به گزارش خبرگزاری بسیج مازندران، مازندران این سرزمین کهن و اصیل آریایی دارای آداب، رسوم و فرهنگ خاص در ایام مختلف است و همین اصالت و قدمت این استان موجب شده است تا در مناسبت‌های مختلف، مراسم‌های مختلفی برگزار شود.
نوروزخوانی یکی از مراسم‌های شادی‌آفرین برای بشارت بهار است که نوروزخوانان معمولاً 15 روز قبل از فرارسیدن عید نوروز به داخل روستاها رفته و با خواندن اشعار در مدح امامان ترانه‌های محلی، طلیعه سال نو را به آنان مژده می‌دهند.
اسفند که به نیمه می‌رسد، سردی و سوز هوا که گرفته می‌شود و جوانه‌های نو شدن در درختان و گیاهان هویدا می‌شود؛ حضور نوروزخوانان در هر کوی و برزنی در شهر و روستاهای مازندران، نویدبخش سالی جدید و انگیزه‌ای دوباره برای شادی، شور و زندگی است.
این روزها نوروزخوانان با نوای «باد بهارون بیمو، نوروز سلطون بیمو، مژده دهید دوستون، گل به گلستون بیمو» بشارت بهار می‌دهند و شادی را به مردم ارزانی می‌کنند.
نوروزخوانی با قدمت چند هزارساله، این روزها هم همچون گذشته با شور و حال خاص برگزار می‌شود و در این بین توجه مسؤولان و دغدغه‌مندان فرهنگی برای توسعه و گسترش این فرهنگ بسیار مؤثر است.
* نوروزخوانی، زمزمه تولد دوباره بهار
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان نکا با بیان اینکه هر استان، شهرستان و منطقه‌ای در ایران اسلامی، با آئین‌ها و آداب و رسوم خاصی به استقبال سال نو و بهار می‌روند؛ گفت: نوروزخوانی یکی از آداب و رسوم مهم مازندرانی‌ها برای استقبال از نوروز و عید است.
مهدی روحی در گفت‌وگو با فارس، اظهار کرد: توجه به ریشه و تاریخ این فرهنگ و آداب اصیل مازندرانی‌ها براساس آنچه عنوان شده است به 3 هزار سال پیش می‌رسد و همراه با باورها و اعتقادات مختلف است.
وی با اعلام اینکه نوروزخوانی، به نوعی زمزمه تولد دوباره بهار است؛ افزود: معمولاً نوروزخوانان، 15 روز قبل از فرا رسیدن عید نوروز به روستاها و شهر و روستا آمده و با خواندن اشعاری درباره نوروز، بهار و مدح امامان، طلیعه سال نو را به مردم مژده می‌دهند و به ازای این پیام‌رسانی مژدگانی دریافت می‌کنند.
رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نکا اظهار کرد: امیدواریم این فرهنگ‌های اصیل در بین همه مردم جامعه نهادینه شود و بدانیم، توجه به این فرهنگ‌های اصیل می‌تواند جامعه را در برابر ناهنجاری‌های مختلف دنیای غرب مصون نگه دارد.
* نوای نوروز و پیام‌آوری نوروز با نوای سورنا و قره‌نی در کوچه پس کوچه‌های نکا
یکی از نوروزخوانان و اهالی موسیقی شهرستان نکا با بیان اینکه این روزها نوای نوروز و پیام‌آوری نوروز با نوای سورنا و قره‌نی در کوچه پس کوچه‌های نکا، پیچیده است؛ گفت: نوروزخوانی، آئینی مهم در راستای فرهنگ بومی و محلی ما است که نوایی برای زندگی دوباره است که با نوای نوروزخوانان به گوش مردم می‌رسد.
ابراهیم احمدی افزود: در آستانه سال نو، بار دیگر طنین نوای نوروزخوانان سرزمین سبز تبرستان با ساز «سورنا» و «قره‌نی» در هم آمیخت تا نویدبخش حیاتی دوباره در بهاری روح‌بخش باشد.
وی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در شهرستان نکا در مورد ترکیب گروه نوروزخوانان اظهار کرد: نوروزخوانی از آداب کهن مازندرانی‌ها است و نوروزخوانان گروه‌های مختلف سه، پنج و هفت نفره، شامل خواننده، نوازندگان و بارکش در محلات و روستاهای مختلف، بشارت نوروز و بهار می‌دهند.
این نوروزخوان نکایی با اعلام اینکه نوروزخوانان در این نوروزخوانی اشعاری در راستای نوشدن طبیعت و بهار و مدح امامان سر می‌دهند، خاطرنشان کرد: نوروزخوانان، با ورود به محلات و روستاهای مختلف درب منازل را زده و با رفتن به داخل خانه، ترانه‌هایی همچون «باد بهارون بیمو، نوروز سلطون بیمو، مژده دهید دوستون، گل به گلستون بیمو» در وصف بهار سر می‌دهند.
