رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه امام صادق (ع):
ضرورت تربیت نظریه پردازان آشنا به مبانی علوم انسانی اسلامی
غلامرضا گودرزی رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه امام صادق (ع) گفت: علوم انسانی غربی مبتنی بر جهان بینی و مبتنی بر فهم دیگری از عالم آفرینش است و غالباً مبتنی بر نگاه مادی است. بنابراین باید اقدامی کنیم و بعد ادعای تولید داشته باشیم.
به گزارش خبرگزاری بسیج، غلامرضا گودرزی رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه امام صادق (ع)، با اشاره به طبقه بندی علوم گفت: طبقه بندی های مختلفی از علوم مطرح است که در یکی از مجموعه‌ها علوم را به علوم اجتماعی تقسیم بندی کرده و زیرمجموعه علوم اجتماعی، علوم انسانی است.
وی ادامه داد: علوم انسانی علمی است که محور بحث آن انسان است. اگر از منظر اسلام به این موضوع نگاه کنیم، نحوه بررسی‌ها به گونه ای دیگر است. اگر ازوحی به عنوان منبع علم الهی استفاده کنیم علومی خلق می‌شود که اسم آن علوم انسانی اسلامی خواهد شد.
رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه امام صادق (ع) اظهار داشت: آنچه تا کنون در کشور داشتیم، علوم انسانی رایج بوده است. ما در این زمینه شاهد2حرکت هستیم. ابتدا اینکه علم خنثی است و چیزی به اسم علم دینی نداریم. یعنی منکر علوم انسانی اسلامی شدن که می‌توانیم آن را رد کنیم. چرا که نگاه این نیست که علم جهت‌گیری می‌کند، بلکه می‌خواهیم ازآموزه های دین برای استخراج برخی مطالب استفاده کنیم. نگاه دوم معتقد است آنچه تمدن بشری به آن رسیده باید کنار گذاشته شود و از ابتدا علوم انسانی را خلق کرد. ما این را هم قبول نداریم. چرا که معتقدیم آنچه که امروز به عنوان علوم انسانی اسلامی در اختیار است محصول عقل است که مورد تأیید دین هم هست.
به گفته گودرزی ما قائل به رویکرد سوم هستیم. در رویکرد سوم عقل، وحی و نقل مبنا است. به عبارت دیگر ما وحی را در برابر عقل قرار نمی‌دهیم بلکه اینها مکمل یکدیگر هستند. اگر با این نگاه به دنبال تحول برویم، باید آنچه به عنوان علوم انسانی رایج بیان می‌شود را به خوبی درک کنیم و از آن طرف مبانی اسلامی دینی را به خوبی متوجه شویم از ترکیب این دو به تحول به معنی واقعی برسیم.
وی در پاسخ به اینکه آیا تحول در مدیریت به معنی تولید دانش در مسیر علوم انسانی اسلامی است، توضیح داد: بخشی از تحول به صورت طبیعی باید به تولید دانش منجر شود. اگر به علوم رایج نگاه درستی داشته باشیم، بخشی از آن از سوی دین تأیید می‌شود. نگاه تحولی ما تأیید این گزاره هاست. در اینجا منظور از تحول پالایش کردن علوم انسانی رایج است. بخشی از تحول نیز تولید دانش است.
رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه امام صادق (ع) بیان کرد: نمی توان گفت در تمام رشته های علوم انسانی تولید دانش به یک اندازه بوده است. به عنوان نمونه در فلسفه، تولید دانش بیشتری صورت گرفته اما در حوزه اقتصاد و مدیریت تولید کمتری را شاهد بوده ایم. در عرصه کاربردی کردن دانش هم در عرصه علوم انسانی ضعیف عمل کرده ایم.
