اگر «صنعت معاینه فنی» تقویت شود نیازی به درآمد های نفتی، مالیات، صنعت گردشگری و... نداریم

بسیاری از مسئولان پشت واژه های مردم ولی نعمت، مردم فهیم، مردم عزیز و... سپر گرفته اند و در پس شعارهایی از این دست پنهان شده اند. همیشه مردم را ولی نعمت خود می دانند اما همه کاری می کنند بجز خدمت به مردم. بعد از فراز و فرودهایی که به دنبال نابسامانی بازار ارز و به تبع آن افزایش قیمت ها از پیچ و مهره گرفته تا خودرو، از افزایش چند باره ماست و شیر و لبنیات، گرفته تا لوازم خانگی؛ از آب معدنی که قیمت آن از نرخ بنزین هم پیشی گرفته تا اجاره خانه و قیمت خانه و لوازم ساختمانی که به دست برخی کسبه و تجار رقم خورد، تا افزایش 100درصدی هزینه مالیات نقل و انتقال خانه و افزایش قیمت دلار و ارز و ... که به دست دولت اتفاق افتاد؛ دود همه اینها فقط به چشم مردم رفت و هیچ اتفاقی در زندگی مسئولان نیفتاد.  

آنقدر که مردم از مسئولان آسیب دیده اند از دشمنان ضربه نخورده اند. دشمن با تحریم هایش موجب شد که از این تهدید به عنوان یک فرصت استفاده کنیم و به فناوریهای نانو، هسته ای، نظامی، پزشکی، هوا فضا، صنایع دریایی، جنگنده و غیره دست پیدا کنیم. اما معلوم نیست ما که به فناوری ساخت هواپیما و موشک دست پیدا کرده ایم چرا در تولید خودروی سواری درمانده و عاجز هستیم و قیمت بی کیفیت ترین خودرو با افزایش های سرسام آور هنوز دل مدیران را خنک نکرده و باز هم پس از افزایش های چندین باره بر طبل افزایش قیمت می کوبند و حتی به قرار دادهای خود با لحاظ سود بالا پایبند نیستند.

  همیشه هزینه بی لیاقتی و سوء مدیریت مسئولان را مردم باید بپردازند. چرا همیشه مسئولان از مردم مایه می گذارند؟ چرا از خودشان شروع نمی کنند؟ آیا مسئولان خودشان تا کنون برای خرید به بازار تشریف برده اند؟ آیا حاصل یک میلیون و 500 هزار تومان حقوق منهای 2 میلیون و 500 هزار تومان هزینه = منفی یک میلیون تومان را تجربه کرده اند؟

هر سال با فرا رسیدن آبان ماه و پدیده وارونگی هوا مسئولان کنترل ترافیک به فکر چاره ای برای کاهش آلاینده ها می افتند اما باز هم باید مردم هزینه های آن را بپردازند. چندین سال است که پلیس به خودرو سازان اولتیماتوم داده و اعلام می کند خودروهایی را که استانداردهای ابتدایی را پاس نکنند  شماره گذاری نمی کند و اما باز هم هیچ تغییری در کیفیت تولید حاصل نمی شود و همچنان خودروهای بدون کیفیت شماره گذاری می شوند.

مسئولان شعارهای زیبایی سر می دهند: استفاده از دوچرخه، مترو، حمل و نقل عمومی و... در گزارش های تلویزیونی هم جلوی دوربین سوار دوچرخه می شوند و رکاب می زنند؛ تاکید هم می کنند که خودروی تک سرنشین وارد خیابان ها نشود و از حمل و نقل عمومی استفاده کنیم؛ اما حتی برای پایین ترین رده های مدیریتی هم یک راننده باید استخدام شود و صبح از اداره به منزل مدیر محترم سفر کند و جناب مدیر را از درب منزل به محل کار ببرد و بعد از پایان کار هم ایشان را با خودروی اداره تا درب منزل بدرقه کند و تک سرنشین به اداره برگردد، هزینه بنزین خودرو هم به حساب اداره متبوع است. خرج که از کیسه دولت بُود طرح و برنامه های کاهشی هم آسان ُبود.

