به گزارش خبرگزاری بسیج استان مرکزی؛ کودکان کم توان همواره از دستیابی به فرصتهای بازی، آموزش، زندگی خانوادگی، مراقبتهای بهداشتی کافی، کار و حقوق مشارکت در زندگی اجتماعی محروم هستند و این کودکان در چنین محیط های محرومی دچار ضعف و افت در اموری مانند خود پنداره، عزت نفس و انگیزه میشوند.
کم توانیها به دنبال خود، خودپنداره و رشد اجتماعی ضعیف را به همراه دارند و در نتیجه سطح تحمل و شکست این کودکان در مقایسه با همسالان دیگر پایینتر است.
با این حال، کودکان کم توان حق دارند، در جامعه مشارکت فعال داشته و این موضوع در گرو آموزش پرورش آنان است.
پر واضح است که کم توانی منشأ بسیاری از اختلالات رفتاری در این کودکان باشد که در نتیجه ناسازگاری و پرخاشگری آنها افزایش مییابد. این کودکان از همان اوایل دوران کودکی با مشکلات جدی در تعاملات اجتماعی و ارتباطی مواجه هستند.
در این کودکان مؤلفههای اصلی تعاملهای اجتماعی مانند رابطه دلبستگی، تقلید از دیگران و درک هیجانهای اشخاص آسیب دیده است. همچنین در زمینه مهارتهای ارتباطی، به راحتی نمیتوانند با دیگران ارتباط مؤثر برقرار کنند و با اعمال حرکتهای خاصی مانند تکان دادن سر به علامت نفی، حالتهای عاطفی خود را بیان کنند و برای ارضای نیازهای خود از دیگران کمک بگیرند.
نارسایی در مهارتهای اجتماعی میتواند منجر به مشکلات تحصیلی، اجتماعی و اثرات منفی در زندگی آینده شود. مهارتهای اجتماعی مجموعه رفتارهای فراگرفته قابل قبولی است که فرد را قادر میسازد با دیگران رابطه مؤثر داشته باشد و از عکس العملهای نامعقول اجتماعی خودداری کند.
همکاری، مشارکت با دیگران، کمک کردن، آغازگر برقراری رابطه، تقاضای کمک کردن، تعریف و تمجید دیگران، تشکر و قدردانی کردن مثالهایی از مهارتهای اجتماعی است.
صرف نظر از محل تحصیل کودکان کم توان (مدارس ویژه یا تلفیقی)، آنها در کنار آمدن با شرایط عادی زندگی با مشکل مواجهاند. آنها کلاس درس را به هم میریزند، کودکان بد و گستاخی هستند، دشنام میدهند و با دانشآموزان دیگر درگیر میشوند حتی در محیط هایی که افراد حمایت کنندهی زیادی وجود دارد، کودکان کم توان باید خزانهای از مهارتهای اجتماعی، برای ورود به عرصههای اجتماعی داشته باشند تا بتوانند تعاملاتی پایدار ایجاد کنند و از لحاظ اجتماعی مستقل شوند. بنابراین ضرورت آموزش مهارتهای اجتماعی به این کودکان اهمیت دو چندانی میيابد.
فاطمه میرزایی كارشناس ارشد مشاوره