به گزارش خبرگزاری بسیج، واکنش رسمی اسرائیل در رد توافق هسته ای بعد از امضای این توافق از سوی ایران و 1+5 در وین غافلگیر کننده نبود." اشتباه تاریخی " و " تسلیم شدن در برابر ایران "، " اذعان به شرایط ایران " و " تسلیم شدن غرب " همگی عبارت هایی بودند که پیش تر مورد استفاده قرار می گرفتند و تکرار آنها در پی امضای توافق هسته ای نیز قابل انتظار بود.
تل آویو دچار توهم نشده و امیدوار بود بتواند در روند توافق مانع تراشی کند، اما روند توافق جلوتر از توطئه های آنان و شاید هم فراتر از توانمندی های این رژیم در مانع تراشی در مسیر آن بود. از زمانی که مذاکره کنندگان در مارس گذشته اعلام کردند که در شهر لوزان سوئیس به توافق موقت دست پیدا کردند، اسرائیل به این نتیجه رسید که بی شک توافق نهایی نیز حاصل خواهد شد. تل آویو از آن زمان و شاید نیز پیش از آن به دنبال اتخاذ استراتژی کاری برای مرحله بعد از توافق بوده و مواضع این رژیم نیز تنها اقداماتی جهت آماده سازی برای مرحله بعد از توافق بوده است.
اما استراتژی اسرائیل برای مرحله آینده چیست؟ این رژیم چه گزینه هایی را برای به شکست کشاندن یا جلوگیری یا اصلاح توافق هسته ای آماده کرده است؟ این در حالی است که تمام شاخص ها نشان می دهد که توافق در مسیر اجرا قرار دارد. در طرف مقابل، اسرائیلی ها اذعان کردند که تکیه بر مخالفت کنگره آمریکا با این توافق به عنوان آخرین گزینه ای که این رژیم در دست دارد، بی فایده است.
مشخص است که استراتژی اسرائیل در سه رویکرد دنبال می شود: عرصه داخلی آمریکا، گرایش به سمت دولت های عربی موسوم به معتدل و برآورد هزینه ها و خسارت ها در مرحله آینده بعد از شکست کنگره در جلوگیری از اجرایی شدن توافق.
اینها رویکردهای استراتژیک اعلام شده است که اسرائیلی ها در روزها و هفته های گذشته آن را مطرح کردند، اما نکته مهم تر به ویژه در ابعاد استراتژیک حول محوریت مسائلی است که اعلام نشده است. این موضوع به ویژه در زمینه موقعیت منطقه ای و دیدگاه های امنیتی اسرائیلی ها و پیامدهای مثبت توافق هسته ای بر دشمنان اسرائیل مطرح است. این موضوع باعث می شود که تصمیم سازان صهیونیستی در تل آویو گزینه ها و امکانات خود را بار دیگر بررسی کنند تا شاید بتوانند از پیامدهای منفی احتمالی این توافق بر خود در مرحله آینده بکاهند. این بدان معنی است که توافق مذکور بر امنیت داخلی اسرائیل تأثیر منفی می گذارد.
چند روز پیش از اعلام بیانیه هسته ای در وین، اسرائیل مرحله اول آماده سازی خود برای این توافق را آغاز کرد، علاوه بر مواضع و اظهارات محکوم کننده از سوی تل آویو در رد توافق یا سازش با ایران اسرائیل پیش بینی کرد که سریعاً رویکرد تکذیب توافق نامه و نشان دادن شکاف های آن را در دستور کار قرار دهد. این رژیم همچنین بر روی منافع ایران از توافق مذکور متمرکز شده و امکانات گسترده ای که به این ترتیب در دسترس ایران قرار می گیرد به ویژه اموال بلوکه شده ایران در خارج از کشور و درآمدهای نفت و گاز را مورد تأکید قرار دهد. این موضوع از دیدگاه اسرائیل به معنی جایگاه و موقعیت و بازدارندگی بیشتر نه تنها برای ایران بلکه برای تمامی دشمنان اسرائیل در منطقه است.