 مدیران ستادی که پشت میز می نشینند و تصمیم گیری می کنند، حقوق های آنچنانی دریافت می کنند و خودرو و راننده شخصی دارند و دیگران خرید های منزل آنان را انجام می دهند درد جامعه را حس نمی کنند. در این بازار بلبشو که برخی افراد به صغیر و کبیر رحم نمی کنند، روزی نیست که خبری از گران شدن کالا ها و خدمات و یا کشف انبار احتکار کالا خبری منتشر نشود، اما با کمال تعجب می بینیم که جریمه این شرکت ها و انبارها نه تنها بازدارنده نبوده بلکه در حد پول توجیبی آنها هم نیست؛ برای همین، باز هم مشاهده می کنیم که همان شرکتها بارها اقدام به افزایش خودسرانه قیمت کالاهایشان می کنند. از سوی دیگر در بحث مشکل آلایندگی هوا، به جای جریمه کردن خودروسازان که هنوز نتوانسته اند خود را با استانداردهای اولیه تطبیق دهند و بعد از چهل سال هنوز نتوانسته اند خودروی استاندارد مطابق با محیط زیست تولید کنند، اما تاوان آن را مردم باید بپردازند. گنه کردن خودرو سازان و گردن زدن مردم.

این در حالی است که به گفته مسئولان حتی خودروهای صفر کیلومتر نمی توانند از معاینه فنی نمره قبولی بگیرند؛ آن وقت انتظار دارند خودرویی که چند سال از ساخت آن می گذرد و هیچ امکاناتی برای از رده خارج کردن آن وجود ندارد در معاینه فنی مردود نشود.

جالب است در منطقه شرق شهرستان ری، محدوده سه راه غنی آباد تقاطع سیمان تهران و محور امام رضا، چندین سال است که دولت در ساختن تقاطع غیر همسطح عاجز مانده است و هر روز شاهد تصادفات در این منطقه هستیم؛ اما به محض اینکه مصوبه جریمه روزانه نداشتن معاینه فنی ابلاغ می شود، در کمتر یک هفته این تقاطع به دوربین های ثبت جریمه روزانه 50000 تومان خودروهای فاقد معاینه فنی مجهز می شود. چرا؟ چون هزاران خودرو در دقیقه از این محل عبور می کنند و برای مسئولان درآمد زایی دارد.

طرح جریمه روزانه 50 هزار تومانی خودروهای فاقد معاینه فنی معلوم نیست از ابتکارات کدام مدیر مدبری است! آیا به وضعیت اقتصادی، حقوق های چند ماه عقب افتاده برخی شرکت ها، افزایش های اجاره خانه، افزایش قیمت لوازم یدکی خودرو، افزایش قیمت لاستیک از 230 هزار تومان به 430 هزار تومان، شیشه جلو 300 هزار تومان، قیمت تعویض روغن، فیلتر وووووو توجه کرده است؟

طرح کاهش آلاینده ها در اصل کار پسندیده ای است؛ بند اصلی این طرح هم به کاهش آلودگی هوا اشاره می کند، اما سختگیری هایی که در مراکز معاینه فنی اعمال می شود باعث شده اکثر راننده ها از نزدیک شدن به این مراکز وحشت کنند. باید تفاوت هایی بین خودروهای سرویس مدارس و تاکسی ها با خودروهای شخصی قائل شوند. اینکه ترمز ها باید درست عمل کند، سیستم روشنایی سالم باشد ماشین  دودزا نباشد و... همه درست و منطقی است؛ اما اینکه به خاطر فرو رفتگی درب عقب یک خودرو معاینه فنی نمی دهند و راننده را اسیر می کنند و برای انجام یک عمل صافکاری کوچک راننده باید هفته ها دوندگی کند، منطقی نیست. اینکه برای ضعیف بودن کمک فنر و ترمز دستی معاینه نمی دهند و راننده باید برود ترمز خود را ریگلاژ کند و دوباره وارد مرکز معاینه فنی شود و 5000 تومان برای ورود مجدد پرداخت کند منصفانه نیست؛ تا سال گذشته بسیاری از خودروها با وجود نداشتن کاتالیست معاینه فنی دریافت می کردند اما امسال بدون داشتن کاتالیست معاینه داده نمی شود؛ آیا مسئولان از بازار خبر دارند که قیمت یک دستگاه کاتالیست 700 هزار تومان به بالا است و به خاطر همین سخت گیری ها بازار مکاره هایی در کشور ایجاد شده و اگزوز سازی ها کاتالیست به راننده ها اجاره می دهند. به ازای یک ساعت نصب کاتالیست 200 هزار تومان کمتر یا بیشتر دریافت می کنند و پس از اخذ معاینه دستگاه را از روی اگزوز باز می کنند؟ آیا خبر دارند که بیرون از مراکز معاینه فنی لاستیک اجاره می دهند؟ مگر خود راننده ها نمی دانند که با لاستیک آج از داخل نمی شود با سرعت بالا در جاده سفر کرد! مگر کسی را سراغ  دارید که با این شرایط اصلا سفر برود؟ برای اندک ترک بر روی شیشه، معاینه فنی داده نمی شود و راننده باید به خاطر یک ترک کوچک که بعضا هیچ مشکلی در رانندگی ایجاد نمی کند شیشه ای را که چندین سال با همین شرایط رانندگی کرده و مشکلی ایجاد نکرده عوض کند؟     

