"روز توافق" روز تصویب "جمع بندی" در مجلس ایران و کنگره آمریکاست
به گزارش خبرگزاری بسیج اخبار منتشره در رسانه ها حاکی از آن است که امروز سهشنبه، هجدهمین روز هشتمین دور مذاکرات هستهای ایران و مجموعه «1+5» در «وین» اتریش به احتمال زیاد روز پایانی مذاکرات باشد.
قرار است ظهر امروز نشست فراگیر وزرای خارجه ایران و «1+5» برگزار و جمعبندی نهایی مذاکرات اعلام شود. خبرگزاری تاس به نقل از منابع دیپلماتیک نوشته است پس از جمعبندی مذاکرات، پیشنویس قطعنامه مربوطه ظرف مدت کوتاهی به شورای امنیت سازمان ملل میرود. همچنین خبرگزاریهای غربی به نقل از دیپلماتهای ایرانی و غربی حصول جمعبندی نهایی در توافق هستهای ایران و گروه ۱+۵ را تایید کردند.
بر این اساس و آنگونه که عباس عراقچی گفته است، متن مکتوبی که در وین رونمایی میشود، یک «جمعبندی» است. این جمعبندی بلافاصله پس از نهایی شدن، به پایتختهای طرفین (در واقع تهران و واشنگتن) فرستاده میشود و مراکز و نهادهای مربوط درباره آن تصمیمگیری میکنند.
در آمریکا براساس آنچه در روزهای واپسین سال 1393 مطرح و در فروردین ماه امسال میان کاخ سفید و کنگره توافق شد؛ این کنگره آمریکا خواهد بود که وظیفه بررسی و تعیینتکلیف درباره این متن را برعهده دارد. براساس پروسهای که میان دولت و کنگره توافق شده، کنگره پس از دریافت این جمعبندی، تا 30 روز فرصت دارد درباره آن تصمیمگیری کند. در صورت رد شدن این جمعبندی در کنگره، رئیسجمهور آمریکا 10 روز زمان دارد تا درباره رد شدن جمعبندی در کنگره تصمیم بگیرد. در صورت وتو شدن تصمیم کنگره برای رد جمعبندی هستهای، باز هم تصمیمگیرنده نهایی کنگره خواهد بود و کنگره 12 روز فرصت دارد تا وتوی رئیسجمهور آمریکا را رد کند.
در ایران نیز براساس قانون اساسی، این مجلس و شورایعالی امنیت ملی هستند که باید درباره این جمعبندی تصمیمگیری کنند. در مصوبه اخیر مجلس شورای اسلامی با عنوان «الزام دولت به حفظ دستاوردهای هستهای ملت ایران» نیز نام شورایعالی امنیت ملی بهعنوان تصمیمگیرنده نهایی برای محتوای این جمعبندی درج شده است.
بر همین اساس امروز علیرضا زاکانی نماینده مجلس در نطق پیش از دستور خود با تاکید بر همین روند اعلام شده گفت: «مسیری که در بحث هستهای بناست دنبال شود این است که جمعبندی اولیه به مراکز کشورها برود و این جمعبندی اولیه به مدت 15 روز توسط شورای عالی امنیت ملی در ایران مورد بررسی قرار گیرد و در صورتی که این جمعبندی رأی مثبت شورای عالی امنیت ملی را در پی داشته باشد موضوع پس از 15 روز به 6 کشور ارائه خواهد شد و اگر آنها بهانهجویی نکنند منجر به توافق میشود و شورای امنیت سازمان ملل در این زمان قطعنامهای را صادر و طی 3 ماه زمانبندی متناظر اقدامات ما و طرفهای مقابل انجام خواهد شد.
زاکانی اضافه کرد: اما اگر شورای عالی امنیت ملی این جمعبندی را خلاف منافع ملی دانست به تبع به آن رأی نخواهد داد و تا زمانی که این اشکالات وجود داشته باشد ما توافقی نخواهیم داشت. همه باید ببینیم که ایران اسلامی زیر هیچ توافق بدی را امضا نخواهد کرد.
در خصوص کنگره آمریکا نیز زاکانی افزود: کنگره آمریکا از فردا به مدت 82 روز فرصت دارد تا متن جمعبندی شده را بررسی کند و دولت آمریکا باید بداند که مجلس شورای اسلامی با همه ظرفیتهای خود از منافع ملی صیانت خواهد کرد و تودهنی محکمی به آمریکا و اذنابش خواهد زد.»
حجتالاسلام سیدمحمدحسن ابوترابی فرد نیز در نطق پیش از دستور خود در جلسه علنی امروز مجلس (23 تیر ماه 94) گفت: «ما ضمن تقدیر از زحمات هیات مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران و آرزوی موفقیت و پیروزی برای ملل مسلمان منطقه و ملت بزرگ ایران امیدواریم که نتیجه مذاکرات تضمین کننده مصالح ملی و منافع ملت بزرگ ایران باشد و مجلس شورای اسلامی در چارچوب وظایف قانونی خود و مصوبه مجلس بر این مهم نظارت و وظایف قانونی خود را به شایستگی انجام خواهد داد.»
همچنین روز گذشتهسیدحسین نقویحسینی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی هم تصریح کرده این جمعبندی تا پیش از تایید در مجلس و شورایعالی امنیت ملی بهعنوان توافق قطعی نخواهد بود. وی با بیان اینکه توافق نهایی نیازمند مصوبه مجلس شورای اسلامی و تایید شورایعالی امنیت ملی است، تصریح کرد: «چنانچه توافق بین ایران و 1+5 انجام شود، نمیتوان آن را پیش از تایید مجلس و شورایعالی امنیت ملی قطعی دانست. سیدحسین نقویحسینی همچنین با تاکید بر اینکه جمعبندی مذاکرات باید در شورایعالی امنیت ملی به تصویب برسد و مقام معظم رهبری نیز آن را تایید کنند، اظهار کرد: روند پرونده هستهای جمهوری اسلامی ایران در شورایعالی امنیت ملی ایران است به این معنا که این شورا در نهایت با مصوباتی که به تصویب مقام معظم رهبری میرسد، هم خطوط قرمز و هم دستورالعمل مذاکرات را تعیین کرده و تیم مذاکرهکننده در چارچوب تعیین شده از سوی این شورا و در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری و خطوط قرمزی که تعیین فرمودهاند، حرکت کردهاند. نماینده مردم ورامین در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در پی توافقی که در مذاکرات هستهای صورت میگیرد، در نهایت آنچه مربوط به مجلس شورای اسلامی است باید در مجلس تصمیمگیری شود و در مورد عملیاتی شدن پروتکل الحاقی نیز به طور قطع باید به تصویب مجلس برسد. عضو فراکسیون رهروان ولایت مجلس یادآور شد: مجلس انتظار توافقی خوب را دارد و زیر بار توافقی که خطوط قرمز ما را زیرسوال برده باشد به هیچ عنوان نمیرود بنابراین در مجلس به طور قطع توافق صورت گرفته بررسی خواهد شد و چنانچه لغو تحریمها به اما و اگر منوط شده باشد و حرفی از بازرسی اسناد محرمانه در آن آورده شده باشد یا مانعی در مسیر تحقیق و توسعه دانش هستهای و غنیسازی اورانیوم مطابق با نیاز کشور در آن آورده شده باشد به طور قطع در مجلس تصویب نمیشود.»