مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل روز سه شنبه در این باره به خبرنگار بسیج گفت: شناسایی دقیق آفت اساسی‌ترین مرحله مدیریت آفت به شمار می رود و بر این اساس کشاورزان گندمکار لازم است که با توجه به شرایط آب و هوایی حاکم بر منطقه و احتمال شیوع برخی آفات از جمله پشه گندم، در کشت ارقام مناسب و تاریخ کاشت گندم دقت کنند.
یحیی آذرمی با اشاره به تخم گذاری آفت پشه گندم در سطح فوقانی برگ این گیاه افزود: این آفت دارای سه سن لاروی بوده و شفیره‌های آفت، دوکی‌شکل قهوه‌ای‌رنگ و شبیه بذر کتان است.
وی با بیان این که حشره کامل آفت پشه گندم دو تا چهار میلی‌متر طول دارد و جنس ماده این آفت در انتهای شکم دارای تخم ریزهای کوتاه انتهایی است، اضافه کرد: معمولاً ۱۸ تا ۲۱ روز بعد از رشد گیاهچه‌ها، بایستی گیاهان مزارع مورد بازرسی شیوع این آفت قرار گیرد چرا که خسارت این آفت در فصول بهار و پاییز با تغذیه لاروهای آن از گیاه میزبان به صورت توقف رشد، زرد شدن جوانه مرکزی و از بین رفتن کامل گیاه نمایان می‌شود.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل اظهار کرد: این آفت در مراحل پیشرفته و طغیان شیوع، با تغذیه لاروها از داخل ساقه باعث پژمردگی و در نهایت کاهش عملکرد محصول در واحد سطح می‌شود.
وی پرهیز از کاشت زودهنگام غلات، رعایت تناوب زراعی، شخم عمیق بعد از برداشت محصول، استفاده از ارقام مقاوم، استفاده از ترکیبات شیمیایی به صورت ضدعفونی بذر و محلول پاشی از جمله روش‌های مدیریت آفت پشه گندم ذکر کرد و ادامه داد: مدیریت موفق این آفت قرنطینه‌ای در گرو استفاده از راهکارهای مدیریت تلفیقی آفات است.
آذرمی در ادامه خواستار دقت در زمان کشت و انتخاب ارقام مناسب غلات و به خصوص گندم با توجه به شرایط آب و هوایی حاکم بر استان اردبیل شد و گفت: در صورت عدم رعایت این موارد احتمال افزایش خسارت سرما و ورود مزارع گندم به فاز زایشی و مرحله ساقه دهی قبل از موعد مقرر وجود دارد که خطر سرمازدگی را افزایش می دهد.
وی کشاورزان گندمکار مناطق سردسیری استان اردبیل را به پرهیز از کشت زودهنگام ارقام گندم آبی و دیم با تیپ رشد بینابین مثل پیشگام، میهن و سالار در از کشت توصیه کرد و افزود: این ارقام برای روزهای آخر موعد کاشت پاییزه مناسب بوده و باید به صورت تاخیری کشت شود.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل همچنین گندمکاران مناطق سردسیری استان را به کشت ارقام تیپ رشد زمستانه مثل گاسکوژن و زرینه در ایام جاری توصیه کرد و گفت: در مناطق گرمسیری استان نیز عملیات کاشت گندم از تاریخ ۱۵ آبان ماه به بعد انجام شود.
وی توصیه کرد: گندمکاران استان اردبیل در ۱۵ روز نیمه دوم آبان ارقام گندم با عادت رشد بینابین مثل فلاح، کولکتور، باسیلیو، کوهدشت و اکلید کشت کنند و در نیمه اول آذرماه نیز به کشت ارقام بهاره گندم مثل آفتاب، تکتاز و رادیا بپردازند.
آذرمی همچنین با توصیه کشاورزان به دقت در انتخاب نوع بذر و زمان کاشت محصول در دو منطقه سردسیری و گرمسیری استان و پرهیز از کشت زودهنگام بیان کرد: کشاورزان گندمکار مناطق سردسیر استان می بایست تا ۱۰ آبان کشت خود با انجام دهند.
وی با اشاره به تاخیر بارش در ماه نخست سال زراعی جاری برخلاف سال قبل اعلام کرد: امسال خطر کشت با تاخیر بیشتر احساس می شود و کارشناسان کشاورزی باید گندمکاران مناطق سردسیر استان را به کشت در زمان مناسب توجیه کنند تا کشت محصول کندم حتی در صورت نبود بارندگی فصلی به تاخیر نیفتد.
