به گزارش خبرگزاری بسیج، مقام معظم رهبری در هفته گذشته در دیدار رؤسای دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها، مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری بر لزوم برنامه ریزی دانشگاه‌ها و مراکز علمی برای استفاده از میراث و تجارب علمی متراکم، به منظور نقش آفرینی در ایجاد «تمدن نوین اسلامی» تأکید کردند و با اشاره به عقب ماندگی تاریخی علمی کشور، فرمودند: اگر سرعت پیشرفت علمی کشور کم شود، فاصله ما با حرکت علمی دنیا بیشتر خواهد شد، بنابراین باید سرعت پیشرفت خود را حفظ کنیم.
ایشان در ادامه به موضوع مسائل فرهنگی در دانشگاه‌ها نیز اشاره کردند و با انتقاد از برخی اقدامات انجام گرفته، گفتند: برخی کار فرهنگی را با کنسرت و اردوهای مختلط اشتباه گرفته اند و برای توجیه کار غلط خود می‌گویند، دانشجویان باید شاد باشند! شاد بودن برای هر محیطی خوب است، اما به چه قیمتی؟ به قیمت برگزاری مراسم و اردوهای مختلط؟ مگر غربی‌ها از اختلاط چه بهره‌ای جز جنایات کنونی جنسی برده‌اند که ما بدنبال پیروی از همان شیوه‌ها هستیم.
در این رابطه سهراب صلاحی رئیس سازمان بسیج اساتید کشور با توجه به صحبت‌های مقام معظم رهبری، خواستار تشکیل کمیته‌ای از سوی وزارت علوم برای بررسی روند پیشرفت علمی کشور شد.
وی در گفت‌وگو با فارس عوامل افت پیشرفت علمی کشور را نیز مطرح کرد.
فارس: مقام معظم رهبری در بیاناتشان در جمع روسای دانشگاه و مراکز علمی بر حفظ شتاب علمی کشور تاکید کردند، شما به عنوان رئیس سازمان بسیج اساتید پیشرفت علمی کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
صلاحی: پیشرفت علمی در دهه قبل مورد تاکید تمام مراکز علمی جهانی بود به طوریکه بر اساس اعلام پایگاه‌های معتبر، ایران در رتبه 15 تولید علمی جهان قرار گرفت و همین پایگاه‌ها اعلام کردند که اگر ایران روند پیشرفت علمی خود را ادامه دهد در 5 سال آینده به رتبه 4 یا 5 پیشرفت علمی در دنیا می‌رسد.
با توجه به تغییر دولت تغییر سیاست‌ها انجام شد و رشد علمی متوقف شد به طوریکه بر اساس پیش بینی‌ها امسال باید در رتبه دهم دنیا قرار می‌گرفتیم ولی نه تنها پیشرفت نکردیم حتی دو پله هم سقوط کردیم و تایوان و روسیه از ما جلو زدند و اگر به همین صورت ادامه یابد ترکیه هم از ما پیشی می‌گیرد. عربستان نیز در رشد علمی بسیار موفق بوده است.
فارس: برخی می‌گویند تحریم‌ها سبب افت علمی کشور شد. به نظر شما تحریم جزء علل افت علمی ما است؟
صلاحی: با وجود افت علمی کشور در رشته‌های فنی و مهندسی، رشد گروه پزشکی همچنان ادامه دارد و این مسئله نشان می‌دهد تحریم تاثیری در افت علمی نداشته بلکه تغییر رویکردها موثر بوده است.
فارس: یعنی شرایط حاکم بر وزارت علوم در این افت تاثیرگذار بوده است؟
صلاحی: البته برخی مسائل به خارج از حوزه وزارت علوم مربوط می‌شود. با تشکر از زحمات دولتمردان باید بگویم نگاه دولت به مدیریت دولت قبل نگاه منفی همراه با سیاه نمایی بود به طوریکه گویا در دوره قبل هیچ رشد علمی صورت نگرفت و حتی گاهی برخی افراد در دانشگاه‌ها رشد علمی را انکار کردند و به جای اینکه به دانشجویان و اساتید دانشگاه امید دهند پیشرفت علمی ایران را توهم دانستند در حالی که دنیا می‌داند در 12 سال اخیر چرخه سوخت هسته‌ای ما کامل شد و در سلول‌های بنیادی و پزشکی و فضایی و دفاعی بسیار پیشرفت کردیم و مشکل غرب با ما به دلیل همین پیشرفت‌ها بود.
این مساله نخستین عامل افت پیشرفت علمی ما بود.
