بایدها و نبایدهای ترویج حجاب در حوزه فضای مجازی/ از جملات کلیشه ای برای تبلیغ حجاب پرهیز شود

به گفته مسئول مرکز فضای مجازی سپاه قدس گیلان باید برای ترویج حجاب از روش های هنرمندانه به دور از مفاهیم و جملات کلیشه ای استفاده کرد.
کد خبر: ۹۳۵۸۱۶۲
|
۲۶ تير ۱۴۰۰ - ۱۰:۵۲
به گزارش خبرگزاری بسیج از رشت، سجاد ستوده”، مسئول سازمان فضای مجازی سپاه قدس گیلان به مناسبت هفته عفاف و حجاب در گفتگوی آنلاین با بسیجیان ناحیه سلمان با موضوع ساحت ترویج حجاب در عرصه فضای مجازی اظهار داشت: فضای مجازی تغییراتی را در حوزه زندگی مردم ایجاد کرده است و همه ساحت‌های زندگی توسط فضای مجازی دچار تغییر و تحولات جدی شده که بخش عمده این تغییر و تحولات در حوزه سبک زندگی است. همه بخش‌های سبک زندگی به دلیل گسترش فضای مجازی و حضور جدی مردم در این فضا دچار تغییر و تحول شده است.

ستوده با بیان اینکه پیچ تمدنی تقابل ما با تمدن غرب از موضوعات مهمی است که باید درباره آن کار شود افزود: اگر بر اساس گام دوم، هدف انقلاب اسلامی رسیدن به تمدن اسلامی است، یکی از این پیچ‌های تقابلی مهم انقلاب اسلامی در مقابله با تمدن غرب در همین حوزه فضای مجازی است. بخش عمده عرصه نوین جنگ و نزاع بین انقلاب اسلامی و تمدن غرب در حوزه فضای مجازی رخ می‌دهد. روزگاری دشمن از بستر‌های دیگر مثل جنگ هشت ساله و غائله‌های قومی و قبیله‌ای مثل کردستان، بندر ترکمن و درگیری‌های جنگل‌های گیلان و … استفاده می‌کرد و همه این عرصه‌ها حتی عرصه‌های جنگ اقتصادی در فضای فیزیکی رخ می‌داد، اما امروزه عرصه جنگ از حوزه زمین و فیزیک خارج شده و به عرصه فضای مجازی و جنگ رسانه‌ای تغییر پیدا کرده است.

نوع پوشش سبک زندگی افراد را نشان می‌دهد

مسئول سازمان فضای مجازی سپاه قدس گیلان گفت: حجاب یکی از نماد‌های بارز سبک زندگی است. شما وقتی یک نوع سبک زندگی را برای خودتان انتخاب می‌کنید یکی از نماد‌های ظاهری که نشان می‌دهد که شما چه نوع سبک زندگی را انتخاب کرده و بر اساس آن زندگی می‌کنید همین حجاب است؛ یعنی نوع پوشش شما سبک زندگی شما را نشان می‌دهد. یعنی لازم نیست به دیگران بگویید که سبک زندگی شما غربی یا شرقی و یا اسلامی است بلکه نوع پوشش شما سبک زندگی را نشان می‌دهد. حجاب یک نماد ظاهری از مدل سبک زندگی شماست که برای خودتان انتخاب کرده اید و دیگران از این پوشش، سبک زندگی شما را تشخیص می‌دهند.

وی ادامه داد: از روی پوشش افراد می‌توان تشخیص داد که رفت وآمدهایشان به چه شکلی است، با چه کسانی حشرونشر دارند و چه دوستانی دارند و مراسم عزا و عروسی شان به چه نحوی برگزار می‌شود و روابط اجتماعی آن‌ها به چه شکلی است. اگر با این نگاه به موضوع حجاب توجه شود این موضوع دارای اهمیت چندوجهی خواهد شد. وقتی ما می‌خواهیم اتفاقی اجتماعی مثل حجاب و بدحجابی، ش. ُ. ل. حجابی و کم حجابی را مورد تحلیل قرار دهیم باید از چند منظر و نگاه به آن توجه کنیم. اگر می‌خواهیم مسائلی مثل بدحجابی را تحلیل کرده و برای آن راهکار پیدا کنیم باید آن را از چند منظر مختلف مورد تحلیل قرار دهیم و نگاه تک بعدی به آن تحلیل درستی به ما نخواهد داد.

