استراتژی جنبش بی دی اس مبتنی بر تغییر تدریجی است که از طریق آن گام اولیه برای تحریم اسرائیل و خارج کردن سرمایه‌گذاری‌ها در تمامی ابعاد اقتصادی و علمی و فرهنگی و ورزشی و نظامی از سرزمین‌های اشغالی به اجرا گذاشته شود.
یه گزارش بسیج، جنبش
جهانی تحریم رژیم صهیونیستی و خارج کردن سرمایه‌گذاری‌ها از فلسطین اشغالی
و اعمال تحریم‌ها بر ضد این رژیم در سطوح مختلف که به صورت اختصار با
عبارت "بی دی اس" شناخته می‌شود، به شکل سریع رو به افزایش گذاشته است.
این موضوع باعث نگرانی سرکردگان رژیم صهیونیستی شده است. ازجمله این افراد
رووفین ریفلین رئیس رژیم صهیونیستی است که در این رابطه گفت که این جنبش
ممکن است به تهدیدی استراتژیک برای اسرائیل منجر شود.
پایین آمدن پیش‌بینی‌ها در مورد مفید بودن روند سازش فلسطینی- اسرائیلی و سیاست‌های نژادپرستانه و سرکوبگرانه رژیم صهیونیستی بر ضد فلسطینیها، فعالان فلسطینی و متحدان بین‌المللی آنها را به تلاش برای ایجاد جایگزین‌های متنوع جهت انزوای اسرائیل و تحریم و مجازات آنها واداشته است تا در نهایت این رژیم را مجبور به رسمیت شناختن حق فلسطینیها در تعیین سرنوشت خود نمایند. در نتیجه تمرکز دستاوردهای این جنبش، اهداف این رویکرد با حمایت روزافزون هنرمندان و سندیکاهای دانشجویی و حرفه‌ای و رهبران دینی در کشورهای متعدد مواجه شده و همین موضوع لحن خشونت‌آمیز رژیم صهیونیستی بر ضد این جنبش و فعالان آن را با هدف مهار یا محاصره آن افزایش داده است.
آنچه در این مقاله که پایگاه خبری شبکه الجزیره آن را منتشر کرده، مورد بررسی قرار خواهد گرفت ابعاد متعدد جنبش جهانی تحریم اسرائیل و خارج کردن سرمایه‌گذاری‌ها از سرزمین‌های اشغالی و اعمال تحریم‌ها بر ضد این رژیم و اهداف و استراتژی و دستاوردهای آن و همچنین واکنش رژیم اسرائیل به افزایش نقش این جنبش در ابعاد تبلیغاتی و بین‌المللی و افق‌های نزاع بین دو طرف در این رابطه است.
جنبش بی دی اس چیست؟
جنبش بی دی اس(BDS) در سال 2005 تأسیس شد، این عبارت اختصار سه کلمه (Boycott) به معنای تحریم، (Divestment) خارج کردن سرمایه گذاری ها و (Sanctions) به معنای تحریم است. این جنبش بیشتر اهداف و استراتژی خود را از جنبش حقوق مدنی در ایالات متحده آمریکا به رهبری مارتین لوترکینگ و جنبش مبارزه بر ضد نژادپرستی در آفریقای جنوبی به رهبری نلسون ماندلا برداشت کرده است. بیش از 370 سازمان غیر دولتی فلسطینی و احزاب سیاسی و سندیکاهای حرفه‌ای و هیئت‌ها و اتحادیه‌های مختلف و جنبش‌های مردمی تومار درخواست برای تحریم اسرائیل را امضا کردند.
همان طور که در پایگاه اینترنتی این جنبش آمده است، درخواست تحریم اسرائیل با هدف اذعان به حق ملت فلسطین در تعیین سرنوشت و تسلیم شدن این رژیم در برابر قوانین بین‌الملل از طریق اقدامات زیر است:
- اول: پایان اشغالگری و استعمار اراضی عربی و از بین بردن دیوار حائل.
- دوم: به رسمیت شناختن حق اساسی برابری کامل شهروندان عرب فلسطینی.
- سوم: اجرای حق بازگشت بر اساس مصوبه شماره 194 سازمان ملل متحد.
مطالبات سه‌جانبه جنبش تحریم اسرائیل مبتنی بر مطالبات و مظلومیت تمامی فلسطینیها و نه تنها فلسطینی‌های کرانه باختری و نوار غزه است که تنها 38% از مجموع فلسطینی‌های ساکن در گوشه و کنار دنیا را تشکیل می‌دهند. این جنبش سعی دارد مطالبات آوارگان فلسطینی را که حدود 50% از فلسطینیها را تشکیل می‌دهند برآورده کند، علاوه بر این افراد، فلسطینی‌های مقیم سرزمین‌های اشغالی سال 1948 که حدود 12% از مجموع فلسطینیها هستند که هدف نژادپرستی روزافزون جامعه صهیونیستی قرار دارند.
جنبش تحریم اسرائیل تنها بر روی جنایت‌های انجام شده بر ضد تمامی فلسطینیها متمرکز شده و به همین علت در معرض انتقاداتی مبنی بر ابهام در مواضع سیاسی قرار گرفته است. گفته می‌شود که این جنبش برنامه متحدی برای راه‌حل سیاسی تحولات ندارد و برخی از هواداران و فعالان آن رویکرد تشکیل یک دولت را به جای دو دولت مطرح می‌کنند.
استراتژی فعالان جنبش تحریم اسرائیل
فعالان جنبش تحریم اسرائیل مجموعه گسترده‌ای را تشکیل می‌دهند که از مرزهای قومی و منطقه‌ای تا عرصه بین‌المللی فراتر رفته است. این در حالی است که بر اساس اعلام عمر البرغوثی یکی از موسسان این جنبش اعلام کردند که مبنای جنبش و رهبران آن فلسطینی هستند، اما به صورت گسترده‌ای بر فعالیت‌های داوطلبانه افراد و مؤسسات حامی حقوق فلسطینی در تمامی دنیا و ابتکارهای فردی و جمعی سازماندهی‌شده متکی است.
این جنبش اقدامات خود را در این زمینه با متحدانش در تمامی دنیا هماهنگ می‌کند. همچنین تعداد بسیار اندکی از اسراییلی‌های حامی آرمان فلسطین و مخالفان رویکردهای صهیونیستی که اهداف این جنبش در تحریم کامل رژیم صهیونیستی را پذیرفته اند، در آن حضور دارند. این رویکرد باعث شده دیدگاه رژیم صهیونیستی که در غرب این جنبش را یهودی ستیز معرفی می کند، از بین برود.
استراتژی جنبش تحریم اسرائیل و پشتیبانان آن را می‌توان به دو بخش اصلی تقسیم کرد، بخش داخلی و بخش خارجی.
اول: فعالیت‌های خارجی: استراتژی جنبش بی دی اس مبتنی بر تغییر تدریجی است که از طریق آن گام اولیه برای تحریم اسرائیل و خارج کردن سرمایه‌گذاری‌ها در تمامی ابعاد اقتصادی و علمی و فرهنگی و ورزشی و نظامی از سرزمین‌های اشغالی به اجرا گذاشته شود. به این ترتیب می‌توان به هدف نهایی یعنی انزوای اسرائیل و تحمیل محاصره بین‌المللی بر این رژیم در ابعاد متعدد رسید.
بی دی اس پیچیدگی ائتلاف‌های بین‌المللی حامی اسرائیل و اختلاف رویکردهای بین‌المللی در این رابطه را می داند. به همین علت رویکرد خود را براساس " حساسیت روش " قرار داده است، به این معنا که فعالیت جنبش و متحدان آن بر اساس ترسیم اهداف و استراتژی‌ها بر اساس شرایط داخلی و روش تعامل با آنها است.
