به گزارش خبرگزاری بسیج، دكتر محمداسماعيل مطلق تاكيد كرد: سياست‌هاي جمعيتي وزارت بهداشت كاملاً براساس سياست‌هاي كلي جمعيت ابلاغي از سوي مقام معظم رهبري تدوين شده است.
وي با اشاره به اينكه پس از ابلاغ سياست‌هاي كلي جمعيت توسط مقام معظم رهبري در ارديبهشت ماه سال گذشته، درخصوص بندهايي از اين سياست‌ها كه مربوط به وزارت بهداشت است «كارگروه جمعيت و افزايش نرخ باروري به بيش از سطح جانشينی» را تشكيل داديم، گفت: رياست اين كارگروه با وزير بهداشت و دبير آن معاون بهداشت است كه تاكنون جلسات متعددی براي اجرايی كردن سياست‌های كلی جمعيت تشكيل شده است.
مطلق با اشاره به بند اول سياست‌های كلي جمعيتي مبني بر «ارتقاء پويايي، بالندگي و جواني جمعيت با افزايش نرخ باروري به بيش از سطح جانشيني» به تشريح اهداف و اقدامات صورت گرفته براي تحقق اين بند پرداخت و گفت: مهمترين هدف براي اجرايي شدن اين بند ارتقاي نرخ باروري كلي نسبت به ميزان پايه است و مهمترين فعاليت‌ها و راهبردهاي در نظر گرفته شده براي دستيابي به اين هدف در برنامه پنجم و ششم؛ افزايش بارداري‌هاي ارادي و خواسته است كه با توجه به تاثير بارداري برنامه‌ريزي شده در سلامت مادر و كودک تلاش در جهت افزايش بارداري‌هاي برنامه‌ريزي شده، ضمن ارتقاي سلامت گروه هدف به ارتقاي نرخ باروري كلي جمعيت نيز كمك خواهد كرد.
برنامه‌ريزي براي كاهش ميانگين فاصله ازدواج تا تولد فرزند اول
وی كاهش ميانگين فاصله ازدواج تا تولد فرزند اول را ديگر رويكرد سياست‌هاي ابلاغي جمعيت عنوان كرد و گفت: براي كاهش اين فاصله به كمتر از سه سال در طول سال‌هاي برنامه، برنامه‌ريزي كرده‌ايم.
مطلق كاهش ميانگين فاصله زماني بين فرزندان اول و دوم را از ديگر اقدامات اين دفتر ذكر كرد و گفت: هم‌اكنون اين ميانگين بالاي ۵ سال است كه درصدد برنامه‌ريزي و اجرا براي فاصله زماني كمتر از ۵ سال هستيم.
وی كاهش ناباروری ناشي از عوامل قابل اجتناب را از ديگر اهداف و اقدامات براي بند اول سياست‌هاي كلي جمعيت عنوان كرد و گفت: روند رو به افزايش ناباروري و نقش عوامل مختلف به ويژه شيوه زندگی، عوامل محيطي، آلودگي‌ها، عفونت‌ها، نياز به مداخلاتي دارد كه به كاهش ناباروري مي‌انجامد و اين مداخلات جنبه پيشگيرانه دارد و براساس محورهاي ياد شده برنامه‌ريزي كرده‌ايم.
كاهش ميزان سقط
مطلق گفت: كاهش ميزان سقط كلي به ميزان ۱۰ درصد پايه، از ديگر برنامه‌هاي اين دفتر است كه براي تحقق آن اقداماتي از جمله دسترسي به خدمات پيشگيري از سقط‌هاي خودبه خودي مانند مشاوره ژنتيك، مراقبت قبل از بارداري، فرهنگ‌سازي براي حفظ بارداري‌هاي برنامه‌ريزي نشده و ارتقاي دسترسي به خدمات پيشگيري از بارداري‌هاي پرخطر و برنامه‌ريزي نشده را انجام مي‌دهيم.
