برگزاری آیین کهن نخل گردانی در خمین و نراق

مردم عزادار خمین و نراق با اجرای مناسک آیینی نخل گردانی ارادت قلبی خود را به سالار شهیدان و یاران با وفایش نشان دادندو یاد شهدای راستین کربلا را جاودانه نگه می داشتند.
عزاداران خمین در عاشورای حسینی، در حالیکه آیین سینه زنی و نوحه سرایی داشتند، نخل را از محل خود واقع در امامزاده شاهزاده ابوطالب به سمت میدان ‎ 15خرداد هدایت کردند و از آنجا به سمت میدان عاشورا حرکت دادند.
در ظهر عاشورا بعد از اقامه نماز جماعت ، عزاداران نخل را از میدان عاشورا به سمت آشیانه خود در شاهزاده ابوطالب بر گرداندند.
شهروندان عزادار نراق نیز با اجرای مناسک آیینی نخل گردانی ، روح عاشقی و شفیتگی به امام حسین(ع) را به تصویر کشیدند.
از زمانهای بسیار دور پایه کشان نخل در نراق از قداست خاص برخوردار بوده و اغلب دارای وجاهت مذهبی بوده است و به همین منظور افرادی که این نخل را بر دوش می برند با وضو و نیت خیر ، ابتدا نخل را بوسیده و سپس یا علی گویان پایه های سنگین را حمل می کنند.
خانواده های اصیل و مذهبی در نراقی هر کدام پایه هایی از این نخل ها را از پدران خود به ارث می برند و نسل به نسل به اولاد ذکور و ارشد خانواده می رسد به طوری که پایه ها به افراد یا طایفه خاصی تعلق دارد و مرسوم است به رسم ادب پایه نخل به افراد صلاحیت دار و محب اهل بیت(ع) واگذار می شود.
در صبح روز عاشورا پایه کش ها، چاچپ یا همان چادرشب و یا پارچه های مخصوص را از شانه تا کمر خود می بندند کار تزیین نخل را انجام می دهند.
در پایه های طرفین نخل ها دو مرد توانمند که یکی پشت به نخل و دیگری مقابل می ایستند و با شیوه ای خاص به صورت تعادلی این نخل را که دارای وزن سنگینی است حمل می کنند.
در پایه های جلو و عقب نخل نیز سه مرد توانمند می ایستند و چینش نیروها به گونه ای است که یکنواختی و تعادل وزن نخل در حین حرکت برای نخل کشان حفظ می شود.
نخل گردانهای چاچپ (چادرشب ) بر دوش و کمر می بندند و از بالش های مخصوص روی شانه استفاده می کنند و خواندن اشعار مرثیه و فرستادن صلوات مسیر را که مملو از مردم عزادار است طی می کنند.
نخل گردانها با شعارهایی نظیر اگر خسته جانی بگو یا علی، اگر ناتوانی بگو یا علی عمق ارادت و شیفتگی را به ائمه اطهاربه نمایش می گذارند.
عزاداران حسینی همچنین نان محلی به نام عباس علی را برای تقویت قوای بدنی پایه کش ها و نخل گردانان توزیع می کنند.
این نان از آرد، شیر، شکر و زعفران تهیه می شود و تبرک است.
یکی دیگر از سنت های دیرینه نخل گردانی فاتحه خوانی برای اموات، بزرگان و مشاهیر در مسیر حرکت نخل برای اموات همان محل است.
در مسیر حرکت نخل ، زنان از پشت بام ها رفته و بر سر نخل گردان ها و عزاداران حسینی گلاب می پاشند.
نخل نراق روز عاشورا از آشیانه خود بخ جوار مسجد امام حسن(ع) - قدیمی ترین مسجد نراق- به حرکت در می آید و با طی مسیرهایی از محله پایین ،بازار، بخ محله بالا این شهر منتقل شده و دوباره با سلام و صلوات به آشیانه خود بازگشت داده می شود.
نخل به معنی درخت خرماست و در اصطلاح عامیانه به هر درخت و درختچه ای تزیینی هم نخل گویند اما در مراسم عزاداری اصطلاح نخل به تابوت واره ای می گویند که آن را بر دوش می کشند و بیشتر به شکل اتاقکی چوبی و حجیم و مکعب مستطیل است.
سابقه نخل گردانی در خمین و نراق به بیش از400 سال می رسد و این دو اثر و مناسک آیینی آن در فهرست آثار ملی کشور و رسومات معنوی به ثبت رسیده اند.