گودرزی درباره چالش‌های حوزه علوم انسانی اسلامی گفت: علوم انسانی در عصر معاصر از دو چالش مهم باید حذر کند؛ نخست کاربردی کردن علوم انسانی به این معنا که عده‌ای معتقدند مباحث علوم انسانی انتزاعی و غیرکاربردی است و نیاز به کاربردی شدن مفاهیم دارد درحالیکه علوم انسانی متفاوت از سایر علوم است.
وی در ادامه افزود: نکته دوم این است که علوم انسانی براساس چه پایه‌ای شکل می‌گیرد . درست است که پایه اصلی علوم انسانی، انسان است اما مهمتر از آن، اینکه چه انسانی را مبنای مدل سازی خود قرار می‌دهیم، پس نوع نگاه به انسان و مبدأ و مقصد در علوم انسانی باید تبیین صحیح شود.
گودرزی چالش دیگر در مقام تولید را مراجعه نکردن به قرآن و استفاده از منبع عظیم وحی نام برد و گفت: علوم انسانی غربی مبتنی بر جهان بینی و مبتنی بر فهم دیگری از عالم آفرینش است و غالباً مبتنی بر نگاه مادی است. بنابراین باید اقدامی کنیم و بعد ادعای تولید داشته باشیم.
رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه امام صادق (ع) با بیان اینکه تحول در حوزه علوم انسانی نیازمند معرفت‌شناسی صحیح است، بیان کرد: زمانی که از منبع دین استفاده می کنیم، باید روش شناسی مشخصی داشته باشیم. باید روش های تولید نظریه را بررسی کنیم. تا زمانی که مبانی معرفت شناسی، هستی شناسی، روش شناسی مشخص نشود،صحبت کردن از تحول در علوم انسانی اسلامی دشوار است.
گودرزی در پاسخ به اینکه سید جمال الدین اسدآبادی از جمله افرادی بود که مسئله علم دینی و اسلامی سازی را مطرح کرد تا چه میزان در تحقق آن موفق بوده ، گفت: قضاوت باید متناسب با زمان بیان شود. به طور مثال اسدآبادی با توجه به محدودیت های زمان خود در حد طرح سوال در ذهن افراد موفق عمل کرد. البته تولیدات قابل توجهی داشت و متناسب با زمان خود خوب عمل کرد.
وی بااشاره به اینکه در شرایط فعلی برای ارتقا و بهبود کیفیت در علوم انسانی از چه راهبردهایی می توان بهره گرفت، افزود: باید نظریه پرداز تربیت کنیم. یعنی باید به گونه ای نیرو تربیت شود که مبانی علوم انسانی اسلامی را متوجه شوند. در حال حاضر نقص بزرگی داریم ؛ برخی از افراد در علوم رایج مسلط و آگاهی کامل را دارند اما به مبانی اسلامی آگاهی ندارند یا افرادی هستند که مبانی اسلامی را به خوبی می‌دانند اما به علوم مدیریت تسلط ندارند.
گودرزی تصریح کرد: تأسیس دانشگاهی مانند دانشگاه امام صادق یا دانشگاه های دیگر گامی برای تربیت نسلی است که هم با ادبیات علوم رایج و هم ادبیات علوم اسلامی آشنا شود. پل ارتباطی بین حوزه و دانشگاه از حالت فیزیکی باید به حالت ارگانیک و زنده تبدیل شود.
رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه امام صادق (ع) افزود: قطعا تربیت چنین افرادی باعث برقراری ارتباطی معنادار بین حوزه و دانشگاه می شود. گام دوم این است که نسل تربیت شده شرایط نظریه پردازی را داشته باشد. یعنی در محیط های علمی، کرسی های نظریه پردازی وجود داشته باشد. این فضاها اگر شکل گیرد به تحولی عظیم دست خواهیم یافت. در مرحله بعدی باید اجازه دهیم نظریه های تهیه شده در عرصه کاربرد وارد شوند.