بنابراین از هم اکنون انتظار می رود که مواضع و اظهارات و تحلیل ها و همچنین مطالعات و کنفرانس هایی که مراکز مطالعاتی و تحقیقاتی در زمینه تمرکز کامل در رصد تهدیدات پیرامونی اسرائیل و موقعیت آنها و حتی تهدیدات موجودیتی آن در نتیجه توافق هسته ای با ایران برگزار خواهد شد، افزایش پیدا کند. اسرائیل سعی خواهد کرد خود را قربانی ایران نشان دهد و امضای توافق با ایران از سوی دولت های بزرگ و به ویژه آمریکا را یک اشتباه تاریخی و استراتژیک توصیف کند.
اسرائیل از هیچ تلاشی برای قربانی نشان دادن خود در افکار عمومی آمریکایی ها از طریق رسانه های تبلیغاتی و شخصیت های مؤثر و مراکز مطالعاتی فروگذار نخواهد کرد و سعی خواهد داشت بر افکار عمومی آمریکایی ها و اعضای کنگره این کشور تأثیرگذار باشد تا شاید بتواند مانعی را در روند اجرایی شدن توافق ایجاد کند.
با این وجود هیچ کس در اسرائیل این ارزیابی را ندارد که کنگره بتواند در مسیر توافق هسته ای مانع تراشی کند، درست است که اسرائیل در مرحله آینده تکیه زیادی بر کنگره کرده است، اما بر اساس ارزیابی های تل آویو موفقیت کنگره در مانع تراشی در این روند غیر ممکن است. حال این سوال مطرح است که چرا وقتی اسرائیل معتقد است که موفقیت کنگره غیرممکن است، باز هم بر روی آن تمرکز دارد.
واقعیت این است که رد توافق نامه هسته ای به خودی خود مطلوب اسرائیل است، چرا که تل آویو نمی خواهد به منافع ایران راضی شود، این رژیم معتقد است که امضای توافقنامه موقعیت ایران و متحدانش را در منطقه به ضرر اسرائیل تقویت می کند. به همین علت صدای خود را به روی کنگره آمریکا و رسانه ها و افکار عمومی این کشور بلند کرده است. اسرائیل به این ترتیب سعی دارد دایره غرامت هایی که از آمریکا در پی امضای توافق در ابعاد مادی و نظامی و امنیتی دریافت می کند، را افزایش دهد.
گفته می شود که واشنگتن از تل آویو خواسته است که گفت و گو با این رژیم در مورد مرحله بعد از توافق با ایران و بسته کمک ها به این رژیم را در سایه تحولات کنونی ایران دنبال کند، اما اسرائیل این پیشنهاد را رد کرده و ترجیح داده که گفت و گوها در مرحله پس از توافق هسته ای با ایران آغاز شود، زمانی که احتمالاً تا دوره انتظار بعد از تصویب آن در کنگره نیز طول خواهد کشید.
بنابراین مرحله اول استراتژی اسرائیل مبتنی بر افزایش اعتراضات بر ضد توافق نامه است، چرا که این موضوع مطلوب کابینه رژیم صهیونیستی است. تل آویو همچنین بر روی کنگره تمرکز کرده تا بتواند قدرت باج خواهی خود برای جذب کمک های نظامی بیشتر در آینده را افزایش دهد. کمک هایی که تل آویو سعی دارد آن را به صورت بی سابقه و خارج از روال عادی افزایش دهد. چرا که به اعتقاد سرکردگان رژیم اسرائیل این کمک ها باید بتواند شکاف موجود پس از تقویت جایگاه ایران در منطقه و افزایش امکانات این کشور پس از توافق هسته ای را پر کند.