به همین علت هجمه های متعدد جنبش مذکور به صورت غیرمتمرکز دنبال می‌شود، برخی از فعالان این جنبش ممکن است تصمیم به تحریم تمامی دانشگاه‌های اسرائیل بگیرند، در حالی که برخی دیگر تحریم شرکت‌های فعال در سرمایه گذاری به شکل غیرقانونی در شهرک‌های صهیونیست‌نشین کرانه باختری و اراضی اشغالی سال 1967 را در دستور کار قرار دهند. بر همین اساس است که بیشتر فعالان اروپایی این جنبش – به عنوان مثال - سرمایه گذاری در شهرک‌های صهیونیست‌نشین را تحریم کردند، چرا که این اقدامات نه تنها نقض قوانین بین‌الملل به شمار می‌رود، بلکه قوانین و اقدامات اروپایی در زمینه ممنوعیت سرمایه‌گذاری در شهرک‌های صهیونیست‌نشین را نیز نقض می‌کند.
در زمینه اجبار شرکت‌ها برای خارج کردن سرمایه گذاری از اسرائیل، فعالان این جنبش رویکردهای منظم و مستمری را برای حمله به شرکت‌های سرمایه‌گذار در اسرائیل (به ویژه در بخش شهرک‌سازی در کرانه باختری) آغاز کردند. آنها شرکت‌های مذکور را تهدید به تحریم تولیدات یا تحریک به این اقدامات می‌کنند. یعنی جنبش مذکور سعی دارد افکار عمومی مصرف کنندگان را برای امتناع از خرید تولیدات و خدمات شرکت‌های مذکور بسیج کند و اعتبار شرکت‌های مذکور را بین مشتریانش از بین ببرد تا فشارها بر این شرکت‌ها را جهت خروج سرمایه هایش از فلسطین اشغالی افزایش دهد.
دوم: اقدامات داخلی: استراتژی جنبش بی دی اس در داخل اراضی اشغالی سال 1967 مبتنی بر تحریم کالاها و مؤسسات اسرائیلی و آگاه‌سازی فلسطینیها در زمینه اهمیت این تحریم است.
کمیته ملی تحریم کالاهای اسرائیلی و کمیته هماهنگی تحریم مردمی که اخیراً
تشکیل شده است یکی از مهم‌ترین ابزارهایی است که برای بسیج افکار عمومی در
این راستا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این جنبش همچنین به دنبال تشدید
رویکرد تولیدات ملی و ایجاد جایگزین‌ها در برابر کالاهای اسرائیلی از نظر
کیفیت و قیمت است.
با وجود موفقیت‌های متمادی جنبش تحریم اسرائیل در ابعاد بین‌المللی، اما تأثیرگذاری این جنبش همچنان در سطح داخلی ضعیف است، چرا که بازارهای فلسطینی بعد از بازارهای آمریکا از نظر فروش کالاهای اسرائیلی در رتبه دوم قرار دارد. این موضوع تا حد زیادی به ضعف هماهنگی بین جنبش تحریم اسرائیل و تشکیلات خودگردان فلسطین باز می‌گردد.
تشکیلات خودگردان همچنان بر روی احیای روند سازش و مذاکرات دوجانبه با طرف اسرائیلی حساب کرده است و نسبت به واکنش این رژیم در صورت پذیرش طرح تحریم فراگیر آن می‌ترسد. اگر این نکته را مدنظر داشته باشیم که تشکیلات خودگردان فلسطین به توافق اقتصادی پاریس که تسلط این تشکیلات بر بازارهای داخلی فلسطین و گذرگاه‌های خارجی آن را تضعیف می‌کند، پایبند بماند، این موضوع عامل دیگری در تضعیف بازدارندگی داخلی فلسطین در برابر اقدامات جنبش تحریم اسرائیل است.
همچنین تحریم کالاهای اسرائیلی در نوار غزه نیز بسیار مشکل است، به ویژه بعد از اینکه تونل های ارتباط بین مصر و نوار غزه از بین رفته و رژیم اسرائیل محاصره اقتصادی و تخریب کارگاه‌های غزه را در جنگ اخیر تشدید کرده است.
دستاوردهای جنبش تحریم اسرائیل
با وجودی که جنبش بی دی اس از 10 سال پیش تشکیل شده است، اما دستاوردهای عملی و نگرانی روزافزون اسرائیل از تأثیرات این جنبش در سه سال اخیر خود را نشان داده است، با وجود اینکه اطلاعات دقیقی در مورد تاثیر هجمه وسیع و تحریم کالاها بر رژیم صهیونیستی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم وجود ندارد، اما واکنش‌های تند رژیم صهیونیستی در مورد فعالیت‌های این جنبش و برخی شاخص‌های اقتصادی نشان از آن دارد که فعالیت‌های جنبش بی دی اس به عامل مهمی برای نگرانی سرکردگان رژیم صهیونیستی تبدیل شده است.
در مورد تحریم آکادمیک و فرهنگی، جنبش مذکور اخیراً رویکرد گسترده و جهانی برای تحریم علمی مؤسسات اسرائیلی آغاز کرده که باعث نگرانی سردمداران اسرائیل از تاثیر این تحریم ها بر دانشگاه های اسرائیل و آسیب دیدن نسل آینده صهیونیست‌ها شده است، چرا که به اعتقاد آنها این نسل باید مناصب عالی آینده رژیم صهیونیستی را برعهده بگیرند و به این ترتیب تصمیم‌سازی‌های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی در آینده نیز تحت تأثیر این تحریم‌ها قرار خواهد گرفت.
به عنوان مثال در نتیجه تلاش‌های متوالی فعالان این جنبش ، اتحادیه دانشجویان انگلیس که حدود 70 میلیون عضو دارد، به این تحریم‌ها پیوستند. همچنین اتحادیه دانشجویان در ایالت مهم اونتاریا نیز که بالغ بر 300 هزار عضو است، به این جنبش ملحق شدند. علاوه بر اینها برخی دانشگاه‌ها نظیر دانشگاه دی پول و وسترن شمالی آمریکا، مؤسسات آموزشی رژیم صهیونیستی را تحریم کرده‌اند.
در اقدامی که نشان دهنده تمرکز فعالیت‌های جنبش در این رژیم صهیونیستی است، برخی از شخصیت‌های مشهور از جمله راجر واترز خواننده مشهور و ناعومی کلاین نویسنده یهودی و کانادایی همبستگی خود با این جنبش را اعلام کردند. این موضوع باعث توجه بیشتر رسانه‌های جمعی دنیا به جنبش مذکور شده و پوشش تبلیغاتی آن و فعالیت‌های آن را به صورت مستمر قرار داده است. بی دی اس همچنین موفق شده برخی از خوانندگان را به پایبند بودن به تحریم فرهنگی اسرائیل مجبور کند و آنها را وادار کند هیچ فعالیت هنری در سرزمین‌های اشغالی نداشته باشند. حتی کار به جایی رسیده که این جنبش برخی شخصیت های مشهور از جمله مودی خواننده نروژی و یک خواننده زن آمریکایی را مجبور کرده که مراسم های خود را در تل‌آویو لغو کنند.
در ابعاد تحریم اقتصادی رژیم صهیونیستی که بیشترین نگرانی‌ها را برای این رژیم ایجاد کرده است، فعالیت‌های بی دی اس در دست توسعه است، سران رژیم صهیونیستی نگران این هستند که فعالیت‌های متمرکز و مبارزاتی این جنبش در آینده به نابسامان شدن اقتصاد اسرائیل و ایجاد اختلال و کاهش سرمایه‌گذاری‌های خارجی در سرزمین‌های اشغالی منجر شود. این در حالی است که سرمایه‌گذاری‌های خارجی یکی از مهم‌ترین منابع قدرت و توسعه اقتصاد رژیم صهیونیستی به شمار می‌رود.
استراتژی جنبش تحریم رژیم صهیونیستی و فعالیت‌های تأثیرگذار آن – به عنوان مثال - در عرصه اروپا به اختلال نسبی و نابسامانی در برخی شرکت‌های اسرائیلی و شرکت‌های سرمایه‌گذار در سرزمین‌های اشغالی منتهی شده است، این موضوع باعث شده سود این شرکت ها کاهش پیدا کرده و آنها قدرت خود را در حفظ ارزش بالای بازارهای خود از دست بدهند.