وی بیان کرد: سه مانع در مسیر تولید دانش وجود دارد. مانع اول تفکر است. بسیاری از ما این تفکر را داریم که توان تولید نداریم. یا از آن طرف گمان داریم که یک پروسه طولانی را باید به سرعت به ثمر رساند. درحالیکه نظریه پردازی نیازمند زمان است. مشکل عملیاتی نشدن اکثر نظریه ها عدم زمان کافی است. ضعف بعدی کافی نبودن بودجه تحقیقاتی است. بودجه های مناسبی در زمینه تولید نظریه صرف نمی شود.
وی ادامه داد: علوم انسانی علمی است که محور بحث آن انسان است. اگر از منظر اسلام به این موضوع نگاه کنیم، نحوه بررسی‌ها به گونه ای دیگر است. اگر ازوحی به عنوان منبع علم الهی استفاده کنیم علومی خلق می‌شود که اسم آن علوم انسانی اسلامی خواهد شد.
رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه امام صادق (ع) اظهار داشت: آنچه تا کنون در کشور داشتیم، علوم انسانی رایج بوده است. ما در این زمینه شاهد2حرکت هستیم. ابتدا اینکه علم خنثی است و چیزی به اسم علم دینی نداریم. یعنی منکر علوم انسانی اسلامی شدن که می‌توانیم آن را رد کنیم. چرا که نگاه این نیست که علم جهت‌گیری می‌کند، بلکه می‌خواهیم ازآموزه های دین برای استخراج برخی مطالب استفاده کنیم. نگاه دوم معتقد است آنچه تمدن بشری به آن رسیده باید کنار گذاشته شود و از ابتدا علوم انسانی را خلق کرد. ما این را هم قبول نداریم. چرا که معتقدیم آنچه که امروز به عنوان علوم انسانی اسلامی در اختیار است محصول عقل است که مورد تأیید دین هم هست.
به گفته گودرزی ما قائل به رویکرد سوم هستیم. در رویکرد سوم عقل، وحی و نقل مبنا است. به عبارت دیگر ما وحی را در برابر عقل قرار نمی‌دهیم بلکه اینها مکمل یکدیگر هستند. اگر با این نگاه به دنبال تحول برویم، باید آنچه به عنوان علوم انسانی رایج بیان می‌شود را به خوبی درک کنیم و از آن طرف مبانی اسلامی دینی را به خوبی متوجه شویم از ترکیب این دو به تحول به معنی واقعی برسیم.
وی در پاسخ به اینکه آیا تحول در مدیریت به معنی تولید دانش در مسیر علوم انسانی اسلامی است، توضیح داد: بخشی از تحول به صورت طبیعی باید به تولید دانش منجر شود. اگر به علوم رایج نگاه درستی داشته باشیم، بخشی از آن از سوی دین تأیید می‌شود. نگاه تحولی ما تأیید این گزاره هاست. در اینجا منظور از تحول پالایش کردن علوم انسانی رایج است. بخشی از تحول نیز تولید دانش است.
رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه امام صادق (ع) بیان کرد: نمی توان گفت در تمام رشته های علوم انسانی تولید دانش به یک اندازه بوده است. به عنوان نمونه در فلسفه، تولید دانش بیشتری صورت گرفته اما در حوزه اقتصاد و مدیریت تولید کمتری را شاهد بوده ایم. در عرصه کاربردی کردن دانش هم در عرصه علوم انسانی ضعیف عمل کرده ایم.
گودرزی درباره چالش‌های حوزه علوم انسانی اسلامی گفت: علوم انسانی در عصر معاصر از دو چالش مهم باید حذر کند؛ نخست کاربردی کردن علوم انسانی به این معنا که عده‌ای معتقدند مباحث علوم انسانی انتزاعی و غیرکاربردی است و نیاز به کاربردی شدن مفاهیم دارد درحالیکه علوم انسانی متفاوت از سایر علوم است.
وی در ادامه افزود: نکته دوم این است که علوم انسانی براساس چه پایه‌ای شکل می‌گیرد . درست است که پایه اصلی علوم انسانی، انسان است اما مهمتر از آن، اینکه چه انسانی را مبنای مدل سازی خود قرار می‌دهیم، پس نوع نگاه به انسان و مبدأ و مقصد در علوم انسانی باید تبیین صحیح شود.
