به گزارش خبرگزاری بسیج از پارس آباد، اگر از من و شما بپرسند که در مورد قدمت پارس آباد مغان و آداب و رسوم و... چه می دانید اغلب یا نمی دانیم و یا اندکی می دانیم و یا اینکه ناچاریم به شیوه گفتاری گوشه ای را بازگو کنیم که تاثیر آن ناچیز خواهد بود و ملال آور. دلیل آن هم این است که شهر ما حافظه ندارد. شاید شنیده باشید که شهری که موزه ندارد حافظه ندارد و شهری که حافظه ندارد مجبور به تکرار آن است.
۲۸ اردیبهشت ماه مصادف با ۱۸ می، در تقویم‌ها روز جهانی موزه و میراث فرهنگی نامگذاری شده است. به همین مناسبت بهانه ای شد تا ضمن قدردانی از دست اندرکاران میراث فرهنگی. گفتگویی با رئیس میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری پارس آباد انجام داده و گذری بر میراث و آثار تاریخی بر جای مانده در این شهرستان کرده باشیم.
صیاد اسماعیلی رئیس میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری پارس آباد امروز در گفت و گو با خبرنگار آران مغان گفت: شهرستان پارس آباد دارای قدمت بسیار بالایی می باشد، و با وجود بناهای تاریخی متعدد در نقاط مختلف شهرستان که گاها قدمت برخی از این بناها به دوران ساسانیان و اشکانیان برمی گردد، کانون تمدن و تاریخ ساز منطقه مغان است.
وی ایجاد زیرساخت های مناسب از جمله تاسیس موزه را در ثبت وقایع و مستندات تاریخی این منطقه یک نیاز ضروری دانست و افزود: در حالی که احداث موزه یکی از راه‌هایی است که میتوان میراث منطقه را حفظ و در حافظه‌ی تاریخ به یادگار گذاشت. اما نبود موزه در پارس آبادمغان باعث شده تا آثار تاریخی و باستانی این منطقه در موزه سایر شهرهای دیگر از جمله موزه اردبیل و مشکین شهر نگهداری شود.
رئیس میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری پارس آباد با بیان اینکه پارس آبادمغان با وجود پیشینه و فرهنگ غنی‌اش، تاکنون از داشتن موزه بی بهره بوده است، خواستار توجه بیشتر به حفظ آثار تاریخی این شهرستان شد و گفت: در حالی که 22 اثر تاریخی این شهرستان در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است ضرورت دارد تا مسوولان برای حفظ آثار و ابنیه تاریخی و میراث فرهنگی منطقه در فکر تاسیس یک موزه در پارس آبادمغان که زمین آن نیز آمده احداث بوده باشند.
اسماعیلی اظهار داشت: آثار تاریخی شهرستان پارس آبادمغان، قلعه اولتان (اولتان قالاسی) ، تپه قبرستان اولتان، تپه غایبعلی در اسلام آباد، تپه نادرشاه در اصلاندوز و تپه نادری تازه کند منحصر به فرد هستند و در واقع هنر و زیبایی خاص خود را دارد؛ به عبارتی این آثار بیانگر قدمت منطقه و نشانگر جایگاه فرهنگی منطقه مغان است.
رئیس میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری پارس آباد با اشاره به این موضوع که ایجاد موزه تاثیر به سزایی در شناساندن این منطقه به کشور دارد، تصریح کرد: وجود موزه و حفظ آثار تاریخی بیانگر هویت هر منطقه است و ایجاد چنین موزه ای می تواند همه ساله به ویژه در ایام نوروز، گردشگرانی را به سمت خود جذب کند و این امر یقینا برای معرفی شهرستان پارس آبادمغان نیز مفید خواهد بود.
اسماعیلی در ادامه همچنین با اشاره به اینکه این شهرستان در حوزه صنایع دستی ظرفیت‌های بسیار خوب و قابل توجهی دارد، ادامه داد: هنوز از این ظرفیتها به خوبی استفاده نشده است و باید در این راستا گامهای مثبتی بر اساس برنامهریزیها برداشته شود.
وی با تاکید بر اینکه شناساندن و معرفی هنرمندان صنایع دستی از دیگر برنامههای مهم اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان پارس آباد است، گفت: در حال حاضر اقداماتی نیز در این راستا در شهرستان صورت گرفته است.
حال با وجود اين آثار باستاني و تاريخي كه هويت و سرنوشت نه يك منطقه بلكه يك كشور را نشان مي دهد آيا پارس آباد مغان نبايد يك موزه در خور اين شهرستان داشته باشد آيا اين آثار باستاني را نمي توان به يكي از مهمترين جاذبه هاي تاريخي و طبيعي منطقه تبديل كرد و هر ساله گردشگران و علاقمندان بسياري را از اطراف و اكناف به خود جلب كرد.
نكته قابل تامل اينجاست كه به جزء موزه مردم شناسي استان اردبيل و البته مشکین شهر دیگر شهرهاي اين استان از جمله پارس آباد، گرمي، اصلاندوز، نمين، نير و سرعین كه هر يك از اين شهرها براي خود قدمت چندين ساله دارند نبایستی يك موزه داشته باشند.
اگر چه در گذشته قسمت عمده ی اشیاء تاریخی این منطقه به موزه مشکین شهر و اردبیل منتقل شده اما با آثار موجود و تلاش برای بازگشت قسمتی از آن میتوان گوشه ای از داشته های این منطقه را به نمایش گذاشت. و میتوان با احداث يك موزه جامع و تجهيز آن بسياري از اشياي تاريخي و سنت هاي مرسوم از گذشته، لباس هاي تاريخي، ابزار کار و نوع زندگي، تاريخ منطقه، دست نوشته هاي تاريخي، كتاب هاي تاريخي، اسناد مكتوب باقی مانده، نقشه ها و ميراث فرهنگي را در معرض ديد بازدیدکنندگان بومی و گردشگران و مسافران قرار داد.
حال با توجه به این نکات آیا لازم نیست که مسئولان مکانی را برای حفظ آثار بدست آمده از این منطقه اختصاص دهند و آیا یک موزه حق مردم پارس آباد مغان نیست. این نکته به کنار و فرض بر این می گذاریم که پارس آباد شهری معمولی بدون هیچ سابقه تاریخی است، چرا منطقه مغان كه قدمت هزار ساله دارد، نبايد موزه داشته باشد!؟ چرا بايد به دلیل عدم وجود موزه در این منطقه، اشياي تاريخي به موزه ایران باستان منتقل شود. آيا باز هم به نظاره بنشينيم كه اشیا قدیمی که در میان عوام به عتیقه معروف است و فرهنگ يك جامعه را نشان مي دهد توسط سود جویان و سارقان به تاراج رود؟
با این همه تفاسیر تاریخی و اسناد، منطقه مغان می تواند به عنوان یک موزه طبیعی و یکی از مراکز و شهرهای مهم در صنعت توریست و جذب گردشگر در ایران باشد که متاسفانه تا به امروز هیچگونه تلاشی برای معرفی آن به عنوان یکی از قطب های تاریخ باستان ایران و ساختن زیر ساخت های مناسب توسط مسئولین امر صورت نگرفته است و همچنان یکی از گمنام ترین و ناشناخته ترین شهرهای باستانی در کشور به حساب می آید.
امید است که فرماندار محترم شهرستان پارس آباد و به خصوص مسئولان
میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تمام توان خود را برای احداث موزه در این شهر
به کار گیرند تا اشیا و وسایل کشف شده در این خاک مقدس بماند.
گزارش از مرتضی بری