ستوده درباره تغییرات فرهنگی در موضوع حجاب در سطح شهر جامعه نیز اظهار کرد: یکی از نماد‌های واقعی و ملموس در سنجش تغییرات فرهنگی موضوع حجاب و میزان پوشش زن و مرد و سبک زندگی و مد و پوشش زنان و مردان است که می‌تواند نماد بارزی برای فهم درست تغییرات فرهنگی در یک جامعه باشد.

حیازدایی محور فعالیت‌های شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان ضدانقلابی

این کارشناس فضای مجازی با بیان اینکه ریشه عفاف و حجاب کمتر مورد توجه قرار گرفته است تأکید کرد: ریشه حجاب حیاست و در موضوع حجاب در عرصه فضای مجازی باید به موضوع حیا توجه کنیم. پیدا کردن راهکار‌ها برای حل مشکل حجاب برای ما مهم است و برای این کار باید به ریشه‌ها توجه کنیم. ریشه‌ی رعایت حجاب در مرد و زن حیاست. آن چیزی که در تقابل فرهنگ غرب با فرهنگ اسلامی برای سست کردن بنیاد خانواده به کار برده می‌شود و به دنبال ایجاد بی مبالاتی در رعایت حجاب است تقابل مستقیم با حجاب نیست. آن‌ها مستقیما ً. با چادر جنگ نمی‌کنند بلکه تلاش می‌کنند حیازدایی کنند. موضوع حیازدایی در برنامه‌های تلویزیون ماهواره‌ای، محور فعالیت‌های شبکه‌های تلویزیونی فارسی زبان ضدانقلابی مثل منوتو، ام بی سی پرشیا، فارسی وان و … بوده است؛ لذا می‌بینیم که در شبکه منوتو، برنامه‌ای به نام استیج ساخته می‌شود که در نهایت، برنده، خانمی محجبه است و با روسری روی استیج حاضر می‌شود و می‌خواند و به عنوان خواننده برگزیده در مسابقه انتخاب می‌شود. آیا دشمن در حال ترویج حجاب است؟ خیر. آن‌ها با این فضاسازی، حیا را می‌زنند و در واقع حجاب را هم زده اند، چون ریشه حجاب حیاست.

مسئول سازمان فضای مجازی سپاه قدس گیلان افزود: حجاب و حیا تنها در پوشش ظاهری نیست بلکه این دو همه ابعاد زندگی انسان را پوشش می‌دهد. ممکن است انسانی در ظاهر حجاب داشته باشد، اما در گفتار و رفتار حجاب و حیا نداشته باشد؛ و این نکته مهمی است که ریشه حجاب حیاست و حیاست که باعث می‌شود ما حجاب داشته باشیم. ما برای چشم، گوش، قلب و زبانمان حجاب قائل می‌شویم و آن چیزی که مایه حجاب در قلب، چشم و برای اعضا و جوارح ما می‌شود حیاست. این نکته متأسفانه در تبلیغ موضوع حجاب مغفول مانده است.

ستوده تأکید کرد: یکی از اشتباهات رایج در تبلیغ حجاب برای نسل دهه هشتاد و نودی این است که می‌خواهیم حجاب را مستقیما ً. تبلیغ کنیم در صورتی که حجاب موضوع سبک زندگی است و باید غیر مستقیم در نهاد آدمی قرار بگیرد و آن چیزی که باید مورد توجه قرار گیرد حیاست و اگر بتوانیم این موضوع را خوب تبلیغ کنیم می‌توانیم امیدوار باشیم که می‌شود موضوع عفاف و حجاب را در جامعه نهادینه کرد.

وی با تأکید بر اینکه نگاه تک  بعدی به موضوع حجاب باعث می‌شود نتیجه معکوس بگیریم اظهار داشت: ما باید در حوزه زیباشناختی، روان شناختی و … هم حجاب را مورد توجه قرار دهیم و اگر در پاسخ به کسانی که در مورد حجاب سؤال و شبهه دارند وجوه مختلف موضوع حجاب را مورد توجه قرار ندهیم موفق نخواهیم بود.

