پیروزی در نصر 7 با فرار بعثی ها از ارتفاعات دوپازا

مردادماه 66 یادآوار پیروزی رزمندگان دفاع مقدس در غرب کشور است که توانستند در ارتفاعات دوپازا دشمن را به زانو درآورند.

به گزارش سرویس راهیان نور خبرگزاری بسیج، 23 مرداد سال روز پایان عملیات غرور آفرین «نصر7» است که دشمن با وجود همه تلاش‌هایی که به کار بست تا دست برتر این عملیات باشد نتوانست به هیچ کدام از اهداف خود برسد.

مقدمات عملیات

در خرداد ماه سال ۱۳۶۶ش، همزمان با انجام عملیات نصر ۴ در محور ماووت، نیروی زمینی سپاه پاسداران، به قرارگاه قدس مأموریت داد تا عملیات نصر ۷ را در منطقه عمومی سردشت و بر روی ارتفاعات جنگلی بانی‌گدار، و چهارقلو با هدف مسدود کردن تنگه و رسیدن به رودخانه گلاس انجام دهد.

برای این منظور، لشکرهای ۲۷ حضرت رسول (ص) و ۷ ولی عصر (عج) در نظر گرفته شدند. اما بررسی منطقه از جنبه عملیاتی، روشن ساخت که این یگان‌ها برای انجام عملیات کافی نیستند و به توان بیش‌تری نیاز است از این‌رو، منطقه عملیاتی محدودتر شد و ارتفاعات فرفری و کله‌قندی در جنوب ارتفاعات دوپازا برای انجام یک تک محدود انتخاب شدند تا زمینه برای عملیات بعدی فراهم شود.

پس از عملیات نصر ۵، لشکر ۲۷ محمد رسول(ص) سپاه پاسداران در خط پدافندی عملیات نصر ۵ مستقر شد تا به کمک تیپ ۱۸ الغدیر در منطقه پدافند کند. لشکر ۲۷ حضرت رسول(ص)، سپس عملیات بر روی ارتفاع دوپازا را به قرارگاه قدس پیشنهاد کرد، که با آن موافقت شد و بدین‌ترتیب، عملیات نصر ۷ در دستور کار قرار گرفت.

این عملیات با رمز ‹‹یا فاطمه الزهرا (س)›› در چهاردهم مرداد 1366 در منطقه عمومی استان سلیمانیه کردستان عراق با هدف انسداد معبر ضد انقلاب در غرب کشور و تصرف ارتفاع مهم دوپازا انجام شد.

عملیات نصر7 شامل منطقه ای به وسعت 30 کیلومتر مربع می‌شد. تهاجم وسیع نیروهای خودی سبب گردید که علی‌رغم هوشیاری نسبی دشمن کلیه اهداف عملیات در مرحله نخست به دست آید.

مرحله دوم آن نیز پس از اجرای آتش توپخانه روی مواضع دشمن از دو محور آغاز شد. نیروهای ایرانی پس از سه ساعت درگیری اولین قله از بلندی‌های ‹‹بلفت»را به تصرف درآورده و جاده آسفالت سردشت- قلعه دیزه و پاسگاه مرزی بلفت را در دست خود گرفتند.

اهداف عملیات

۱- خارج کردن منطقه عمومی سردشت از دید و تیر دشمن و درنتیجه، قطع آتش مؤثر دشمن روی منطقه ۲- ایجاد خط پدافندی مناسب در طول مرز ۳- به دست آوردن جای پای مناسب برای انجام عملیات‌های بعدی.

موقعیت منطقه

ارتفاع دوپازا(۲۷۹۱ متر) به‌عنوان بلندترین ارتفاع منطقه در امتداد سلسله ارتفاعات دوپازا در ۱۳ کیلومتری غرب سردشت در خط نوار مرزی قرار دارد. دوپازا از شمال به دو ارتفاع اسپیدان و بلفت، از جنوب به ارتفاعات لک‌لک، شهید زین‌الدین، کله‌قندی و فرفری محدود می‌شود و از شرق به کوه‌های رستم‌آلیان و کانی‌رش و در غرب به دشت قلعه‌دیزه و شهر قلعه‌دیزه عراق منتهی می‌گردد.

استعداد دشمن

منطقه عملیاتی در قلمرو سپاه یکم ارتش عراق قرار داشت که در آن منطقه، لشکر ۲۴، گردان ۴۹ زرهی با ۳۰ تانک و شش گردان توپخانه، مستقر بودند علاوه بر این، چهار گردان به‌عنوان احتیاط منطقه وظیفه داشتند از یگان‌های خط پشتیبانی کنند.

