به گزارش خبرگزاری بسیج از خاتم، حجه الاسلام والمسلمین اعظمی در یادداشتی به تبیین فلسفه نماز پرداخته است .
وی در این یادداشت با اشاره به فرمایش مقام معظم رهبری در خصوص ایمان اورده است :
1-تبیین فلسفه ی نماز
حضرت امام خامنه ای حفظه الله: «ایمان وقتی از روی تقلید و تعصب بود زائل شدنش هم به آسانی کسبِ خودِ ایمان تقلیدی آسان است ...و ناگهان وقتی نگاه می کنی یک نسل بی ایمان ، ایمان ها همه غارت زده، ایمان ها همه پوچ شده ؛ در مقابل شعله های مادیت ».
طرح کلی اندیشه ی اسلامی در قرآن ص85
تببین و آگاهی بخشی عمیق و با استفاده از منابع دست اول اولین عامل جذب و کشش نماز است .ما نباید با این دید نگاه کنیم که ما کاری کنیم که انسانها به نماز جذب شوند بلکه کار ما باید این باشد که نماز را بشناسانیم ،نماز کشش خود را خواهد داشت همان است که معصوم علیه السلام می فرماید اگر مردم محاسن کلام ما را بدانند ما را پیروی می کنند.اولین شرط آگاهی است.
«یا ایها الذین آمنوا لا تقربوا الصلاه و انتم سُکاری حتی تعلموا ما تقولون النساء 43 انسان مست نباید به نماز نزدیک شود چون نمی داند چه می گوید.مستی خمر باعث می شود انسان نداند چه می گوید مستی جهل هم همین گونه است (جدای از احکام فقهی) مومن باید بصیرت به نماز داشته باشد.البته باید بسیار دقت شود که مومن باید وارد عالَم نماز شود.نماز خواندن یک حرف است اقامه ی نماز حرف دیگری است( الذین یصلون با الذین یقیمون الصلاه تفاوت دارد) آیت الله جوادی آملی می فرمودند نماز ستون است ستون را اقامه میکنند.اگر کسی وارد عالم نماز نشود نماز خوان است اما نمازش او را نهی از منکر نمی کند .اگر نماز نماز است خاصیتش این است که تنهی عن الفحشا و المنکر است اگر پس از بیست سال سی سال نماز خواندن هنوز اخلاق اسلامی ندارد هنوز دست منفق ندارد پس نمازش نماز نبوده وگرنه نماز از منکر نهی می کند. اگر نماز نهی کرد اما او منکرش را ترک نکرد یعنی او برای نماز ارزش قائل نیست. ودر حقیقت وارد عالم نماز نشده چون عالم نماز نهی از فحشا است نهی از منکر است.
2- سر زندگی در نماز
یک ویژگی نماز عدم مستیِ جهل (سکاری)بود . ویژگی بعدی سرزندگی (کسالی)است .قران می فرماید « ولا یأتون الصلوه الا و هم کُسالی و لا ینفقون الا و هم کارهون »التوبه 54نماز نباید با کسالت باشد. نماز با کسالت نماز منافقانه است .روش دومِ بیان زیبایی نماز همین عدم کسالت است .اولا در تبیین نماز باید این تفکر از بین برود که نماز کسالت بار است. از بین بردن این تفکر نادرست مربوط به برنامه اول یعنی تبیین است ؛ باید مشخص شود که این تکرار پنج گانه کسالت آور نیست باید تبیین شود که تکرار نماز مانند هنر است که خطاط باید آنقدر تکرار کند تا در هر مرتبه خطش بهتر شود ، بعد مشق اول خود را بعد از 30 سال خطاطی کنار آخرین خطش بگذارد و مقایسه کند ببیند بهتر شده یا نه اگر بهتر نشده و در جا زده است مغبون است و ضرر کرده چون مومن نباید دو روزش مثل هم باشد خط امروزش با فردایش بعد از پنج بار تکرار باید بهتر شود اما اگر بهتر نشد باید بررسی کند که چرا بهتر نشده و مشکل کار کجاست آیا مشکلش عدم اطلاعت از امر و نهی نمازش است که الصلوه تنهی عن الفحشا و المنکر یا مشکل معرفت دارد و در مستی جهل است یا... بعد از آن که مرتبه ی علمی تمام شد نوبت به شادابی است نماز باید با نشاط باشد و نمازخوان با شوق به طرف نماز برود .