به گزارش بسیج، و بنا به گفته غفور آقایی معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل امسال ۴۰۰ هزار هکتار از اراضی زراعی این استان به زیر کشت دو محصول مهم گندم و جو می رود و طبق الگوی جدید کشت و برنامه ریزی انجام شده، کشت پاییزه محصولاتی مانند گندم، جو و کلزا در ۵۰ درصد از اراضی کشاورزی این استان انجام می شود.
طبق الگوی کشت ارائه شده از سوی وزارت جهاد کشاورزی، امسال محصول گندم در ۲۹۰ هزار هکتار از اراضی استان اردبیل به صورت ۶۰ هزار هکتار آبی و ۲۳۰ هزار هکتار دیم کشت می شود.
استان اردبیل کمتر از یک درصد مساحت ایران را دارد ولی با تولید سالانه ۴.۵ میلیون تن انواع محصول کشاورزی، چهار درصد تولیدات کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است.
این استان با تولید حدود ۵۷۰ هزار تن گندم، ۸۵۰ هزار تن سیب زمینی و ۴۵۰ هزار تن انواع محصولات باغی، سهم عمده‌ای در تامین نیاز به محصولات کشاورزی کشور را دارد.
۷۵۰ هزار هکتار از اراضی استان اردبیل کشت می‌شود که ۲۷۰ هزار هکتار آن اراضی آبی و ۴۸۰ هزار هکتار نیز جزو اراضی دیم است.
محصول گندم با حدود ۲۸۰ تا ۳۰۰ هزار هکتار و محصول جو با حدود ۱۱۰ تا ۱۳۰ هزار هکتار، بیشترین سهم اراضی کشت محصول کشاورزی در استان اردبیل را دارد.
طبق پیش‌بینی انجام شده، در سال زراعی گذشته که اول مهر ماه به پایان رسید، کشاورزان استان اردبیل ۵۷۰ هزار تن محصول راهبردی گندم تولید کردند که به گفته مسئولان کشاورزی استان، ۳۷۱ هزار تن از این محصول به صورت تضمینی خریداری شد.
به گفته مسئولان کشاورزی استان اردبیل، این میزان تولید با اجرای موفق طرح جهش تولید در دیمزارها، مدیریت اصولی و فنی مزرعه توسط گندمکاران و با همکاری کارشناسان جهاد کشاورزی، تعدیل قیمت خرید تضمینی به رغم بروز پدیده آفات و خسارات مزارع گندم از جمله شته روسی، سرمازدگی و پدیده خشکسالی، محقق شده و این میزان گندم در استان اردبیل یک رکورد محسوب می شود.
استان اردبیل در زمان ترسالی در تولید گندم جزو سه استان برتر کشور بوده است ولی به علت خشکسالی این جایگاه به رتبه هشتم و نهم کشوری تنزل پیدا کرده است.
محصول گندم با ۴۷ درصد سطح زیر کشت، بیشترین سهم اراضی کشت محصولات کشاورزی در استان اردبیل را دارد و میانگین تولید گندم در مزارع آبی این استان چهار هزار و ۷۸۲ کیلوگرم در هر هکتار و میانگین تولید در مزارع دیم نیز یک هزار و ۱۷۳ کیلوگرم است.
میزان تولید گندم در استان اردبیل در سال‌های گذشته تا سطح ۶۰۰ هزار تن نیز افزایش یافته بود ولی به علت بروز خشکسالی و وضعیت جوی نامناسب و نیز نامتوازن بودن میزان و زمان بارش، طی ۲ سال گذشته میزان تولید گندم به شدت کاهش یافت.
علت افزایش تولید گندم در مزارع استان اردبیل در سال جاری، علاوه بر شرایط مساعد آب و هوایی و بارش‌های مناسب بهاری، اجرای موفق طرح جهش تولید در دیمزارها اعلام شده به طوری که امسال ۲۲۰ هزار هکتار از اراضی دیم این استان با ۳۷ هزار کشاورز گندمکار در یک هزار و ۲۷۱ روستا تحت پوشش اجرای طرح جهش تولید در دیمزارها قرار گرفته است.
استان اردبیل در تولید غلات گندم و جو، در رتبه هشتم کشوری قرار دارد.