احمدی گفت: همچنین اشعاری در مدح امامان توسط نوروزخوانان هم‌نوایی می‌شود که «بهار آمد بهار آمد خوش آمد، علی با ذوالفقار آمد، خوش آمد؛ علی با ذوالفقار، قنبر جلودار شه دل‌دل سوار آمد، خوش آمد» و یا «همان دین محمد برقراره، علی در خدمت پروردگاره» این اشعار از مدح حضرت رسول آغاز و تا امام دوازدهم ادامه می‌یابد.
وی افزود: در بسیاری از روستاها و مناطق مازندران، همچنان رسم دیرینه نوروزخوانی دارای ارزش است و افراد، پذیرای نوروزخوانان در روستا هستند و درب خانه‌های‌شان را باز می‌کنند و نوروزخوانان را به حیاط خانه، راهنمایی می‌کنند تا دقایقی به نوید آمدن بهار را گوش فرا دهند و معتقدند این کار موجب افزایش خیر و برکت در سال جدید می‌شود.
احمدی گفت: با اتمام نوروزخوانی نوروزخوانان، صاحب خانه هدایای خود را که شامل تخم‌مرغ، برنج، نان محلی، میوه، شیرینی، کشمش و پول است را به نوروزخوانان، تقدیم می‌کنند.
* فراخوانی گردشگران با گسترش و توسعه فرهنگ و آداب و رسوم محلی و بومی
یکی از شهروندان نکایی هم با اعلام اینکه نوروزخوانی از فرهنگ اصیل مازندران است؛ اظهار کرد: باید با گسترش و توسعه فرهنگ و آداب و رسوم، میهمانان را به مناطق گردشگری فراخوانده و با افزایش انگیزه‌ها در جذب گردشگران و اشتغال پایدار، تلاش شود.
محمدعلی رضانژاد به خبرنگار فارس گفت: نوروزخوانی است و صدای سورنای نوروزی و عجیب این سورنا با خون و جان ما عجین شده است و به نظر من سورنا به تنهایی نوید بهار و نوروز است و باید این ساز قدر دانسته شود.
وی افزود: نوروزخوانی و فرهنگ‌ها و رسوم اینچنینی پایه‌های فرهنگی ما هستند که امیدوارم مردم مازندران همیشه سبز و زنده و ایران پاینده، به این موضوع توجه کنند و برای بسط و گسترش این پایه‌های فرهنگی، تلاش شود.
* برای اصیل ماندن، همه آداب و رسوم بومی و محلی مورد توجه باشد
مائده سلیمی، از بانوان نکایی هم با اشاره به آئین نوروزخوانی و برگزاری آن افزود: رسمی قدیمی و بسیار شوق‌آور است که معمولاً در روستاها برگزار می‌شد و در سال‌های اخیر در شهر هم رسم شده و برگزار می‌شود.
وی در گفت‌وگو با فارس، افزود: تلاش برای پایدار ماندن این رسم‌ها، کار با ارزشی است که باید ماندگار بماند و باید برای اصیل ماندن، همه آداب و رسوم بومی و محلی مورد توجه باشد.
سلیمی بیان کرد: آئین نوروزخوانی یکی از آئین‌های مهم مردم مازندران در آستانه نوروز است و آئین‌های خاص دیگری همچون پختن آش گزنه در چهارشنبه آخر سال، ریختن سبزه از گندم، عدس و ماش برای سفره عید نوروز که نمادی از سبزی و خیر و برکت است؛ از دیگر سنت‌ها است.
وی گفت: خانه تکانی، شکستن و دور ریختن وسائل شکسته سال قبل، روشن کردن شمع در آخرین شب منتهی به عید نوروز و پخش غذای نذری برای اموات از جمله آداب و رسوم مازندرانی‌ها و شرق مازندران، در روزهای پایانی سال است.
اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان نکا به عنوان متولی فرهنگ و هنر این شهرستان همچون سال‌های گذشته در برنامه‌ای از پیش تعیین شده، آیین نوروزخوانی در سطح شهر نکا را در دستور کار قرار داد و امروز اولین روز از این برنامه فرهنگی و شادی‌آفرین برای بشارت نوروز است.
نوروزخوانان در اولین اقدام خود با حضور در فرمانداری شهرستان نکا و دیدار با فرماندار و کارکنان، به نماینده عالی دولت در شهرستان بشارت نوروز داده و سالی خوش برای همه کارکنان و شهروندان آرزو کردند و احمد جعفری، فرماندار نکا هم از این نوروزخوانی به عنوان رسمی پر نشاط در جامعه نام برد که باید ماندگار بماند و با اهدای هدایایی به نوروزخوانان، آرزوی سال خوش برای آنان و همه مردم ایران اسلامی کرد.
در آستانه سال نو و نوروز 97، استان مازندران و شهرستان نکا با دارا بودن ظرفیت‌های مختلف گردشگری و زیرساخت‌های فراهم شده، آماده پذیرش میهمانان و گردشگران نوروزی است که توسعه و شناساندن فرهنگ بومی و محلی و آداب و رسوم مختلف این دیار کهن و اصیل به مسافران می‌تواند مازندران را به اقامتگاهی دائمی، برای جذب مسافر تبدیل کند.
