پرواز 1034 ماهان هم یکی از این پروازها بود، هواپیمای این پرواز 5 ساعتی مسافران را داخل خود حبس کرد. فردای لغو 30 پرواز خروجی و ورودی فرودگاه مشهد، مسئولان شرکت فرودگاهها اعلام کردند که از صبح روز شنبه پروازهای خروجی فرودگاه هاشمی نژاد انجام میشود. در این راستا هواپیمایی ماهان در دو پیامک ابتدا ساعت 9 و سپس ساعت 12 ظهر را زمان جدید پرواز اعلام کرد.
مسافران از همه جا بی خبر نیز به موقع در فرودگاه حاضر شدند و حدود ساعت 13 یعنی یک ساعت پس از تایم اعلام شده برای پرواز سوار هواپیما شدند.
همزمان در فرودگاه هاشمی نژاد عملیات یخزدایی (Deice) روی هواپیماها در حال انجام بود و هواپیمای ماهان نیز در نوبت دهم این عملیات قرار داشت. در حالی به گفته مقام مسئول سازمان هواپیمایی کشوری عملیات یخزدایی تقریبا 20 دقیقه زمان میبرد که ظاهراً یخزدایی هواپیمای ماهان از ساعت یک آغاز و تا ساعت 20 ادامه داشت. در تمام این هفت ساعت نیز مسافران نگونبخت داخل هواپیما محبوس بودند و اعتراضات آنها برای پیاده شدن از هواپیما به قطع آب و برق منجر شد.
حدود ساعت 21:30 دقیقه یعنی 8.5 ساعت پس از حبس مسافران، خبر رسید که در میانه یخ زدایی این هواپیما،آب تمام شده است. به همین دلیل عملیات دیآیس هواپیمای ماهان متوقف شده و باید این کار مجددا انجام شود.
وخیم شدن حال سه مسافر پرواز 1034 سرانجام دل خلبان این پرواز را به رحم آورده و اجازه ورود اورژانس و پیاده شدن مسافران را میدهد. با این حال خلبان اعلام میکند پس از یخزدایی مجدد هواپیما پرواز انجام میشود لذا مسافران میتوانند همچنان داخل هواپیما منتظر بمانند. سرانجام پس از 12 ساعت انتظار و حبس مسافران، ساعت 45 دقیقه بامداد دیروز پرواز 1034 ماهان با 32 ساعت تاخیر مشهد را به مقصد تهران ترک کرد.
بی شک این میزان حبس در هواپیما (مجموعا 17 ساعت) و 32 ساعت تاخیر در انجام پرواز یک رکورد تازه در حملونقل هوایی دنیا محسوب میشود که ایرلاینهای ایرانی با پشتیبانی و حمایت سازمان هواپیمایی کشوری توانستند آنرا ثبت کنند.
موضوع تاسفبار در ماجرای گرفتاری مسافران، فرافکنی معاون استاندارد پرواز سازمان هواپیمایی کشوری است که به جای عذرخواهی از مردم بابت افتضاح به وجود آمده، از پاسخگویی درباره دلیل حبس مسافران طفره رفته و بهانه همیشگی یعنی ایمنی پرواز را دلیل حبس مسافران اعلام میکند.
محمدجواد تقوایی در اینباره گفته است: «با توجه به شرایط خاص جوی فرودگاه مشهد، با توجه به اینکه همیشه دستاندرکاران و متولیان صنعت هوایی و شرکتهای هوایی وظیفه دارند برای انجام پرواز ایمن مدیریت ریسک و کنترل ریسک را داشته باشند تا بتوانند پروازی با حفظ اولویت ایمنی و به خطر نیفتادن جان مسافران انجام شود.»
وی ادامه داد: «با توجه به شرایط جوی مقداری افزایش ریسک را داشتیم، برای انجام پرواز در این شرایط باید یک سری عوامل فراهم شود. هم شرایط باند،شرایط برودت هوا و نوع هواپیما. این وضعیت برای هواپیمای 747 ماهان روی داد که یک هواپیمای بسیار بزرگی است. ابتدا شرایط به سمتی میرود که عوامل مختلف پروازی تصمیم به انجام پرواز میگیرند.»
وی با بیان اینکه این تصمیم حدود ساعت یک بعدازظهر شنبه اتخاذ میشود، افزود: «مسافران سوار هواپیما شده و کار یخزدایی شروع میشود. با توجه به بارش مداوم برداشتن برف روی هواپیما یک ساعت زمان میبرد و حدود 50 هزار لیتر آب گرم به همراه مواد یخزدا استفاده میشود.»
معاون استاندارد پرواز سازمان هواپیمایی کشوری با باین اینکه امکان یخزدایی قبل از سوار شدن مسافران وجود نداشت، اظهار کرد: بر اساس مقررات زمانی که پروسه یخزدایی تا پرواز یک زمان خیلی کوتاهی است و اگر بخواهیم یخزدایی را انجام دهیم و مسافران را سوار کنیم به معنی از دست رفتن شرایط پروازی است.
تقوایی با بیان اینکه در شرایط نُرمال یخزدایی 20 تا 30 دقیقه زمان میبرد، گفت: «ابتدا باید برف از روی هواپیما برداشته میشد و پس از آن عملیات یخزدایی انجام میشد.»
وی با اشاره به اینکه پس از 7 ساعت تاخیر و حبس مسافران عوامل پرواز تصمیم میگیرند پرواز را به تاخیر بیاندازند، افزود: «هرگونه تصمیم درباره پرواز گرفته میشود مبنای آنها حفظ ایمنی پرواز است.»
وی در خصوص رعایت حقوق مسافران گفت:«وقتی که کار یخزدایی دو سه ساعت زمان میبرد و به مسافران اعلام میشود کسی مایل است که از پرواز انصراف بدهد میتواند این کار را انجام دهد. اما باید این را هم بپذیریم که یک سری فشارها و مسائل فرهنگی به وجود میآید که عملا تصمیمگیری را مشکل میکند.»
معاون استاندارد پرواز سازمان هواپیمایی کشوری ادامه داد: «در فرودگاه شاهد بودم که برخی هموطنان اصرار شدیدی دارند که باید فلان ساعت در فلان شهر باشم. شرکت هواپیمایی دوست دارد پرواز را انجام دهد. اما اگر امروز تصمیمی گرفته میشود برای ایمنی و شرایط بحرانی است، این فشار و اصرار چه اثری را خواهد داشت غیر از این که ما را به سمت افزایش ریسک میبرد.»
در بروز تاخیر 32 ساعته برای انجام پرواز مشهد-تهران هواپیمایی ماهان، عوامل متعددی از جمله نبود یا کمبود تجهیزات فرودگاهی، سهلانگاری سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان متولی حملونقل هوایی و جولان ایرلاینها دخیل هستند. در این میان مشخص نیست حقوق پایمال شده مردم چه جایگاهی نزد مدیران و دستاندرکاران وزارت راه و شهرسازی دارد. آیا زمان آن نرسیده که ترمز بی توجهی شرکتهای هواپیمایی به حقوق مسافران کشیده شود؟ وزیر راه و شهرسازی به عنوان عالیترین مقام وزارتخانه باید با توجه به تغییر فضای حملونقل هوایی کشور (ورود هواپیماهای نو) فکری هم برای ساختار ضعیف مدیریت در برخی زیرمجموعهها وزارت راه کند تا شاهد تحقق شعار رعایت حقوق شهروند باشیم.