چاق ترین کشورهای جهان/ایران چه جایگاهی دارد؟

به گــــزارش سرویس خبری بسیج علمی استان سمنان؛چاقی یکی از جدی‌ترین معضلات فردی و اجتماعی است که پیر و جوان نمی‌شناسد و امروز همه انسان‌ها را به‌گونه‌ای درگیر کرده است. سبک زندگی ما به چاقی کمک می‌کند و چاقی هزاران بیماری را همراه خود می‌آورد. بسیاری از کشورها آمار چاقی بالایی دارند و افراد زیادی در آن چاق هستند. اگرچه چاقی یک بیماری نیست، ولی خودش زمینه‌ساز هزاران بیماری سخت است. چاقی یا اضافه‌وزن در سال هزاران قربانی را به کام مرگ می‌کشاند. افزایش وزن در سراسر جهان رو به افزایش است و بر اساس آماری که در سال ۲۰۱۴ تهیه شده است، حدود یک میلیارد شهروند چاق در دنیا وجود دارد. بدون شک این نرخ امروز دو برابر شده است.

رابطه اقتصاد با چاقی

چاق‌ترین افراد لزوما در ثروتمندترین یا پیشرفته‌ترین کشورها زندگی نمی‌کنند. آمریکا و بریتانیا در رتبه ۱۲ و ۲۷ چاق‌ترین کشورهای جهان قرار دارند. وضعیت اقتصادی هیچ ارتباطی با چاقی و افزایش وزن ندارد. در حقیقت، کشورهای کوچکی مثل نوا، جزایر مارشال، کویت، و بسیاری از کشورهای دیگر امتیاز کامل را در رده‌بندی چاق‌ترین کشورهای جهان گرفته‌اند.

‌

بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت کمبود غذا و افزایش قیمت غذا عامل اصلی چاقی در کشورهای توسعه‌نیافته است. در این کشورها افراد مجبور هستند تا مواد غذایی ناسالم و پر از کالری و چربی را باقیمت پایین خریداری کنند.

نرخ چاقی در آمریکا

اگرچه آمریکا چاق‌ترین کشور دنیا نیست، ولی نمودار چاقی در آمریکای شمالی بسیار خطرناک است. البته با وجود اینکه بیشتر کشورهای حاضر در صدر جدول، کشورهای کوچک و کم‌جمعیت هستند، ولی اسم آمریکا هم در این لیست دیده می‌شود. در سال‌های اخیر نرخ چاقی در مکزیک و آمریکای شمالی افزایش یافته است. آمریکای شمالی چاق‌ترین بخش از آمریکا است که در لیست دیده می‌شود و حدود ۳۵ درصد از افراد آن به چاقی مبتلا هستند. تقریباً ۷۸ میلیون بزرگسال و ۱۳ میلیون کودک در آمریکای شمالی در معرض چاقی و اثرات آن قرار دارند.

مواد غذایی پرکالری و سبک زندگی این افراد، باعث چاقی بیش از حد آن‌ها می‌شود و در سال ۲۷٫۶ درصد از مرگ و میرها بر اثر چاقی است. در ۵ سال گذشته مکزیک اقداماتی برای کاهش میران نرخ چاقی انجام داده است.
نرخ چاقی در جهان

همان‌طور که در قسمت‌های قبل هم گفتیم کشورهای کوچک و کم‌جمعیتی به بیماری چاقی مبتلا هستند، که از جمله آن‌ها می‌توان به کشورهای جزیره اقیانوس آرام مثل ساموآ، تونگا و... اشاره کرد. در این کشورها از هر ۵ شهروند ۴ نفر به چاقی مبتلا هستند و بیشتر مواد غذایی در این کشورها، وارداتی است. رستوران‌های زنجیره‌ای و فست فودها به‌راحتی در دسترس هستند و یک غذای ارزان و راحت به‌حساب می‌آیند.

با توجه به جامعه ثروتمند و علاقه‌مند به مصرف مواد غذایی سریع، بسیاری از مردم ممکن است آمریکا را در بالای این لیست قرار دهند؛ این در حالیست که بر اساس آمار ارائه شده توسط Visual.ly، صدرنشین جدول شاخص توده بدنی در میان مردم جهان، کویت است. این کشور عربی از میانگین شاخص توده بدنی 27.5 برای مردان و 31.74 برای زنان برخوردار است.

این آمار، آمریکا را با میانگین 26.5 برای مردان و 29 برای زنان در جایگاه دوم قرار داده است.

بزرگسالانی که از میانگین وزن بدنی بین 18.5 و 24.9 برخوردارند، عموما از وزن بدنی مناسبی به نسبت قد خود برخوردارند.

انگلیس که از سطوح رو به رشد چاقی بویژه در میان کودکان برخوردار بوده در جایگاه بیست و ششم این نمودار قرار دارد. میانگین شاخص توده بدنی برای مردان این کشور 27 و برای زنان 26.9 است.

