"رنگرزی سنتی" هنری کهن در چهارمحال و بختیاری

به گزارش خبرگزاری بسیج از استان چهارمحال و بختیاری؛ كارشناس صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل صنایع دستی و میراث فرهنگی چهارمحال و بختیاری، به تشریح یكی از هنرهای سنتی و بومی استان كه رنگرزی سنتی نام دارد پرداخت.

مسلم اسداللهی گفت: گرچه از تاریخچه دقیق رنگ رزی استان اطلاعی در دست نیست اما بر حسب سفرنامه ها و كتب قدیمی تاریخ رنگرزی ایران را به حدود 500سال قبل از میلاد می رسد.

وی افزود: با اشاره به فرش های معروف نظیر فرش پازیریك، بهارستان، قالی های بافته شده در گوشه و كنار كشور كه به صورت مستند در دوران مختلف از آنها سخن به میان آمده می توان تاریخ رنگرزی در استان را به دوره بعد از ظهور اسلام منتسب دانست.

اسدالهی ادامه داد: با در نظر داشتن اینكه رنگرزی های استان معمولا بر روی موادی انجام می گیرد كه از مواد الی فسادپذیر (پشم)تشكیل شده است؛ لذا از آثار به جا مانده از گذشته های دور یا وجود ندارد یا اندك است در سفرنامه های مختلف از جمله "مقدسی" جهانگرد معروف عرب   صحبت از قالی های سبز رنگ و فیروزه ای در خانه های مناطق بختیاری نشین (ایذه-ارجان)به میان آمده كه مؤید این مطلب است كه سابقه رنگرزی  استان از قدمت بالایی برخوردار می باشد.

این کارشناس میراث فرهنگی، گفت: رنگ عنصر جدایی ناپذیر طبیعت است كه بیشتر مواد عالم از جانداران و بی جان كم و بیش بهره از رنگ برده اند بسیاری از اشیاء و پدیده ها به اشكال رنگین جلوه گر می شود از رنگ های گوناگون سنگ و اب و خاك گرفته تا رنگ گلها و درخشش پر تلاءلو بال و پر پرندگان و شكوه نا و خیال انگیز رنگین كمان و ... .

اسدالهی افزود: به همین دلیل وجود نساجی و بافته های داری از گذشته های دور در استان نقش انكار پذیر رنگرزی و رنگ امیزی را با استفاده از مواد موجود در طبیعت و پیوندها ناگسستگی و جدایی ناپذیر آنها را نشان می دهد تا به آن جا كه می توان گفت شهرت جهانی قالی چالش تر و دیگر بافته های داری و نساجی استان مرهون رنگ رزی هنرمندان این هنر سنتی محسوب می شود.

وی اذعان داشت: تا چند دهه قبل هنر رنگ رزی تنها منحصر به استادان، هنرمندان و موی سپیدان این رشته نبود؛ بلكه اكثر بافندگان قالی و سایر دستبافت ها...، با این هنر سنتی آشنایی كامل داشتند و بیشتر بافندگان ترجیح می دادند رنگ های مورد نیاز بافت را شخصا رنگ آمیزی نمایند به همین دلیل از ویژگی فرش چهار محال و علی الخصوص قالی های چالشتری، شهركردی، پیربلوطی، قهفرخی، سامانی و ...، تنوع كیفیت برتر رنگ های بكار رفته در فرش ذكر شده قلمداد می شود.

وی در پایان افزود: با گذشت زمان و پیدایش تكنولوژی های نو و...، و به علت تقاضای بازار برای تولید بیشتر قالی، كارگاه های متمركز رنگ رزی به وجود  آمد و كم كم رنگ رزی های خانگی جای خود را به رنگ رزی های كارگاهی كه قابلیت افزایش كمیت در رنگ رزی داشته سپرد و تا كنون ادامه دارد.