برگزاری انتخابات نوامبر سال 2016 در ایالات متحده آمریکا و انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور این کشور، مولد بحران هایی در معادلات سیاسی و امنیتی آمریکا بوده است. یکی از مواردی که طی روزهای اخیر مورد توجه تحلیلگران مسائل داخلی آمریکا قرار گرفته است، اعتراض های جاری در ایالت کالیفرنیاست؛ اعتراضاتی که می تواند منتهی به کالی اگزیت یا خروج کالیفرنیا از ایالات متحده و تبدیل شدن آن به کشوری مستقل گردد. هم اکنون اکثر ساکنان کالیفرنیا از حضور ترامپ در کاخ سفید ناراضی هستند. بی دلیل نبود که در جریان رقابت های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، هر 55 رای الکترال ایالت کالیفرنیا به هیلاری کلینتون تعلق گرفت. اگرچه آرای ایالت کالیفرنیا به صورت سنتی به دموکرات ها تعلق دارد، اما هر بار یک جمهوریخواه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برنده شده است، لزوما زمزمه خروج این ایالت از آمریکا مطرح نشده است. اما این بار شرایط با قبل بسیار متفاوت است.
اهمیت ایالت کالیفرنیا
کالیفرنیا ایالتی بسیار مهم در آمریکا محسوب می شود. این ایالت، نهمین
اقتصاد جهان است و مروری بر اوضاع اقتصادی جاری در آن نشان می دهد که
کالیفرنیا، استعداد استقلال از آمریکا را دارد. در سال 2012، این ایالت
تولید ناخالص داخلی برابر با 1٬958٬904 تریلیون دلار داشت که نزدیک به
تولید ناخالص داخلی کشور ایتالیا (2٬013٬375 میلیون دلار) بود. مطابق
سرشماری سال 2015 میلادی، این ایالت حدود 40 میلیون نفر جمعیت دارد و به
این ترتیب کالیفرنیا پر جمعیت ترین ایالت آمریکا محسوب می شود. کالیفرنیا
در غرب آمریکا و در کرانه اقیانوس آرام قرار دارد. مرکز آن شهر ساکرامنتو و
شهرهای مهم آن لسآنجلس، سن دیگو، سن خوزه و سانفرانسیسکو هستند. همچنین
کالیفرنیا پس از آلاسکا و تگزاس، سومین ایالت بزرگِ آمریکا به لحاظ وسعت
محسوب می شود.
از سوی دیگر، کالیفرنیا صنعت فناوری اطلاعات و رایانهای بسیار پیشرفتهای
دارد به طوری که شرکت های اوراکل، سیسکو سیستمز، اینتل، گوگل، یاهو، شرکت
ایامدی، سان مایکروسیستمز و نیز شرکت رایانهای اپل و شِوران نیز در این
ایالت مرکزیت دارند. علاوه بر این، دو مجموعه از آزمایشگاههای فدرال بزرگ
آمریکا در این ایالت قرار دارند از جمله آزمایشگاه ملی لارنس لیورمور و
آزمایشگاه ملی لارنس برکلی.
تهدیدات ترامپ علیه کالیفرنیا
طی روزهای اخیر، تهدیدات ترامپ علیه ایالت کالیفرنیا به نقطه اوج خود رسیده
است، تا آنجا که رئیس جمهور جدید آمریکا تهدید به قطع بودجه این ایالت
کرده و به ناتوانی خود در کنترل اوضاع جاری در کالیفرنیا اذعان نموده است.
ترامپ در گفت و گوی اختصاصی با شبکه فاکس نیوز می گوید:
"ایالت کلیفرنیا از بسیاری جهات از کنترل خارج شده است. اگر مقام های این
ایالت قصد سرپیچی از سیاست های مهاجرتی را داشته باشند، بودجه آنها قطع
خواهد شد. اگر لازم باشد ما بودجه کالیفرنیا را قطع می کنیم. دولت پول
زیادی به کالیفرنیا می دهد. رای دهندگان هم با من هم عقیده هستند وگرنه به
من رای نمی دادند!"
با این حال، اعتراضات جاری در کالیفرنیا دامنه و وسعتی غیر قابل انتظار
دارد. به نظر می رسد عزم استقلال طلبان کالیفرنیا این بار نسبت به دفعات
قبل بسیار جدی است. حضور ترامپ در راس معادلات سیاسی و اجرایی آمریکا این
روند را تسریع کرده است. حامیان جدایی ایالت کالیفرنیا از ایالات متحده
آمریکا، جمعآوری امضا برای استقلال را آغاز کرده و تلاش دارند تا آن را در
سال 2018 در سطح ایالتی به رای بگذارند. این اولین بار نیست که تلاشهایی
برای جدایی کالیفرنیا صورت میگیرد، اما رهبران این جنبش میگویند که
اقدامات پیشین عمدتا برای آگاهی سازی و جلب حمایت عمومی بوده است.
