چالشها و دغدغههای سلامتی ویژه مردان/ لزوم آشنایی مردان با بیماریهای خاص خود
به گزارش سرویس بسیج جامعه پزشکی خبرگزاری بسیج، اولین پنجشنبه اسفندماه، روز جهانی سلامت مردان است؛ صحبت کردن درباره بیماریهای دستگاه تناسلی مردان و زنان در جامعه ما به علت حُجب و حیای فرهنگی حاکم آسان نیست، اما از طرفی نمیتوان بیماریهای مهم این ناحیه بدن را که هرگونه اختلال در آن اثر مهمی در کیفیت زندگی هر فرد میگذارد و ممکن است به ناباروری، نازانی و یا حتی مرگ منتهی شود، نادیده بگیریم.
در رشته اورولوژی در سالهای اخیر طبقهبندی جدیدی انجام شده که بیماریهای این رشته را به 6 یا 7 رشته تخصصی تقسیم میکند و در کنگرههای علمی نیز از همین تقسیم بندی تبعیت میشود.
براساس این تقسیم بندی، بیماریهای اورولوژی به چند دسته بیماریهای کلیه و پیوند کلیه، اورولوژی زنان، اورولوژی اطفال، انکولوژی یا سرطان در اورولوژی، اندرولوژی (شامل بیماریهای عقیمی و ناتوانی جنسی مردان) اندریولوژی (شامل روشهای غیر تهاجمی ازجمله برای دفع سنگ و اورولوژی ترمیمی (جراحیهای ظریف و مشکل) دسته بندی میشود؛ بقیه بیماریها شامل عفونتهای دستگاه تناسلی و دفع ادرار نیز در گروه دیگری دسته بندی میشود که اورژانسهای اورولوژی را هم در این دسته آخر قرار میدهند.
شایسته است در "روز جهانی مردان" شعار «همه با هم آینده مردان و پسران را بسازیم» را همانند سالهای گذشته، سر دهیم و مردان جامعه را بیشتر به نکات مربوط به سلامتیشان آگاه کنیم.
هدف از برگزاری روز جهانی سلامت مردان، تمرکز بر سلامت مردها و پسرها، بهبود روابط و برجسته ساختن نقش مثبت یک مرد سالم در جامعه است؛ این مناسبت، فرصتی برای مردها است تا دستاوردها و کمکهای آنها خصوصاً کمک به جامعه، خانواده، ازدواج و مراقبت از فرزندانشان را جشن بگیرند.
از طرفی گرفتاری سلامتی در برخی سنین نوجوانی بیشتر دیده میشود مانند پیچش حاد بیضه و بلوغ زودرس که در اثر مجموعهای از تغییرات هورمونی است که در سطح مغز، هیپوفیز، غده فوق کلیه و در نهایت غدههای جنسی شامل بیضهها ایجاد میشود.
عمده چالشهای سلامتی که در زندگی مردان و پسران وجود دارد که نمونههایی از آن را به طورکلی یادآور میشویم: سرطان پروستات، سرطان مثانه، سرطان بیضه، واریکوسل، بیماریهای عفونی دستگاه تناسلی و ... .
سرطان پروستات
یکی از این بیماریها سرطان پروستات است که مهمترین علامت آن نامنظم شدن ادرار است؛ گاهی فرد مجبور است چندین بار هنگام شب برای ادرار از خواب بیدار شود و گاهی مجبور است بسرعت خود را به دستشویی برساند تا مثانه را تخلیه کند.
این بیماری در کشور ما شیوع کمی ندارد؛ در هر بخش اورولوژی که نگاه کنید همواره یک یا دو بیمار مبتلا به این عارضه که منتظر عمل جراحی هستند، بستری هستند.
سرطان مثانه
سرطان دیگر که بهخصوص در کشور ما شیوع بیشتری دارد، سرطان مثانه است؛ این بیماری از بافت خود مثانه بهوجود میآید و گاهی از کلیه و حالب که محل عبور ادرار است بهوجود میآید ولی عمدتاً در مثانه است. این بیماری هم تقریباً بدون علامت است، تنها علامت آن پیدا شدن خون در ادرار است که در مراحل اولیه به وضوح دیده نمیشود و گاهی بهصورت یک تغییر رنگ جدی در ادرار مشاهده میشود.
مردان بخصوص مردانی که در معرض مواد خاصی هستند، مثلاً مردان سیگاری یا افرادی که مواد افیونی بیشتر مصرف میکنند یا در صنایع مثلاً صنایع کشتیسازی، لاستیکسازی یا حتی خشکشوییها فعالیت میکنند، در معرض این بیماری قرار دارند، همچنین کسانی که در خانواده شان سابقه سرطان مثانه هست نیز در معرض این بیماری قرار دارند.
سرطان بیضه
این بیماری شیوع زیادی ندارد و به ندرت دیده میشود اما بیماری خطیری است که یک راه تشخیص ساده دارد. درست مثل آنچه برای تشخیص زودرس سرطان سینه به خانمها توصیه میکنند که سینههایشان را خودشان بهطور مرتب معاینه کنند، به آقایان هم توصیه میشود، خودشان بیضههایشان را معاینه کنند و اگر هر تغییر و نامنظمی را در بیضهشان دیدند، فوری به پزشک مراجعه کنند.
بیماریهای عفونی دستگاه تناسلی
بیماریهای عفونی دستگاه تناسلی انواع مختلفی دارند، عامل این بیماریها ممکن است میکروبهای عمومی باشند یا میکروبها و ویروسهایی که از طریق ارتباط جنسی منتقل میشوند؛ انواع قدیمی این بیماریها سفلیس و سوزاک هستند اما امروزه بیماریهای دیگری مانند ایدز و آنتیژنهایی که از طریق رابطه جنسی منتقل میشوند نیز مطرح هستند.
واریکوسل
واریکوسل یکی دیگر از بیماریهایی است که باید در مردان مورد توجه قرار گیرد، به گونهای که حتی ما توصیه میکنیم در سنین مدرسه پسران نسبت به این بیماری مورد معاینه قرار بگیرند.
هیدروسل یا «آب آوردن بیضه»
عفونت، ضربه، اعمال جراحی واریکوسل و برخی اعمال جراحی روی بیضهها با علل نامشخص دیگر از عوامل آب آوردن بیضهها یا بیماری هیدروسل است؛ این بیماری ممکن است در هر سنی از نوزاد پسر تا مردان بالغ را مبتلا کند.
"هیدروسل" به طور معمول خطرناک نیست و جزء بیماریهای خوش خیم محسوب میشود.
به طورکلی، بیماریهایی که خاص مردان است، در همه دنیا شیوع دارد و ضروری است مردان با دانستن بیماریهای خاص خود بیشتر به سلامتیشان اهمیت دهند تا جامعهای پویاتر و بارور داشته باشیم.