باید منشاء کسالت را شناخت و درمان کرد.منشاء کسالت گاهی جسمانی است .امام محمد باقر علیه السلام فرمودند « انی لأبغض الرجل ان یکون کسلانا عن امر دنیاه و من کسل عن امر دنیاه فهو عن آخرته اکسل» اصول کافی ج 5 ص 85 اگر کسی تنبل باشد و کسالت داشته باشد در امر آخرتش هم کسالت دارد جوان باید سرزنده باشد ورزش کند کوه برود امر دنیایش را پیگیری کند اینها یعنی شخص تنبل نیست اگر تنبل نبود نمازش هم کسالت بار نیست .گاهی منشا کسالت جهل به نماز است گاهی منشا کسالت روحی است .مشکلات روحی و افکار منفی که شخص را آزار می دهد نماز او را هم کسالت بار می کند .برای اینها امید و توکل را باید شرح کرد.خلاصه اینکه منشا کسالت باید شناخته شود و درمان شود.و در هر نوبت نماز خودش را امتحان کند ببیند وارد عالم نشاط و سرزندگی شده یا نه؟عده ای 30 سال نماز می خوانند ولی همان کسالت را دارد فقط به این کسالت عادت کرده است و دچار بیماری عادت به نماز شده است عادت به نماز با ویژگی های منفی که دارد.
3-امر به معروف عملی –الگوسازی مناسب
جوان نیازمند به الگو است یک الگوی عملی که« کونوا دعاه الناس بغیر السنتکم » اگر افراد ی در یک مجموعه به عنوان مثال در سپاه باشند که دو ویژگی بالا را داشته باشند اولا عالمانه نماز را تبیین کند و ثانیا با نشاط طرف نماز برود . وقتی اینگونه افرادی باشند نمازشان امر به معروف است .وقتی جوان ببیند که مسئولش با نشاط به طرف نماز می رود .عطر میزند مویش را شانه می کند قبل از نماز وضو گرفته نافله می خواند اینها عامل تشویق و الگو ساز نماز خواهد بود و البته در غیر نماز هم شخص عدالت دارد غیبت نمی کند دروغ نمی گوید زیر آب زنی ندارد ونمامی نمیکند و...همه ی اینها دست به دست هم می دهد تا نماز مورد توجه دیگران قرار گیرد.
4-ترویج ایمان زاینده
امام خامنه ای حفظه الله « ایمان زاینده ،ایمانی که مثل سرچشمه ای فیاض عمل می زاید،ایمانی همراه با تعهد ایمانی که باری بر دوش مومن می گذارد »- کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قران-
منظور از عالَمی که در مطلب اول بیان شد ایمان زاینده است عالَم دین داری یعنی اجزاء دین را نباید مستقل از هم دانست امام خامنه ای حفظه الله فرمودند«مسائل فکری اسلام ،به صورت پیوسته و به عنوان اجزای یک واحد ،مورد مطالعه قرار گیرد»-کتاب طرح کلی اندیشه اسلام در قرآن –
ایمان بدون تکلیف کسل کننده است ایمان باید به نحو ی باشد که عمل از درون آن بجوشد البته این معنا اشاره به این دارد که نماز نباید با حضور و غیاب باشد که اگر کسی شرکت نکرد تنبیه شود .امروز نماز می خواند ووقتی قوه قهریه نبود نمی خواند حتی دیگر کلاس ها هم همین گونه است اگر کلاس اخلاق کلاس امر به معروف با اجبار بود با حضور و غیاب و نمره و عقب افتادن ترفیع بود این میشود همان فرموده مقام معظم رهبری که فرمودند به همان آسانی ایمان تقلیدی زائل می شود.مگر می شود با زور کسی را در کلاس اخلاق و تفسیر و ...نشاند و بعد انتظار داشت اخلاقی و قرانی بشود.معنای لااکراه فی الدین همین است .ما باید ایمان درست تبلیغ کنیم اگر ترویج ایمان ما به نحوی بود که زاینده ی عمل بود چه ما باشیم چه نباشیم چه در سپاه باشد چه در بی بند و بارترین کشور ها،آن ایمان عمل می زاید.