برنامه‌ريزی براي سلامت ازدواج جوانان
وی با اشاره به بند دوم سياست‌هاي كلي جمعيت كه در آن به رفع موانع ازدواج، تسهيل و ترويج تشكيل خانواده و افزايش فرزند، كاهش سن ازدواج و حمايت از زوج‌هاي جوان وتوانمندسازي آنان در تامين هزينه‌هاي زندگي و تربيت نسل صالح و كارآمد» تاكيد شده است گفت: ما براساس اين سياست اداره‌اي را به نام « سلامت جوانان » تشكيل داده‌ايم كه اين اداره بر روي سلامت جوانان و سلامت ازدواج جوانان برنامه‌ريزي مي‌كند.
مديركل دفتر سلامت جمعيت، خانواده، و مدارس وزارت بهداشت در اين رابطه به معضل افزايش سن ازدواج در جوانان در طي ۱۰ سال گذشته اشاره كرد و گفت: در حال حاضر با افزايش ميانگين سن ازدواج در زنان و مردان مواجه شده‌ايم.
مطلق گفت: در مقايسه‌هاي انجام شده، سن ازدواج در استان‌هاي تهران، سمنان و البرز در مقايسه با ساير استان‌هاي كشور بالاست.
وجود ۱۱ ميليون نفر در سن ازدواج
وی توضيح داد: براساس آمار، سن ازدواج مردان در استان تهران ۲۹.۲ بوده است كه بيشتر از استان‌هاي ديگر است در حالي كه ميانگين كشوري سن ازدواج مردان ۲۷ سال است.
مطلق يادآور شد: ۳۰ درصد جوانان ۲۰ تا ۳۰ ساله ازدواج نكرده‌اند يعني حدود ۱۱ ميليون نفر در كشور كه در سن ازدواج قرار دارند، هنوز ازدواج نكرده‌اند.
وی بررسي وضعيت موجود با توجه به مطالعات و تحقيقات انجام شده را از جمله اقدامات اداره سلامت جوانان در اين رابطه عنوان كرد و گفت: نتايج تحقيقات انجام شده در مورد علت تاخير در ازدواج به مواردي از جمله موضوع ادامه تحصيل، مشكلات اقتصادي، رفاه اجتماعي و وسواس در انتخاب همسر اشاره داشته است كه براساس يافته‌هاي اين تحقيقات رويكرد ما در آموزش جوانان براي ازدواج و تشكيل خانواده مشخص گرديد.
برگزاري كارگاه‌هاي آموزشي ازدواج سالم برای جوانان
مطلق گفت: سال گذشته كارگاه‌هاي آموزشي در ۲۰ دانشگاه علوم پزشكي كشور با هدف ارتقاي توانمندسازی گروه سني ۱۸ تا ۲۹ سال در زمينه ازدواج سالم و ارتقاي توانمندي‌هاي كارشناسان، مديران، سياستگذاران، ائمه جمعه و جماعت به عنوان همكار در امر ازدواج سالم برگزار كرديم.
وی افزود: دانشگاه‌هاي علوم پزشكي اهواز، آبادان، اصفهان، ايران، تهران، شهركرد، تبريز، ساوه، فارس، قروين، قم، كاشان، كرج، كردستان، خراسان شمالي، سبزوار، دزفول، يزد، ياسوج، ايرانشهر، نيشابور، مراغه و هرمزگان در اين زمينه با ما همكاري كردند و اين كارگاه‌هاي آموزشي هنوز هم در دانشگاه‌ها ادامه دارد.
مطلق گفت: براساس نظرسنجي‌هايي كه قبل و پس از برگزاري اين كارگاه‌ها انجام داديم ۸۷ درصد جوانان تغيير آگاهي را به طور نسبي بعد از اجراي كارگاه‌ها بيان داشتند.
وي يادآور شد: ارتقاي آگاهي جوانان در زمينه معيارهاي لازم براي همسرگزيني مناسب، فوايد ازدواج مناسب براي جوانان و نيز مضرات عدم ازدواج و يا ازدواج ديرهنگام در جوانان از جمله اهداف آموزشي بوده است كه پس از برگزاري اين كارگاه‌هاي آموزشي، به آنها دست يافتيم.
