گره زدني كه گره مشكلات اقتصادي را باز مي‌كند/چین فرش کاشان می‌بافد
به گزارش خبرگزاری بسیج از قم،چله دوان نخ‌ها را با سرعت بر روی میله سرد آهنی بالا و پائین می‌برد، دستانش چنان سرعتی دارد که انگار تنها برای این کار ساخته‌شده است، میله آهنی کم‌کم با نخ‌های سفید پوشیده می‌شود و چله دوان دار را آماده می‌کند برای نقش زنی، نقشی از تاروپودهای ابریشم برای بافته شدن فرش اصیل ایرانی.
نقشه‌ها بر روی هم سوار می‌شوند و بافت و بافت و بافت، به انتها می‌رسد و این بار نوبت دارکش و قالی شور و رفوکار و پرداخت‌کار است تا کم‌کم وارد میدان شوند و هرکدام به‌نوبت جلایی به اصالت نقش بسته بر دار بدهند تا فرش به عرش برود و برای خریدارانش چشم‌نوازی کند. خریدارانی که شاید هیچ‌کدامشان از روند رسیدن فرش به تکامل اصالت خبری ندارند. خبر ندارند که رفوکار و چله دوان و قالی شوی و پرداخت‌کار چه کشیده‌اند و با چه ظرافتی فرش را صیقل داده‌اند.
نیره سادات نادری ازجمله افرادی است که از سنین نوجوانی با کاربافندگی فرش مشغول بوده و امروز در این عرصه به مرحله‌ای رسیده که علاوه بر کارآفرینی مشغول به آموزش این هنر اصیل به نسل جوان است. با وی در خصوص فعالیتش گفت‌وگویی انجام دادیم که می‌خوانید.
*در خصوص نحوه ورود و فعالیت جدی در عرصه بافت فرش و آموزش آن توضیح دهید.
از سنین نوجوانی به کار بافندگی فرش مشغول بودم و از سال 91 به‌طور حرفه‌ای این کار را دنبال کردم تا جایی که به‌صورت شغل دائمی برایم درآمد و کارگاه و آموزشگاه تأسیس کردم و در کنار تولید فرش تعدادی هنرجو نیز پذیرفتم تا این هنر اصیل ایرانی که در قم نیز بسیار خوش آوازه است را به نسل جوان بیاموزم.
در ابتدا کارم را با چهار نفر در کارگاه شروع کردم، اما به لطف خدای متعال و تلاش مستمر روز به‌روز کار گسترش یافت و تعداد بیشتری هنرجو پذیرفتم.
سرمایه اولیه من برای شروع این کار بسیار اندک و در حدود سه میلیون تومان بود اما آرام‌آرام به دلیل اینکه وسایل باید به‌روز می‌شد سرمایه را بیشتر کردم. البته از تسهیلات بسیج سازندگی هم در این زمینه استفاده کردم. مبلغ این وام بااینکه پایین است اما چون کارمزدی ندارد خوب است و کسانی که در ابتدای کار هستند می‌توانند از آن استفاده کنند. اما ادامه و گسترش این کار نیازمند سرمایه بیشتری است که به‌صورت جدی حمایتی در این زمینه وجود ندارد.
از سوی دیگر به‌روز بودن از ضروریات کار ماست و به همین دلیل سعی می‌کنم در دوره‌ها و کارگاه‌هایی که در این خصوص برگزار می‌شود شرکت کنم.
*آیا نسل جوان به هنر بافندگی فرش علاقه‌مند هستند؟
فرش ایرانی قدمت بسیار دارد و یکی از صنایعی است که ایران را در دنیا نام‌آور کرده است. به‌گونه‌ای که با استقبال بسیار خوبی از سوی مردم کشورها مواجه شده است. با توجه به این تاریخچه ارزشمند و اینکه بانوان هنرمند بسیاری در کشور وجود دارد می‌توان به‌راحتی این صنعت را رشد و ارتقا داد.
کار بافندگی یک هنر سرگرم‌کننده است که خانم‌ها علاقه خوبی به آن دارند که با پیشرفت فناوری و ورود ابزارهای رایانه‌ای به این عرصه ساختار نیز پیداکرده است ولی متأسفانه صنعت فرش مدت‌هاست مورد کم‌لطفی و کم‌توجهی قرارگرفته و نسل جوان کمتر به این رشته رغبت نشان می‌دهند.
البته با پیشرفت این صنعت و به‌روز شدن کارها توسط برنامه‌های کامپیوتری اندکی اوضاع گرایش جوانان به این هنر و حرفه بیشتر شده و سهل و آسان شدن بافندگی علاقه خانم‌ها به این کار را بیشتر کرده که هر چه این علاقه و گرایش بیشتر شود، رشد صنعت بافندگی و صنعت فرش نیز بیشتر خواهد شد.
*چه نوع فرش‌هایی را با چه هزینه‌ای تولید می‌کنید؟
تولیدات ما در قالب فرش کوچک، دارچوبک است که حدود 30 هزار تومان هزینه تولید دارد تا تابلو فرش‌های بزرگ میلیونی، فرش‌های ابریشم، فرش زیرهایی در سایز‌های درشت‌بافت و ریزبافت.
*به فعالیت‌های آموزشی در عرصه فرش اشاره کردید. در این خصوص نیز توضیح دهید.
یکی دیگر از کارهای ما آموزش هنر بافندگی به هنرجویان است، زیرا خانم‌ها استعداد خوبی در این زمینه دارند و می‌توانند در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنند، برای مثال تابلویی که مبلغ آن سه میلیون تومان است را می‌توانند با آموزش و تهیه نخ و نقشه با هزینه‌ای حدود 700 هزار تومان ببافند، برای بافت هم می‌توانند از وسایل بافندگی و کارگاه استفاده کنند.
به همین منظور خانم‌هایی که علاقه به این کار دارند ابتدا در آموزشگاه بنده مهارت این کار را فرامی‌گیرند و سپس از آن‌ها برای ورود به این عرصه حمایت می‌کنم.
*وضعیت بازار فروش فرش چگونه است؟
بازار فروش فرش خوب نیست هیچ‌وقت هم خوب نبوده است. خریدارها همیشه می‌خواستند حق بافنده را کمتر بدهند تا سود بیشتری عاید خودشان شود.
از زمانی که کم سن و سال بودم و کار بافندگی می‌کردم تا امروز که به‌صورت حرفه‌ای در این کار مشغولم مشاهده کرده‌ام که چطور بازاریان و خریداران حق بافنده را پایمال می‌کنند.
از مشکلات دیگر این صنعت کم بودن صادرات است، زیرا کشوری چون چین فرش کاشان را تولید می‌کند و امکان رقابت را از فرش‌های باکیفیت ما گرفته است.
*به نظر شما اقتصاد مقاومتی چه اقتصادی است؟
همان‌طور که رهبر انقلاب اسلامی تبیین کردند اقتصاد مقاومتی اقتصادی متکی بر مردم و توان و تولید داخل است. اقتصادی که چشم به بیرون از کشور نداشته باشد. ایشان به‌خوبی طی سال‌های گذشته این نکته را تبیین کردند ولی به نظر می‌رسد مسؤوان چندان تمایلی به اقدام عملی در این زمینه ندارند.
حسین طالب علی
