میناب شهری بود که با ورود به آن اولین کسانی که سلام میکردند، درختان سر به فلک کشیده نخل های دشت این شهر بودند و این درختان میراث پدران و مردمان خونگرم میناب بودند.
امروزه درختان نخل در فضای بی مهری برخی مسئولان ناله خداحافظی سر داده اند و این آسمان خراش ها دیگر شناسنامه میناب نیستند.
نخلستان های این دشت، بدون هیچ برنامه ای برای نجاتشان، روز به روز به مرگ و نیستی نزدیک تر می شوند و به زودی تنها قبرستان بزرگی از نخل ها برجا می ماند .
علاوه بر این درخت همیشه سبز در همه فصول، معروف به درخت معجزه گر لیمو ست که در سراسر ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس با رنگی سبز و زرد نام میناب را به یدک می کشید، اما در کمال ناباوری نابودی این درخت به همراه تمام گیاهان دارویی موجود در دشت میناب، دیگر سلامت مردم منطقه را به خطر انداخته است.
میناب دشتی بزرگ و سبز با زخم هایی از بی مهری و بی توجهی، چهره سبز و زیبای خود را از دست داده است و دشتی که در گذر تاریخ چنان بر رونق استوار بود، که گویا دیاری آبادتر از آن وجود نداشت، اما مدیریت های نادرست و غیر منطقی ، اهمیت این منطقه را به حاشیه کشاند و تمام دارایی های مردم که باغات این منطقه بود را از ریشه خشکاند.
سالهاست که دشت میناب این شاهرگ حیاتی جنوب شرق در معرض خطر بزرگی قرار دارد و از یک طرف احداث سد بر روی رودخانه خسارت جبران ناپذیری را برای اراضی پایین دستی رود وارد کرده است.
دشت میناب که روزگاران مردمان شاهد درختانی همیشه سبز مثل لیمو ، انواع خرما های شیرین و شیشه ای ، دشت هایی پر از گندم زار بودند ، اکنون به اراضی شوره زار و لم یزرع تبدیل شده است.
برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی بازهم دردسرساز شده و این بار دشت میناب در جنوب کشور را در معرض خطر قرار داده است و حالا این بحران در چند قدمی است و با وجود تکاپوی مردم و مسئولان سازمان محیط زیست، هنوز خطر از این دشت جنوبی ایران دور نشده است.
اواخر خردادماه سال جاری بود که پورتال سازمان حفاظت محیط زیست با انتشار خبری تحت عنوان "برای میناب چه باید کرد؟” با اشاره به نامه های ارسالی از سوی اهالی میناب و شرح مشکل آب منطقه و درخواست کمک مردم از معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، نوشت:
پیشنهاد شما برای نجات میناب چیست؟
وظیفه مسئولان و مردم در مورد میناب چیست؟
آیا مایلید راهکارهای خود را در قالب نامه ای خطاب به اهالی میناب ارائه دهید؟
آیا مایلید به عنوان یک متخصص به میناب سفر کنید و با مردم گفتگو و همفکری کنید؟
آیا حاضرید برای نجات ایران در رفتار فردی و اجتماعی خود تغییری ایجاد کنید؟»
دهه اول تیرماه امسال ابتکار با انتشار نامه ای خطاب به کمپین «هزارنامه برای پایان دادن به خشک کردن دشت میناب» از تلاش دولت برای جلوگیری از تخریب بیشتر محیط زیست در این منطقه و سفر خود به میناب خبر داد.
سفری که دوشنبه ۲۱ تیرماه همراه با معاون امور آب و آبفای وزارت نیرو، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور و معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی محقق شد و بازدید ابتکار از فروچاله های دشت میناب در روستاهای میناب بار دیگر او را بر آن داشت تا بر ضرورت اصلاح و بازنگری در سیاست ها و مدیریت منابع آبی تاکید کند.
بعد از این بازدید، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از آغاز این اقدام در دولت یازدهم و بازنگری در سیاست های مدیریت منابع آّب به ویژه سد سازی و نحوه بهره برداری از سدها خبر داد و اشاره ای هم به ایجاد ساز و کارهایی قانونی در زمینه ارزیابی زیست محیطی و توقف احداث ۱۵ سد جدید در کشور، همچنین توقف بهره برداری و آب گیری بعضی سدها با موافقت وزارت نیرو داشت.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برای کوتاه‌مدت، استفاده از آب‌شیرین‌کن و برای بلند مدت اجرای طرح‌های وسیعی مانند تغذیه سفره‌ها و تقویت آبخیزداری، استفاده صحیح از منابع موجود آب، جلوگیری از هدر رفت آب و استفاده صحیح از پساب را گره گشا دانست و از مردم و مسئولان خواست با همکاری هم برای اصلاح الگوی کشاورزی و آبیاری و بستن چاه های غیرمجاز بکوشند.
مجید وفادار مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان در این زمینه مهم ترین اقدام را آغاز تدوین برنامه مدیریت جامع تالاب بین المللی رود شور و شیرین و میناب با رویکرد مشارکتی از شهریور ماه سال ۱۳۹۳ دانست و گفت: برنامه در مرحله نهایی شدن است و امیدواریم با تصویب شورای برنامه ریزی استان و ابلاغ آن به کلیه دستگاه های اجرایی و در نهایت اجرایی شدن آن شاهد روند احیاء در میناب باشیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان با تاکید بر لزوم تامین حقابه زیست محیطی تالاب از رودخانه میناب جهت حفظ تالاب و کمک به افزایش سطح آب های زیر زمینی منطقه، اظهار کرد: اصلاح و بهسازی شبکه توزیع و مصرف آب شرب روستاها و شهرستان میناب، ارتقاء و تنویر افکار عمومی و آموزش در زمینه مصرف و مدیریت بهینه آب، انسداد چاه های غیر مجاز کشاورزی در جلگه میناب، کنترل حفر چاه های غیر مجاز، تجهیز چاه ها به کنتور هوشمند در جلگه میناب، مطالعه و بررسی و امکان سنجی جایگزینی منابع آب شرب و کشاورزی و صنعت شهر بندرعباس، استقرار الگوی کشاورزی پایدار در ۸۰ درصد روستاهای حوضه تالاب، تامین حداقل نیاز آبی تالاب و نظارت بر رسیدن حقابه تالاب رود شور، شیرین و میناب با همکاری کلیه ارگان ها و ذینفعان تالاب از دیگر اقدامات انجام شده است که امیدواریم به رفع مشکلات موجود کمک کند.
عدم تامین حقابه زیست محیطی تالاب مذکور از رودخانه میناب، خشکسالی، حفر چاه های مجاز و غیر مجاز و برداشت بی رویه آب از ذخایر زیرزمینی سبب افت شدید سطح آب های زیرزمینی، فرسایش خاک، نشست زمین و در نهایت ایجاد فروچاله در برخی از نواحی دشت میناب شده است.
تالاب بین المللی رود شور، شیرین و میناب با مساحت ۷۸۰۹۹ هکتار یکی از تالاب های مهم ثبت کنوانسیون رامسر است که با در نظر گرفتن امتداد آن در مسیر خط ساحلی شهرستان میناب و در برگرفتن نزدیک به ۴۰ کیلومتر از طول این شهرستان در مسیر خط ساحلی، معیشت مردم این شهر به گونه ای به این تالاب ارزشمند گره خورده است.