همیشه هنگام آتش سوزی مواد خاموش کننده را به قسمت زیرین و اصلی آتش می گیرند نه بر روی قسمت بالایی و دود حاصل از آتش؛ اما مسئولان به جای برخورد با تولید کنندگان خودروهای بی کیفیت و فاقد استانداردهای لازم، با مردم برخورد می کنند. به جای توبیخ و اجبار خودرو سازان به تولید محصولات حافظ محیط زیست، اصلاح کیفیت سوخت، برخورد با کارخانه های آلاینده و تعمیر و نگهداری اتوبوس های شرکت واحد شهرداری که از استارت صبح تا خاموش کردن ماشین در آخرین سرویس به طور یکسره حتی در ایستگاه های مبداء و مقصد روشن هستند و اغلب دودزا هم هستند، مردم را جریمه می کنند.

جالب تر اینکه با وجود اعمال قانون در روزهای اخیر، میزان آلاینده ها از حد مجاز حتی فرا تر از قبل هم رسیده بود و طرح زوج و فرد از درب منزل اجرا شد و در نهایت باز هم این بارندگی و باد بود که مثل همیشه به داد هوای تهران رسید. اما به هر صورت اگر طرح جریمه روزانه نداشتن معاینه فنی برای مردم آب ندارد، برای مسئولان نان دارد. چرا که مدیر عامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران پنجشنبه هشتم آذر اعلام کرد در سوم آذر ماه 80 هزار خودرو فاقد معاینه فنی جریمه شده اند. وی افزود: سامانه کنترل آلایندگی خودروهای سنگین فعال است و تا کنون معاینه فنی 23 درصد از خودروهای سنگین به دلیل آلایندگی باطل شده است. سید نواب حسینی منش گفت: معاینه فنی 267 دستگاه خودرو سنگین دارای معاینه فنی هم به دلیل دودزایی ابطال و برای اخذ معاینه مجدد ارجاع شده اند.

وی با بیان اینکه هزار و 240 دوربین نظارتی همزمان با آغاز طرح کاهش در ورودی و خروجی های شهر نصب شده است گفت: در سوم آذر ماه 80 هزار خودرو فاقد معاینه فنی جریمه شده اند؛ یعنی روزانه معادل چهار میلیارد تومان فقط از طریق جریمه خودروهای فاقد معاینه در آمدزایی داشته اند که با سر رسید خودروهایی که تاریخ معاینه فنی آنها تمام می شود و در صورت اقدام نکردن به موقع مشمول جریمه خواهند شد و این رقم نجومی خواهد شد. اما ای کاش مسئولان به جای جریمه روزانه ملاطفت به خرج می دادند و مانند بیمه و یا مالیات سالانه خودرو که به ازای هر سال نداشتن بیمه یا مالیات، راننده درصدی جریمه می شود، خودروهایی هم که معاینه ندارند سالانه درصدی جریمه پرداخت کنند و یا حد اقل شرایطی فراهم کنند که مردم برای رفع ایرادات خودرو هزینه های میلیونی پرداخت نکنند و مرجعی باشد که خودروها با قیمت دولتی لاستیک، شیشه و یا سایر تعمیرات را در آنجا انجام دهند. با این اوصاف بعد از چند ماه مالک خودرو با داشتن حجم بالای جریمه باید ماشین خود را بگذارد کنار خیابان و فرار کند.

علی اشرف خانلری