به موازات تلاش های اسرائیل در عرصه داخلی آمریکا، تل آویو همچنین سعی خواهد کرد از نگرانی های " رژیم های میانه رو عربی " نسبت به توافق نامه امضاء شده با ایران به نفع خود بهره برداری کند و بار دیگر استراتژی ثمربخش " نگرانی های مشترک از تهدیدات ایران " را فعال کند. رژیم صهیونیستی به این ترتیب امیدوار است بتواند تمامی عرصه منطقه ای را تغییر دهد. به عبارت دیگر تل آویو سعی دارد ائتلاف کنونی خود با رژیم های عربی را به صورت علنی به مرحله اجرایی در آورد.
درست است که اسرائیل حتی قبل از امضای توافق نامه هسته ای نیز در کنار این رژیم های عربی برای مقابله با چیزی که تهدید ایران نامیده، همکاری کرده است، اما امیدوار است که این توافق نامه تسریع در علنی شدن این روابط را به دنبال داشته باشد. ارزیابی این موضوع دور از انتظار نیست که مواضع و اظهارات و تحلیل های مطرح شده از سوی اسرائیلی ها بر روی این تلاش ها متمرکز خواهد شد. همچنین بعید نیست که اسرائیلی ها، کشورهای محور به اصطلاح معتدل منطقه ای به ویژه دولت های حاشیه خلیج فارس را به بهانه دشمنی کورکورانه این رژیم ها با جمهوری اسلامی ایران به سمت منافع خود بکشانند.
رویکرد سوم در استراتژی اسرائیل برای مرحله آینده، شاید از نگاه تل آویو مهم تر باشد، این رویکرد در زمینه پیامدهای امنیتی و نظامی تقویت موقعیت دشمنان رژیم صهیونیستی بعد از امضای توافق نامه هسته ای است. به تعبیر یک مقام نظامی عالی رتبه در ارتش اسرائیل که با بسیاری از مواضع اعلام شده مؤسسات سیاسی در تل آویو همخوانی ندارد، توافق مذکور در کوتاه مدت تهدیدات مستقیم و غیرسنتی از اسرائیل را برطرف می کند، اما در عین حال به ایران اجازه توسعه توانمندی های نظامی خود در طول یک سال را می دهد. این منبع می افزاید: الان اسرائیل باید به دنبال بررسی این نکته باشد که چگونه می تواند حجم تهدیدات موجود از سوی ایران در رابطه با توافق هسته ای را کاهش دهد.
یک افسر عالی رتبه دیگر اسرائیلی به روزنامه معاریو می گوید: در پی امضای این توافق موسسات امنیتی اسرائیل در تمامی شاخه ها و ساختارهای خود به دنبال تهیه یک ارزیابی امنیتی بسیار گسترده هستند تا رویکرد ارتش اسرائیل که از چند ماه پیش تاکنون برای بررسی این روند دنبال می شود را تقویت کنند. تحولات وین مسئله ای است که نمی توان آن را نادیده گرفت، بنابراین از ما خواسته می شود که این موضوع را به صورت عمیق بررسی کنیم.
روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارونوت دو روز پیش گزارشی در این رابطه منتشر و اعلام کرد که نتانیاهو این موضوع را از همه مخفی می کند، اما شورای امنیت داخلی رژیم صهیونیستی و وزارت امنیت و ریاست ستاد ارتش اسرائیل در حال بررسی اوضاع روز بعد از توافق هسته ای هستند. برروی میز بررسی های صهیونیست ها سؤالات زیادی موجود است، اما مهم ترین سؤالات در زمینه موقعیت استراتژیک اسرائیل و میزان آسیب دیدن این رژیم از توافق مذکور است. همچنین ضرورت تغییر دیدگاه های امنیتی اسرائیل و مثمر ثمر بودن ادامه سرمایه گذاری در توانمندی های نظامی این رژیم برای مقابله با تهدید ایران در این بررسی و مورد سؤال قرار گرفته است.