ایران با میانگین شاخص توده بدنی 24.9 برای مردان و 26.9 برای زنان در جایگاه 46 قرار دارد.

کشورهای دیگر که در میان سنگین‌ترین‌ها قرار گرفته‌اند، شامل آلمان، یونان، آرژانتین و تعدادی از کشورهای عربی مانند امارات متحده عربی، عربستان و بحرین هستند.

علیرغم شهرت استرالیا به عنوان یک کشور ورزش دوست، این کشور در جایگاه یازدهم این نمودار قرار دارد.

جای تعجب نیست که برخی از فقیرترین کشورهای جهان در آسیا و آفریقا در میان کشورهای با کمترین شاخص توده بدنی قرار دارند.

مردم بنگلادش با میانگین 20.5 برای مردان و 19.8 برای زنان از کمترین شاخص توده بدنی برخوردارند.

دیگر کشورهای نزدیک به پایین این نمودار شامل نواحی درگیر جنگ و خشکسالی مانند اتیوپی، رواندا، کنیا و اریتره است.

برخی از کشورها دارای اختلاف چشمگیری در میان زنان و مردان هستند. در جامائیکا، میانگین شاخص توده بدنی برای مردان 24.8 و برای زنان 29.8 است. روندهای مشابه در کشورهایی مانند لسوتو، ترینیداد و توباگو و هائیتی قابل مشاهده است.

از جمله کشورهای مبتلابه چاقی در دنیا، کشورهای عربی ازجمله، قطر، لیبی، عربستان و مصر است. حدود ۷۵ درصد از جمعیت این کشورها چاق هستند. یکی از عوامل اصلی چاقی در بین ساکنین ناحیه عربستان، تحرک کم و خوردن زیاد است. قاره آفریقا هیچ‌گاه این سبک از زندگی را نداشته است و حتی بسیاری از افراد در این منطقه به سو تغذیه مبتلا هستند.
تأثیر جنسیت و سن

در کشورهایی مثل بریتانیا، آمریکا و استرالیا ۲۵ درصد از مردان بالای ۱۸ سال چاق هستند. در جنوب شرق آسیا، آفریقا و مناطق مدیترانه شرقی شیوع چاقی در زنان دو برابر مردان است. عوامل ژنتیکی و جنسیتی در این تقسیم‌بندی تأثیر دارد، ولی بر اساس بسیاری از آمارها میزان چاقی در زنان کشورهای جنگ‌زده‌ای مثل سوریه بسیار بیشتر است، علت آن هم واضح است. در این کشورها مردها به میدان‌های جنگ می‌روند و زنان تحرکی ندارند.

آمار چاقی میان کودکان بسیار نگران‌کننده است، بر اساس آمار منتشرشده در سال ۲۰۱۳ حدود ۴۲ میلیون کودک زیر ۵ سال به چاقی مبتلا هستند.

بر اساس این گزارش در ایران 20 درصد مردان تحرک کافی ندارند و این رقم برای زنان ایرانی 40 درصد برآورد شده است.

نظر سازمان بهداشت جهانی

از نظر سازمان بهداشت جهانی، کسانی تحرک کافی دارند که حداقل 75 دقیقه فعالیت شدید یا 150 دقیقه فعالیت متوسط در هفته یا ترکیبی از این دو را داشته باشند.

در اکثر کشورهای جهان، زنان کمتر از مردان تحرک بدنی دارند. مردم در کشورهای فقیرتر بیش از دو برابر کشورهای با درآمد بالا فعالیت بدنی دارند. نویسندگان این گزارش خاطرنشان می‌کنند که پشت‌میزنشینی و وابستگی بیشتر به خودرو از عوامل کاهش فعالیت بدنی در افراد هستند.

ایران دارنده رتبه 77 مردم چاق دنیا
براساس جدولی که مجله Forbes از رده بندی مردم کشورهای جهان براساس وزن منتشر کرده است، مردم کشورمان رتبه 77 ام این جدول را به خود اختصاص دادند.

این درحالیست که در میان 10 کشور نخست که مردمانشان بیشترین اضافه وزن را دارند، 8 کشور آن متعلق به منطقه اقیانوسیه است و دو کشور بعدی را کویت و آمریکا هستند.

ضمن اینکه اگر بخواهیم در منطقه این بررسی را داشته باشیم بعد از مردم کویت، مردم کشورهای امارات و بحرین چاق ترین مردم در آسیا محسوب می شوند.

میزان فعالیت بدنی مردم جهان در فاصله سال‌های 2001 و 2016 رشد قابل توجهی نداشته و سازمان بهداشت جهانی در مسیر دستیابی به هدف تعیین‌شده برای سال 2025 یعنی کاهش 10درصدی بی‌تحرکی فیزیکی قرار ندارد. این گزارش تأکید می‌کند: «افزایش قابل توجه اقدامات ملی در اکثر کشورها (برای بالا بردن سطح تحرک فیزیکی افراد) بسیار ضروری است».

