به بهانه سالگرد ارتحال آیت الله بروجردی
حکایت مرجعی که حفظ حوزه علمیه قم را در رأس امور میدانست
سخن از مرجع ماندگار، مرحوم آیت الله بروجردی (ره) است، شخصیتی که حفظ و اعتلای حوزه علمیه قم را در رأس امور میدید و بر آن تأکید میفرمود.
به گزارش خبرگزاری بسیج از قم، امشب و پس از نماز جماعت مغرب و عشاء، پنجاه و هشتمین سالگرد ارتحال مرجع معظم، آیت الله سید حسین طباطبایی بروجردی در مسجد تأسیس شده به دست وی، یعنی مسجد اعظم قم و با سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین شیخ حسین انصاریان برگزار خواهد شد.
درباره زندگینامه و سیره علمی و عملی این عالم برجسته بحثهای بسیاری وجود دارد، اما این نوشتار قصد دارد تا به مناسبت برگزاری این مراسم، نگاهی به بخشی از مهمترین سرفصلهای زندگی آن مرجع عظیم الشأن بیندازد:
1.حفظ حوزه علمیه قم در رأس امور
یکی از مهمترین اندیشههای آیت الله بروجردی، حفظ و تقویت جایگاه حوزه علمیه قم بود. در این باره، آیت الله خزعلی به عنوان یکی از شاگردان معظم له گفته است:
"برخی خیال میکنند روح مقاومت و مبارزه در آیت الله بروجردی ضعیف بود؛ اما سیاست ایشان این بود که از برخی تندرویهای سیاسی جلوگیری کنند تا حوزه حفظ شود.
ایشان بر این باور بود که اگر حوزه قوی و مستحکم گردد؛ میتوان بر ضد ظلم نعره زد.
ایشان مجتهدین والایی پرورش دادند که شاید بتوان گفت حدود هشتصد نفر در محضر آیت الله بروجردی به درجه اجتهاد رسیدند.
البته اجازه ملاقاتهایی که آیت الله بروجردی به سران کشور در زمان طاغوت میداد، صرفا برای حفظ حوزه بود. ایشان هرگاه تشخیص میداد که این ملاقاتها به نفع اسلام و حوزه نیست و ممکن است دربار، از آن سوء استفاده کند، اجازه تشرف نمیداد.
خاطرهای در این باره دارم؛ روزی فهمیدیم شاه میخواهد برای زیارت حرم حضرت معصومه (س) به قم بیاید و پس از پایان درس آیت الله بروجردی، با ایشان در حرم ملاقات کند؛ وقتی ایشان احساس کرد که این ملاقات به نفع شاه تمام خواهد شد، آن روز اصلا به درس نیامدند و شاه هم از این رفتار آزرده خاطر شد و فورا قم را ترک کرد. در حقیقت ایشان در آن سالها به این نکته رسیده بود که حوزه به قدر کافی قوی شده است و دیگر احتیاجی به در پیش گرفتن احتیاط نسبت به حکومت از سوی حوزه و علما نیست."
2 . معنویت مثال زدنی آیت الله بروجردی
در این باره، نقل است که معظم له در ماه رمضان سال 1364 هجری قمری به مشهد مسافرت کرد و آیت الله شیخ علی اکبر نهاوندی که امام جماعت حرم مطهر امام رضا (ع) بود، جایگاه امام جماعت خود را به وی تقدیم کرد که البته با استقبال علما و مردم رو به رو شد.
آیت الله نهاوندی در این باره نقل میکند:
"پس از چندی به عراق مشرف شدم و آیت الله آقا سید ابوالحسن اصفهانی که در حرم مطهر امیرالمومنین (ع) نماز جماعت میخواند، امر فرمود تا به جای ایشان نماز بخوانم.
در آن شب و بعد از نماز جماعت مغرب، مشغول نماز نافله شدم که ندایی از مضجع نورانی امام (ع) به گوشم خورد:
عَظَّمتَ وَلَدی؛ فَعَظَّمتُکَ ... پسرم را بزرگ داشتی و من هم تو را بزرگ داشتم.
در بازگشت به ایران، این واقعه را برای آیت الله بروجردی بازگو کردم که اشک از دیدگان ایشان سرازیر شد و فرمود:
جدّم به من محبت فرموده است."
و این نیز، حکایت دیگری درباره مقام معنوی آیت الله بروجردی است:
"در آن سالها، طلبهای آذری به قم آمده بود و تنها در مدرسه حجتیه زندگی میکرد. او پس از چندی بیمار و همزمان، بی پول شد؛ تا آنجا که بیش از یک روز، نتوانست چیزی برای خوردن تهیه کند. او در این وضعیت، لنگ لنگان خود را به حرم مطهر حضرت کریمه اهل بیت (س) میرساند و خطاب به ایشان میگوید:
خانم! شما وقتینمی توانید اطرافتان را اداره کنید؛ اینقدر آدم جمع نکنید!!"
