به گزارش خبرگزاری بسیج استان هرمزگان؛ در متن ذیل توصيههایی از پيامبر و ائمه طاهرين علیهم السلام در خصوص نحوه ارتباط و معاشرت همسران با يکديگر را گردآورده ایم که امید است با عمل به توصیه های اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام زندگی سراسر مهر و محبت و صمیت در سال نو که سالی فاطمی است، داشته باشید.
تأمین رفاه مناسب
يکي از حقوقي که خداوند براي زن بر عهده شوهر قرار داده است تأمين رفاه مناسب است، رسول اکرم(ص) در اين خصوص فرمودهاند: کسي که خداوند به او در امکانات و دارايي گشايشي داده است و او بر خانواده خود سخت ميگيرد، از ما نيست. (مستدرکالوسايل ج15) همچنين آن حضرت درباره ارزش تلاش مردم در تأمين نيازهاي مادي خانواده خود فرمودهاند: تلاش مرد براي رفاه خانواده مانند مجاهد در راه خداست. (کافي ج5) در روايتي ديگر از آن حضرت نقل شده است، اگر مردي براي تأمين نيازهاي خانوادهاش بيرون برود، خداوند در مقابل هرگامي که برميدارد يک درجه براي او مينويسد و چون در تأمين نيازهاي آنان از کار فارغ شود، آمرزيده محسوب ميشود. (کنزالعمال ج16)
اظهار محبت
از مهمترين جلوههاي محبت و تکريم در زندگي، جلوههاي زباني و گفتاري است. به زبانآوردن عشق، دوستي و محبت، به گفتوگو نشستن و مشورتکردن، تأثير بسياري در جلب اعتماد همسر دارد و سبب برطرفشدن مشکلات زندگي خواهد شد. البته محبت به خانواده و همسر تا آنجا مورد قبول دين اسلام است که سبب از دستدادن محبت خدا و رسول خدا و ارزشدادن محبت خدا و رسول خدا و ارزشهاي الهي نشود.
سبب زیادشدن ایمان
پيامبر اکرم(ص) فرمودند: هرگاه ايمان بندهاي زياد شود، محبت او نسبت به همسرش زياد ميگردد. (مستدرکالوسايل ج14) در اين خصوص نيز امام صادق علیه السلام فرمودهالوسايل ج14) در اين خصوص نيز امام صادق علیه السلام فرمودهاند: من گمان ندارم بر ايمان مردي اضافه شود مگر اينکه محبت و علاقه او به همسرش زيادتر ميگردد. (وسايلالشيعه ج20)
برتر از اعتکاف در مسجدالنبی
رسول اکرم(ص) فرمودند: نشستن مرد در کنار همسرش، نزد خداي متعال از اعتکاف در مسجد من محبوبتر است. (وسايلالشيعه ج14)
تکریم خداوند
رسول اکرم(ص) فرمودند: هر کس همسرش را تکريم نمايد، خداي عزوجل را تکريم نموده است. (بحار ج103)
نشانه کمال ایمان
پيامبر(ص) فرمودند: کاملترين مؤمنين از جهت ايمان کسي است که از جهت اخلاق نيکوترين آنها باشد و برترين شما کساني هستند که با زن خود خوشرفتار باشند. (بحار ج102)
به بداخلاق زن ندهید
حسينبن بشار ميگويد؛ به امام رضا علیه السلام نوشتم، يکي از نزديکانم بداخلاق است، براي خواستگاري فرزندم نزد من آمده است، امام فرمودند: اگر بداخلاق است به او زن ندهيد. (وسايلالشيعه 14)
نماز بداخلاق قبول نیست
پيامبر(ص) در خطبهاي فرمودند: نماز و اعمال نيک شوهري که زن خود را آزار دهد و به او ظلم نمايد، قبول نميشود. (مستدرکشود. (مستدرکالوسايل ج14) اميرالمومنين علیه السلام نيز بيان کردهاند که زنان، امانت الهي نزد شما هستند، پس به آنان آسيب و زيان نرسانيد و بر ايشان سخت نگيريد و عرصه را بر آنان تنگ نکنيد.
