الهام متنانت - روانشناس کارشناس ارشد روانشانسی بالینی با بیان این مطلب افزود: اپلیکیشنها، روز به روز پیشرفتهتر میشوند و نیازهای بیشتری را پوشش میدهند و حتی در نسلهای بعدی، شاهد ارتباطات میانبرنامهای نیز خواهیم بود؛ به این معنا که اپلیکیشنها با هم ارتباط برقرار کنند و برنامههای روزانه افراد، از طریق این ارتباط هماهنگ شود.
این وضعیت، در مورد همه ردههای سنی صدق میکند؛ همان قدر که بزرگسالان به اپلیکیشنها نیاز دارند، کودکان و نوجوانان نیز میتوانند از این برنامهها بهرهمند شوند. اپلیکیشنهای بسیاری در سطح جهان برای ردههای سنی پایینتر طراحی میشود. بسیاری از آنها جنبه ی آموزشی دارند و بسیاری دیگر برای سرگرمی طراحی شدهاند. بعضی مانند کتابهای صوتی عمل میکنند و بعضی دیگر، برای مواردی مثل آموزش زبان به کار میروند.
تنوع این برنامهها بسیار زیاد است. البته متاسفانه چنین تنوعی را در اپلیکیشنهای فارسیزبان شاهد نیستیم. همان طور که سینما و ادبیات کودک و نوجوان ما رونق چندانی ندارد، برنامهنویسها هم توجه زیادی به این ردههای سنی نمیکنند و این در حالی است که با یک استراتژی صحیح، سود بسیاری میتوان از این بازار کسب کرد؛ اتفاقی که هم اکنون در سطح جهان شاهد آن هستیم.
در هر صورت، چه به زبان فارسی و چه به زبانهای دیگر، اپلیکیشنهای متعددی برای کودکان و نوجوانان وجود دارد که در یک بستر اختصاصی، ارائه و معرفی نمیشوند. ممکن است بپرسید اساسا این کار چه لزومی دارد؟ چرا باید یک بازار اختصاصی برای این نوع برنامهها وجود داشته باشد؟ قبل از پاسخ دادن به این پرسش، لازم است نگاه دقیقتری به اپ استورها بیاندازیم.
اپ استورها یا بازارهای اپلیکیشن چه ویژگیهایی دارند؟
همه ی ما با تجربه ی گشت و گذار در بازارها و مراکز خرید آشنا هستیم و بسیاری از ما آن را کار لذتبخشی میدانیم. این کار به حدی مفرح است که اصطلاحی نیز برای آن وضع شده است: Window Shopping یعنی بدون داشتن نیت خرید، در بازارها گشت بزنیم و اجناس را تماشا کنیم. دیدن وسایل و اجناس مختلف و آشنایی با مدها و ترندهای روز، برای بسیاری از افراد جذاب است.
همین مساله، در مورد فروشگاههای آنلاین هم وجود دارد. حتی اگر قصد خرید هم نداشته باشیم، دوست داریم توضیحات محصول، قیمتها و نظرات کاربران را در وب سایتهای فروشگاهی ببینیم. بازار، چه آنلاین باشد و چه آفلاین، تنها محلی برای انجام تراکنشهای اقتصادی نیست. بلکه فضایی است که افراد از بودن در آن لذت میبرند.
اپ استورها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اپلیکیشنها را از طریق فروشگاههای متعددی میتوان خریداری کرد. در حقیقت، اپ استورها با توجه به نوع تجربه ی کاربری و رابط کاربری که ارائه میدهند، خود، اپلیکیشنهای پرطرفداری محسوب میشوند. این فروشگاهها، فضایی در اختیارمان قرار میدهند که در آن با بهترین و جدیدترین برنامهها آشنا شویم، نظرات کاربران دیگر را در مورد آنها بدانیم و مواردی را که مورد نیازمان هستند، خریداری کنیم.
ایجاد بازارهای اپلیکیشن برای کودکان و نوجوانان چه ضرورتی دارد؟
با توجه به تمامی توضیحاتی که داده شد، روشن است که نقش اپ استورها از فروش اپلیکیشن فراتر میرود؛ آنها بسترهایی برای جریان یافتن اطلاعات و تجربیات هستند و گاهی نیازهایی را از ما برطرف میکنند که حتی خودمان به وجودشان آگاه نیستیم. حال اگر این پلتفرم، شخصیسازی شود، چه اتفاقی میافتد؟ اگر بستری مخصوص کودکان و نوجوانان ایجاد کنیم، چه تفاوتی در تجربه ی کاربری آنها پدید میآید؟
اولین نکتهای که به ذهن همه میرسد این است: در این بازارهای اختصاصی، ردههای سنی پایین، به برنامههای نامناسب، دسترسی نخواهند داشت. این، یک واقعیت است. اگر اپ استورهای اختصاصی برای کودکان و نوجوانان طراحی شود، آنها تنها با اپلیکیشنهای سالم و مناسب رده ی سنی خودشان مواجه میشوند و از بسیاری آسیبها در امان خواهند بود. البته این تنها بخش کوچکی از یک تصویر بزرگ است.
طبیعتا، بازارهای اپلیکیشن اختصاصی با توجه به کاربران طراحی میشوند. یعنی نوع و لحن محتوای اپلیکیشن، متناسب با رده ی سنی کودک و نوجوان خواهد بود. به این ترتیب، آنها درک بهتری از مطالب خواهند داشت. از سوی دیگر، نظرات، کامنتها و امتیازها، همه، توسط کاربرانی در رده ی سنی کودک و نوجوان، در فروشگاه قرار داده می شود. از این رو، بچهها میتوانند از نظرات هم آگاه شوند و سبک و سلیقه ی یکدیگر را بشناسند. حقیقت این است که با وجود بسترهای مناسب و اپلیکیشنهای سالم، بچه ها، دیگر نیازی به برنامههای بزرگسالان حس نخواهند کرد.
رونق یک بازار تخصصی، ممکن است به رونق محصولات تخصصی نیز منجر شود. این بازارهای اپلیکیشن اختصاصی کودک و نوجوان، ممکن است توسعهدهندگان را به این فکر بیاندازد که برنامههای خلاقانهتری طراحی کنند. آنها میتوانند با رصد کردن این اپ استورها، از نیازها و علاقههای ردههای سنی پایینتر آگاه شوند. شاید در نهایت بتوانند از بازیها و قصهها و آهنگهای کودکانه فراتر بروند و اپلیکیشنهایی طراحی کنند که نیازهای مهمتری را رفع کنند.