مطلق همچنين مباني علمي، ديني و مذهبي برگزاري كارگاه‌هاي آموزشي را مورد اشاره قرار داد و گفت: آشنايي جوانان ۱۸ تا ۲۹ سال با فلسفه ازدواج، فوايد تشكيل خانواده از لحاظ عاطفي، رشد معنوي، بقاي نسل، مسئوليت‌پذيري، ايجاد آرامش در زوجين و بحث فلسفه وجايگاه ازدواج در اسلام نيز از جمله مباحث و محورهاي مطرح شده در كارگاه‌هاي آموزشي ازدواج سالم بوده است.
وی همچنين تهيه جزوه آموزشي نقش خانواده‌ها و والدين در ازدواج فرزندان را از ديگر اقدامات اداره سلامت جوانان برشمرد و گفت: خانواده‌ها مي‌توانند مانعي براي ازدواج بهنگام باشند و در عين حال با نقش حمايتي خود مي‌توانند پتانسيل مناسبي براي تسهيل ازدواج فرزندان خود باشند.
مديركل دفتر سلامت جمعيت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت با اشاره به بند سوم سياست‌هاي كلي جمعيت كه در آن «اختصاص تسهيلات مناسب براي مادران به ويژه در دوره بارداري و شيردهي و پوشش بيمه‌اي هزينه‌هاي زايمان و درمان ناباروري مردان و زنان و تقويت نهادها و موسسات حمايتي» تاكيد شده است، گفت: براي تحقق اين سياست‌ها بايد از نازايي‌هاي ناشي از عوامل قابل اجتناب پيشگيري نماييم.
مطلق گفت: چهار عامل مهم شامل شيوه زندگي، عوامل محيطي، آلودگي‌ها و عفونت‌ها منجر به ناباروري افراد مي‌شوند كه برهمين اساس مداخلاتي را پيش‌بيني كرده‌ايم كه مهمترين و اصلي‌ترين محور اين مداخلات ارتقا و آگاهي جامعه گروه هدف است تا از ناباروري‌هاي قابل پيشگيري افراد جلوگيري كنيم.
وی دسترسي همه افراد به خدمات ناباروري را از ديگر برنامه‌هاي مهم وزارت بهداشت در راستاي سياست‌هاي جمعيتي عنوان كرد و گفت: براي تحقق اين امر بايد تمام داروهاي مرتبط با ناباروري تحت پوشش بيمه قرار گيرند و مردم هزينه‌هاي دارويي درمان ناباروري را از طريق بيمه‌ها پرداخت نمايند و ميزان هزينه‌هاي درمان ناباروري بالا نباشند.
مطلق به تحت پوشش بيمه قرار گرفتن ديگر خدمات ناباروري از جمله آزمايشگاه، آي يو آي و آي وي اف اشاره كرد و تصريح كرد: بايد براي ارائه خدمات ناباروري از يك الگوي استاندارد پيروي كنيم كه پايش ارزشيابي بهتري را در پي داشته باشد و كيفيت خدمات ناباروري با سرعت بيشتري ارتقا پيدا كند و كل كشور از يك استاندارد مشترك بهره‌مند شوند.
حتي یک مورد مرگ مادر نيز نبايد اتفاق بيفتد
وی در ادامه بند ششم سياست‌هاي كلي جمعيت را مورد اشاره قرار داد و گفت: در اين بند «ارتقاي اميد به زندگي، تامين سلامت و تغذيه سالم جمعيت و پيشگيري از آسيب‌هاي اجتماعي به ويژه اعتياد، سوانح، آلودگي‌هاي زيست محيطي و بيماري‌ها» مورد تاكيد قرار گرفته است.
مطلق گفت: براي اجرايي كردن اين سياست بايد مرگ و مير مادران باردار را به ميزان ۱۵ در ۱۰۰ هزار تولد زنده كاهش دهيم.
وی با اشاره به اينكه تعداد مرگ و مير مادران باردار بسيار پايين است، تصريح كرد: معتقديم كه حتي يك مورد مرگ مادر باردار نيز نبايد اتفاق بيفتد.
مطلق با اشاره به عوارض ناشي از بارداري براي برخي از مادران گفت: اين عوارض باعث مي‌شود كه مادران ديگر تمايلي به بارداري نداشته باشند بنابراين بايد عوارض ناشي از بارداري و زايمان را براي مادران كاهش دهيم.
