سکوت تهران می‌شکند؟

به گزارش خبرگزاری بسیج، تقریبا دو هفته از پایان مذاکرات لوزان می‌گذرد. در این دور از مذاکرات که در سوئیس برگزار شد، بنابر ادعای مشترک طرفین مذاکرات، «توافق بر سر پارامترهای کلیدی برای رسیدن به توافق جامع مشترک» حاصل گردیده است و توافق نهایی نیز با کار کار‌شناسی و فنی تا اخر ماه ژوئن امسال بر پایه این پارامترهای موردتوافق حاصل خواهد شد. 

 

در این بین، انتشار سه متن (۱- بیانیه مشترک ظریف و موگرینی، ۲- بیانیه مطبوعاتی کاخ سفید موسوم به فکت شیت ایالات متحده ۳- متن غیررسمی منتشره از سوی وزارت خارجه ایران پیش از شروع نشست مشترک) متفاوت در پایان مذاکرات، علاوه بر اینکه شکننده بودن این توافق را بیش از پیش عیان کرد، ابهامات بسیار زیادی را در مورد اینکه بالاخره متن دقیق پارامترهای مورد توافق طرفین چیست، به وجود آورده است. 

 

طرفین مذاکرات ادعا کرده‌اند که به توافق در مورد پارامترهای کلیدی توافق نهایی دست یافته‌اند اما تا به حال و پس از گذشت دو هفته از اتمام مذاکرات، هیچگونه جزئیات دقیق و حقوقی از متن این پارامتر‌ها به جز‌‌ همان متنی که کاخ سفید منتشر کرده و در آن صراحتا ادعا کرده است که متن توافق شده، «پارامترهای کلیدی توافق جامع مشترک» است، در دسترس نیست و تیم ایرانی نیز در حال حاضر از ارائه جزئیات بیشتر در این رابطه خودداری کرده‌اند.

 

گفتنی است رهبر معظم انقلاب هفته گذشته بر لزوم در جریان قراردادن مردم بخصوص نخبگان درمورد جزئیات مذاکرات تأکید کردند و گفتند: البتّه من به خود مسئولین هم این را گفته‌ام همین چند روز؛ مسئولین باید بیایند مردم را و بخصوص نخبگان را از جزئیّات و واقعیّات مطّلع کنند؛ ما چیز محرمانه نداریم، چیز مخفی نداریم. این مصداق همدلی با مردم است.

 

در این بین شاهد اظهاراتی از سوی طرف‌های مذاکرات هستیم که بیش از پیش بر صحت بیانیه مطبوعاتی آمریکا – که با وجود فکت شیت نام گرفتن از سوی رسانه‌های داخلی، بیانیه رسمی مطبوعاتی کاخ سفید در مورد متن پارامترهای مورد توافق است – تاکید می‌کند. 

 

در تازه‌ترین اظهارنظر‌ها درباره این توافق، «سرگئی ریابکوف»، معاون وزیر امور خارجه روسیه و مسئول تیم مذاکره کننده روسیه در مذاکرات هسته‌ای طی اظهارنظری در مصاحبه با خبرگزاری اینترفاکس روسیه بر درستی بیانیه کاخ سفید تاکید کرد و گفت: 

 

اطلاعات منتشر شده توسط کاخ سفید در مورد جزئیات توافق لوزان صحیح است

 

 

بلافاصله یک روز پس از این موضع گیری، جان کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا در دو مصاحبه مفصل و جداگانه با رسانه‌ها با اشاره به این سخنان ادعاهای مطرح شده در مورد بیانیه کاخ سفید را تصریح کرده و در مصاحبه با شبکه CBS گفت: 

 

روس‌ها نیز – کسانی که جز متحدان سنتی ما به شمار نمی‌آیند – در مورد آنچه که ما در قالب اطلاعاتمان {فکت شیت} منتشر ساختیم گفتند هم «صحیح» و هم «قابل اتکا» است. 

 

همچنین وی در مصاحبه با (ABC This Week) گفت:

 

دیروز روس‌ها نیز در قالب یک بیانیه گفتند که فکت شیت و یا حقایقی که توسط ایالات متحده امریکا بیان شد اطلاعات «قابل اتکا» و «صحیحی» می‌باشد. 