با وجود اینکه هیچ آمار واقعی از خسارت‌های وارد شده به اقتصاد رژیم صهیونیستی در نتیجه تحریم اقتصادی آن وجود ندارد، اما دفتر مرکزی آمار رژیم صهیونیستی معتقد است که اقتصاد اسرائیل در نتیجه تحریم اروپایی بر ضد تولیدات کشاورزی از شهرک‌های صهیونیست‌نشین در سال‌های 2013 و 2014 بالغ بر 6 میلیارد دلار خسارت دیده است و احتمال دارد حجم این خسارت به 9.5 میلیارد دلار در پایان سال جاری برسد.
علاوه بر اینها در گذشته اعلام شده است که تعداد زیادی از شرکت‌های بزرگ یا بانک‌ها سرمایه‌گذاری خود از فلسطین اشغالی و شرکت‌های حامی آن را خارج کردند، به عنوان مثال صندوق بیل گیتس سرمایه‌گذاری‌های خود به ارزش 182 میلیون دلار را از شرکت امنیتی " G4S " که بزرگ‌ترین شرکت امنیتی در جهان به شمار می‌رود و خدماتی را به رژیم اسرائیل در زمینه حمایت از موانع نظامی و مدیریت زندان ارائه می‌کند، خارج کرده است.
این رژیم همچنین مجموعه‌ای از قراردادهای خود در انگلیس و نروژ با اتحادیه اروپا و جنوب آفریقا را از دست داده است. علاوه بر اینها بخشی از صندوق‌های بزرگ بازنشستگی و شرکت‌ها و بانک‌ها مانند صندوق بازنشستگی هلند (PGGM) و صندوق بازنشستگی دولتی نروژ سرمایه‌گذاری‌های خود را از شرکت‌های اسرائیلی که از روند اشغالگری و شهرک سازی صهیونیستی حمایت می‌کنند، خارج کرده‌اند.
در این راستا برخی از شرکت‌های اسرائیلی برخی قراردادهای خود با کشورهای مختلف دنیا را از دست می‌دهند . این روند نیز در نتیجه فعالیت جنبش تحریم اسرائیل است. مانند شرکت آبرسانی میکوروت که یک قرارداد به ارزش 170میلیون دلار را در آرژانتین از دست داد. همین شرکت قراردادهای خود با هلند و پرتغال را نیز از دست داد.
پاتک رژیم صهیونیستی به جنبش بی دی اس
توجه گسترده رسانه‌های جهانی و تحریم موجود از سوی برخی شرکت‌ها و تجمعات بزرگ آکادمیک بر ضد فعالیت‌های رژیم اسرائیل باعث ناراحتی سران رژیم صهیونیستی شده است. آنها از فقدان موقعیت جهانی خود وحشت‌زده هستند. کابینه اسرائیل در ژوئن 2013 جنبش بی دی اس را تهدیدی استراتژیک برای موجودیت اسرائیل قلمداد کرد. نگرانی رژیم صهیونیستی از روند رو به رشد تحریم این رژیم از زبان بسیاری از مقامات اسرائیلی مطرح شده است. یائیر لاپید وزیر امور مالی سابق اسرائیل در این رابطه می‌گوید:عدم احساس تأثیرگذاری تحریم‌ها در شرایط کنونی به این علت است که این روند تدریجی است، اما اوضاع کنونی بسیار خطرناک است.
رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی نیز در ابتدا متوجه حجم تحریم‌هایی که با آن مواجه بود نشد. همچنین وزارت امور مالی اسرائیل گزارشی را منتشر کرد که در آن تأکید شده بود دی بی اس بزرگ‌ترین خطر فراروی اقتصاد رژیم اسرائیل است. واکنش مقامات اسرائیل ، موفقیت های متوالی جنبش تحریم اسرائیل و قدرت آن برای تغییر قواعد بازی را به خوبی نشان می‌دهد.
رژیم صهیونیستی برای مقابله با این جنبش و فعالان آن دو استراتژی مرتبط با هم در پیش گرفته است: اول سرکوب داخلی و دوم تحریک متحدان خارجی بر ضد آن.
کنیست رژیم صهیونیستی در سال 2011 قانونی موسوم به قانون تحریم را به تصویب رساند، این قانون از سوی دادگاه عالی رژیم صهیونیستی در آوریل سال 2015 بر ضد تمام کسانی که خواستار تحریم اسرائیل هستند، به تصویب رسید. این قانون اجازه تعقیب قانونی و درخواست غرامت از کسانی که هویت اسرائیل داشته و خواستار تحریم آن به هر شکلی هستند را می‌دهد.
قانون مذکور همچنین به وزیر امور مالی اسرائیل حق می‌دهد تحریم‌های اقتصادی بزرگی بر ضد مؤسسات اسرائیلی که خواستار تحریم این رژیم هستند، اعمال کنند. علاوه بر این که رژیم اسرائیل روند سرکوبگری مستمری را بر ضد فعالان این جنبش در پیش گرفته و فعالیت‌های اطلاعاتی و جاسوسی در تعقیب و رصد آنها را افزایش داده است.
اسرائیل به خوبی می‌داند که مبارزه‌اش تنها در سطح اراضی اشغالی فلسطین نیست، بلکه مبارزه ای است که باید در تمامی عرصه بین‌الملل و رسانه های تبلیغاتی و مراکز تأثیرگذار در آن وارد شود، به همین علت رژیم صهیونیستی ماشین تبلیغاتی گسترده خود را که یبش از 100 میلیون شیکل برای آن هزینه می کند، به خدمت گرفته است.
این رژیم همچنین سفارت‌خانه‌های خود در تمامی نقاط مختلف دنیا را برای مقابله با روند رو به رشد بومی و بین‌المللی جنبش بی دی اس بسیج کرده است. اسرائیل همچنان سعی دارد از متحدان خود در آمریکا و اروپا در این راستا کمک بگیرد و تحرکات حقوقی گسترده‌ای را بر ضد رویکردهای تحریم اسرائیل دنبال کرده و سعی دارد قوانینی را برای جرم شناختن آن به تصویب برساند. تمامی این اقدامات برای کاستن از تاثیر تحریم اسرائیل و منصرف کردن گروه های مختلف برای ورود به این روند است.
به عنوان مثال پیتر روسکام و دان لبینسکی دو تن از نمایندگان کنگره آمریکا از ایالت ایلینوی در مارس گذشته پیش نویس قانونی را ارائه کردند که به توقف تمامی منابع تأمین مالی فدرالی از مؤسسات آکادمیک مشارکت کننده در تحریم علمی اسرائیل رأی داده است. این اقدام بعد از آن صورت گرفت که جمعیت مطالعات آمریکایی، مؤسسات آکادمیک رژیم صهیونیستی را تحریم کرد.
همچنین یکی از بندهای پیش‌نویس طرح مذکور سرمایه گذاری دولتی در مؤسسات آموزشی یا دانشگاهی که در تحریم آکادمیک اسرائیل نقش دارند را ممنوع می‌کند. علاوه بر اینها متحدان اسرائیل به دنبال تصویب قوانینی هستند تا فعالیت‌های تحریم آکادمیک رژیم صهیونیستی را در قالب یهودی ستیزی قرار داده و برای آنها مجازات‌هایی وضع کنند ، مانند اتفاقی که در مارس گذشته در ایالت ایلینوی آمریکا افتاده است. آنها همچنین سعی دارند تحریم کالاهای اسرائیلی را نژادپرستی قلمداد کرده و آن را جرم به شمار آورند. یکی از دادگاه‌های فرانسه چنین حکمی صادر کرده است.