وظایف زن
امام محمد باقر علیه السلام فرمودند: زني نزد پيامبر(ص) آمد و پرسيد: اي رسول خدا! حق شوهر بر زن چيست؟ حضرت فرمودند: از او اطاعت کند و نافرماني او را نکند، مال شوهرش را بدون اجازه او بخشش ننمايد و بدون هماهنگي او روزه مستحبي نگيرد. (کافي ج5) از امام صادق علیه السلام نيز نقل شده است، زني خدمت پيامبر(ص) آمد و پرسيد، اي رسول خدا حق شوهر بر زن چيست؟ حضرت فرمودند: خود را به بهترين عطري که در اختيار دارد خوشبو سازد و بهترين لباس خود را براي شوهرش بپوشد و خود را براي شوهرش به نيکوترين وجه بيارايد. (مکارمالاخلاق ص246)
ویژگی زنان شایسته
رسول خدا(ص) در حديثي، برخي از ويژگيهاي زنان شايسته را اينگونه برشمردند: در ميان خانوادهاش عزيز باشد؛ در برابر همسرش خود را جلوه دهد و در برابر مردان بيگانه خود را حفظ نمايد و سخن شوهرش را بشنود و از او اطاعت کند. (روضةالمتقين ج8)
بدترین زنان
از آن حضرت درباره صفات بدترين زنان نيز آمده است: بدترين زنان، زني است که نزد خويشان و بستگان، خفيف و خوار باشد، ولي نزد شوهر خود مباهات کند و گردنکشي نمايد، بددل و کينهتور باشد، در گفتار و رفتار زشت بيپروا باشد، وقتي شوهر او در خانه نيست، از خانه بيرون ميرود و خودنمايي مينمايد. (مکارمالاخلاق ص256)
ملایمت و مدارا
يکي ديگر از ويژگيهاي زنان مؤمنه و صالحه، مدارا با همسر است، اهميت اين امر در حفظ حريم خانه به حدي است که پيامبر(ص) فرمودند: اگر زني با شوهر خود ملايمت نداشته باشد و از او چيزي را بخواهد که قادر به فراهمکردن آن نباشد، خداوند از چنين زني حسنهکردن آن نباشد، خداوند از چنين زني حسنهاي را قبول نميکند و در حالي خدا را ديدار ميکند که خداوند از او خشمگين است. (مکارمالاخلاق ص214) همچنين آن حضرت به همسر يکي از اصحاب فرمودند: جايز نيست زن، بيش از توان شوهرش چيزي را بر او تحميل کند و يا اينکه نزد کسي از شوهر خود گلايه نمايد. (مستدرکالوسايل ج14)
بهترین الگو
حضرت زهرا(س)به عنوان برترين الگوي بشريت، در گفتاري محبتآميز به همسر خود، حضرت عليبنابيطالب علیه السلام، ميفرمايند: اي ابوالحسن! بيگمان من از خدايم خجالت ميکشم که از تو خواستهاي داشته باشم و قادر به انجام آن نباشي. (بحارالانوار ج42)
آراستگی فقط برای شوهر
يکي از توصيههاي قرآن به زنان، آشکارنکردن زينت خود براي غير شوهران خود است. در منطق اهلبيت علیهم السلام نيز به آن تصريح و تأکيد شده است. امام صادق علیه السلام در حديثي از رسول اکرم(ص) ميفرمايند: زني که براي غير شوهر خود، زينت خود را آشکار کند، خداوند او را به آتش جهنم ميسوزاند. (وسايلالشيعه ج14) و نيز امام صادق علیه السلام در حديثي از پيامبر(ص) نقل فرمودهاند: هر زني که خودش را خوشبو کند و از منزل خارج شود، مورد لعن قرار ميگيرد تا به خانه برگردد.