 

اما چرا با این حال از زمان اتمام مذاکرات لوزان تا به الان تمام مواضع طرف ایرانی مذاکرات نسبت به فکت شیت آمریکایی، صرفا غیررسمی و غیرحقوقی بوده است؟ 

 

در این رابطه واکنش وزیر خارجه ایران نسبت به اقدام آمریکا در انتشار متن پارامترهای مورد توافق صرفا یا توئیتری و فیسبوکی بوده است و یا کارکرد داخلی داشته است. آقای ظریف در اولین واکنش به عنوان وزیر امورخارجه و سکاندار تیم مذاکره کننده صرفا به اتخاذ دو موضع توئیتری و فیسبوکی اکتفا نمود و در پستی در فیسبوک و با مخاطب قرار دادن مخاطب داخلی افزود: فراموش نکنید که Fact Sheet در دور قبل هم بویی از واقعیات نداشت.

 

پس از آن نیز وزارت امورخارجه ایران نه تنها اقدام به رد و یا تکذیب رسمی این بیانیه مطبوعاتی نکرد؛ بلکه اعضای تیم مذاکره کننده ایرانی در مواضعی جداگانه علاوه بر صحه گذاردن بر برخی از بندهای این بیانیه صرفا به برجسته شدن برخی نکات و یا ناقص بودن متن آمریکا تاکید کردند. 

 

 

به نظر می‌رسد در روزهای آتی و با انتشار کامل مصاحبه ریابکوف، ابهامات در مورد فکت شیت آمریکا کمتر خواهد شد و سایر تیم‌های مذاکره کننده نیز با اتخاذ مواضعی مشابه اقدام به موضع گیری در مورد بیانیه مطبوعاتی آمریکا – یا‌‌ همان به اصطلاح فکت شیت آمریکا – نمایند و اما در این بین باید دید تیم مذاکره کننده ایران چه موضعی در قبال مواضع آقای ریابکوف دارد. آیا این بار نیز طرف ایرانی مذاکرات اقدام به واکنش توئیتری و فیسبوکی نموده و به شکل غیر رسمی و غیر حقوقی اقدام به ارسال ایمیل به آقای ریابکوف خواهد نمود یا اینکه شاهد اتخاذ موضعی حقوقی خواهیم بود؟! 

 

این اظهارنظر ریابکوف و عدم موضع گیری شفاف از سوی وزارت امورخارجه ایران این ظن را تقویت می‌کند که احتمالا متن پارامترهای توافق شده شامل مواردی خواهد بود که آمریکا در بیانیه مطبوعاتی‌اش –یا‌‌ همان به اصطلاح فکت شیت- مطرح کرده است. 

 

 

اتخاذ مواضع بعضا ناهماهنگ از سوی اعضای تیم مذاکره کننده ایرانی (ابتدائا مطرح کردن انتشار فکت شیت ایرانی و در ‌‌نهایت موکول کردن انتشار این فکت شیت به هفته‌های آتی و یا مطرح کردن اینکه فکت شیت ایران‌‌ همان سخنانی است که توسط تیم مذاکره کننده ایرانی در سخنرانی‌ها مطرح شده است) و همچنین عدم واکنش رسمی وزارت خارجه نسبت به فکت شیت آمریکا، این گمانه را تقویت می‌کند که دستان ایران به صورت رسمی و حقوقی برای تکذیب این بیانیه مطبوعاتی یا فکت شیت بسته است؛ چرا که با توجه به سخنان ریابکوف نیز این «فکت شیت‌‌» همان بخش اصلی بندهای پارامترهای مورد توافق است و با توجه به اینکه تیم ایرانی همین پارامترهای مورد اشاره در بیانیه مطبوعاتی آمریکا را مورد توافق قرار داده، نمی‌تواند به صورت رسمی زیر توافقی که خود قبول کرده است بزند. 

 

به نظر می‌رسد وزارت امور خارجه ایران برای پایان دادن به شبهات و ابهامات جدی در این زمینه اولا باید اقدام به تکذیب متن منتشر شده آمریکایی نماید و در ثانی با توجه به فرموده رهبری که لزوم در جریان قرار گرفتن مردم در ریز مذاکرات را خواستار شده‌اند، اقدام به انتشار متن پارامترهای کلیدی مورد توافق در لوزان کند.

 

نکته حائز اهمیت نیز در اینجاست که تفسیر یک طرفه از مذاکرات واقع شده این نیاز حداکثری مبنی بر آگاهی جامعه از اتفاقات درون مذاکرات را رفع نمی‌کند؛ بلکه تیم مذاکره کننده ایرانی صرفا با انتشار متن پارامترهای مورد توافق می‌تواند ابهامات و شبهات را برطرف نماید.

منبع: نسیم