علاوه بر اینها متحدان رژیم صهیونیستی در آمریکا هجمه تأثیرگذاری بر ضد شرکت‌ها و مؤسسات تحریم کننده اسرائیل آغاز کرده و رویکرد تقابل بین‌المللی با آن را دنبال می‌کنند. به عنوان مثال شیلدون ادلسون میلیاردر آمریکایی - صهیونیستی معروف تلاش زیادی برای توقف رویکرد تحریم اسرائیل در آمریکا از طریق تأثیرگذاری بر مقامات سیاسی و مالی واشنگتن انجام می دهد.
دستاوردهای اسرائیل در تقابل با جنبش بی دی اس
تلاش‌های رژیم صهیونیستی در تقابل با جنبش بی دی اس برخی دستاوردها و موفقیت‌ها را برای این رژیم به دنبال داشته است، این موضوع به ویژه در زمینه لغو تصمیم به تحریم رژیم اسرائیل در برخی شرکت‌ها دیده می‌شود. به عنوان مثال مجموعه ای از مراکز تجاری در شمال سوئد که بالغ بر 655 شاخه در مناطق مختلف این کشور داشتند با تلاش‌های رژیم اسرائیل تصمیم خود برای تحریم تولیدات اسرائیلی را لغو کردند . در این راستا همچنین می‌توان به درگیری اخیر بین کابینه رژیم صهیونیستی و مجموعه شرکت ارتباطات "اورنج " فرانسه اشاره کرد که نشان می‌دهد رژیم اسرائیل از تمامی پتانسیل خود برای مقابله با جنبش تحریم اسرائیل استفاده می‌کند.
در این راستا استفان ریچارد رئیس شورای اداری مؤسسه فرانسوی اورنج در آغاز ژوئن 2015 در قاهره از آمادگی شرکتش برای خروج از بازار اسرائیل در صورت مجوز داشتن برای لغو قراردادهای امضا شده بین دو طرف خبر داد و گفت که این تصمیم را برای ابراز همدردی با احساسات مشتریان این شرکت در جهان عرب گرفته است. ریچارد که شرکت متبوعش 28% از بازار تماس‌های بی‌سیم در سرزمین‌های اشغالی را در اختیار دارد، بعد از فشارهای گسترده از سوی کابینه اسرائیل یا فرانسه خیلی زود از اظهارات خود عقب‌نشینی کرد. با وجود این که شرکت فرانسوی بعد از این اظهارات اعلام کرد که همچنان در بازار اسرائیل باقی خواهد ماند و رویکردهای تحریم بر ضد اسرائیل را رد می‌کند، اما این روند بار دیگر نشان داد که تحریم اسرائیل به عنوان سلاحی دردناک بر ضد مقامات رژیم صهیونیستی کارآیی دارد.
در زمینه تحریم آکادیمیک اسرائیل نیز، رژیم صهیونیستی تاکنون موفق شده از طریق متحدان خود فشارهای زیادی را بر برخی دانشجویان و دانشگاه‌های فعال در این عرصه وارد کند، این تلاش‌ها به عنوان مثال به ممنوع شدن فعالیت در برخی گروه‌های دانشجویی حامی آرمان فلسطین منجر شده است. مانند اتفاقی که در دانشگاه نورث استرن در بوستون آمریکا در مورد جنبش دانشجویی برای عدالت در فلسطین (SJP) رخ داد. همچنین برخی احکام قضایی بر ضد دانشجویان فعال در این عرصه به ویژه در ایالت کالیفرنیا صادر شده است.
در چنین شرایطی رژیم اسرائیل به سختی می‌تواند از نگرانی‌های سرمایه‌گذاران بکاهد، این روند باعث کاهش ارزش شرکت‌های هدف شده و شرکت‌های بیشتری را به سمت تحریم اسرائیل جذب می‌کند، به‌ویژه اگر این شرکت‌ها احساس کنند که ممکن است در صورت ایجاد مناسبات تجاری با اسرائیل در معرض تعقیب قانونی قرار بگیرند. این روند می‌تواند تصمیم اولیه برای سرمایه‌گذاری یا ورود در مشارکت‌های میان مدت یا دراز مدت با اسرائیل را از همان ابتدا مهار نماید، به ویژه این که 17 دولت اروپایی از شرکت‌ها و شهروندان خود خواسته اند تا وارد پروژه‌های اسرائیلی در اراضی اشغالی نشوند.
علاوه بر اینها موفقیت‌های متوالی جنبش بی دی اس در ابعاد اقتصادی و آکادمیک به افزایش تمرکز و پوشش خبری و تبلیغاتی در رابطه با فعالیت‌های این جنبش و دستاوردهای آن منجر می‌شود و این موضوع می‌تواند شاخص بزرگی از موفقیت جنبش به شمار می‌رود.
روند مستمر و روزافزون پوشش تبلیغاتی می‌تواند به صورت تدریجی به نتایج زیر منجر شود:
- افزایش نابسامانی در برخی شرکت‌های اسرائیلی و امکان اختلال در آنها.
- قدرت جنبش برای تحمیل برنامه‌های کاری خود در ابعاد بین‌المللی.
- افزایش آگاهی مردم و توسعه بسیج عمومی در تحریم رژیم صهیونیستی و جذب فعالان جدید.
- ارائه تمرکز بیشتر برای جنبش تحریم اسرائیل و تشویق شرکت‌های بیشتر به تحریم این رژیم.
در طرف مقابل تراکم مبارزات جنبش بی دی اس، رژیم اسرائیل و متحدان آن را به افزایش حمله بر ضد آن وادار می‌کند، به ویژه اگر این تحریم از ناحیه اقتصادی برای اسرائیل هزینه آور باشد، این رویکرد می‌تواند خسارت‌هایی برای جنبش مذکور به بار بیاورد. نشانه‌های این تقابل از هم‌اکنون قابل مشاهده است، چرا که اسرائیل و متحدان آن در غرب سعی دارند وجهه این جنبش را تخریب کرده و با اتهاماتی نظیر یهودی ستیزی به آن حمله می‌کنند تا حامیان آن را پراکنده کنند.
نتیجه گیری
رشد روزافزون جنبش بی دی اس در دنیا و به ویژه غرب واضح است، این رویکرد به منبع اصلی نگرانی‌های مقامات رژیم صهیونیستی تبدیل شده است. آنها از فقدان موقعیت خود در دنیا وحشت زده هستند. نگرانی رژیم صهیونیستی در پوشش تبلیغاتی روزافزونی است که جنبش تحریم اسرائیل از سوی رسانه‌های مختلف و مؤثر بعضا غربی برخوردار شده است. این روند سهم عمده‌ای در تشریح بیشتر اهداف و استراتژی‌های جنبش داشته و آگاهی مردم نسبت به اهداف جنبش و امکان جذب عناصر جدید را بالاتر می‌برد.
تمامی اقدامات رژیم صهیونیستی تاکنون موفق به توقف روند تحریم اسرائیل از سوی برخی مؤسسات و شرکت‌های اروپایی و آمریکایی و آسیایی نشده است. به این ترتیب می‌توان گفت افزایش روند تحریم اسرائیل به این معنا است که اشغالگری برای اسرائیلی‌ها هزینه بیشتری خواهد داشت و این روند می‌تواند به تغییر قواعد بازی در ابعاد داخلی منتهی شود.
البته با وجود موفقیت روزافزون جنبش در ابعاد بین‌المللی، تأثیرگذاری آن در عرصه داخلی فلسطین همچنان ضعیف است، این موضوع مهم‌ترین نقطه ضعف جنبش مذکور در افزایش هزینه برای اشغالگری اسرائیل است. جنبش بی دی اس تاکنون در ایجاد جنبش مردمی در اراضی اشغالی سال 1967 که بازار مهمی برای کالاهای صهیونیستی است، موفق نبوده است. همچنین موفقیت‌های اخیر اسرائیل در سرکوب برخی فعالان یا صادر کردن برخی قوانین داخلی بر ضد تحریم اسرائیل ممکن است در قدرت جنبش مذکور تردید ایجاد کند، اما مشخصاً باید گفت که جنبش تحریم اسرائیل موفق شده بسیاری از دانشجویان و دانشگاه‌ها و سندیکاهای کارگری و هنرمندان و مراکز اقتصادی در سطح دنیا را به مفید بودن تحریم اسرائیل قانع کند.
