به گزارش خبرگزاری بسیج ایلام،شهرستان دره شهر از توابع استان ایلام به دلیل داشتن آثار متعدد تاریخی به خصوص آثار به جا مانده از دروه ساسانی یکی از مناطق مهم تاریخی و تمدن خیز کشور است.
در سالهای گذشته آثار متنوع تاریخی از شهرستان دره شهر به خصوص شهر تاریخی سیمره به دست آمده که امروز موزه باستان شناسی شهرستان دره شهر، عنوان تنها موزه باستان شناسی استان ایلام و تخصصیترین موزه در غرب کشور این آثار را به نمایش گذاشته است.
چهار طاقی دره شهر
شهرستان دره شهر از توابع استان ایلام دارای آثار تاریخی متعددی از دورانهای مختلف تاریخی به خصوص ساسانی و قرون اسلامی است و هر وجب خاک این شهرستان جای آثار تاریخی به چشم میخورد.
یکی از این آثار آتشکده چهار طاقی است که در حاشیه شهر دره شهر در روستای سرخ آباد در محلی مرسوم به «تنوره سرخ گچی» واقع شده است، این مکان در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است و در نوع خود بی نظیر است.
روایت است که چارطاقی ها را آتشکدههای دوره ساسانی میدانند و آتشکدهها عموماً از دوره ساسانی و اسلامی به وجود آمده است.
مشخصات معماری
این چهارطاق در کناره چپ رودخانه سراب دره شهر بر روی تپه ماهوری تنوره سرخ واقع شده که با توجه به مصالح و سبک معماری، قدمت آن به بیش از ۱۴۰۰ سال میرسد.
در قسمت جنوبی چهارطاقی بقایای پلکانی به طول ۱۰ متر و عرض یک متر با شیب ملایم وجود دارد که احتمالاً ورودی بنا بوده است.
این چهارطاقی بر پلانی مربع شکل به ابعاد ۵ در ۵ متر بنا شده است و عرض دیوارهها ۸۰ سانتی متر و ارتفاع طاق از زمین ۷۰ سانتی متر است.
گنبد تک جداره آن بر چهارطاق قوسی شکل و با سیستم گوشواره ساخته شده است و بر بالای گنبد دریچهای وجود دارد که به هنگام مرمت این دریچه بسته شده است.
شهر تاریخی سیمره؛ بزرگترین محوطه تاریخی استان ایلام
مورخان و تاریخنگاران در گذشته و حال هرکجا که نام ایلام برده میشود از سیمره دره شهر بهعنوان شهر باستانی نام میبرند، در میان آثار تاریخی شهرستان یک اثر بهعنوان شهر تاریخی «سیمره» وجود دارد، شهر تاریخی سیمره بزرگترین محوطه تاریخی استان ایلام محسوب میشود، این شهر تاریخی در حاشیه جنوب شرقی شهر کنونی شهرستان دره شهر واقعشده است.
شهر تاریخی سیمره بزرگترین محوطه تاریخی استان ایلام محسوب میشود، شهر تاریخی سیمره در حاشیه جنوب شرقی شهر کنونی شهرستان دره شهر واقع شده است.
این اثر تاریخی بزرگترین محوطه تاریخی در سطح استان ایلام را تشکیل میدهد که بالغ بر ۲۰۰ هکتار است.
این شهر تاریخی جز نخستین آثار تاریخی ثبت شده استان ایلام در آثار ملی بوده است، محوطه تاریخی این شهر طبق مطالعات و کاوشهای انجام گرفته مربوط به قرون اولیه اسلامی استاین شهر تاریخی جز نخستین آثار تاریخی ثبت شده استان ایلام در آثار ملی بوده است، محوطه تاریخی این شهر طبق مطالعات و کاوشهای انجام گرفته مربوط به قرون اولیه اسلامی است.
این شهر تاریخی بر اثر وقوع زلزله در سال ۳۳۴ هجری قمری تخریب و خالی از سکنه شده است و تاکنون ۹ فصل کاوش باستانشناسی در این محوطه تاریخی صورت گرفته است.
طبیعت زیبای منطقه در فصل زمستان و بهار و گچ بری های به دست آمده در کاوشهای صورت گرفته در این شهر تاریخی را از جمله ویژگیهای منحصر به فرد آن ذکر کرد.
پل گاومیشان
باستانشناسان بقایای اولیه پل گاو میشان را مربوط به دوران ساسانی میدانند و معتقدند یکی از دهانههای پل پس از عقبنشینی سپاه ایران در جنگ با عربها، برای جلوگیری از نفوذ آنان تخریب شدپل زیبای گاومیشان بر روی رودخانه سیمره پس از تلاقی با رود کشکان ساخته شده است.
بعضی از اهل فن وجه تسمیه آن را برگرفته از کلمه (گومیشه) یعنی محل پرورش میداند. بعضی بر این باورند که گاومیش نر در قدیم جفت خود را گم میکند و در پی یافتن آن تمامی درهها و غارها را در هم مینوردد و سرانجام آن را در غاری در این محدوده مییابد. از آن پس این منطقه را گاو میشو نامیدهاند. بقایای اولیه این پل مربوط به دوران ساسانی است.
قوسهای جناغی آجری و سایر تعمیرات سنگی نمای فعلی پل، نشانگر مرمت آن در دورههای بعدی به خصوص در دوره اتابکان لر کوچک است. پایههای پلی که مربوط به دوره ساسانیان است در جنوب این پل هنوز به چشم میخورد ولی پل گاومیشان جدیدتر و مربوط به اوایل اسلام است. این پل از پنج چشمه بزرگ تشکیل شده بود و اکنون فقط یک چشمه سالم از آن باقی مانده است.
پلی که هم اکنون بر روی سیمره قرار دارد یکی از بهترین پلهای ایران است و آن را حسین خان بزرگ والی معروف ایلام و لرستان به سال ۱۰۰۸ هجری قمری تعمیر نموده و طول آن ۱۶۵ گام است. با توجه به موقعیت استراتژیک منطقه پل در دورههای بعدی نیز مورد استفاده قرار گرفته و مورد مرمت و بازسازی واقع شده است.
دهنه این پل با بیش از ۵۰ متر عرض بزرگترین دهنه پل کشور است. طبیعت زیبا و چشم انداز رویایی اطراف این پل باعث جذب گردشگران داخلی و خارجی شده است.
هم اکنون پل تاریخی گاومیشان با شماره ۲۲۲۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
تنگه بهرام چوبین
در هشت کیلومتری مسیر دره شهر-پلدختر و در دل یکی از درههای باریک کبیر کوه تنگه باستانی شگفت انگیزی قرار داردکه مورخان آن را شکارگاه ییلاقی و بنا به روایاتی مخفیگاه یکی از سرداران بنام ایرانی «بهرام چوبین» میدانند.
تنگه یا دژ چوبینه یکی از پدیدههای زیبای طبیعی شهرستان دره شهر و در برگیرنده بناهایی است که در نوع خود بی بدیع وکم نظیرند.
آثار قلعههای بزرگ داخل تنگه و وجود چهار آب انبار حجاری شده در دل سنگهای عظیم و نیز آثار پلکانی سنگی و دیوار کشی ارتفاعات ورودی تنگه که هنوز هم برجهای دیدبانی مشرف بر آن نسبتاً دست نخورده باقی مانده از این اثر تاریخی یک میراث ارزشمند ساخته است.