مقام معظم رهبری «آن ایمانی که فلان مرد مسلمان دارد برای نگه داشتنش باید بگوییم روزنامه نخواند فلان کتاب را نخواند در کوچه و بازار راه نرود با فلان کس حرف نزند سرما و گرما نخورد..»-کتاب طرح کلی اندیشه ی اسلامی در قرآن-
امام خامنه ای حفظه الله درخصوص ایه «انما المومنون الذین اذا ذکر الله وجلت قلوبهم و اذا تلیت علیهم آیاته زادته ایمانا وعلی ربهم یتوکلون *الذین یقیمون الصلاه و مما رزقناهم ینفقون* اولئک هم المومنون حقا –الانفال 2-4که صفات مومنین است در کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی جلسه دوم می فرمایند«از این جمله استفاده میکنیم که با تلاوت قران ایمان انسان مومن باید زیاد شود » در بحث نماز هم همین گونه است وقتی نماز می خواند سوره ی حمد میخواند باید ایمانش زیاد شود باید خشوعش زیاد شود .ویژگی مومن ترس از خدا است در زمانی که یاد خدا میکند–اذا ذکر الله وجلت قلوبهم- دوم زیاد شدن ایمانش با هر بار تلاوت قران است –اذا تلیت علیه ایاته زادته ایمانا-این دو ویژگی همان نشاط و عادت نکردن به نماز است و اینکه هر دفعه باید نماز انسان با نماز قبل فرق داشته باشد و اینکه باید با علم باشد ویژگی سوم توکل است که بیان شد راه حل دفع کسالت روحانی توکل است .مومن که به خدا توکل کرد نشاط پیدا میکند چون عدم نشاط روحانی یا خوف است که از آینده میترسد ، از دشمن می ترسد یا حزن است که مربوط به گذشته است که انسان بنشیند و فقط حسرت گذشته را بخورد مومن با توکل بر خدا در حال زندگی میکند ان اولیا الله لا خوف علیهم و لاهم یحزنون-کسی که این ویژگی ها را داشت وارد عالم نماز می شود الذین یقیمون الصلاه و نماز او او را امر به انفاق میکند .بین نماز و انفاق رابطه ی مستقیم است اگر انسان نماز خواند ولی انفاق نکرد یعنی وارد عالم نماز نشده چون دین را نباید جداجدا تفسیر کرد همه ی دین یک عالَم دارد و آن ایمان است.بنابراین گاهی نماز خوان را خداوند توبیخ می کند و می فرماید أرایت الذی یکذب بالدین فذالک الذی یدع الیتیم میفرماید آیا کسی را که قیامت را انکار میکند دیده ای او همان کسی است که یتیم را از خود میراند بین تکذیب اخرت و عالم قیامت و راندن یتیم ارتباط هست .و لا یحض علی طعام المسکین کسی که به فقرا رسیدگی نکند قیامت را انکار میکند فویل للمصلین کسی که اینگونه باشد و انفاق نکند اما نماز بخواند او نماز را بازیچه گرفته الذین هم عن صلاتهم ساهون و ریا کارانه نماز میخواند الذین هم یرائون چون مانع از انفاق است و یمنعون الماعون.