پایین آمدن پیش‌بینی‌ها در مورد مفید بودن روند سازش فلسطینی- اسرائیلی و سیاست‌های نژادپرستانه و سرکوبگرانه رژیم صهیونیستی بر ضد فلسطینیها، فعالان فلسطینی و متحدان بین‌المللی آنها را به تلاش برای ایجاد جایگزین‌های متنوع جهت انزوای اسرائیل و تحریم و مجازات آنها واداشته است تا در نهایت این رژیم را مجبور به رسمیت شناختن حق فلسطینیها در تعیین سرنوشت خود نمایند. در نتیجه تمرکز دستاوردهای این جنبش، اهداف این رویکرد با حمایت روزافزون هنرمندان و سندیکاهای دانشجویی و حرفه‌ای و رهبران دینی در کشورهای متعدد مواجه شده و همین موضوع لحن خشونت‌آمیز رژیم صهیونیستی بر ضد این جنبش و فعالان آن را با هدف مهار یا محاصره آن افزایش داده است.
آنچه در این مقاله که پایگاه خبری شبکه الجزیره آن را منتشر کرده، مورد بررسی قرار خواهد گرفت ابعاد متعدد جنبش جهانی تحریم اسرائیل و خارج کردن سرمایه‌گذاری‌ها از سرزمین‌های اشغالی و اعمال تحریم‌ها بر ضد این رژیم و اهداف و استراتژی و دستاوردهای آن و همچنین واکنش رژیم اسرائیل به افزایش نقش این جنبش در ابعاد تبلیغاتی و بین‌المللی و افق‌های نزاع بین دو طرف در این رابطه است.
جنبش بی دی اس(BDS) در سال 2005 تأسیس شد، این عبارت اختصار سه کلمه (Boycott) به معنای تحریم، (Divestment) خارج کردن سرمایه گذاری ها و (Sanctions) به معنای تحریم است. این جنبش بیشتر اهداف و استراتژی خود را از جنبش حقوق مدنی در ایالات متحده آمریکا به رهبری مارتین لوترکینگ و جنبش مبارزه بر ضد نژادپرستی در آفریقای جنوبی به رهبری نلسون ماندلا برداشت کرده است. بیش از 370 سازمان غیر دولتی فلسطینی و احزاب سیاسی و سندیکاهای حرفه‌ای و هیئت‌ها و اتحادیه‌های مختلف و جنبش‌های مردمی تومار درخواست برای تحریم اسرائیل را امضا کردند.
همان طور که در پایگاه اینترنتی این جنبش آمده است، درخواست تحریم اسرائیل با هدف اذعان به حق ملت فلسطین در تعیین سرنوشت و تسلیم شدن این رژیم در برابر قوانین بین‌الملل از طریق اقدامات زیر است:
- اول: پایان اشغالگری و استعمار اراضی عربی و از بین بردن دیوار حائل.
- دوم: به رسمیت شناختن حق اساسی برابری کامل شهروندان عرب فلسطینی.
- سوم: اجرای حق بازگشت بر اساس مصوبه شماره 194 سازمان ملل متحد.
مطالبات سه‌جانبه جنبش تحریم اسرائیل مبتنی بر مطالبات و مظلومیت تمامی فلسطینیها و نه تنها فلسطینی‌های کرانه باختری و نوار غزه است که تنها 38% از مجموع فلسطینی‌های ساکن در گوشه و کنار دنیا را تشکیل می‌دهند. این جنبش سعی دارد مطالبات آوارگان فلسطینی را که حدود 50% از فلسطینیها را تشکیل می‌دهند برآورده کند، علاوه بر این افراد، فلسطینی‌های مقیم سرزمین‌های اشغالی سال 1948 که حدود 12% از مجموع فلسطینیها هستند که هدف نژادپرستی روزافزون جامعه صهیونیستی قرار دارند.
جنبش تحریم اسرائیل تنها بر روی جنایت‌های انجام شده بر ضد تمامی فلسطینیها متمرکز شده و به همین علت در معرض انتقاداتی مبنی بر ابهام در مواضع سیاسی قرار گرفته است. گفته می‌شود که این جنبش برنامه متحدی برای راه‌حل سیاسی تحولات ندارد و برخی از هواداران و فعالان آن رویکرد تشکیل یک دولت را به جای دو دولت مطرح می‌کنند.
فعالان جنبش تحریم اسرائیل مجموعه گسترده‌ای را تشکیل می‌دهند که از مرزهای قومی و منطقه‌ای تا عرصه بین‌المللی فراتر رفته است. این در حالی است که بر اساس اعلام عمر البرغوثی یکی از موسسان این جنبش اعلام کردند که مبنای جنبش و رهبران آن فلسطینی هستند، اما به صورت گسترده‌ای بر فعالیت‌های داوطلبانه افراد و مؤسسات حامی حقوق فلسطینی در تمامی دنیا و ابتکارهای فردی و جمعی سازماندهی‌شده متکی است.
این جنبش اقدامات خود را در این زمینه با متحدانش در تمامی دنیا هماهنگ می‌کند. همچنین تعداد بسیار اندکی از اسراییلی‌های حامی آرمان فلسطین و مخالفان رویکردهای صهیونیستی که اهداف این جنبش در تحریم کامل رژیم صهیونیستی را پذیرفته اند، در آن حضور دارند. این رویکرد باعث شده دیدگاه رژیم صهیونیستی که در غرب این جنبش را یهودی ستیز معرفی می کند، از بین برود.
استراتژی جنبش تحریم اسرائیل و پشتیبانان آن را می‌توان به دو بخش اصلی تقسیم کرد، بخش داخلی و بخش خارجی.
اول: فعالیت‌های خارجی: استراتژی جنبش بی دی اس مبتنی بر تغییر تدریجی است که از طریق آن گام اولیه برای تحریم اسرائیل و خارج کردن سرمایه‌گذاری‌ها در تمامی ابعاد اقتصادی و علمی و فرهنگی و ورزشی و نظامی از سرزمین‌های اشغالی به اجرا گذاشته شود. به این ترتیب می‌توان به هدف نهایی یعنی انزوای اسرائیل و تحمیل محاصره بین‌المللی بر این رژیم در ابعاد متعدد رسید.
بی دی اس پیچیدگی ائتلاف‌های بین‌المللی حامی اسرائیل و اختلاف رویکردهای بین‌المللی در این رابطه را می داند. به همین علت رویکرد خود را براساس " حساسیت روش " قرار داده است، به این معنا که فعالیت جنبش و متحدان آن بر اساس ترسیم اهداف و استراتژی‌ها بر اساس شرایط داخلی و روش تعامل با آنها است.
به همین علت هجمه های متعدد جنبش مذکور به صورت غیرمتمرکز دنبال می‌شود، برخی از فعالان این جنبش ممکن است تصمیم به تحریم تمامی دانشگاه‌های اسرائیل بگیرند، در حالی که برخی دیگر تحریم شرکت‌های فعال در سرمایه گذاری به شکل غیرقانونی در شهرک‌های صهیونیست‌نشین کرانه باختری و اراضی اشغالی سال 1967 را در دستور کار قرار دهند. بر همین اساس است که بیشتر فعالان اروپایی این جنبش – به عنوان مثال - سرمایه گذاری در شهرک‌های صهیونیست‌نشین را تحریم کردند، چرا که این اقدامات نه تنها نقض قوانین بین‌الملل به شمار می‌رود، بلکه قوانین و اقدامات اروپایی در زمینه ممنوعیت سرمایه‌گذاری در شهرک‌های صهیونیست‌نشین را نیز نقض می‌کند.
