ایران را به تحریم‌های بیشتر تهدید کنید

به گزارش خبرگزاری بسیج، نشریه آمریکایی «فارین افرز» در مقاله‌ای، از کار‌شناسان جامعه بین‌المللی دعوت کرده است تا برای سناریویی که در آن احتمال دارد ایران از تعهدات خود در توافق‌نامه هسته‌ای تخلف کند، برنامه‌ریزی کنند و تهران را به تحریم‌های بیشتر تهدید نمایند.

 

گزیده‌ای از این مقاله را که به قلم «بنت رمبرگ»، تحلیلگر ارشد وزارت خارجه ایالات متحده نوشته شده است، در ادامه می‌خوانید: 

 

 

موفقیت مذاکرات هسته‌ای ایران با توافق این هفته و یا توافق نهایی در ماه ژوئن تعیین نمی‌شود؛ بلکه به پایداری این توافق در سال‌های آتی بستگی دارد. بازرسان سازمان بین المللی انرژی اتمی بازدیدهای خود را از سایت‌های هسته‌ای رسمی ایران افزایش می‌دهند و به مکان‌های مشکوک هم دسترسی پیدا می‌کنند. سازمان‌های جاسوسی جهان نیز ‌‌‌نهایت تلاش خود را می‌کنند تا تهدیدهای واقعی ناشی از اطلاعات غلط را بررسی کنند. تمام این تلاش‌ها برای این صورت می‌گیرد که تهران از مرز تسلیحات هسته‌ای عبور نکند. 

 

اما اگر تهران تقلب کند و زیر تعهداتش بزند، جامعه بین‌المللی چه می‌کند؟ جان کری می‌گوید که در چهارچوب توافق، در صورتی که تهران به تعهداتش عمل نکند تحریم‌ها به شکل قبل بر می‌گردد اما شواهد تاریخی می‌گوید که تحریم‌ها برای کنترل تسلیحات در طولانی مدت کارایی ندارد و شواهدی نیست که نشان دهد عاملی که یک روز قدرت‌های جهان را برای تحریم ایران کنار هم نگه داشته بود، بعد‌تر نیز موثر واقع شود. 

 

بنابراین باید طرحی اندیشیده شود که هزینه‌های خودداری از انجام تعهدات را به حدی بالا ببرد که تهران هرگز فکر آن را هم نکند که بخواهد از تعهداتش شانه خالی کند. 

 

اجرائی شدن بسیاری از قردادهای تسلیحاتی میان واشنگتن و مسکو در دوران جنگ سرد به تحریم‌ها ربطی نداشت؛ بلکه منفعت طرفین برای ابقای «مسابقه تسلیحاتی پر هزینه» در این میان موثر بود، مخصوصا اینکه طرفین می‌دانستند در صورت تخلف از توافق، طرف مقابل مقابله به مثل خواهد کرد. عمق دفاعی دو کشور، تضمین کننده بود و در نتیجه برخلاف درگیری‌های هر از گاهی بر سرعدم همکاری مسکو در زمینه آزمایش‌های هسته‌ای، رادارهای ردیابی موشک و غیره، اصل قرارداد همواره باقی ماند. 

 

گرچه تحریم‌ها، کلید کنترل تسلیحات ابر قدرت‌ها نبوده اما مبنای تلاش‌های ایالات متحده برای مقابله با چند کشور قرار گرفته است. این استراتژی تا حدود زیادی نا‌موفق بود. اقدام یک جانبه آمریکا برای توقف کمک‌های نظامی و اقتصادی به هند و پاکستان تاثیر کمی داشت. تهدید به قطع حمایت نظامی از اسرائیل هم موجب تغییر اسرائیل نشد. گام‌ها برای انزوای کره شمالی هم موثر واقع نشد و پیونگ یانگ هم از انزوا لذت می‌برد. تنها مورد موفقیت در تحریم‌ها در قبال تایوان بود که آمریکا چتر امنیتی خود را از سر این کشور برداشت تا تایپه را وادار کند از برنامه هسته‌ای پنهانی‌اش دست بکشد. 

 

تحریم‌ها شاید توانست ایران را به پای میز مذاکره بکشاند اما نمی‌تواند ایران را به توافق با ۵+۱ پایبند کند. برای پایبندی ایران به توافق، ‌باید حداقل گروهی از کشور‌ها در قالب «ائتلاف» پای کار باشند. برای مثال اگر آژانس دریافت که ایران به توافق پایبند نیست، یک الگوی امنیتی خلع سلاح که از قبل مورد توافق قرار گرفته، اجرائی می‌شود و تهران می‌داند که برای دوری از اقدامات تنبیهی، باید فعالیت‌های مشکوک خود را متوقف کند. 

 

در هفته اول، شورای امنیت یا این «ائتلاف» از ایران می‌خواهد که طی دو هفته و به گونه‌ای که قابل اثبات باشد، اقدامات ناقض توافق را متوقف کند. در صورتی که تهران چنین نکرد، طی هفته سوم، تمامی تجارت‌های بین المللی قطع می‌شود تا اقتصاد ایران در انزوا قرار بگیرد. در هفته پنجم، این هم‌پیمانان اقدامی مشابه «بحران موشکی کوبا» رقم می‌زنند و در هفته نهم، آمریکا برای تخریب همه تاسیسات مشکوک حملات هوایی را اغاز می‌کند تا تهران مجوز بازررسی از همه مناطق را صادر کند. این برنامه، ‌مشابه مسیر موفقی است که برای نابودی سلاح‌های کشتار جمعی عراق بعد از جنگ خلیج (فارس) در سال ۱۹۹۱ طی شد. 

 

موفقیت این برنامه به پایبندی جامعه بین‌المللی بستگی دارد و اینکه تا چه حد می‌خواهند از اینکه ایران، نخستین کشوری باشد که در قرن ۲۱ به سلاح هسته‌ای دست می‌یابد، ‌جلوگیری کنند. اگر جامعه جهانی در این مساله جدی است، باید برنامه اجرائی داشته باشد تا پیامدهای تخلف برای ایران مشهود باشد.

منبع: خبرگزاری نسیم