ویژگی نماز باید این باشد که عمل که مهمترین آن انفاق است از دل نماز بجوشد نه اینکه به خاطر حضور و غیاب نماز بخواند یا از روی عادت نماز بخواند و ایمانش زیاد نشود.اللهم اجعلنا من المومنین
1-تبیین فلسفه ی نماز
حضرت امام خامنه ای حفظه الله: «ایمان وقتی از روی تقلید و تعصب بود زائل شدنش هم به آسانی کسبِ خودِ ایمان تقلیدی آسان است ...و ناگهان وقتی نگاه می کنی یک نسل بی ایمان ، ایمان ها همه غارت زده، ایمان ها همه پوچ شده ؛ در مقابل شعله های مادیت ».
طرح کلی اندیشه ی اسلامی در قرآن ص85
تببین و آگاهی بخشی عمیق و با استفاده از منابع دست اول اولین عامل جذب و کشش نماز است .ما نباید با این دید نگاه کنیم که ما کاری کنیم که انسانها به نماز جذب شوند بلکه کار ما باید این باشد که نماز را بشناسانیم ،نماز کشش خود را خواهد داشت همان است که معصوم علیه السلام می فرماید اگر مردم محاسن کلام ما را بدانند ما را پیروی می کنند.اولین شرط آگاهی است.
«یا ایها الذین آمنوا لا تقربوا الصلاه و انتم سُکاری حتی تعلموا ما تقولون النساء 43 انسان مست نباید به نماز نزدیک شود چون نمی داند چه می گوید.مستی خمر باعث می شود انسان نداند چه می گوید مستی جهل هم همین گونه است (جدای از احکام فقهی) مومن باید بصیرت به نماز داشته باشد.البته باید بسیار دقت شود که مومن باید وارد عالَم نماز شود.نماز خواندن یک حرف است اقامه ی نماز حرف دیگری است( الذین یصلون با الذین یقیمون الصلاه تفاوت دارد) آیت الله جوادی آملی می فرمودند نماز ستون است ستون را اقامه میکنند.اگر کسی وارد عالم نماز نشود نماز خوان است اما نمازش او را نهی از منکر نمی کند .اگر نماز نماز است خاصیتش این است که تنهی عن الفحشا و المنکر است اگر پس از بیست سال سی سال نماز خواندن هنوز اخلاق اسلامی ندارد هنوز دست منفق ندارد پس نمازش نماز نبوده وگرنه نماز از منکر نهی می کند. اگر نماز نهی کرد اما او منکرش را ترک نکرد یعنی او برای نماز ارزش قائل نیست. ودر حقیقت وارد عالم نماز نشده چون عالم نماز نهی از فحشا است نهی از منکر است.
2- سر زندگی در نماز
یک ویژگی نماز عدم مستیِ جهل (سکاری)بود . ویژگی بعدی سرزندگی (کسالی)است .قران می فرماید « ولا یأتون الصلوه الا و هم کُسالی و لا ینفقون الا و هم کارهون »التوبه 54نماز نباید با کسالت باشد. نماز با کسالت نماز منافقانه است .روش دومِ بیان زیبایی نماز همین عدم کسالت است .اولا در تبیین نماز باید این تفکر از بین برود که نماز کسالت بار است. از بین بردن این تفکر نادرست مربوط به برنامه اول یعنی تبیین است ؛ باید مشخص شود که این تکرار پنج گانه کسالت آور نیست باید تبیین شود که تکرار نماز مانند هنر است که خطاط باید آنقدر تکرار کند تا در هر مرتبه خطش بهتر شود ، بعد مشق اول خود را بعد از 30 سال خطاطی کنار آخرین خطش بگذارد و مقایسه کند ببیند بهتر شده یا نه اگر بهتر نشده و در جا زده است مغبون است و ضرر کرده چون مومن نباید دو روزش مثل هم باشد خط امروزش با فردایش بعد از پنج بار تکرار باید بهتر شود اما اگر بهتر نشد باید بررسی کند که چرا بهتر نشده و مشکل کار کجاست آیا مشکلش عدم اطلاعت از امر و نهی نمازش است که الصلوه تنهی عن الفحشا و المنکر یا مشکل معرفت دارد و در مستی جهل است یا... بعد از آن که مرتبه ی علمی تمام شد نوبت به شادابی است نماز باید با نشاط باشد و نمازخوان با شوق به طرف نماز برود .