در زمینه اجبار شرکت‌ها برای خارج کردن سرمایه گذاری از اسرائیل، فعالان این جنبش رویکردهای منظم و مستمری را برای حمله به شرکت‌های سرمایه‌گذار در اسرائیل (به ویژه در بخش شهرک‌سازی در کرانه باختری) آغاز کردند. آنها شرکت‌های مذکور را تهدید به تحریم تولیدات یا تحریک به این اقدامات می‌کنند. یعنی جنبش مذکور سعی دارد افکار عمومی مصرف کنندگان را برای امتناع از خرید تولیدات و خدمات شرکت‌های مذکور بسیج کند و اعتبار شرکت‌های مذکور را بین مشتریانش از بین ببرد تا فشارها بر این شرکت‌ها را جهت خروج سرمایه هایش از فلسطین اشغالی افزایش دهد.
با وجود موفقیت‌های متمادی جنبش تحریم اسرائیل در ابعاد بین‌المللی، اما تأثیرگذاری این جنبش همچنان در سطح داخلی ضعیف است، چرا که بازارهای فلسطینی بعد از بازارهای آمریکا از نظر فروش کالاهای اسرائیلی در رتبه دوم قرار دارد. این موضوع تا حد زیادی به ضعف هماهنگی بین جنبش تحریم اسرائیل و تشکیلات خودگردان فلسطین باز می‌گردد.
تشکیلات خودگردان همچنان بر روی احیای روند سازش و مذاکرات دوجانبه با طرف اسرائیلی حساب کرده است و نسبت به واکنش این رژیم در صورت پذیرش طرح تحریم فراگیر آن می‌ترسد. اگر این نکته را مدنظر داشته باشیم که تشکیلات خودگردان فلسطین به توافق اقتصادی پاریس که تسلط این تشکیلات بر بازارهای داخلی فلسطین و گذرگاه‌های خارجی آن را تضعیف می‌کند، پایبند بماند، این موضوع عامل دیگری در تضعیف بازدارندگی داخلی فلسطین در برابر اقدامات جنبش تحریم اسرائیل است.
همچنین تحریم کالاهای اسرائیلی در نوار غزه نیز بسیار مشکل است، به ویژه بعد از اینکه تونل های ارتباط بین مصر و نوار غزه از بین رفته و رژیم اسرائیل محاصره اقتصادی و تخریب کارگاه‌های غزه را در جنگ اخیر تشدید کرده است.
دستاوردهای جنبش تحریم اسرائیل با وجودی که جنبش بی دی اس از 10 سال پیش تشکیل شده است، اما دستاوردهای عملی و نگرانی روزافزون اسرائیل از تأثیرات این جنبش در سه سال اخیر خود را نشان داده است، با وجود اینکه اطلاعات دقیقی در مورد تاثیر هجمه وسیع و تحریم کالاها بر رژیم صهیونیستی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم وجود ندارد، اما واکنش‌های تند رژیم صهیونیستی در مورد فعالیت‌های این جنبش و برخی شاخص‌های اقتصادی نشان از آن دارد که فعالیت‌های جنبش بی دی اس به عامل مهمی برای نگرانی سرکردگان رژیم صهیونیستی تبدیل شده است.
در مورد تحریم آکادمیک و فرهنگی، جنبش مذکور اخیراً رویکرد گسترده و جهانی برای تحریم علمی مؤسسات اسرائیلی آغاز کرده که باعث نگرانی سردمداران اسرائیل از تاثیر این تحریم ها بر دانشگاه های اسرائیل و آسیب دیدن نسل آینده صهیونیست‌ها شده است، چرا که به اعتقاد آنها این نسل باید مناصب عالی آینده رژیم صهیونیستی را برعهده بگیرند و به این ترتیب تصمیم‌سازی‌های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی در آینده نیز تحت تأثیر این تحریم‌ها قرار خواهد گرفت.
به عنوان مثال در نتیجه تلاش‌های متوالی فعالان این جنبش ، اتحادیه دانشجویان انگلیس که حدود 70 میلیون عضو دارد، به این تحریم‌ها پیوستند. همچنین اتحادیه دانشجویان در ایالت مهم اونتاریا نیز که بالغ بر 300 هزار عضو است، به این جنبش ملحق شدند. علاوه بر اینها برخی دانشگاه‌ها نظیر دانشگاه دی پول و وسترن شمالی آمریکا، مؤسسات آموزشی رژیم صهیونیستی را تحریم کرده‌اند.
در اقدامی که نشان دهنده تمرکز فعالیت‌های جنبش در این رژیم صهیونیستی است، برخی از شخصیت‌های مشهور از جمله راجر واترز خواننده مشهور و ناعومی کلاین نویسنده یهودی و کانادایی همبستگی خود با این جنبش را اعلام کردند. این موضوع باعث توجه بیشتر رسانه‌های جمعی دنیا به جنبش مذکور شده و پوشش تبلیغاتی آن و فعالیت‌های آن را به صورت مستمر قرار داده است. بی دی اس همچنین موفق شده برخی از خوانندگان را به پایبند بودن به تحریم فرهنگی اسرائیل مجبور کند و آنها را وادار کند هیچ فعالیت هنری در سرزمین‌های اشغالی نداشته باشند. حتی کار به جایی رسیده که این جنبش برخی شخصیت های مشهور از جمله مودی خواننده نروژی و یک خواننده زن آمریکایی را مجبور کرده که مراسم های خود را در تل‌آویو لغو کنند.
در ابعاد تحریم اقتصادی رژیم صهیونیستی که بیشترین نگرانی‌ها را برای این رژیم ایجاد کرده است، فعالیت‌های بی دی اس در دست توسعه است، سران رژیم صهیونیستی نگران این هستند که فعالیت‌های متمرکز و مبارزاتی این جنبش در آینده به نابسامان شدن اقتصاد اسرائیل و ایجاد اختلال و کاهش سرمایه‌گذاری‌های خارجی در سرزمین‌های اشغالی منجر شود. این در حالی است که سرمایه‌گذاری‌های خارجی یکی از مهم‌ترین منابع قدرت و توسعه اقتصاد رژیم صهیونیستی به شمار می‌رود.
استراتژی جنبش تحریم رژیم صهیونیستی و فعالیت‌های تأثیرگذار آن – به عنوان مثال - در عرصه اروپا به اختلال نسبی و نابسامانی در برخی شرکت‌های اسرائیلی و شرکت‌های سرمایه‌گذار در سرزمین‌های اشغالی منتهی شده است، این موضوع باعث شده سود این شرکت ها کاهش پیدا کرده و آنها قدرت خود را در حفظ ارزش بالای بازارهای خود از دست بدهند.
با وجود اینکه هیچ آمار واقعی از خسارت‌های وارد شده به اقتصاد رژیم صهیونیستی در نتیجه تحریم اقتصادی آن وجود ندارد، اما دفتر مرکزی آمار رژیم صهیونیستی معتقد است که اقتصاد اسرائیل در نتیجه تحریم اروپایی بر ضد تولیدات کشاورزی از شهرک‌های صهیونیست‌نشین در سال‌های 2013 و 2014 بالغ بر 6 میلیارد دلار خسارت دیده است و احتمال دارد حجم این خسارت به 9.5 میلیارد دلار در پایان سال جاری برسد.
علاوه بر اینها در گذشته اعلام شده است که تعداد زیادی از شرکت‌های بزرگ یا بانک‌ها سرمایه‌گذاری خود از فلسطین اشغالی و شرکت‌های حامی آن را خارج کردند، به عنوان مثال صندوق بیل گیتس سرمایه‌گذاری‌های خود به ارزش 182 میلیون دلار را از شرکت امنیتی " G4S " که بزرگ‌ترین شرکت امنیتی در جهان به شمار می‌رود و خدماتی را به رژیم اسرائیل در زمینه حمایت از موانع نظامی و مدیریت زندان ارائه می‌کند، خارج کرده است.
