تحریم و فشار نمی‌تواند برای بنیان انقلاب مسئله ایجاد کند

مدیر عامل خبرگزاری جمهوری اسلامی ادامه داد: در طول ۴۰ سال گذشته انواع و اقسام تهدیدها و مصائب و فراز و نشیب‌ها و مشکلات و نقص‌ها مطرح شده، اما در مورد نفس انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی و ۲۲ بهمن به عنوان بنیان گذاری و آغاز این حرکت جدید، ما می‌بینیم که در جامعه ایران برای عموم ایرانیان این مسئله یک پدیده جا افتاده و پذیرفته شده است. در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب هم علی رغم تهدیدهای خارجی شدیدی که بود و فراز و نشیب تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی و تورم و … باز هم دیدیم که مردم در سطح وسیعی در این راهپیمایی شرکت کردند.

هاشمی با بیان اینکه راهپیمایی ۲۲ بهمن یکی از مناسک ملی و انقلابی مردم ایران است که در طول زمان برای مردم به عنوان یک نماد وحدت و حرکت جا افتاده و اقشار مختلف جامعه ایرانی که به انقلاب اسلامی تعلق خاطر دارند نسبت به این مراسم و مناسک ملی علاقه‌مندی پیدا کرده اند، گفت: در راهپیمایی ۲۲ بهمن دیدیم که صرف نظر از شرایط جغرافیایی و برف و باران و هوای سرد و گرم یا صرف نظر از جناح‌بندی‌های سیاسی و گروه‌های چپ و راست و اصولگرا و اصلاح طلب و حتی فراتر از مرزهای قومی و مذهبی، شیعه و سنی و تهرانی و شهرستانی و شهرهای مختلف کم و بیش نسبت به این نماد ۲۲ بهمن یک علاقه مندی ویژه‌ای دارند و در راهپیمایی ۲۲ بهمن به عنوان یک مراسم و مناسک ملی و انقلابی شرکت می‌کنند.

استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران افزود: شاهدیم که در سال‌های مختلف علی رغم فراز و نشیب‌ها و مسائل مختلفی که پیش می‌آید باز هم در هر حال این راهپیمایی یک راهپیمایی با شکوه می‌شود. برخلاف همه تهدیدها و مسائل مختلفی که وجود داشت دیدیم که مشارکت مردم یک مشارکت بالایی بود و چهلمین سالگرد انقلاب در این راهپیمایی جشن گرفته شد.

این راهپیمایی‌های پیاپی و در طول ۴۰ سال گذشته به ویژه در چهلمین سالگرد، نشان می‌دهد که گفتمان انقلاب اسلامی و تئوری نشأت گرفته از حرکت انقلابی انقلاب اسلامی مردم ایران در سال ۱۳۵۷، امسال بعد از ۴۰ سال در سال ۹۷ یک پدیده پذیرفته شده است و یک واقعیت قطعی و جا افتاده است

سید ضیا هاشمی ادامه داد: بنابراین به اعتقاد من این راهپیمایی‌های پیاپی و در طول ۴۰ سال گذشته به ویژه در چهلمین سالگرد، نشان می‌دهد که گفتمان انقلاب اسلامی و تئوری نشأت گرفته از حرکت انقلابی انقلاب اسلامی مردم ایران در سال ۱۳۵۷، امسال بعد از ۴۰ سال در سال ۹۷ یک پدیده پذیرفته شده است و یک واقعیت قطعی و جا افتاده است.

وی افزود: دنیای معاصر و تاریخ ایران با پدیده یک نظام سیاسی و یک گفتمان فرهنگی نشأت گرفته از انقلاب اسلامی مواجه است که در تاریخ ثبت شده و استمرار پیدا خواهد کرد. نتیجه‌ای که از این تحلیل می‌گیرم این است که از روز اول هم یک تفاوت تئوریک و گفتمانی بین فرهنگ و گفتمان انقلاب اسلامی با فرهنگ و سیاست آمریکا وجود داشته و در چهلمین سالگرد هم این تفاوت بیش از گذشته خودش را نشان داده، ولی در طول چهل سال این تعارض و فشارهایی که به تبع آن به جامعه ایران وارد شده باعث نشده که هژمونی و سیطره و هیمنهآمریکا بتواند این گفتمان را آسیب برساند و آن را از حرکت باز دارد.