گودرزی چالش دیگر در مقام تولید را مراجعه نکردن به قرآن و استفاده از منبع عظیم وحی نام برد و گفت: علوم انسانی غربی مبتنی بر جهان بینی و مبتنی بر فهم دیگری از عالم آفرینش است و غالباً مبتنی بر نگاه مادی است. بنابراین باید اقدامی کنیم و بعد ادعای تولید داشته باشیم.
رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه امام صادق (ع) با بیان اینکه تحول در حوزه علوم انسانی نیازمند معرفت‌شناسی صحیح است، بیان کرد: زمانی که از منبع دین استفاده می کنیم، باید روش شناسی مشخصی داشته باشیم. باید روش های تولید نظریه را بررسی کنیم. تا زمانی که مبانی معرفت شناسی، هستی شناسی، روش شناسی مشخص نشود،صحبت کردن از تحول در علوم انسانی اسلامی دشوار است.
گودرزی در پاسخ به اینکه سید جمال الدین اسدآبادی از جمله افرادی بود که مسئله علم دینی و اسلامی سازی را مطرح کرد تا چه میزان در تحقق آن موفق بوده ، گفت: قضاوت باید متناسب با زمان بیان شود. به طور مثال اسدآبادی با توجه به محدودیت های زمان خود در حد طرح سوال در ذهن افراد موفق عمل کرد. البته تولیدات قابل توجهی داشت و متناسب با زمان خود خوب عمل کرد.
وی بااشاره به اینکه در شرایط فعلی برای ارتقا و بهبود کیفیت در علوم انسانی از چه راهبردهایی می توان بهره گرفت، افزود: باید نظریه پرداز تربیت کنیم. یعنی باید به گونه ای نیرو تربیت شود که مبانی علوم انسانی اسلامی را متوجه شوند. در حال حاضر نقص بزرگی داریم ؛ برخی از افراد در علوم رایج مسلط و آگاهی کامل را دارند اما به مبانی اسلامی آگاهی ندارند یا افرادی هستند که مبانی اسلامی را به خوبی می‌دانند اما به علوم مدیریت تسلط ندارند.
گودرزی تصریح کرد: تأسیس دانشگاهی مانند دانشگاه امام صادق یا دانشگاه های دیگر گامی برای تربیت نسلی است که هم با ادبیات علوم رایج و هم ادبیات علوم اسلامی آشنا شود. پل ارتباطی بین حوزه و دانشگاه از حالت فیزیکی باید به حالت ارگانیک و زنده تبدیل شود.
رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه امام صادق (ع) افزود: قطعا تربیت چنین افرادی باعث برقراری ارتباطی معنادار بین حوزه و دانشگاه می شود. گام دوم این است که نسل تربیت شده شرایط نظریه پردازی را داشته باشد. یعنی در محیط های علمی، کرسی های نظریه پردازی وجود داشته باشد. این فضاها اگر شکل گیرد به تحولی عظیم دست خواهیم یافت. در مرحله بعدی باید اجازه دهیم نظریه های تهیه شده در عرصه کاربرد وارد شوند.
وی بیان کرد: سه مانع در مسیر تولید دانش وجود دارد. مانع اول تفکر است. بسیاری از ما این تفکر را داریم که توان تولید نداریم. یا از آن طرف گمان داریم که یک پروسه طولانی را باید به سرعت به ثمر رساند. درحالیکه نظریه پردازی نیازمند زمان است. مشکل عملیاتی نشدن اکثر نظریه ها عدم زمان کافی است. ضعف بعدی کافی نبودن بودجه تحقیقاتی است. بودجه های مناسبی در زمینه تولید نظریه صرف نمی شود.
منبع: خبرگزاری تسنیم
ارسال نظرات
غیرقابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰
پر بیننده ها
آخرین اخبار