واما فهرستی از 10 چاق ترین کشور جهان در سال 2017

1. کویت

کویت درست مانند پادشاه چاق ترین کشور جهان است و این میزان چاقی فقط به دلیل فست فود است، چرا که مردم کویت دیوانه فست فود هستند و همین باعث شده که افزایش چاقی در این کشور در حالت هشداردهنده ای قرار بگیرد. با توجه به گزارش ها حدود 13 درصد از مردم در جهان چاق هستند اما نرخ چاقی در این کشور بیش از 42 درصد و دقیقا 42.8 درصد است. مصرف زیاد فست فود این کشور را به سطح آمریکایی ها رسانده است. این کشور بالاترین نرخ «عمل جراحی میانبر زدن معده» را دارد.

طبق گزارش ها حدود 5 هزار نفر امسال این عمل جراحی را برای کاهش حجم معده انجام داده اند. کویت نیز یکی از کشورهای ثروتمند است، به دلیل اینکه منابع نفتی زیادی دارد. خوردن فست فود بیش از اندازه باعث شده است که این کشور پادشاه کشورهای چاق دراین فهرست باشد!

2. عربستان سعودی

عربستان سعودی کشوری است که پیشرفت تکان دهنده ای را در نرخ چاقی نشان می دهد. یک دهه قبل در بررسی ها مشخص شد که عربستان سعودی در میان 30 چاق ترین کشور جهان قرار دارد اما درحال حاضر رتبه دوم را در فهرست چاق ترین کشور جهان به دست آورده است، بنابراین از هر سه زن یک زن در این کشور با مشکل جدی چاقی یا عوارض سلامتی که مستقیما به دلیل اضافه وزن است، دست و پنجه نرم می کند.

مانند کشورهای دیگر، دیابت در این کشور نیز در بدترین موقعیت خود قرار دارد. نرخ چاقی در این کشور 35.2 درصد است و مشکلات مرتبط با چاقی در این کشور در برنامه های بیمه درمانی گنجانده نشده است، بنابراین مردم این کشور بیشتر از سایر کشورها با نتایج تکان دهنده چاقی روبه رو هستند.

3. بلیز

اکثر آدم ها چیز زیادی در مورد این کشور نمی دانند اما اگر بخواهیم در مورد چاقی صحبت کنیم باید بگوییم که نرخ چاقی در بلیز در حال افزایش و وضعیت نگران کننده ای را برای این کشور ایجاد کرده است. جالب توجه است که تا همین چند سال اخیر این کشور جزو کشورهایی که دارای نرخ چاقی بالایی هستند نبود.

افرادی که با کشور بلیز آشنا هستند می دانند که این کشور در آمریکای مرکزی و درست در جنوب مکزیک واقع شده است. بلیز تنها کشور از آمریکای مرکزی است که در این فهرست چاق ترین کشور جهان گنجانده شده، اما این بدان معنا نیست که این منطقه دچار مشکل چاقی نیست. نرخ چاقی در این کشور 35 درصد است و این نشان می دهد که مشکل چاقی یک بحران جدی در بلیز است.

4. مصر

درست مانند بسیاری از کشورهای توسعه یافته، مشکلات اضافه وزن و چاقی در مصر به دلیل صنعتی تر شدن این کشور است و بنابراین افراد چاق در شهرها یا مناطق شهری بیشتر از تعداد افراد چاق در مناطق روستایی هستند (حدودا دو برابر). فراوانی مواد غذایی آماده و ارزان (فست فودهای ارزان) که در همه جای مصر ظهور کرده است، باعث شده که این کشور دچار مشکل چاقی شود. کشور مصر دارای بالاترین نرخ ابتلا به دیابت در جهان است و مردم از سنین نوجوانی بیشتر از هر کشوری در جهان نوشابه مصرف می کنند. نرخ چاقی در این کشور 34.7 درصد است و یک وضعیت نگران کننده برای مصر ایجاد کرده است.

5. اردن

زمانی که پای مشکل بزرگ این کشور یعنی چاقی در میان باشد، این کشور شباهت زیادی به امارات متحده عربی دارد. در اردن چاقی در زنان نسبت به مردان شایع تر است، به این ترتیب که جمعیت زنان چاق دو برابر جمعیت مردان چاق است. دلایل اصلی چاقی عبارتند از بیکاری، سبک زندگی محدود و رسم و رسوماتی که باعث شده آدم ها چاق تر شوند. ازدواج نیز در اردن در سنین پایین انجام می شود.