سید ضیا هاشمی اضافه کرد: البته در عرصه عملی حتماً این تعارض قدرت‌های بزرگ برای محصول گفتمان انقلاب اسلامی یعنی نظام جمهوری اسلامی و حاکمیت مستقر در ایران مشکلاتی ایجاد کرده و می‌کند. الان هم تحریم‌های اقتصادی و فشارهای سیاسی و تحریم‌های سیاسی مسئله و فشارهایی ایجاد می‌کند، ولی عقل سلیم حکم می‌کند که بعد از ۴۰ سال عقلای عالم باید بپذیرند که این روش‌ها نمی‌تواند برای بنیان انقلاب مسئله ایجاد کند. اگر چه زحمت ایجاد می‌کند، اما حیثیت خود عاملان این نوع برخوردها به ویژه جریان‌های رادیکال در آمریکا را زیر سوال برد.

وی همچنین گفت: رویکردی که جلوه اعلایش در مشی آقای ترامپ است و به نوعی ما با یک ترامپیسم در دنیا و به ویژه در آمریکا مواجه هستیم دارد در معرض چالش قرار می‌گیرد؛ نه فقط از طرف ایرانیان و انقلاب ایران بلکه حتی در اروپا و شرق عالم و حتی در آمریکا و این نشان می‌دهد که گفتمان انقلاب اسلامی عناصر گفتمانی برجسته‌ای دارد که در دنیای معاصر و مدرن مورد توجه قرار گرفته و برعکس رویکرد حاکم بر هیئت حاکمه آمریکا که بیش از همه در سیاست‌های آقای ترامپ خودش را جلوه‌گر کرده در چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی به چالش کشیده شده است.

سید ضیا هاشمی افزود: در سطح خاورمیانه و غرب آسیا به وضوح این را داریم می‌بینیم. در کشورهای منطقه مثل عراق و لبنان و ترکیه و مالزی و همچنین در اروپا و شرق آسیا و حتی در خود آمریکا می‌بینیم که خیلی از روشنفکران و جامعه‌شناسان و متفکران و منتقدان سیاسی این رویکرد را به چالش کشیده اند و من فکر می‌کنم این تعارض و دوگانگی بین گفتمان انقلاب اسلامی و گفتمان سیاسی آمریکا یک تعارض اصیل و جدی و ریشه‌دار است و باعث می‌شود که در طول زمان و سال‌های آینده هم این تعارض را ببینیم و این چالش و لشکرکشی متقابل ادامه پیدا می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: گفتمان آمریکایی تلاش می‌کند با بهره گیری از قدرت سیاسی، اقتصادی و حتی نظامی گفتمان ما را به زانو در بیاورد و متقابلاً گفتمان انقلاب اسلامی از طریق ظرفیت فرهنگی و اجتماعی و نظری خود و بهره گیری از رسانه‌های مدرن دارد گفتمان اسلام سیاسی و اسلام ناب و اسلام عدالت طلب و اسلامی که منادی عدالت و کرامت انسانی به شکل توأمان است و تعارض ذاتی با رویکرد استکباری و امپریالیستی دارد را عرضه می‌کند.

