افطاری‌دادن از بیت‌المال و هزینه‌هایی که بر دوش فقرا آوار می‌شود

به گزارش خبرگزاری بسیج از یزد؛ به نقل از طنین ایران، با شدت‌گرفتن تحریم‌های ناجوانمردانه، به طور مشخص دو رویکرد متمایز در میان متصدیان برجسته و صاحب‌نظران به چشم می‌خورد:

الف) در رویکرد نخست که مورد اهتمام خاص مقام معظم رهبری نیز قرار دارد، تاکید اصلی بر توجه به توانمندی‌های داخلی با اولویت‌بندی‌های منطقی و به عبارتی اقتصاد مقاومتی است.

ب) در رویکرد دوم، اگرچه گاهی متاثر از فضای موجود و مطالبات رهبری و دیگران، از اقتصاد مقاومتی هم سخن به میان می‌آید، اما تاکید اصلی بر به‌نتیجه‌‌رساندن مذاکرات به هر قیمتی است و در این راه ابایی از واگذاری امتیازهای غیرمتعارف به طرف مقابل برای کاهش فشار تحریم‌ها به چشم نمی‌خورد.

مقام معظم رهبری نیز در نخستین روز سال 94 در جع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی(ع) به این دو رویکرد تصریح کرده، فرمودند:

«در نگاه کلان به اقتصاد کشورمان دو جور نگاه وجود دارد. من خواهش می‌کنم بخصوص صاحب‌نظران و همچنین جوانان و عامّه‌ مردم عزیزمان به این نکته توجّه کنند که دو جور نگاه به رونق اقتصادی و پیشرفت اقتصاد وجود دارد؛ یک نگاه می‌گوید که ما پیشرفت اقتصاد را باید از ظرفیّت‌های درون کشور و درون مردم تأمین بکنیم. ظرفیّت‌های بسیار زیادی در کشور وجود دارد که از این ظرفیّت‌ها یا استفاده نشده است یا درست استفاده نشده است؛ از این ظرفیّت‌ها استفاده کنیم؛ [یعنی] اقتصاد درون‌زا؛ اقتصادی که مایه‌ خود و مادّه‌ خود را از درون کشور و از امکانات کشور و از توانایی‌های مردم خودمان به دست می‌آورد. این یک نگاه است که می‌گویند برای رونق اقتصادی نگاه کنیم به امکانات درونی کشور و استعدادها را و ظرفیّت‌ها را بشناسیم، آنها را بدرستی به کار بگیریم، [آن وقت] اقتصاد رشد خواهد کرد، نمو خواهد کرد؛ این یک نگاه.

نگاه دوّم به اقتصاد کشور نگاه به پیشرفت اقتصاد با استفاده از کمک بیرون از مرزها است؛ می‌گوید سیاست خارجی‌مان را تغییر بدهیم تا اقتصاد ما درست بشود، با فلان مستکبر کنار بیاییم تا اقتصاد رونق پیدا کند، تحمیل قدرت‌های مستکبر را در بخش‌های گوناگون و مسائل گوناگون بپذیریم تا اقتصادمان رونق پیدا کند؛ این هم نگاه دوّم است. امروز شرایط کشور به ما نشان داده است که این نگاه دوّم یک نگاه کاملاً غلط و عقیم و بی‌فایده است...»(+)

متاسفانه آن‌گونه که از قرائن برمی‌آيد، دولت محترم علیرغم تاکیدهای نه‌چندان جدی بر توجه به توانمندیهای داخلی و اقتصاد مقاومتی، بخش اصلی توان خود را معطوف به مذاکرات کرده است و در این راه ابایی ندارد هر از گاهی سخنانی دور از آداب کشورداری بر زبان آورد؛ سخنانی با طعم خالی بودن خزانه یا ارتباط‌ آب آشامیدنی و تحریم‌ها!

در این میان، چشم‌دوختن به دست بیگانگان از سویی و کم‌لطفی در حق اقتصاد مقاومتی به معنای واقعی موجب شده است تا برخی تصور کنند واقعا چاره‌ای جز کوتاه‌آمدن در برابر زیاده‌خواهی‌های دشمنان وجود ندارد و در غیر این‌صورت، منابع مالی و اعتباری داخلی در وضعیت کنونی پاسخگوی اداره کشور نیست! این در حالی است که بر خلاف برخی القائات هدفمند، اوضاع این‌گونه که تبلیغ می‌شود نیست و می‌توان با صرفه‌جویی و اولویت‌بندی‌های منطقی، منابع مالی قابل توجهی را در مسیر برآوردن نیازها و اجرای طرح‌ها متمرکز کرد. مقام معظم رهبری نیز در دیدار اخیر نمایندگان مجلس با ایشان در این باره فرموده بودند:

« برادران ما در دولت هم تکرار می کنند که اینکه شما دائم تکرار می کنید چه و چه، خب ما دچار کمبود منابعیم. بله، بنده هم می دانم که ما دچار کمبود منابعیم و تحریم هم تأثیر داشته است در این کمبود منابع - این را ما شکی نداریم - لکن وقتی انسان کمبود منابع دارد، باید چه کار کند؛ باید دو دستی به سر خودش بزند؟ باید شیون کند؟ نه، راه علاج پیدا کنید. راه علاج دارد؛ یکی از راه‌های علاج صرفه‌جویی است، صرفه‌جویی کنید؛ در تقسیم و توزیع منابع داخلی، اولویت ها را رعایت کنید؛ این ها راه علاج است. بن‌بستی وجود ندارد. کمبود منابع، مشکل ما است، نه گره بازنشدنی ما؛ یک مشکلی است، این مشکل را باید برطرف کرد؛ خب این راه‌حل دارد. ما الان پول ها را گاهی در جاهایی خرج می کنیم که نباید در آن جاها خرج بشود. بعضی از دستگاه‌ها را ما می‌شناسیم - بنده از نزدیک بعضی از دستگاه‌ها را می‌شناسم - که توانسته‌اند خدمات خودشان را به چند برابر افزایش بدهند بدون این که یک قِران به بودجه‌ اینها اضافه شده باشد؛ با مدیریت درست، با نگاه درست، با کم کردن از مصارف زائد؛ که این البتّه، هم شامل دولت است، هم شامل مجلس است، هم شامل نیروهای مسلّح است. غیر از نیروهای مسلّح هم داریم [به‌صورت] موردی، امّا در بخشی از نیروهای مسلّح هم در یک‌جاهایی دیدیم که توانایی‌هایشان و کارکردشان مضاعف شد، بدون اینکه بودجه‌شان اضافه بشود؛ یعنی می شود این کار را کرد. پس بنابراین این کمبود منابع هم نباید برای ما بهانه‌ای بشود برای اینکه بگوییم نمی شود کار کرد؛ نه، اگر انضباط مالی وجود داشته باشد، همه‌چیز قابل حل است. این چیزها هم قابل حل است. البتّه تکرار می کنم این انضباط مالی مخصوص دولت نیست؛ مجلس هم همین‌جور است، جاهای دیگر هم همین‌جورند؛ همه باید انضباط مالی داشته باشند.»(۱۳۹۴/۰۳/06) (+)

از جمله مواردی که تجدیدنظر در آن بخصوص در شرایط کنونی و ماه مبارک رمضان ضروری می‌نماید، موضوع افطاری دادن‌های آنچنانی از کیسه بیت‌المال است! به عبارتی، در حالی که دولتمردان مدام از اوضاع نامناسب خزانه می‌نالند و فشار ناشی از گرانی‌ حتی به کالاهای ضروری مردم همچون نان نیز رسیده است، شایسته نیست که دستگاه‌ها و نهادهایی با بودجه بیت‌المال سفره های مجلل افطار بگسترانند؛ سفره‌هایی که هزینه‌های تامین آن بر دوش همه از جمله قشر محروم جامعه نیز آوار می‌شود، بی آنکه خود کم‌ترین بهره‌ای از آن ببرند.

این در حالی است که چشم‌پوشی از سفره‌های افطار دولتی، نه‌تنها موجب صرفه‌جویی‌ قابل توجه در سطح کشور می‌شود، بلکه هیچ پیامد منفی قابل ذکری نیز به دنبال ندارد.

البته تردیدی نیست که تاکید بر ضرورت لغو برنامه‌های افطاری دادن از بیت‌المال برای مدیران و همکاران دولتی، منافاتی با اطعام نیازمندان از بیت‌المال به ویژه در این ماه مبارک ندارد!

در این راستا مناسب است اقدام قوه مقننه در لغو مراسم افطاری، سرلوحه دیگر نهادها و سازمان‌های حکومتی اعم از دولت و غیر دولت قرار گیرد. توضیح بیشتر این که هر ساله قوه مقننه، برای نمایندگان خانه ملت و خانواده‌های آنها، کارکنان مجلس، کتابخانه و مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، مراسم افطاری به صورت مجزا برگزار می‌کرد، که این برنامه در سال جاری با هدف صرفه‌جویی لغو شده است.

از این گونه صرفه‌جویی‌ها می‌توان به بسیاری از همایش‌های بی‌فایده یا کم‌فایده، ماموریت‌های اداری و سفرهای دور و دراز غیرضروری، تغییر مبلمان و دکوراسیون ادارات و نظایر آن نیز اشاره کرد که پرداختن به آن‌ها خود مجال دیگری می‌طلبد.