پرهیز از اذیت شوهر
پيامبر(ص) فرمودند: اگر زني شوهرش را اذيت کند، خداوند نمازش را نميپذيرد و کارهاي خوب او را قبول نميکند تا اينکه شوهرش از او راضي شود، اگر چه در تمام عمرش روزه بگيرد و نماز بخواند، چنين زني اولين فردي است که وارد جهنم ميشود. سپس حضرت فرمودند: هر مردي که زن خود را اذيت نمايد، داراي اين عذاب خواهد بود. (وسايلالشيعه ج14). امام صادق علیه السلام نيز زني را که شوهر خود را مورد اذيت قرار ميدهد، ملعونه ميشمارند و در بيانات متعدد آن را تقبيح ميشمارند و در بيانات متعدد آن را تقبيح مينمايند و ميفرمايند: زني که شوهر خود را بيازارد و غمگينش کند «ملعون» است. (وسايلالشيعه ج14) در روايتي نيز از آن حضرت نقل شده است: هر زني به شوهرش بگويد من خيري از تو نديدهام، اعمال نيک خود را تباه نموده است.(وسايلالشيعه ج14)
آثار مثبت احترام به شوهر از نگاه اهلبیت علیهم السلام
در روايتي از پيامبر علیه السلام در اين خصوص آمده است، اگر زن و مرد با محبت و مهر به هم نگاه کنند، خداوند نيز به ديده محبت و مهر به آنان مينگرد. (نهجالفصاحه ج621) از امام صادق علیه السلام نيز نقل شده است: بهترين زنان شما، با محبتترين زنان به شوهرانشان و مهربانترين مادر به فرزندانشان هستند.
همسر خوب کارگزار خداست
جايگاه و ارزش زن مهربان و ديندار در کلام و منطق اهلبيت علیه السلام تا حدي است که رسول خدا(ص) او را از کارگزاران خدا ميداند و در روايتي نقل شده است، مردي نزد رسول خدا آمد و گفت: من همسري دارم که هرگاه به خانه ميروم به استقبال من ميآيد و چون بيرون ميروم بدرقهام ميکند و هرگاه اندوهناک ميشوم مرا دلداري ميدهد و ميگويد: اگر اندوه روزي خود را داري، کس ديگري متکفل آن است و اگر اندوه آخرتت را داري، خداوند آن را فزوني دهد. رسول خدا(ص) به او فرمودند: خداوند داراي کارگزاراني است و همسر تو از جمله آنهاست که نيمي از پاداش شهيد را دارد.
شهری در بهشت برای زنان خوب
پيامبر(ص) فرمودند: هيچ زني جرعهاي آب به شوهر خود نميدهد، مگر اينکه اين کار برايش از يک سال عبادتي که روزهايش روزه باشد و شبهايش نماز شب بخواند بهتر است و خداوند براي چنين کاري، شهري در بهشت براي آن زن ايجاد ميکند و شصت خطاي او را ميآمرزد. (وسايلالشيعه ج14)
همکاری در منزل
انجام کارهاي خانه، مثل پختن غذا، شستن لباس، تميزکردن منزل و... از وظايف الزامي زن نميباشد. اما در فرهنگ اهلبيت علیهم السلام انجام چنين کارهايي از سوي زنان داراي ارزش و اهميت بسياري ميباشد؛ از جمله اين که پيامبر(ص) در اين خصوص فرمودهاند: زناني که در خانه خود اشتغال دارند، پاداش و ثواب مجاهدان را خواهند يافت. (نهجالفصاحه ج289) و نيز در روايتي ديگر مرتبکردن خانه از سوي همسر را موجب نگاه رحمت خدا و دوري از عذاب براي زن بيان ميکند. (امالي صدوق ص336)
گردآورنده: علیرضا شریفی، کارشناس مسایل دینی و مشاور خانواده