مسئول سازمان فضای مجازی سپاه قدس گیلان با بیان اینکه دو نگاه کلی قالبی و مصداقی به موضوع حجاب در فضای مجازی وجود دارد گفت:: در نگاه قالبی، فضای مجازی در موضوع عفاف و حجاب تنها یک بستر است که محصولات حجاب در آن به صورت فیزیکی و تولید محتوا ارائه می‌شود، اما در نگاه مصداقی، فضای مجازی تنها بستری برای عرضه محصولات حجاب نیست بلکه حجاب در خود فضای مجازی موضوعیت دارد. معتقدان به این نگاه می‌گویند فضای مجازی خود بستری برای ترویج حجاب و یا ترویج بی حجابی است. یعنی مصداقا ترویج حجاب در این بستر را مهم می‌دانند. یعنی اهمیت ترویج حجاب در این فضا به اندازه اهمیت ترویج حجاب در فضای واقعی است. در جامعه‌ای که ما توانستیم در حوزه فضای مجازی موضوع حجاب را به درستی ترویج کنیم در فضای واقعی هم حجاب و عفاف وضعیت بهتری دارد و برعکس آن هم موضوعیت دارد.

وی ادامه داد: ویژگی منحصر به فرد فضای مجازی که آن را در هیچ حوزه دیگری نمی‌بینید قدرت رفتارسازی آن است. فضای مجازی به واسطه ویژگی منحصربه فرد فرامکانی و فرازمانی بودن که می‌تواند همه حواس انسان را به طور هم زمان درگیر خود کند در ذهنیت و نگرش آدم‌ها تغییر ایجاد می‌کند. همین ویژگی، قدرت رفتارسازی را به فضای مجازی می‌دهد. به زبان ساده‌تر، فضای مجازی این قدرت را دارد که بدون اینکه شما بخواهید رفتاری را بر شما تحمیل کند و رفتاری از شما سر بزند که در حالت عادی این رفتار برای شما نیست. مثلا ً. شما عضو یک کانال ادبی می‌شوید و با این کانال ارتباط برقرار می‌کنید و با آن رفت وآمد دارید و بعد از چند ماه می‌بینید که ادبیانه صحبت می‌کنید بدون اینکه بخواهید، ادیبانه صحبت می‌کنید. موضوع ستایش، همان دختر ۶ سال افغانستانی و بلایی که بر سر او آمد و ماجرای اهورا، بچه دوساله رشتی و اتفاقات عجیب وغریبی که بر سر او آمد نتیجه رفتارسازی فضای مجازی است. خود آن فرد می‌گوید من چطور دست به چنین رفتاری زدم درحالی که او تحت تأثیر قدرت رفتارسازی فضای مجازی قرار گرفته است.

ستوده گفت: فضای مجازی رفتاری به شما می‌دهد که برای شما نیست. آن چیزی که امروز در بستر‌های مختلف به ویژه در شبکه‌های اجتماعی در حوزه بدحجابی و شل حجابی دیده می‌شود مؤید قدرت رفتارسازی فضای مجازی است. افراد مختلفی هستند که در بیرون محجبه هستند، اما در فضای مجازی، شما تصویر بی حجاب و بدحجاب آن‌ها را می‌بینید. افرادی را می‌بینید که تا دیروز اهل مراعات بوده اند و اهل آرایش آن چنانی نبوده است، اما بعد از شش ماه به کلی تغییر می‌کند. مدل و حجابش تغییر می‌کند. فضای مجازی با قبح شکنی که از بی حجابی می‌کند الگو‌های رفتاری به افراد می‌دهد و موجب ایجاد و بروز یک رفتار می‌شود. در اینجا باید به موضوع حیا برگردیم. اگر فضای مجازی اثر دارد به این دلیل است که ریشه را که همان حیا هست را زده است. از بی حجابی قبح شکنی کرده و حیا را می‌زند.

مسئول فضای مجازی سپاه قدس گیلان در ادامه افزود: بحران حجاب وقتی بیشتر احساس شد که پای فضای مجازی به خانواده‌ها کشیده شد و شبکه‌های اجتماعی فرصتی به دست افراد داد تا عکس‌های نامناسب و مد‌های سبک بین افراد جامعه دست به دست شود و تا جایی پیش رفت که قبح بدحجابی شکسته شد. در اینجا هم می‌بینیم که بازهم ریشه را که حیاست می‌زند.

