در آستانه فصل بهار، موعد کشت و کار برنج در زمین‌های شالیزاری مازندران در حال انجام است و شالیزارهای مازندران با عملیات خزانه‌گیری و بذرپاشی برای فصل جدید برنج‌کاری آماده می‌شوند.

مازندران از لحاظ جغرافیایی دارای سه منطقه متفاوت زمین‌های جلگه‌ای، میان‌بند و زمین‌های شیبدار و کم‌بازده کوهستانی است که در منطقه  نخست برنج، گنـدم، جو، دانه‌های روغنـی، سبزی، صیفی‌ و در منطقه دوم عمده پوشش گیاهی این منطقه، جنگل و مقداری هم به کشت گنـدم و جـو اختصـاص دارد و در منطقه سوم کشت گیاهان علوفه‌ای، گندم ، جو و حبوبات اختصاص یافته است.

در مازندران کشت برنج ریشه در فرهنگ بومی منطقه دارد و قداست خاصی که برنج نزد شالیکاران و کشاورزان منطقه دارد بانی بسیاری از جشن‌ها و اعیاد مانند جشن خرمن است و شالیکاران اقتصادی، فرهنگ خانواده خود را براساس درآمد حاصله از شالیکاری و بعد از برداشت برنج مدیریت می‌کنند.

*تولید 40 درصد برنج کشور در مازندران

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی مازندران با اشاره به اینکه با توجه به درجه پایین هوا، خزانه‌گیری برنج در این روزها بی‌فایده است و کشاورزان با توجه به درجه پایین هوا از خزانه‌گیری پرهیز کنند، گفت: به دلیل تغییرات ناگهانی شرایط جوی، انجام زودهنگام خزانه‌گیری، مدیریت خزانه برنج و شادابی که این محصول برای استقرار در زمین اصلی را داشته باشد دچار مشکل می‌کند.

حسن عنایتی با بیان اینکه در حال حاضر شاهد انجام خزانه‌گیری در برخی از شهرستان‌های استان هستیم که انجام نشا در دهه نخست فروردین سبب خسارت زیادی به مزارع نشاکاری شده می‎شود، اظهار کرد: با توجه به اینکه خزانه‌گیری‌های ما به صورت ایستگاهی است، اواخر اسفندماه بهترین زمان برای انجام بذرپاشی برنج است.

مسئول بخش اصلاح و تهیه بذر معاونت موسسه تحقیقات برنج مازندران گفت: زمان خزانه‌گیری و بذرپاشی برنج متناسب شرایط و شیوه کشت در هر منطقه متفاوت است.

محمد‌زمان نوری با بیان اینکه شرایط کشت بستگی به این دارد که کشاورزان کشت زمستانه دارند یا اینکه قصد دارند در رقم‌های بومی کشت رتون داشته باشند، افزود: مرکز تحقیقات بهترین زمان بذرپاشی را به کشاورزان توصیه می‌کند اما در برخی از موارد کشاورزان به دلیل اینکه در تامین آب دچار مشکل نشوند، عملیات کاشت را زودتر از موعد مقرر انجام می‌دهند.

مسئول بخش اصلاح و تهیه بذر معاونت موسسه تحقیقات برنج مازندران با بیان اینکه مازندران از نظر جغرافیایی به سه منطقه مرکزی، غرب و شرق تقسیم می‌شود، گفت: در بخش مرکزی که بیشترین تراکم کشت برنج را دارد، بهترین زمان بذرپاشی را دهه نخست فروردین ماه اعلام می‌شود.

نوری  با بیان اینکه توصیه بخش تحقیقات در مناطق مرکزی استان برای انجام نشا‌کاری دهه نخست اردیبهشت‌ماه و زمانی که نشا در مرحله 3 تا 4 برگی است، خاطرنشان کرد: در مناطق غرب استان به دلیل سرمای زیاد، انجام بذرپاشی دو هفته دیرتر از مناطق مرکزی انجام شود و بهترین زمان دهه آخر فروردین ماه است.

مسئول بخش اصلاح و تهیه بذر معاونت موسسه تحقیقات برنج مازندران بیان کرد: برای مناطق شرق استان به دلیل کشت کلزا، گندم و بهره‌برداری اقتصادی کشاورزان از زمین‌های کشاورزی،عملیات خزانه‌گیری و بذرپاشی با تاخیر انجام می‌شود و به همین دلیل بهترین زمان برای این مناطق نیز دهه نخست فروردین‌ ماه است.

نوری اظهار کرد: برخی از کشاورزان به دلیل اینکه کشت مجدد انجام دهند و یا پرورش رتون داشته باشند زمان بذرپاشی را زودهنگام انجام می‌دهند که با سرمای فصل بهار ریسک بالایی را برای کشت به دنبال دارد.

از آنجا که کشت برنج ارتباط مستقیمی با آب دارد و به همین دلیل وزارت جهاد کشاورزی کشت این محصول را به دلیل صرفه‌جویی و افزایش بهره‌وری مصرف آب محدود به استان‌های مازندران و گیلان کرده و نقش مهم این محصول استراتژیک در سبد غذایی خانوار ایرانی لازم است کشاورزان با بهره‌گیری از آخرین یافته‌های تحقیقاتی کشت برنج به‌ویژه آبیاری تناوبی که تاثیر به‌سزایی در کاهش مصرف آب دارد، ضمن عمل به توصیه‌های فنی کارشناسان و محققان، امنیت غذایی تولید این محصول را حفظ کنند.

مسئولان نیز با مدیریت شایسته و انجام حمایت‌های لازم از کشاورزان برنج‌کار این خطه و برگزاری کلاس‌های آموزشی و ترویجی، کشاورزان را در تولید پایدار برنج و افزایش عملکرد این محصول یاری کنند.