منظر اقتصادی برای مواجه با
دشمنی ها و مقاوم سازی و خود سازی مطالعه چند بعدی و طولانی نیاز دارد.
"و اعدوا لهم مااستطعتم من قوه و من رباط
الخیل ترهبون به عدو الله و عدوکم و آخرین من دونهم لا تعلمونهم الله یعلمهم و ما
تنفقوا من شیء فی سبیل الله یوف الیکم و انتم لاتظلمون"[2] حالت آمادگی و برخورد با آنها را تا آنجا که
می توانید فراهم کنید، از قدرت نظامی و ابزار جنگی و اطلاعاتی و ...بگونه ای که،
دشمنان خدا و دشمنان خودتان را دچار حراس کنید و هم دیگر دشمنان را که شم نمی
شناسید و خدا آنها را می شناسد و آنچه از امکانات اقتصادی که در این راه (راه خدا)
هزینه می کنید به شما باز گردانده می شود و (از این آمادگی و هزینه کردن) به شما
ستم نخواهد شد.
در جهت
تحقق اقتصاد مقاومتی در سطح ملی و همچنین در استان لرستان اولین قدم آسیب شناسی
اقتصاد می باشد.
آسیب
شناسی اقتصاد لرستان:
1-
نرخ
بیکاری بالا و نرخ مشارکت پایین نیروی انسانی در فعالیت های اقتصادی ، ظرفیت و
نعمتی که بطور مطلوب مورد بهره برداری قرار نمی گیرد و متاسفانه هدر رفته و هرز
روی منابع انسانی استان اتفاق می افتد.
2-
کمبود
های آشکار در عرصه زیر ساختهای حمل و نقل، آب ، مهارت آموزی فنی و حرفه ای رسمی و
غیر رسمی، گاز رسانی، زیر ساخت های صنعتی و معدنی،
3-
رکود
بسیاری بنگاههای بزرگ صنعتی و کشاورزی استان و عدم اهتمام جدی مسئولین دولتی و بخش
خصوصی استان به باز پروری و راه اندازی آنها
4-
کمبود
اعتبارات مالی جهت اجرای طرح های اقتصادی، زیر بنایی و تولیدی توسط بخش خصوصی
5-
فرار
سرمایه از استان و کاهش موجودی سرمایه در بخش های اقتصادی استان
6-
ضعف
مدیریت اجرایی دستگاهها در اقدامات هماهنگ در اجرای مطالعات جامع مزیت یابی، آمایش
سرزمینی و ترویج مدیریت دانش با رویکرد جهت توسعه کارآفرینی، حمایت از سرمایه
گذاری و جذب سرمایه گذاران خارج از استان
·
جهت
تحقق برخی از بند های مربوط به سیاستهای اقتصاد مقاومتی در استان راه کارهای زیر
به ذهن می رسد:
1-
در
راستای توسعه کارآفرینی در استان و حمایت از بنگاههای دانش بنیان ، اتاق فکر توسعه
کارافرینی استان در استانداری با حضور نمایندگان دستگا ههای اجرایی (استانداری،
جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت، میراث فرهنگی و گردشگری و ...) ، بانکهای استان
و دانشگاههای استان بعنوان مشاورین تخصصی و علمی تشکیل و کارگروه های تخصصی آن
فعال و پویا برای خدمت رسانی به کارآفرینان و سیاست های حمایتی سرمایه گذاری و
بنگاههای کوچک و متوسط را هدایت و اجرایی نمایند.
2-
راه
کارهای انتقال از کشاورزی سنتی در استان به کشاورزی صنعتی با مقیاس بزرگ مزرعه،
مکانیزاسیون و تحقیق و توسعه گونه های بومی زراعی و گیاهان دارویی و باغی استان در
کنار توسعه صنایع تبدیلی ( سیلو ها، سرد خانه ها و ...) ، فرآوری و بسته بندی
متناسب با بازار های هدف جهت کسب حداکثر ارزش افزوده از استعداد ها و مزیت های
استان
3-
تشکیل
و توسعه مجتمع فرش دستباف استان جهت تکمیل زنجیره تولید فرش دستباف که کلیه مواد و
مراحل و نقشه های بومی آن موجود می باشد و نیازمند تنها تجمیع و تشکل با هویت و
برند لرستانی جهت بازار سازی و حرفه آموزی و ایجاد اشتغال مفید با سرمایه اندکی
قابل راه اندازی است که تنها اندکی تدبیر نیاز دارد.
4-
ریشه
یابی علت رکود بسیار از واحد های تولیدی و صنعتی استان از قبیل مجتمع کشت و صنعت
لرستان، کارخانه یخچال سازی، پارسیلون و چرم و پوست و بسیاری معادن سنگ استان
بمنظور کمک و حمایت مادی و معنوی برای راه اندازی مجدد و بهره برداری از آن سرمایه
های استان
5-
رایزنی
های سیاسی و مدیریتی جهت جذب اعتبارات بانکی برای توسعه استان، و بهره گیری از
ظرفیت صندوق توسعه ملی و همچنین سرمایه گذاران خارجی و هلدینگ های مالی شامل شستا(
تامین اجتماعی)، سازمان اقتصادی کوثر و ... برای تامین سرمایه گذار در استان
6-
تشکیل
اتاق فکر مشترک استانداری – اتاق
بازرگانی و دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی و علمی استان جهت تدوین برنامه های عملیاتی
در قالب کمیته های تخصصی برای هر یک از بخش های مزیت دار استان از قبیل گردشگری،
صنایع دستی ، کشاورزی و دامپروری، صنایع تبدیلی و بسته بندی ، خدمات فنی و مهندسی
جهت استخراج اولویت ها و فرصتهای سرمایه گذاری استان و هدایت و حمای کارافرینان در
مسیر صحیح و توسعه ای
7-
حمایت
از تشکل تجار و بازرگانان استان در اتاق بازرگانی جهت بازاریابی و برند سازی و
مهندسی بازار برای محصولات تولیدی استان و حتی جذب سرمایه گذاری خصوصی
8- رایزنی نمایندگان و مسئولین استان در جهت تعریف و
ارائه برنامه ها و طرح های توسعه ای با ردیف بودجه ملی و استانی با رویکرد استثنا
قائل شدن برای استان محروم و آسیب دیده جنگی بمنظور پر کردن خلاء های زیر ساختی
استان که در نتیجه اجرای سیاست های کلی اصل 44
از دید و تعهد دولت خارج گردیده است.
[1]- اصلاح الگوی مصرف – جهاد اقتصادی – همت مضاعف و کار مضاعف – تولید ملیو حمایت از کار و سرمایه ایرانی – اقتصاد مقاومتی – همدلی دولت و مردم
[2]سوره انفال ، آیه 60
دکترعلی کارشناسان عضو هیات علمی دانشگاه لرستان