به‌دلیل اهمیت ارتفاعات دوپازا و نقش آن در تسلط بر منطقه، دور تا دور ارتفاعات کانالی به عرض ۵۰ سانتی‌متر و به ارتفاع دو متر حفر شده بود. افزون بر این، استفاده از استحکامات شامل سیم خاردار، مین و برخی مواضع دیگر خط پدافندی دشمن را بیش‌تر تقویت کرده بود.

به‌ویژه پس از عملیات نصر که حساسیت بیش‌تر دشمن را در پی‌داشت، لشکر ۲۴ تلاش می‌کرد از تحرکات خودی در این محور و هدف‌های آن آگاهی یابد، از این‌رو نسبت به تک خودی حساسیت داشت و به‌همین دلیل خط دشمن با دو گروهان و جابه‌جایی تیپ ۸۱ با تیپ ۱۱۴ و برخی اقدامات دیگر، تقویت شد.

طرح عملیات

عملیات می‌بایست در حدفاصل ارتفاعات دوپازا و تپه شاه‌مراد، در دو مرحله انجام شود. در مرحله اول، تصرف ارتفاعات دوپازا و یال‌های آن، تپه شاه‌مراد و یال ارتفاعات بلفت – واقع در خاک ایران – مورد تأکید قرار گرفت. در مرحله دوم نیز تصرف ارتفاعات بلفت – واقع در خاک عراق – در دستور کار بود. هم چنین، نیروها می‌بایست از سه محور زیر وارد عمل شوند:

محور 1: شمال تپه‌شاه مراد.

محور 2: از قله اصلی دوپازا به سمت جنوب.

محور 3: از سمت راست قله دوپازا تا یال بلفت خودی در شمال دوپازا.

شرح عملیات

ساعت 24 روز 13/5/1366 یگان های عملیاتی از خط پدافندی خودی حرکت کرده و بر اساس طرح مانور می‌بایست رأس ساعت 2 بامداد درگیری را آغاز نمایند.

در ساعت مقرر، به علت پرتاب منور و نیز تیراندازی دشمن درون شیارها هیچ یک از یگان‌ها برای شروع درگیری آماده نبودند. این وضعیت ادامه داشت تا این که در ساعت 2:30 عملیات با رمز مبارک «یا زهرا(س)» در محور 3 آغاز شد. پنج دقیقه بعد نیروهای دو محور دیگر نیز با دشمن درگیر شدند.

در حالی که نیروهای دشمن پس از اندک مقاومتی عقب نشینی می‌کرد، قوای خودی با موفقیت در سراسر خط به پیش می‌رفت. در این میان، نیروهای محور3، ساعت2:50 هنوز نتوانسته بودند ارتفاع سمت راست قله اصلی را که نقطه الحاق آنها با نیروهای محور 2 بود، تصرف کنند. نیروهای محور 1 نیز قسمت عمده‌ای از اهداف خود را تصرف کرده و در حال پاکسازی بودند.

در ساعت 40:3 با تصرف ارتفاعات سمت راست قله دوپازا، الحاق محورهای 2 و 3 انجام شد. این در حالی است که دشمن روی سه ارتفاع دیگر محور 3 همچنان در حال مقاومت بود. حدود ساعت 6 یکی از ارتفاعات مذکور (چهارمین ارتفاع در منتهی الیه شمال دوپازا) توسط نیروهای محور 3 تسخیر شد. در همین زمان، قوای محور1 نیز مابقی اهداف خود را تأمین کرده و سپس روی یال دوپازا مستقر گردیدند.

در ساعت 8 نیروهای محور 2 ضمن درگیری شدید با دشمن، ارتفاع پشت قله اصلی را به تصرف درآوردند. نیروهای محور 3 نیز توانستند اهداف باقی مانده در جناح راست دوپازا و روی یال بلفت خودی را تأمین کنند. به این ترتیب، مرحله اول عملیات با موفقیت به پایان می‌رسد و یگان‌ها با استقرار روی ارتفاعات به تحکیم مواضع خود می‌پردازند.

در ساعت 10 صبح، نیروهای دشمن پس از اجرای آتش سنگین توپخانه، با حمایت تانک‌ها و هلی‌کوپترهای خود پاتک کرده و با نیروهای خودی در محورهای 1 و 3 درگیر می‌شود و نهایتاً در ساعت 11 ضمن تحمل تلفات عقب نشینی می‌کنند.