تشریح ابعاد منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران 

دکتر حنیف غفاری در این نشست در دوبخش یکی ناظر به کلیت سیاست خارجی جمهوری اسلامی و دیگری بررسی برخی تحولات که به شکل عینی و مصداقی در سیاست خارجی اتفاق افتاده است، سخنان خود را بیان کرده و  عنوان کرد: سال1357 جمهوری اسلامی به رهبری حضرت امام پیروز انقلاب بوده و شاهد سوالات زیادی در رابطه با ماهیت و سیاست‌ها و راهبردها و حتی تاکتیک‌ها و رفتارهای انقلاب و نظام برخاسته از آن بوده است. امروز نزدیک 45 سال است از انقلاب اسلامی سپری شده است و کماکان چنین دغدغه‌هایی بازتولید می‌شود. 

وی با اشاره به چهار دیدگاه کلان در حوزه سیاست خارجی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، گفت: ما بعد از پیروزی انقلاب در مقابل چهار نگاه کلان در حوزه سیاست خارجی قرار گرفتیم. عده‌ای می‌گفتند که ما باید از الگوی رئالیستی در نظام بین‌الملل پیروی کنیم. در اینجا استراتژی قالب بر آرمان مطرح است. یک نگاه دیگر، نگاه ایده‌آل گرایان است. وقتی مامی‌گوبیم نگاه ایده آلیستی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی، منظورمان همان نگاه آرمان‌گرایانه و نگاه تکلیف گرایانه مطلق است. یک نگاه دیگر نگاه تلفیقی و ترکیبی در اینجا استخراج شده که به نام نگاه رئالیسم ایده‎آل گرایانه یا واقع‌گرایی ایده‌آل گرایانه.

غفاری افزود: نگاه چهارمی هم وجود دارد به نام آرمان گرایی واقع بینانه. یعنی یک اصالتی وجود دارد که مبتنی بر آرمان‌هاست. اینجا ما واقعیت را با آرمان تطبیق می‌دهیم و از ظرفیت‌هایی که در منطقه خود و خارج منطقه داریم برای اهداف کلان استفاده می‌کنیم.

این کارشناس مسائل منطقه و روابط بین الملل همچنین بیان کرد: رهبر انقلاب سال92 در مرداد ماه سخنرانی در رابطه با نسبت تکلیف گرایی و نتیجه گرایی مطرح کردند و در همان جا اشاره می‌کنند که این دو اساساٌ مغایرتی ندارند و در عین تکلیف گرا بودن باید نتیجه گرا بود و خود انقلاب اسلامی را  مثال زدند که آیا تلاش امام برای به ثمر رساندن انقلاب فقط معطوف به تکلیف بود؟ نه یک نتیجه داشت به نام پیروزی انقلاب اسلامی ایران، این یک الگو است.
 
وی خاطرنشان کرد: در حوزه روابط بین الملل باید مبنایی داشته باشیم که حول آن تکلیف گرایی و نتیجه گرایی داشته باشیم. منافع ملی اینجا ناظر به همان اصالت آرمانی و اصالت راهبردی ما تعریف می‌شود. در چنین شرایطی اقدامی که لازم است انجام دهیم این است که نگاه نقطه ای به سیاست خارجی را تبدیل کنیم به نگاه کلان و آن را به یک تصویر کلان تبدیل کنیم. 

این استاد دانشگاه در ادامه ضمن تاکید بر آنکه مناسبات قدرت در جهان امروز تغییر کرده و وقایع بین‌المللی با سرعتی غیر قابل پیش‌بینی، پیش می‌روند از ضرورت تبیین نگاه منظومه‌وار در سیاست خارجی برای افکار عمومی گفت و در حوزه روابط خارجه به موضوع پرونده عربستان، طالبان، مذاکرات هسته‌ای، چین و اتحادیه اروپا پرداخت و در هر مورد نکاتی را با نگاه تحلیلی بیان کرد.

انتهای پیام/