وي افزود: اگر در جامعه زنان از تجربه بارداري خود راضي باشند، طبيعتاً بازهم باردار مي‌شوند و بارداري را به عنوان يك تجربه خوب به ديگران منتقل مي‌كنند.
مطلق ادامه داد : در این زمینه برنامه ریزی های لازم انجام شده و در حال اجرا شدن در مراکز ارائه خدمات از خانه بهداشت تا بیمارستان هستیم.
كاهش مرگ نوزادان
مديركل دفتر سلامت جمعيت، خانواده و مدارس در ادامه كاهش مرگ نوزادان به ميزان ۷ در هزار تولد زنده را به عنوان يكي ديگر از اهداف اين دفتر در راستاي بند ششم سياست‌هاي جمعيتي عنوان كرد و تصريح كرد: نوزادان زير يكسال و كودكان زير ۵ سال از مهمترين گروههاي هدف ما هستند و بايد مرگ اين گروه‌ها را كاهش دهيم و بايد اين افراد ۸۵ سال زندگي كنند چرا كه بودن آنها به ارتقا و بالندگي جمعيت كمك مي‌كند.
وي گفت: در حال حاضر ميزان مرگ و مير نوزاد حدود ۱۰ در هزار تولد زنده است بايد اين ميزان را به ۷ در هزار تولد زنده در طول برنامه ششم كاهش دهيم.
برنامه‌ريزي براي سلامت همه نوزادان
مطلق با بيان اين كه بهبود شاخص مرگ و مير نوزاد كار ساده‌اي نيست، گفت: براي دستيابي به اين هدف فقط نوزادان ناسالم مدنظر ما نيستند بلكه براي نوزادان سالم نيز برنامه داريم و بايد شاخص‌هاي سلامت نوزادان سالم را نيز مورد ارزيابي قرار دهيم.
اجراي نظام سطح‌بندي خدمات مادر و كودك تا پايان برنامه ششم
وي گفت: براساس سطح‌بندي خدمات پريناتال و سطح‌بندي خدمات مادر و نوزاد ، در بيمارستان‌هاي مشخص خدمات مشخصي را به مادران و نوزادان ارائه مي‌دهيم كه حاصل اين خدمات باعث كاهش مرگ مادران و نوزادان مي‌شود.
مطلق يادآور شد: برنامه ارائه اين خدمات تدوين شده است و كارهاي اجرايي آن نيز انجام شده است و انتظار داريم طي برنامه ششم توسعه قدم به قدم اين كار پيش برود و اميدواريم تا پايان برنامه ششم نظام سطح‌بندي خدمات مادر و نوزاد را در كل كشور پياده كنيم.
وي با اشاره به اينكه براساس بررسي‌ها خيلي از نوزادان در زمان انتقال از جايي به جاي ديگر براي دريافت خدمات درماني فوت مي‌كنند، گفت: ساماندهي انتقال نوزاد و مادر به عنوان يكي ديگر از اولويت‌هاي دفتر ما قرار دارد كه در طول برنامه ششم به آن پرداخته‌ايم.
كاهش مرگ كودكان زير ۵ سال
مطلق كاهش مرگ كودكان زير ۵ سال به زیر میزان ۱۵ در هزار تولد زنده را از ديگر اهداف و برنامه‌هاي دفتر سلامت خانواده، مدارس و جمعيت عنوان كرد و گفت: با ترويج تغذيه با شيرمادر با تاكيد بر ساعت اول و كمك غذايي به مادر در تلاش براي كاهش سوء تغذيه هستيم.
وي يادآور شد: يكي از مهمترين عواملي كه باعث مرگ كودكان زير ۵ سال مي‌شود سوانح و حوادث است و طبيعي است كاركردن در اين حوزه موجب كاهش مرگ و مير كودكان مي‌شود.
مطلق همچنين ساماندهي بخش‌هاي بستري ويژه كودكان را مورد اشاره قرار داد و گفت: ساماندهي بخش‌ها باعث مي‌شود كه افراد از كيفيت بهتري از مراقبت‌ها از خدمات بيمارستان‌ها بهره‌مند شوند و مرگ كودكان زير ۵ سال كاهش يابد.