این رژیم همچنین مجموعه‌ای از قراردادهای خود در انگلیس و نروژ با اتحادیه اروپا و جنوب آفریقا را از دست داده است. علاوه بر اینها بخشی از صندوق‌های بزرگ بازنشستگی و شرکت‌ها و بانک‌ها مانند صندوق بازنشستگی هلند (PGGM) و صندوق بازنشستگی دولتی نروژ سرمایه‌گذاری‌های خود را از شرکت‌های اسرائیلی که از روند اشغالگری و شهرک سازی صهیونیستی حمایت می‌کنند، خارج کرده‌اند.
در این راستا برخی از شرکت‌های اسرائیلی برخی قراردادهای خود با کشورهای مختلف دنیا را از دست می‌دهند . این روند نیز در نتیجه فعالیت جنبش تحریم اسرائیل است. مانند شرکت آبرسانی میکوروت که یک قرارداد به ارزش 170میلیون دلار را در آرژانتین از دست داد. همین شرکت قراردادهای خود با هلند و پرتغال را نیز از دست داد.
پاتک رژیم صهیونیستی به جنبش بی دی اس
توجه گسترده رسانه‌های جهانی و تحریم موجود از سوی برخی شرکت‌ها و تجمعات بزرگ آکادمیک بر ضد فعالیت‌های رژیم اسرائیل باعث ناراحتی سران رژیم صهیونیستی شده است. آنها از فقدان موقعیت جهانی خود وحشت‌زده هستند. کابینه اسرائیل در ژوئن 2013 جنبش بی دی اس را تهدیدی استراتژیک برای موجودیت اسرائیل قلمداد کرد. نگرانی رژیم صهیونیستی از روند رو به رشد تحریم این رژیم از زبان بسیاری از مقامات اسرائیلی مطرح شده است. یائیر لاپید وزیر امور مالی سابق اسرائیل در این رابطه می‌گوید:عدم احساس تأثیرگذاری تحریم‌ها در شرایط کنونی به این علت است که این روند تدریجی است، اما اوضاع کنونی بسیار خطرناک است.
رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی نیز در ابتدا متوجه حجم تحریم‌هایی که با آن مواجه بود نشد. همچنین وزارت امور مالی اسرائیل گزارشی را منتشر کرد که در آن تأکید شده بود دی بی اس بزرگ‌ترین خطر فراروی اقتصاد رژیم اسرائیل است. واکنش مقامات اسرائیل ، موفقیت های متوالی جنبش تحریم اسرائیل و قدرت آن برای تغییر قواعد بازی را به خوبی نشان می‌دهد.
رژیم صهیونیستی برای مقابله با این جنبش و فعالان آن دو استراتژی مرتبط با هم در پیش گرفته است: اول سرکوب داخلی و دوم تحریک متحدان خارجی بر ضد آن.
کنیست رژیم صهیونیستی در سال 2011 قانونی موسوم به قانون تحریم را به تصویب رساند، این قانون از سوی دادگاه عالی رژیم صهیونیستی در آوریل سال 2015 بر ضد تمام کسانی که خواستار تحریم اسرائیل هستند، به تصویب رسید. این قانون اجازه تعقیب قانونی و درخواست غرامت از کسانی که هویت اسرائیل داشته و خواستار تحریم آن به هر شکلی هستند را می‌دهد.
قانون مذکور همچنین به وزیر امور مالی اسرائیل حق می‌دهد تحریم‌های اقتصادی بزرگی بر ضد مؤسسات اسرائیلی که خواستار تحریم این رژیم هستند، اعمال کنند. علاوه بر این که رژیم اسرائیل روند سرکوبگری مستمری را بر ضد فعالان این جنبش در پیش گرفته و فعالیت‌های اطلاعاتی و جاسوسی در تعقیب و رصد آنها را افزایش داده است.
اسرائیل به خوبی می‌داند که مبارزه‌اش تنها در سطح اراضی اشغالی فلسطین نیست، بلکه مبارزه ای است که باید در تمامی عرصه بین‌الملل و رسانه های تبلیغاتی و مراکز تأثیرگذار در آن وارد شود، به همین علت رژیم صهیونیستی ماشین تبلیغاتی گسترده خود را که یبش از 100 میلیون شیکل برای آن هزینه می کند، به خدمت گرفته است.
این رژیم همچنین سفارت‌خانه‌های خود در تمامی نقاط مختلف دنیا را برای مقابله با روند رو به رشد بومی و بین‌المللی جنبش بی دی اس بسیج کرده است. اسرائیل همچنان سعی دارد از متحدان خود در آمریکا و اروپا در این راستا کمک بگیرد و تحرکات حقوقی گسترده‌ای را بر ضد رویکردهای تحریم اسرائیل دنبال کرده و سعی دارد قوانینی را برای جرم شناختن آن به تصویب برساند. تمامی این اقدامات برای کاستن از تاثیر تحریم اسرائیل و منصرف کردن گروه های مختلف برای ورود به این روند است.
به عنوان مثال پیتر روسکام و دان لبینسکی دو تن از نمایندگان کنگره آمریکا از ایالت ایلینوی در مارس گذشته پیش نویس قانونی را ارائه کردند که به توقف تمامی منابع تأمین مالی فدرالی از مؤسسات آکادمیک مشارکت کننده در تحریم علمی اسرائیل رأی داده است. این اقدام بعد از آن صورت گرفت که جمعیت مطالعات آمریکایی، مؤسسات آکادمیک رژیم صهیونیستی را تحریم کرد.
همچنین یکی از بندهای پیش‌نویس طرح مذکور سرمایه گذاری دولتی در مؤسسات آموزشی یا دانشگاهی که در تحریم آکادمیک اسرائیل نقش دارند را ممنوع می‌کند. علاوه بر اینها متحدان اسرائیل به دنبال تصویب قوانینی هستند تا فعالیت‌های تحریم آکادمیک رژیم صهیونیستی را در قالب یهودی ستیزی قرار داده و برای آنها مجازات‌هایی وضع کنند ، مانند اتفاقی که در مارس گذشته در ایالت ایلینوی آمریکا افتاده است. آنها همچنین سعی دارند تحریم کالاهای اسرائیلی را نژادپرستی قلمداد کرده و آن را جرم به شمار آورند. یکی از دادگاه‌های فرانسه چنین حکمی صادر کرده است.
علاوه بر اینها متحدان رژیم صهیونیستی در آمریکا هجمه تأثیرگذاری بر ضد شرکت‌ها و مؤسسات تحریم کننده اسرائیل آغاز کرده و رویکرد تقابل بین‌المللی با آن را دنبال می‌کنند. به عنوان مثال شیلدون ادلسون میلیاردر آمریکایی - صهیونیستی معروف تلاش زیادی برای توقف رویکرد تحریم اسرائیل در آمریکا از طریق تأثیرگذاری بر مقامات سیاسی و مالی واشنگتن انجام می دهد.
دستاوردهای اسرائیل در تقابل با جنبش بی دی اس
تلاش‌های رژیم صهیونیستی در تقابل با جنبش بی دی اس برخی دستاوردها و موفقیت‌ها را برای این رژیم به دنبال داشته است، این موضوع به ویژه در زمینه لغو تصمیم به تحریم رژیم اسرائیل در برخی شرکت‌ها دیده می‌شود. به عنوان مثال مجموعه ای از مراکز تجاری در شمال سوئد که بالغ بر 655 شاخه در مناطق مختلف این کشور داشتند با تلاش‌های رژیم اسرائیل تصمیم خود برای تحریم تولیدات اسرائیلی را لغو کردند . در این راستا همچنین می‌توان به درگیری اخیر بین کابینه رژیم صهیونیستی و مجموعه شرکت ارتباطات "اورنج " فرانسه اشاره کرد که نشان می‌دهد رژیم اسرائیل از تمامی پتانسیل خود برای مقابله با جنبش تحریم اسرائیل استفاده می‌کند.
