فتحعلی‌خان وهابی‌ها را سرکوب کرد اما موفق به حذف آنان نشد

به گزارش خبرگزاری بسیج ، محمدحسین رجبی دوانی در سلسله نشست های بزم اندیشه که با موضوع «تاریخچه تکفیری‌ها» و با حضور جوانان نخبه و فعالان فرهنگی مشهد برگزار شد، با توضیح جریانات سلفی‌گری در عصر معاصر گفت: سلفی گری تکفیری، غیر از خود را کافر می دانند و به راحتی خون افرادی را که با او هم نظر نیستند را می ریزند که پایگاه اصلی آنها عربستان است.

وی بیان داشت: هر چند ما حاکمیتی که در راس آن امام معصوم نباشد را قبول نداریم اما نباید تمام خلفا را با یک چوب راند، برای مثال در دوران آل بویه دوران درخشان اسلام و شیعه در ایران است و در آنجاست که برای معصومینی که در عراق مدفون هستند، گنبد و بارگاه ایجاد شد.

این پژوهشگر تاریخ اسلام سلفی گری جهادی، تبلیغی را از دیگر جریانات عصر معاصر برشمرد و اضافه کرد: علاوه بر آنها، جریان سلفی گری سیاسی نیز با رویکرد به دست آوردن و حفظ قدرت روی کار است که اخوان المسلمین در زمان مرسی از نمونه های آن است.

وی عنوان داشت: تمام نامزدهای انتخاباتی در ریاست جمهوری مصر، رابطه با جمهوری اسلامی ایران را یکی از اهداف خود معرفی می کردند اما مرسی حاضر به ائتلاف با تکفیری ها شد.

استاد تاریخ اسلام با اشاره به بیانات رهبری در خصوص شیعه انگلیسی گفت: شیعه‌های انگلیسی و جریانات تکفیری هر دو آب به آسیاب دشمن می ریزند و با افکار خود جوانان مشتاق به اهل بیت را جذب خود می کنند.

این دکترای تاریخ و تمدن ملل اسلامی افزود: در عصر امویان قلمرو اسلام وارد اروپا شد و در سال 112 هجری مسلمانان از نظر میزان قلمرو به بالاترین حد ممکن رسیدند هر چند که با روی کار آمدن بنی عباس، بخش اروپایی جدا شد.

این پژوهشگر تاریخ اظهار داشت: در اهل تسنن اگر فردی توسط امام یا خلیفه پیشین خود انتخاب شود و یا با نیروی نظامی قدرت را بدست بگیرد، چه مردم از روی اشتیاق با او بیعت کنند و چه به وسیله زور، حکومتی مشروع دارد و باید از او اطاعت کرد.

رجبی دوانی گفت: از زمانی که اهل تسنن پنداشت که قدرت آنها رو به افول است، شیوه خلافت به روش گذشتگان خود را برگزیدند و آن را اجرا کردند.

وی با اشاره به نام «احمد بن حنبل» عنوان کرد: نسبت به اهل بیت تا زمان این فرد دیدگاه منفی وجود داشت و حتی در حکومت بنی امیه به ساحت امام علی(ع) جسارت می شد اما او مسئله «تربیع» را مطرح و ثابت کرد که حضرت علی(ع) یکی از خلفای راشد اسلام است.

این استاد دانشگاه افزود: آل بویه نیز در سال 334 هجری قمری وارد بغداد شد و شعائر اهل بیت را زنده کرد و اقدام به برگزاری جشن عید غدیر کردند و برای نخستین بار عزاداری امام حسین را در دسته های سینه زنی راه انداختند.

این پژوهشگر تاریخ اسلام اضافه کرد: جریانات تکفیری در حال حاضر ریشه های عمیقی در گذشته دارد و برای مثال جریانات تندروی تسنن به مناطق شیعه‌نشین حمله و ساکنین آن را زنده زنده در آتش می‌سوزاندند اما آل بویه به دلیل اینکه به حمایت از شیعه محکوم نشود با هر دو گروه برخورد می کرد و سران آن‌ها را به تبعید می‌فرستاد.

وی با اشاره به وجود فرقه های زیاد در مذهب تسنن ادامه داد: در آن دوران اجتهادهای زیادی در بین اهل تسنن رخ می داد و باعث به وجود آمدن چندین فرقه شد، در این هنگام دستگاه حکومت وارد عمل شد و چهار فرد را معرفی کرد و دستور داد که تنها باید از این افراد اجتهاد شود.

رجبی دوانی گفت: بعد از آن «ابن تیمیه» روی کار آمد و معتقد بود که مسلمانان سه قرن بعد از ظهور اسلام، بهترین بندگان بودند و باید طبق نظر همان ها عمل کرد، او حتی با اشعری ها که از نظر مبانی فکری با اهل حدیث هم نظر بودند نیز درگیر شد و برای اولین بار واژه سلف را به مسلمانان اوایل اسلام اطلاق کرد.

این کارشناس تاریخ اسلام عنوان کرد: «سلف» در اصطلاح لغوی به معنای گذشته است و اگر این کلمه با صالح همراه شود منظور گذشتگان پاک هستند، این تعریف در اهل تسنن باب شد و معنای آن اصحاب پیامبر بود.

این پژوهشگر تاریخ اسلام اضافه کرد: ابن تیمیه اولین فردی بود که شیعه را مشرک خواند و توسل و زیارت را حرام اعلام و حتی عقاید و شبهات بی اساسی را نیز به مذهب شیعه وارد کرد اما دیدگاه های تند او باعث دستگیری و اعدام وی شد.

دوانی با اشاره به اینکه در قرن 12 هجری به طور موازی جریان تکفیری خبیث در حجاز و شبه قاره هند به وجود آمد ادامه داد: در دوره خلافت عثمانی ها، وهابیت به کربلا حمله و سر شیعیان آن منطقه را جدا و اقدام به تخریب گنبد و بارگاه امام حسین را نیز کردند.

این پژوهشگر تاریخ اسلام اظهار کرد: وهابیت بعد از آن به نجف رفتند اما مقاومت مردم آن منطقه باعث عقب‌نشینی وهابی‌ها و حرکت به سوی مدینه شد و خرابی‌های زیادی را در آن شهر به وجود آوردند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: فتحعلی خان قاجار در ایران که از جنایات آنها به خشم آمده بود، لشکر خود را به سمت آنها روانه و آنها را سرکوب کرد، اما این گروه به طور کامل نابود نشد و در جنگ جهانی اول با حمایت گسترده توانستند به عربستان حمله و بقیع را ویران کنند.