واکنش محیط زیست استان به تلف شدن گورخر باردار

به گزارش خبرگزاری بسیج به نقل از روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست استان یزد، حسب گزارش سرپرست منطقه حفاظت شده کالمند بهادران، یک رأس گورخر ماده درتاریخ ۱۳۹۹/۳/۱۴ مشاهده شد که بخشی از جفت حیوان بیرون بدن قرار داشت. در بررسی‌های مشورتی کارشناسی (دامپزشک- حوزه فنی) و محیط بانان؛ اعلام شد به احتمال زیاد گورخر مزبور زایمان کرده و جفت حیوان بعد از مدتی دفع خواهد شد.

پس از آن در پایش‌های صورت گرفته، گورخر مذکور مشاهده نشد که به نظر می‌رسید گورخر در یکی از کال‌ها و یا رودخانه‌های محدوده پناه گرفته است. چرا که گور‌های ماده در فصل زایمان، از گله اصلی جدا شده و مکان‌های امن‌تر نظیر کال ها، رودخانه‌ها و دره‌ها را برای زایمان انتخاب می‌کنند و چند روزی را برای حفاظت از گور تازه متولد شده در آنجا می‌مانند.

گفتنی است گور‌ها در این منطقه (چاه گله، کمرزنجیر، کمر یخدان، تنگ کرمانی، چاه خونی، بوزش، ..) که بالغ بر ۴۰ هزار هکتار وسعت دارد، به صورت کاملا طبیعی انتشار دارند.

فلذا پایش و رصد تمامی کال‌ها و دره‌ها به دلیل وسعت زیاد محدوده امکانپذیر نیست. از طرفی، پایش و رصد محدوده در فصل زایمان گور‌ها بایستی به ترتیبی انجام شود که از ایجاد تنش و ناآرامی و وارد شدن استرس به سایر اعضا جمعیت و به ویژه ماده‌ها جلوگیری شود.

با این وجود، تلاش‌های مأموران اجرایی برای یافتن گورخر موصوف ادامه یافت. علاوه بر آن دو روز متوالی، تیم اعزامی اداره کل نیز در محل حضور داشتند. همزمان رایزنی با دامپزشک معتمد سازمان (جناب آقای دکتر اکرامی) نیز صورت گرفت. در نهایت پس از اینکه گورخر مزبور در طبیعت منطقه حفاظت شده کالمند بهادران (تل شکارگاه) توسط مأموران اجرایی پیدا شد، سریعا تیم اداره کل (دامپزشک و کارشناسان فنی)، نیز در محل حاضر شدند، لیکن گور تلف گردید. بررسی و کالبد شکافی لاشه توسط دامپزشک اداره کل نشان داد علت مرگ، شکل گیری جنین ناقص الخلقه، حالت قرارگیری غیرطبیعی جنین و نتیجتاً سخت زایی گور بوده است.

شایان ذکر است حالت قرارگیری غیرطبیعی جنین یک علت مهم سخت‌زایی در تک سمیان (من جمله گورخر، اسب و ...) است که تقلا‌های دفعی شدید ماده در حال زایمان را با چالش مواجه کرده و بطور غیرقابل برگشتی پیچیده می‌سازد. اگر حالت قرارگیری غیر طبیعی جنین در اوایل روند زایمان تشخیص داده شود، می‌تواند اصلاح شود که انجام چنین اقداماتی در جمعیت‌های وحشی و طبیعی امکانپذیر نیست.

اضافه می‌شود، مساله شکل گیری جنین‌های ناقص الخلقه، به درون آمیزی جمعیت و مشکلات ژنتیکی ارتباط دارد و در مورد گونه‌های در معرض خطر که به دلایل مختلف (به ویژه تخریب و تجزیه زیستگاه‌ها در اثر شکل گیری مصادیق مختلف توسعه) کاهش جمعیت شدید داشته اند بسیار محتمل‌تر است.