سید ضیا هاشمی سپس گفت: اگر یک زمانی فقط سوسیالیسم گفتمان و سنت و ایدئولوژی امپریالیستی آمریکا را به چالش کشید ولی الان شاید مهم‌ترین چالش جدی رویکردهای استعماری و امپریالیستی آمریکا - که صرف نظر از فضای فرهنگ خود مردم آمریکا دنبال یک رویکرد امپریالیستی و زیاده خواهانه در سطح جهان است - چالشی به نام گفتمان انقلاب اسلامی است که طرفدار عدالت در سطح جهانی و مقابله با رویکرد زیادی خواهانه و زیادیطلبانه آمریکا است. به نظر می‌آید در طول ۴۰ سال گذشته مخاطبان و طرفداران گسترده‌ای هم نه فقط در ایران و غرب آسیا بلکه در کشورها و جوامع مختلف دنیا پیدا کرده و کماکان در کانون و خاستگاه و زادگاه خودش یعنی در ایران دارای طرفداران زنده و پویا است و حضور مردم در عرصه‌های گوناگون مانند راهپیمایی ۲۲ بهمن یک نشانه و نشانگر و حامی قوی بر وجود این گفتمان و تداوم و بالندگی و حیات این گفتمان است.

جامعه ما از حیث ذهنی به یک بلوغ و تکامل رسیده است و مردم ما تحلیل جهانی دارند و مسائل ملی را در افق جهانی تحلیل می‌کنند. به همین خاطر با وجود مشکلات اقتصادی و مشکلاتی که در مورد تحریم‌ها وجود دارد ولی باز هم مردم در مقابل اینها سر خم نمی‌کنند

وی افزود: جامعه ما از حیث ذهنی به یک بلوغ و تکامل رسیده است و مردم ما تحلیل جهانی دارند و مسائل ملی را در افق جهانی تحلیل می‌کنند. به همین خاطر با وجود مشکلات اقتصادی و مشکلاتی که در مورد تحریم‌ها وجود دارد و فشارهایی که آمریکا می‌آورد و ارتجاع منطقه و جریان رادیکال به ویژه اسرائیل با محوریت نتانیاهو نیز همراهی می‌کند، ولی باز هم مردم در مقابل اینها سر خم نمی‌کنند. به خاطر این که این باور بر اساس پایدار شدن گفتمان انقلاب اسلامی شکل گرفته که عزت و اقتدار و استقلال مردم در این کشور است.

سید ضیا هاشمی تأکید کرد: مردم ما بر اساس رویکرد و گفتمان انقلاب اسلامی این را پذیرفته اند که اگرچه مقابله با گفتمان امپریالیستی آمریکا برای ما هزینه‌هایی دارد ولی کوتاه آمدن و تسلیم شدن در مقابل رویکردهای امپریالیستی هزینه‌های بیشتری برای جامعه ما دارد. این مطلقاً به معنای قطع ارتباط با غرب نیست. بلکه کشور ما تاکنون هزینه‌هایی برای حفظ استقلال خودش و حفظ اقتدار ملی خودش داده و مردم وقتی در راهپیمایی می‌آیند یعنی اگرچه مشکلات را می‌بینند و مطالبه رفع مشکلات را دارند، اما در عین حال روی اساس کار و اصول کار این پایبندی و اعتقاد را دارند که باید حفظ کارآمدی و حفظ استقلال را در عین تعامل سازنده با دنیا داشته باشند. ولی باید استقلال حفظ شود. مردم کماکان روی آن شعارها، باورها و دستاوردهایی که انقلاب در تقابل با رویکردهای امپریالیستی و استکباری و زیاده خواهانه آمریکا داشته پایمردی می‌کنند و همین مطالبه را هم دارند که این رویکرد و این چارچوب کلان تداوم پیدا کند.

وی ادامه داد: درک و فهم سیاسی در جامعه ما بسیار بالاست و این اجتماعات این را نشان می‌دهد که جامعه ما مرزبندی‌های روشنی دارد. اولاً نسبت به استقلال ملی و حفظ آرمان‌های انقلاب یک مطالبه جدی دارد و ثانیاً متوجه منشأ خارجی مشکلات و مسائل و تفکیک آنها از مسائل داخلی است. اگرچه جامعه ما در کنار دستاوردهای ارزنده‌ای که دارد مشکلاتی هم دارد، اما جامعه دارد توجه می‌دهد به این که بخش عمده‌ای از منشأ مشکلات مربوط به فشارهایی است که به خاطر تضعیف بنیان‌های انقلاب اسلامی انجام می‌شود و مردم بر این اساس در آن بخش مقاومت می‌کنند و اعلام مقاومت می‌کنند و در عین حال برای رفع مشکلات و پیشرفت کشور مطالبه این را دارد که همه مسئولان و همه احزاب و جریان‌ها و همه مسئولیت دارند و در معرض مطالبه مردم قرار دارند.