آنها میگویند که نتایج نظرسنجیهای اخیر نشان میدهد اکثر کالیفرنیاییها
خواستار جدایی هستند و معتقدند که انتخاب دونالد ترامپ هم انگیزه آنها را
تقویت کرده است.
قرار است این کمپین در مجموع 600 هزار امضا را برای استقلال کالیفرنیا از
ایالات متحده آمریکا جمع آوری کند. همان گونه که ذکر شد، استقلال طلبان
کالیفرنیا قصد دارند در سال 2018 همه پرسی بزرگ را برگزار کنند. لوئیس
مارینلی، رهبر جنبش "آری به استقلال کالیفرنیا" در این خصوص می گوید :
"ما شاهد حمایتهای جدیدی هستیم و قصد جمعآوری امضا داریم خصوصا الان که
در 100 روز اول ریاست جمهوری ترامپ هستیم و میبینیم که او رویکردهای
خصمانهای نسبت به مردم کالیفرنیا دارد که به او رای ندادند."
آیا کالی اگزیت جدی است؟
شاید اگر قبل از انتخاب ریاست جمهوری ترامپ موضوع کالی اگزیت مطرح می شد،
بسیاری از شهروندان آمریکایی و مخصوصا ساکنان کالیفرنیا آن را صرفا یک شوخی
یا هدفی دست نیافتنی قلمداد می کردند اما انتخاب ترامپ به عنوان رئیس
جمهور آمریکا همه معادلات را تغییر داده است. هم اکنون تحلیلگران مسائل
سیاسی و داخلی آمریکا نسبت به کالی اگزیت رویکرد و نگاهی واقع بینانه تر
پیدا کرده اند. آنها به خوبی می دانند که کالی گزیت دیگر یک شوخی قلمداد
نمی شود.
شاید در این خصوص بتوان کالی اگزیت را با برگزیت مقایسه کرد. چنانچه تا
چند سال قبل کمتر کسی تصور می کرد که برگزیت (خروج انگلیس از اتحادیه
اروپا) روزی رسمیت و عینیت پیدا کند؛ کمتر کسی هم تصور می کرد که روزی
زمزمه های خروج کالیفرنیا از ایالات متحده آمریکا تا این اندازه جدی به نظر
برسد.
واقعیت امر این است که کالیفرنیا نسبت به دیگر ایالات آمریکا استعداد بیشتری برای خروج از آمریکا و تبدیل شدن به کشوری مستقل دارد.همان گونه که ذکر شد، منابع اقتصادی و جمعیت زیاد این ایالت چنین روندی را تسهیل می کند. به نظر می رسد ساکنان کالیفرنیا تحمل حضور ترامپ در کاخ سفید را ندارند و همین مسئله، کالی اگزیت را از یک تصور غیر قابل عملیاتی به یک احتمال خطرناک برای مقامات آمریکا تبدیل کرده است. بدون شک خروج کالیفرنیا از ایالات متحده دارای آثار و تبعاتی برای این کشور خواهد بود. این خروج، مقدمه ای برای شعله ور شدن میل استقلال از آمریکا در میان دیگر ایالات آمریکاست. تمایلات استقبلال طلبانه در ایالات متحده آمریکا مدتهاست به فعلیت رسیده است. در جریان اعتراضات وال استریت نیز برخی تحلیلگران آمریکایی نسبت به تمایل برخی ایالات مبنی بر استقلال از ایالات متحده آمریکا و تبدیل شدن به کشوری مستقل هشدار دادند، اما این هشدار چندان از سوی سیاستمداران مورد توجه قرار نگرفت.
ادامه تقابل ترامپ و ساکنان کالیفرنیا
تقابل رئیس جمهور جدید ایالات متحده آمریکا و ساکنان ایالت کالیفرنیا
همچنان ادامه خواهد داشت. در این میان، اصلی ترین تلاش ترامپ جلوگیری از
جدایی کالیفرنیا از آمریکاست. ترامپ که خود از حامیان برگزیت (جدایی انگلیس
از اروپا) محسوب می شد، هم اکنون در دام کالی اگزیت گرفتار آمده است.
استقلال طلبان کالیفرنیا معتقدند ترامپ با همان منطقی که از برگزیت حمایت
کرد، باید از استقلال کالیفرنیا نیز حمایت کند. خشم و نارضایتی شهروندان
آمریکایی ساکن در ایالت کالفرنیا نسبت به حضور ترامپ در کاخ سفید به گونه
ای است که دولت جدید آمریکا قدرت اقناع افکار عمومی را در این ایالت مهم و
کلیدی از دست داده است. در چنین شرایطی، تلاش استقلال طلبان برای برگزاری
همه پرسی استقلال از آمریکا در سال 2018 میلادی ادامه خواهد داشت./