وی تأکید کرد: باید به موضوع رفتارسازی مبتنی بر شبکه‌های اجتماعی توجه شود. مهم‌ترین شبکه اجتماعی که در حوزه رفتارسازی و تغییر سبک زندگی فعالیت می‌کند اینستاگرام است. حیای فردی به واسطه فضای شبکه‌های اجتماعی به دلیل زدن ریشه حجاب دچار خدشه می‌شود. در حوزه‌های مختلف، قبح شکنی و عادی سازی باعث می‌شود رفتار‌های عجیب رخ دهد. شما می‌بینید که حجم عظیمی از آرایشگاه‌های زنانه و مزون‌های عروسی در شبکه‌های اجتماعی در حال تولید محتوا هستند. تا قبل از این نسبت به صفحات حیا داشتیم و رعایت می‌کردیم، اما بعد از مدتی دیدن این صفحات عادی می‌شود و قبح دیدن آن‌ها شکسته می‌شود؛ لذا می‌بینید آدمی که بسیار مقید بوده است مجلس عروسی نوع دیگری دارد. دشمن از این فضا استفاده کرده است. علت پایین آمدن سن آرایش مبتنی بر فضای مجازی است.

ستوده افزود: علت بخش دیگری از این تغییر مربوط به بازی هاست. عموما ً. مادران این بازی‌ها را در گوشی خودشان نصب می‌کنند و گوشی را در اختیار دختر ۴ یا ۵ ساله خود قرار می‌دهند. مثلا ً. بازی آرایش باربی، بازی اصلاح باربی، بازی آرایش دختر آب نباتی، هالیوود هر، هالیوود استایل و … که در کافه بازار موجود است و خانواده‌ها از آن استفاده می‌کنند. مدل این بازی‌ها به این شکل است که یک تصویر کال و عروسک بدون رنگ را در اختیار بچه قرار می‌دهد و بچه باید ضمن بازی به آن عروسک لباس بپوشاند چهره او را هم باید آرایش کند و اگر بتواند یک تصویر خوب بسازد در آن بازی جایزه و سکه می‌گیرد.

این کارشناس رسانه و فضای مجازی ادامه داد: نکته جالب این است که ما در ۴ یا ۵ سالگی در قالب یک بازی به بچه آموزش می‌دهیم که یک تصویر کال گرفته‌ای و آرایشش می‌کنی و قشنگ می‌شود! بچه یاد می‌گیرد که بدون آرایش قشنگ نیست. زیبا دیده شدن فطرتا ً. در ذات انسان است. بچه ۱۲ ساله می‌گوید اگر آرایش نکند کال و نازیباست. آن بازی در ناخودآگاه ذهنش آن را ایجاد می‌کند که برای زیبا شدن باید آرایش کند. بازی فقط یک بازی صرف نیست. بلکه ۳۰۰ سال تفکر غرب پشت یک بازی ساده اندرویدی است که به بچه چندساله ما داده می‌شود تا با آن سرگرم باشد. تفکرات جان لاک تا یورگن هابر ماوس، فریدمن و خیلی‌های دیگر جمع شده و در یک بازی ارائه شده است و در این فضا قبح شکنی را انجام می‌دهد. بازی سیمز یک بازی مبتنی بر کامپیوتر بود که چند سال قبل رواج پیدا کرد دقیقا ً. به دنبال معرفی یک سبک زندگی، قبح شکنی و ارتباط دختر و پسر بود. یعنی بازی به ما رفتار می‌دهد که مبتنی بر آن رفتار عمل کنیم و رفتاری را انتخاب کنیم که منجر به سبک زندگی جدید شود که با سبک زندگی و اعتقادات ما همخوانی نداشته باشد.

وی با اشاره به نظریه مارپیچ سکوت گفت:: از دوستان فرهنگی دغدغه‌مند در حوزه حجاب خواهش می‌کنم درباره نظریه مارپیچ سکوت در اینترنت تحقیق کنند و ببینند این نظریه چه می‌گوید. دقیقا ً. بر اساس این نظریه موضوع حجاب زده می‌شود. در این فضا باید چه کار کرد؟ در حوزه اثرگذاری فضای مجازی و در موضوعات اجتماعی اعم از موضوع حجاب باید به چند نکته مهم توجه کرد: یک اینکه فضای مجازی چندبعدی است و دوم اینکه حجاب و موضوعات اجتماعی هم چندبعدی هستند. این چندوجهی بودن و چند بعد بودن باید به خوبی مورد توجه قرار گیرد. برای کار در این حوزه باید از فضای مجازی هم شناخت کافی داشته باشیم. ما باید نسبت به پلتفرم و بستر‌های فضای مجازی آشنایی داشته باشیم.