باید منشاء کسالت را شناخت و درمان کرد.منشاء کسالت گاهی جسمانی است .امام محمد باقر علیه السلام فرمودند « انی لأبغض الرجل ان یکون کسلانا عن امر دنیاه و من کسل عن امر دنیاه فهو عن آخرته اکسل» اصول کافی ج 5 ص 85 اگر کسی تنبل باشد و کسالت داشته باشد در امر آخرتش هم کسالت دارد جوان باید سرزنده باشد ورزش کند کوه برود امر دنیایش را پیگیری کند اینها یعنی شخص تنبل نیست اگر تنبل نبود نمازش هم کسالت بار نیست .گاهی منشا کسالت جهل به نماز است گاهی منشا کسالت روحی است .مشکلات روحی و افکار منفی که شخص را آزار می دهد نماز او را هم کسالت بار می کند .برای اینها امید و توکل را باید شرح کرد.خلاصه اینکه منشا کسالت باید شناخته شود و درمان شود.و در هر نوبت نماز خودش را امتحان کند ببیند وارد عالم نشاط و سرزندگی شده یا نه؟عده ای 30 سال نماز می خوانند ولی همان کسالت را دارد فقط به این کسالت عادت کرده است و دچار بیماری عادت به نماز شده است عادت به نماز با ویژگی های منفی که دارد.
3-امر به معروف عملی –الگوسازی مناسب
جوان نیازمند به الگو است یک الگوی عملی که« کونوا دعاه الناس بغیر السنتکم » اگر افراد ی در یک مجموعه به عنوان مثال در سپاه باشند که دو ویژگی بالا را داشته باشند اولا عالمانه نماز را تبیین کند و ثانیا با نشاط طرف نماز برود . وقتی اینگونه افرادی باشند نمازشان امر به معروف است .وقتی جوان ببیند که مسئولش با نشاط به طرف نماز می رود .عطر میزند مویش را شانه می کند قبل از نماز وضو گرفته نافله می خواند اینها عامل تشویق و الگو ساز نماز خواهد بود و البته در غیر نماز هم شخص عدالت دارد غیبت نمی کند دروغ نمی گوید زیر آب زنی ندارد ونمامی نمیکند و...همه ی اینها دست به دست هم می دهد تا نماز مورد توجه دیگران قرار گیرد.
4-ترویج ایمان زاینده
امام خامنه ای حفظه الله « ایمان زاینده ،ایمانی که مثل سرچشمه ای فیاض عمل می زاید،ایمانی همراه با تعهد ایمانی که باری بر دوش مومن می گذارد »- کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قران-
منظور از عالَمی که در مطلب اول بیان شد ایمان زاینده است عالَم دین داری یعنی اجزاء دین را نباید مستقل از هم دانست امام خامنه ای حفظه الله فرمودند«مسائل فکری اسلام ،به صورت پیوسته و به عنوان اجزای یک واحد ،مورد مطالعه قرار گیرد»-کتاب طرح کلی اندیشه اسلام در قرآن –
ایمان بدون تکلیف کسل کننده است ایمان باید به نحو ی باشد که عمل از درون آن بجوشد البته این معنا اشاره به این دارد که نماز نباید با حضور و غیاب باشد که اگر کسی شرکت نکرد تنبیه شود .امروز نماز می خواند ووقتی قوه قهریه نبود نمی خواند حتی دیگر کلاس ها هم همین گونه است اگر کلاس اخلاق کلاس امر به معروف با اجبار بود با حضور و غیاب و نمره و عقب افتادن ترفیع بود این میشود همان فرموده مقام معظم رهبری که فرمودند به همان آسانی ایمان تقلیدی زائل می شود.مگر می شود با زور کسی را در کلاس اخلاق و تفسیر و ...نشاند و بعد انتظار داشت اخلاقی و قرانی بشود.معنای لااکراه فی الدین همین است .ما باید ایمان درست تبلیغ کنیم اگر ترویج ایمان ما به نحوی بود که زاینده ی عمل بود چه ما باشیم چه نباشیم چه در سپاه باشد چه در بی بند و بارترین کشور ها،آن ایمان عمل می زاید.