در این راستا استفان ریچارد رئیس شورای اداری مؤسسه فرانسوی اورنج در آغاز ژوئن 2015 در قاهره از آمادگی شرکتش برای خروج از بازار اسرائیل در صورت مجوز داشتن برای لغو قراردادهای امضا شده بین دو طرف خبر داد و گفت که این تصمیم را برای ابراز همدردی با احساسات مشتریان این شرکت در جهان عرب گرفته است. ریچارد که شرکت متبوعش 28% از بازار تماس‌های بی‌سیم در سرزمین‌های اشغالی را در اختیار دارد، بعد از فشارهای گسترده از سوی کابینه اسرائیل یا فرانسه خیلی زود از اظهارات خود عقب‌نشینی کرد. با وجود این که شرکت فرانسوی بعد از این اظهارات اعلام کرد که همچنان در بازار اسرائیل باقی خواهد ماند و رویکردهای تحریم بر ضد اسرائیل را رد می‌کند، اما این روند بار دیگر نشان داد که تحریم اسرائیل به عنوان سلاحی دردناک بر ضد مقامات رژیم صهیونیستی کارآیی دارد.
در زمینه تحریم آکادیمیک اسرائیل نیز، رژیم صهیونیستی تاکنون موفق شده از طریق متحدان خود فشارهای زیادی را بر برخی دانشجویان و دانشگاه‌های فعال در این عرصه وارد کند، این تلاش‌ها به عنوان مثال به ممنوع شدن فعالیت در برخی گروه‌های دانشجویی حامی آرمان فلسطین منجر شده است. مانند اتفاقی که در دانشگاه نورث استرن در بوستون آمریکا در مورد جنبش دانشجویی برای عدالت در فلسطین (SJP) رخ داد. همچنین برخی احکام قضایی بر ضد دانشجویان فعال در این عرصه به ویژه در ایالت کالیفرنیا صادر شده است.
افق تقابل بین رژیم صهیونیستی و جنبش بی دی اس
شاید
تحولات متوالی کنونی نتواند رژیم اسرائیل را در برابر مطالبات فلسطینیها
تسلیم کند، اما قطعاً می‌تواند خاستگاهی اساسی برای تقویت دستاوردها باشد
تا افق آینده را بر اساس آن بنا کند، افقی که یا بتواند بر تصمیم‌سازی‌های
راهبردی اسرائیلی‌ها تأثیرگذار بوده یا فعالیت‌های شرکت‌های خارجی و به
ویژه اروپایی در شهرک‌های صهیونیست‌نشین در کرانه باختری را محدود سازد. تراکم
دستاوردهای جنبش تحریم رژیم صهیونیستی می‌تواند در بازارهای داخلی اسرائیل
یا ورود سرمایه‌گذاران جدید به فلسطین اشغالی اختلال ایجاد کند. این اقدام
می‌تواند اولین گام باشد تا به مرور زمان به تشدید تحریم اسرائیل در انواع
مختلف منجر شده و قدرت شرکت‌های اسرائیلی و سرمایه‌گذاران خارجی در
استفاده فعال و تأثیرگذار از منابع این بازار را محدود سازد. در چنین شرایطی رژیم اسرائیل به سختی می‌تواند از نگرانی‌های سرمایه‌گذاران بکاهد، این روند باعث کاهش ارزش شرکت‌های هدف شده و شرکت‌های بیشتری را به سمت تحریم اسرائیل جذب می‌کند، به‌ویژه اگر این شرکت‌ها احساس کنند که ممکن است در صورت ایجاد مناسبات تجاری با اسرائیل در معرض تعقیب قانونی قرار بگیرند. این روند می‌تواند تصمیم اولیه برای سرمایه‌گذاری یا ورود در مشارکت‌های میان مدت یا دراز مدت با اسرائیل را از همان ابتدا مهار نماید، به ویژه این که 17 دولت اروپایی از شرکت‌ها و شهروندان خود خواسته اند تا وارد پروژه‌های اسرائیلی در اراضی اشغالی نشوند.
علاوه بر اینها موفقیت‌های متوالی جنبش بی دی اس در ابعاد اقتصادی و آکادمیک به افزایش تمرکز و پوشش خبری و تبلیغاتی در رابطه با فعالیت‌های این جنبش و دستاوردهای آن منجر می‌شود و این موضوع می‌تواند شاخص بزرگی از موفقیت جنبش به شمار می‌رود.
روند مستمر و روزافزون پوشش تبلیغاتی می‌تواند به صورت تدریجی به نتایج زیر منجر شود:
- افزایش نابسامانی در برخی شرکت‌های اسرائیلی و امکان اختلال در آنها.
- قدرت جنبش برای تحمیل برنامه‌های کاری خود در ابعاد بین‌المللی.
- افزایش آگاهی مردم و توسعه بسیج عمومی در تحریم رژیم صهیونیستی و جذب فعالان جدید.
- ارائه تمرکز بیشتر برای جنبش تحریم اسرائیل و تشویق شرکت‌های بیشتر به تحریم این رژیم.
در طرف مقابل تراکم مبارزات جنبش بی دی اس، رژیم اسرائیل و متحدان آن را به افزایش حمله بر ضد آن وادار می‌کند، به ویژه اگر این تحریم از ناحیه اقتصادی برای اسرائیل هزینه آور باشد، این رویکرد می‌تواند خسارت‌هایی برای جنبش مذکور به بار بیاورد. نشانه‌های این تقابل از هم‌اکنون قابل مشاهده است، چرا که اسرائیل و متحدان آن در غرب سعی دارند وجهه این جنبش را تخریب کرده و با اتهاماتی نظیر یهودی ستیزی به آن حمله می‌کنند تا حامیان آن را پراکنده کنند.
رشد روزافزون جنبش بی دی اس در دنیا و به ویژه غرب واضح است، این رویکرد به منبع اصلی نگرانی‌های مقامات رژیم صهیونیستی تبدیل شده است. آنها از فقدان موقعیت خود در دنیا وحشت زده هستند. نگرانی رژیم صهیونیستی در پوشش تبلیغاتی روزافزونی است که جنبش تحریم اسرائیل از سوی رسانه‌های مختلف و مؤثر بعضا غربی برخوردار شده است. این روند سهم عمده‌ای در تشریح بیشتر اهداف و استراتژی‌های جنبش داشته و آگاهی مردم نسبت به اهداف جنبش و امکان جذب عناصر جدید را بالاتر می‌برد.
تمامی اقدامات رژیم صهیونیستی تاکنون موفق به توقف روند تحریم اسرائیل از سوی برخی مؤسسات و شرکت‌های اروپایی و آمریکایی و آسیایی نشده است. به این ترتیب می‌توان گفت افزایش روند تحریم اسرائیل به این معنا است که اشغالگری برای اسرائیلی‌ها هزینه بیشتری خواهد داشت و این روند می‌تواند به تغییر قواعد بازی در ابعاد داخلی منتهی شود.
البته با وجود موفقیت روزافزون جنبش در ابعاد بین‌المللی، تأثیرگذاری آن در عرصه داخلی فلسطین همچنان ضعیف است، این موضوع مهم‌ترین نقطه ضعف جنبش مذکور در افزایش هزینه برای اشغالگری اسرائیل است. جنبش بی دی اس تاکنون در ایجاد جنبش مردمی در اراضی اشغالی سال 1967 که بازار مهمی برای کالاهای صهیونیستی است، موفق نبوده است. همچنین موفقیت‌های اخیر اسرائیل در سرکوب برخی فعالان یا صادر کردن برخی قوانین داخلی بر ضد تحریم اسرائیل ممکن است در قدرت جنبش مذکور تردید ایجاد کند، اما مشخصاً باید گفت که جنبش تحریم اسرائیل موفق شده بسیاری از دانشجویان و دانشگاه‌ها و سندیکاهای کارگری و هنرمندان و مراکز اقتصادی در سطح دنیا را به مفید بودن تحریم اسرائیل قانع کند.
منبع: مشرق
ارسال نظرات
غیرقابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰
پر بیننده ها
آخرین اخبار