مسئول فضای مجازی سپاه قدس گیلان، افزود: نکته دوم اینکه باید به موضوعات حجاب به صورت پرحجم پرداخته شود. اگر دقت کنیم می‌بینیم مطالب و محتوا‌های با موضوع حجاب نسبت به محتوای کم حجابی و یا ضد حجاب بسیار کم است لذا باید موضوع حجاب در فضای مجازی به صورت جدی تبلیغ شود، اما باید دقت کرد این تبلیغ نباید به صورت مستقیم باشد. تبلیغ باید هنرمندانه انجام شود. اگر یک موضوع اجتماعی مثل حجاب به صورت مستقیم تبلیغ شود بیشتر در مخاطب زدگی ایجاد خواهد شد. در تبلیغ هنرمندانه هم از اشتباهات رایج باید پرهیز کنیم که یکی از این اشتباهات همین تبلیغ مستقیم است و اشتباه بعدی هم استفاده از هنرمندانی است که در فضای حقیقی بی حجاب هستند، اما در فضای هنری در یک سریال تلویزیونی تصویر یک دختر محجبه را بازی می‌کند و این اتفاق درباره بسیاری از هنرمندان مثل ریحانه پارسا رخ داده است.

در تبلیغ حجاب و پاسخ به شبهات باید از زبان روز استفاده کرد

مسئول سازمان فضای مجازی سپاه قدس گیلان با بیان اینکه در تبلیغ حجاب باید از زبان روز استفاده کرد افزود: باید از زبان روز و سهل و ساده برای پاسخ به شبهات استفاده کرد. بسیاری از شبهات جوانان و نوجوانان در فضای مجازی مطرح می‌شود، اما علما و دانشمندان ما پاسخ خوبی به این شبهات نمی‌دهند و اگر پاسخ دهند پاسخ‌های فقهی، حوزوی و دانشگاهی است. ما باید شبهات حجاب را با زبان ساده و امروزی پاسخ دهیم و در کنار آن باید از محتوای درست و اثرگذار برای تبلیغ استفاده کنیم که نمونه درست پوستر‌های «بچه شیعه باس …» است که کار بسیار خلاقانه و موثری است. یک نمونه دیگر تبلیغی است که در کانادا در داخل مترو به خانم‌ها حجاب می‌دادند و خودشان را در آینه ببینند که یک تبلیغ بسیار هنرمندان در حوزه حجاب بود و ما به این دست تبلیغات نیاز داریم. یک نکته بسیار مهم دیگر هم آگاهی بخشی درست به دختران است. گاهی می‌بینیم که وقتی درباره مشکلات مثلا ً. یک نوع آرایش خاص به آن‌ها گفته می‌شود می‌گویند نمی‌دانستم، چون در مدرسه دیده ام من هم انجام دادم. ما این آگاهی را باید به بچه‌ها بدهیم. ما باید آگاهی بخشی به دور از سخت گیری و نظرات شخصی انجام دهیم. ما خیلی وقت‌ها این آگاهی را به مردم نداده ایم و مردم نمی‌دانند. الگو‌های درست حجاب هم باید معرفی شود. مثلا ً. یک صفحه خانم‌های محجبه علمی دنیا را معرفی کرده بود. مثلا ً. دانشمندان محجبه‌ای که در دانشگاه‌های معتبر دنیا رتبه‌های بالا آورده اند و جالب است که برخی از این‌ها هم ایرانی هستند. در یک مورد در آمریکا یک دختر ایرانی محجبه به عنوان دانشمند جوان قرن انتخاب شده است که اهل گیلان است. این الگو‌ها باید معرفی شوند.

این کارشناس حوزه فضای مجازی در پایان خاطرنشان کرد: به چندوجهی بودن حوزه اجتماعی حجاب آگاه باشیم و بدانیم که حجاب را تنها از منظر دینی نمی‌توان تبلیغ کرد بلکه باید وجه روانشناسی، زیباشناسی و جامعه شناسی آن مورد بررسی قرار بگیرد تا بتوانیم موفق شویم. در حوزه فضای مجازی، موضوع رفتارشناسی بسیار مهم است و در چه باید کردن‌ها باید از رفتار‌های کلیشه‌ای پرهیز کنیم.

انتهای پیام/
ارسال نظرات
آخرین اخبار