مقام معظم رهبری «آن ایمانی که فلان مرد مسلمان دارد برای نگه داشتنش باید بگوییم روزنامه نخواند فلان کتاب را نخواند در کوچه و بازار راه نرود با فلان کس حرف نزند سرما و گرما نخورد..»-کتاب طرح کلی اندیشه ی اسلامی در قرآن-
امام خامنه ای حفظه الله درخصوص ایه «انما المومنون الذین اذا ذکر الله وجلت قلوبهم و اذا تلیت علیهم آیاته زادته ایمانا وعلی ربهم یتوکلون *الذین یقیمون الصلاه و مما رزقناهم ینفقون* اولئک هم المومنون حقا –الانفال 2-4که صفات مومنین است در کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی جلسه دوم می فرمایند«از این جمله استفاده میکنیم که با تلاوت قران ایمان انسان مومن باید زیاد شود » در بحث نماز هم همین گونه است وقتی نماز می خواند سوره ی حمد میخواند باید ایمانش زیاد شود باید خشوعش زیاد شود .ویژگی مومن ترس از خدا است در زمانی که یاد خدا میکند–اذا ذکر الله وجلت قلوبهم- دوم زیاد شدن ایمانش با هر بار تلاوت قران است –اذا تلیت علیه ایاته زادته ایمانا-این دو ویژگی همان نشاط و عادت نکردن به نماز است و اینکه هر دفعه باید نماز انسان با نماز قبل فرق داشته باشد و اینکه باید با علم باشد ویژگی سوم توکل است که بیان شد راه حل دفع کسالت روحانی توکل است .مومن که به خدا توکل کرد نشاط پیدا میکند چون عدم نشاط روحانی یا خوف است که از آینده میترسد ، از دشمن می ترسد یا حزن است که مربوط به گذشته است که انسان بنشیند و فقط حسرت گذشته را بخورد مومن با توکل بر خدا در حال زندگی میکند ان اولیا الله لا خوف علیهم و لاهم یحزنون-کسی که این ویژگی ها را داشت وارد عالم نماز می شود الذین یقیمون الصلاه و نماز او او را امر به انفاق میکند .بین نماز و انفاق رابطه ی مستقیم است اگر انسان نماز خواند ولی انفاق نکرد یعنی وارد عالم نماز نشده چون دین را نباید جداجدا تفسیر کرد همه ی دین یک عالَم دارد و آن ایمان است.بنابراین گاهی نماز خوان را خداوند توبیخ می کند و می فرماید أرایت الذی یکذب بالدین فذالک الذی یدع الیتیم میفرماید آیا کسی را که قیامت را انکار میکند دیده ای او همان کسی است که یتیم را از خود میراند بین تکذیب اخرت و عالم قیامت و راندن یتیم ارتباط هست .و لا یحض علی طعام المسکین کسی که به فقرا رسیدگی نکند قیامت را انکار میکند فویل للمصلین کسی که اینگونه باشد و انفاق نکند اما نماز بخواند او نماز را بازیچه گرفته الذین هم عن صلاتهم ساهون و ریا کارانه نماز میخواند الذین هم یرائون چون مانع از انفاق است و یمنعون الماعون.
ویژگی نماز باید این باشد که عمل که مهمترین آن انفاق است از دل نماز بجوشد نه اینکه به خاطر حضور و غیاب نماز بخواند یا از روی عادت نماز بخواند و ایمانش زیاد نشود.اللهم اجعلنا من المومنین
ارسال نظرات
غیرقابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰
آخرین اخبار