* هشت عامل رکود علمی کشور
فارس: عوامل دیگر چه عواملی هستند؟
صلاحی: دلیل دوم در بحث مذاکرات هسته‌ای بود که نظام با توجه به پیشرفت‌های دولت تصمیم گرفت مذاکرات ادامه یابد ولی در روند مذاکرات اشتباه تاکتیکی رخ داد که سبب شد جامعه نخبگی ما را اذیت کنند و اکنون هم نمایندگان آژانس به صورت چراغ خاموش از برخی دانشگاه‌های ما بازدید می‌کنند که این مساله رد شدن از خطوط قرمز نظام است و روی جوانان ما اثرات منفی دارد.
کاهش زیاد پروژه‌های بزرگ کشور عامل سوم افت علمی ما بود، بسیاری از مقالات علمی نتیجه پروژه‌های بزرگ پژوهشی است که نسبت به قبل افت دارد.
عامل چهارم تلاش‌های برخی جریان‌های سیاسی است برای اینکه دانشگاه‌ها را به باشگاه سیاسی تبدیل کنند.
البته در درون وزارت علوم هم اشکالات مدیریتی وجود داشت که در حال حاضر با حضور محمد فرهادی که فردی متدین است وضع فرق کرده ولی متاسفانه باید مدیران قبلی برخوردهای بدی شد و بعضی دانشگاه‌ها مدیران کم توانمند آمدند که توان مدیریت دانشگاه را ندارند.
نکته بعدی این است که برخی مسئولان دانشگاه خانواده‌هایشان ایران نیستند و در خارج زندگی می‌کنند و این افراد باید چند ماه در کنار خانواده‌هایشان باید و این مسئله بر مدیریت آن‌ها تاثیر می‌گذارد.
برخی از مدیران دانشگاه‌ها، موسسات غیر انتفاعی دارند که درگیر آن هستند البته وجود موسسات غیر انتفاعی بد نیست و اگر درست مدیریت شود دست آقایان را هم می‌بوسیم ولی مدیریت این موسسات وقت گیر است و اگر فردی مدیریت این موسسات را داشته باشد نمی‌تواند به مدیریت دانشگاه هم رسیدگی کند.
عامل هشتم هم بحث فرهنگی است.
* بحث فرهنگی در دانشگاه‌ها درست تعبیر نشده است
فارس: بحث فرهنگی چگونه می‌تواند در رشد یا افت علمی تاثیرگذار باشد؟
صلاحی: در بحث فرهنگی، آقایان چگونه شاد کردن دانشجو را درست تعبیر نکردند، بهترین کار برای اینکه دانشجویان شاد شده و امید داشته باشند تشکیل حلقه‌های علمی پژوهشی است.
آیا دانشگاه جای برگزاری کنسرت است؟ این همه مراکز بیرون دانشگاه کنسرت برگزار می‌کنند دیگر چه لزومی به برگزاری کنسرت در دانشگاه است؟ زمانی که کنسرت در دانشگاه برگزار می‌شود نیروهای ارزشی استان‌ها ، استانداران و ائمه جماعت واکنش نشان می‌دهند که این مسئله تبدیل به منازعه می‌شود در حالی که محیط دانشگاه باید محیطی آرام باشد و برای تولید علم آرامش داشته باشد که متاسفانه این عوامل سبب می‌شود رکود علمی داشته باشیم.
* ضرورت تشکیل کمیته‌ای برای بررسی افت علمی کشور
فارس: برای حل مشکل افت علمی کشور چه راهکاری وجود دارد؟
صلاحی: خواهش من از مسئولان وزارت علوم این است که به جای انگ زدن سیاسی به افراد یا پاک کردن صورت مسئله کمیته مرکب از نخبگان تشکیل دهند که در نامه 12 هزار نفر عضو هیات علمی دانشگاه نیز این مسئله مطرح شد.
این دولت در سال 96 به پایان می‌رسد و حوزه علم و فناوری باید گزارش کار بدهد که زمانی که دولت را تحویل گرفت این حوزه در چه شرایطی بود زمان تحویل چه وضعیتی دارد. نخبگان،مردم و دانشمندان این مسئله را ارزیابی می‌کنند.
علم و اقتصاد حوزه‌های اقتدار کشور هستند بنابراین وزارت علوم باید به جای فرافکنی و تکذیب و متهم کردن کمیته‌ای تشکیل دهد. مسئولان و بخصوص فرهادی که مورد تائید نظام است باید در این کمیته وضعیت را منصفانه بررسی کند وگرنه همین دو پله سقوط نیز به وضعیت بدتری می‌رسد.