و اما ادامه حکایت از زبان آن طلبه شنیدنی است:
"با حال خرابی به مدرسه برگشتم و قصد داشتم که ترک تحصیل کنم و با خودم گفتم که این طلبگی چیزی برای ما نداشت و ما هم به جایی نمیرسیم.
وقتی وارد مدرسه شدم، خادم مدرسه نزد من آمد و گفت:
خادم آیت الله بروجردی در کنار در مدرسه ایستاده است و با شما کار دارد!
با خود گفتم حتما اشتباه شده است؛ چراکه من خادم آیت الله بروجردی را که نمیشناسم.
با این حال به نزد او رفتم و او نیز مرا خدمت آیت الله بروجردی بُرد. نزد وی نشستم و دستش را بوسیدم. ایشان، حال مرا جویا شد و از درسم پرسید؛ سپس پاکتی به بنده داد و و فرمود:
فلانی! وقتی که حرم مشرف میشوید؛ با خانم مودّب رفتار کنید!"
3 . تواضع بی پایان
نقل است که معظم له در روزهای پایانی زندگی، میفرمود: اگر بخواهیم پیش خدا برویم؛ نمیدانیم چه عملی داریم که برویم.
در این حالت، برخی از اطرافیان به ایشان گفتند: آقا شما مقام مرجعیت دارید؛ حوزه اداره کردهاید؛ مسجد اعظم ساختهاید ... .
و معظم له در جواب فرموده بود: اینها که گفتید، کاری نیست!
و این نیز خاطره ای درباره تواضع آیت الله بروجردی از زبان شاگردش، آیت الله حسین نوری همدانی:
"زمانی در محضر آیت الله بروجردی درباره دید چشم بحث شد. ایشان با اینکه سنّشان نزدیک به 90 سال بود؛ اما هیچگاه احتیاج به عینک نداشت و در این باره فرمود: من در بروجرد که بودم، روزی در چشمم احساس ضعف کردم و چشمانم درد گرفت. اتفاقا ایام محرم بود و در بروجرد، مراسم خاصی در روز عاشورا اجرا میشود که در آن، در بخشهای مختلف شهر، گِل درست میکنند و مردم خود را در آن روز با گِل از سر تا پا آغشته میکنند و دسته دسته به عنوان عزاداری حرکت میکنند؛ من هم در عاشورای آن سال، به قصد استشفاء، مقداری از گِل بدن یکی از عزاداران را بر چشم خود مالیدم و چشمم خوب شد و از آن تاریخ، درد چشم بر من عارض نشده است؛ اما تا زمانی که زنده هستم راضی نیستم این موضوع در جایی بازگو شود."
4 . احترام خاص به آستان قدس فاطمی (س)
آیت الله علوی بروجردی در این باره نقل میکند که آیت الله سید حسین بروجردی، چهارشنبهها که به حرم مشرف میشد زیارتنامه حضرت معصومه (س) را ایستاده میخواند و سپس در کنار ضریح، مشغول عبادت و نماز میشد، همچنین در ایامی هم که درس تعطیل بود، حداقل، یکبار در هفته، به حرم مشرف میشد.
و این نیز خاطره ای دیگر از آیت الله بروجردی درباره رعایت شأن و جایگاه حضرت فاطمه معصومه (س):
"در زمان آیت الله بروجردی، سعود بن عبدالعزیز وهابی به ایران آمد . نقل است که در آن زمان، فرستاده وزیر خارجه عربستان، به همراه وزیر خارجه ایران، سفیر ایران در عربستان و وزیر دربار، خدمت آیت الله بروجردی آمدند و اظهار داشتند که آن مقام سعودی مایل است تا با آیت الله بروجردی ملاقات کند؛ مطلبی که البته با مخالفت معظم له مواجه شد.
پس از آن بود که برخی اطرافیان آن مرجع والامقام، این دیدار را به صلاح دانستند و و به معظم له گفتند: اگر او به قم بیاید و با شما ملاقات کند، برای شیعه مایه اعتبار است؛ اما آیت الله بروجردی چنین پاسخ فرمود: اگر پادشاه سعودی به قم بیاید، به دیدن من میآید؛ ولی به زیارت حضرت فاطمه معصومه (س) نمیرود و این، یک بی احترامی آشکار به خانم و هتک اهل بیت (ع) است و من به عنوان مرجع این مذهب، نمیتوانم تحمل کنم که مذهب، اینگونه مورد هتک قرار بگیرد."
این عالم جلیل القدر در ماه صفر المظفّر سال 1292 هجری قمری در بروجرد به دنیا آمد و در شوال المکرّم 1380 هجری قمری در قم درگذشت و در جوار آستان مقدس فاطمی (س) و مسجد اعظم به خاک سپرده شد.
عرفان عبدالله زاده
منبع: خبرگزاری فارس
ارسال نظرات
غیرقابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰
پر بیننده ها
آخرین اخبار