بنا به گزارش سازمان بهداشت جهانی، ثروت زیاد و سیگار کشیدن عامل اصلی افزایش چاقی در این کشور است. نرخ چاقی در این کشور فراتر از 34.3 درصد است.

6. امارات متحده عربی

در این منطقه، به ویژه در دوبی دلایل زیاد برای چاقی وجود دارد. از زمانی که ثروت حاصل از نفت در این کشور جاری شد، مواد غذایی غربی نیز با سرعت زیادی وارد شد و در همه جای این منطقه ظهور کرد. با توجه به گزارش ها نرخ چاقی زنان در این کشور بسیار بالاتر از مردان است. مصرف نوشابه و مواد غذایی آماده (فست فودها) به دلیل وجود خارجی هایی که در این کشور زندگی می کنند بسیار بالا است. برخی از مردم این کشور فکر می کنند که وجود افراد چاق در این کشور قدرت این کشور را نشان می دهد. نرخ چاقی در این کشور 33.7 درصد است.

7. آفریقای جنوبی

تقریباً تنها کشور آفریقاست که با مسائل مربوط به چاقی مواجه است؛ چرا که دیگر کشورهای آفریقایی با بحران جدی فقر و عرضه ناکافی غذا و سیستم توزیع بد غذا مواجه هستند. شنیدن این موضوع تکان دهنده است که با افزایش نرخ گرسنگی در این کشورها نرخ چاقی نیز در حال افزایش است.

مطابق با گزارش ها بیشتر از نیمی از آمار مرگ و میر در این کشور به دلیل اضافه وزن است. مشکلاتی مانند حملات قلبی، فشار خون بالا و سکته مغزی در افراد چاق شایع تر است، که به دلیل مصرف مواد غذایی ناسالم از دهه گذشته افزایش یافته و نرخ چاقی در این کشور 33.5 درصد رسیده است.

8. قطر

هنگامی که این کشور با استفاده از منابع طبیعی به سرعت ثروتمند شد، سلامت افراد به دوصورت تحت تأثیر قرار گرفت، یکی اینکه سلامت مردم بهبود یافت و دیگر اینکه مواد غذایی بیشتر و دارای استانداردهای ایمنی در دسترس مردم قرار گرفت.

 اما متأسفانه، در قطر این فرآیند تأثیر معکوسی داشته، چرا که این کشور نه تنها ثروتمندترین کشور در جهان است بلکه بیشترین افراد چاق را نیز دارد. قطر توسعه یافته ترین کشور عرب است. نیمی از جمعیت این کشور اضافه وزن دارند و بنابراین قطر با بحران جدی افزایش دیابت در کودکان روبه رو است. فست فود از کشورهای غربی وارد این کشور شد و تأثیر منفی خود را گذاشت. درحال حاضر میزان چاقی در این کشور حدود 33.1 درصد و این رقم در حال افزایش هم است!

9. مکزیک

در مکزیک نیز مانند کشورهای همسایه اش، نرخ کسانی که دارای اضافه وزن هستند در حال حاضر به یک مسئله جدی تبدیل شده است، به طوری که در بررسی های اخیر تعداد افراد چاق در این منطقه به سرعت در حال افزایش و نرخ چاقی در این کشور به 32.8 درصد رسیده، رقمی که تقریبا برابر با یک سوم از کل جمعیت است.

دلیل اصلی چاقی در این کشور این است که مردم مکزیک بزرگ ترین مصرف کننده نوشابه های کوکا کولا در جهان هستند. مقدار مصرف آنها در دهه 80 میلادی به بعد بیشتر شد چرا که قبل از این تاریخ مواد غذایی رایج در این کشور از مواد طبیعی تهیه شده بود. اما مردم مکزیک درحال حاضر به حدی علاقه مند نوشیدن نوشابه هستند که دولت روی نوشابه های گازدار مالیات گذاشته تا به این ترتیب مانع مصرف بیش از اندازه نوشابه در این کشور شود.

10. ایالات متحده آمریکا

این کشور در سراسر جهان به عنوان چاق ترین کشور با توجه به نرخ چاقی اش معروف بوده است. با توجه به گزارش ها مردم این کشور علاقه زیادی به خوردن غذاهای آماده (فست فود) و هله هوله دارند و هیچ اهمیتی به شیوه های زندگی سالم نمی دهند. البته رتبه امسال این کشور چندان هم بد نیست چرا که سال گذشته ایالات متحده آمریکا در رتبه دوم این فهرست قرار گرفته بود.

یک سوم از جمعیت این کشور مستحق این هستند که چاق نامیده شوند، و این عمدتا به دلیل استاندارد بالای زندگی در این کشور است، چرا که آمریکا هم کشوری قدرتمند و هم ثروتمندترین کشور در جهان است. اما خبر خوب برای ایالات متحده این است که تعداد کسانی که چاق هستند درحال حاضر به مرور زمان کم و کمتر می شود.