سید ضیا هاشمی افزود: همه قوا از دولت و مجلس و قوه قضائیه تا همه نهادهایی که مسئولیت دارند، در معرض مطالبه مردم هستند و در کنار این مطالب این فهم و تحلیل و درک هم دارد مطرح می‌شود که اگر رویکردهای داخلی به سمت عدالت و کارآمدی و استقلال و آزادی باشد و کرامت انسان‌ها حفظ شود و جلوی سو استفاده‌ها گرفته شود مردم در مقابل فشار خارجی مقاوم خواهند بود و از مسئولان کشور و سیاست گذاران هم مطالبه حفظ این استقلال را دارند. این نشان می‌دهد که کماکان پیام و ندای انقلاب زنده است و این زنده بودن بالندگی در بین اقشار مختلف است و منحصر به یک گروه و یک جناح هم نیست.

ارتقا سرمایه اجتماعی مستلزم این است که سلیقه‌های مختلف بتوانند در کنار هم همزیستی مسالمت‌آمیز و هم افزایی داشته باشند

وی همچنین عنوان کرد: سرمایه اجتماعی در جامعه ما مستلزم جلب مشارکت عموم مردم است. در یک جامعه آزاد مثل ایران رویکردهای مختلف وجود دارد و دیدگاه‌ها و سلایق مختلف است. ارتقا سرمایه اجتماعی مستلزم این است که سلیقه‌های مختلف بتوانند در کنار هم همزیستی مسالمت‌آمیز و هم افزایی داشته باشند.

سید ضیا هاشمی اضافه کرد: بنابراین من گمان می‌کنم در سال‌های مختلف از این ناحیه ظرفیت خوبی داشته ایم که هر مسئله و اختلاف نظری در کشور وجود داشته باشد ولی در مسئله انقلاب اسلامی یک وفاق ملی وجود دارد. مثل برخی مسائل دیگر چون دفاع مقدس و اقتدار و عزت ایران و ایرانیان.

وی سپس اظهار داشت: وقتی یک کشور ارزش‌های متعالی مشترک در جامعه داشته باشد، حرکت‌های اجتماعی حول آن ارزش‌ها شکل می‌گیرد. مسئله این است که منشأ این ارزش‌ها چیست؟ در جامعه ما این ارزش‌ها منشأ دینی و تاریخی دارد. یعنی ارزش‌هایی بر اساس اصول فرهنگ اسلامی و ایرانی در کشور ما وجود دارد. مردم مطالبه استقلال و عزت ملی دارند و مطالبه آزادی دارند و این گفتمان و رویکرد و الگوی سیاسی و اجتماعی که این مطالبات و ارزش‌ها را حمایت می‌کند مورد حمایت و محبوبیت مردم قرار می‌گیرد و مردم مقاومت می‌کنند.

سید ضیا هاشمی افزود: اما در عین حال به نظر من برای تحلیل عالمانه این پدیده نیاز است که داده‌های راهپیمایی ۲۲ بهمن و انقلاب اسلامی و تداوم حیات جمهوری اسلامی در مراکز علمی ما مطرح شود و در یک گفتگوی باز و آزاد بحث و گفتگوها و نقد و نقادی‌ها شکل بگیرد تا بتوانیم از حیث علمی هم نقش آفرینی داشته باشیم و تئوری پردازی و مفهوم پردازی کنیم و با تدوین مفاهیم و تئوری‌های جدید بتوانیم ساماندهی نظری و فکری بهتری برای این موضوع داشته باشیم.