به گزارش بسیج، در حالی که عناصر مسلح باقی مانده در منطقه الزبدانی آخرین لحظات حضور خود در این بخش از جغرافیای سوریه را تجربه می‌کنند، پشت پرده نشست‌های انجام شده بین نمایندگان دولت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی مرتبط با پرونده سوریه شاهد حجم انبوهی از پیشنهادها و اعتراض‌ها و توافقات در این زمینه است که نشان دهنده تحرکی است که اخیراً این پرونده با آن مواجه شده است.
همه دولت ها به صورت جمعی تصمیم خود را گرفته‌اند مبنی بر اینکه بشار اسد همچنان رئیس‌جمهور سوریه باقی خواهد ماند و بحران این کشور به صورت سیاسی حل می‌شود، مگر عربستان که همچنان وزیر خارجه آن مواضع ضد و نقیضی را مطرح می‌کند، مواضعی که نشان دهنده سردرگمی است که محافل خاندان حاکم ریاض در آن قرار دارند و تصمیمات خود را بر اساس مقیاس یمن اتخاذ کرده و در آن تردید دارند.
موضع سختگیرانه‌ای که عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان سعودی در مسکو اتخاذ کرد، در چارچوب مواضعی نبود که وی در جریان مذاکرات با جان کری و سرگی لاوروف همتایان آمریکایی و روسی در دوحه قطر آنها را مطرح کرده بود. الجبیر در دوحه اعلام کرد که کشورش به دیدگاه‌های آمریکا و روسیه برای حل موضوعات سوریه پایبند است، مبنای این دیدگاه عدم پرداختن به آینده بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه در ضمن صحبت از هر نوع حل مسالمت‌آمیز بحران این کشور است. این رویکرد تقویت راه حل سیاسی و دوری کردن از هر نوع اظهار نظر و اشاره تلویحی در استفاده از قدرت نظامی برای براندازی نفر اول دولت سوریه را به دنبال دارد.
در این راستا منابع دیپلماتیک مرتبط با تحرکات انجام شده در زمینه بحران سوریه به پایگاه خبری العهد اعلام کردند که این رویکرد در نزد تمامی فعالان پرونده سوریه به وجود آمده که دیپلماسی عربستان سعودی دو گفتمان متناقض در مورد مواضع رسمی عربستان سعودی نسبت به راه‌حل‌های مطرح در بحران این کشور را در پیش گرفته است. ریاض از سویی گفتمان تبلیغاتی خود را به سمت متحدان و افکار عمومی ملت خود مبتنی بر سخت‌گیری و رویکردهای خصمانه در قبال سوریه و رئیس‌جمهور این کشور قرار داده، اما در سالن‌های دربسته سیاسی و به دور از رسانه‌ها گفتمان دیگری را دنبال می‌کند که شامل نرمش و رعایت راه‌حل مرحله‌ای ارائه شده از سوی واشنگتن در زمینه تعامل با پرونده سوریه است.
سقف مطرح شده از سوی آمریکا مبتنی بر راه حل سیاسی بحران سوریه و باقی ماندن بشار اسد رئیس‌جمهور این کشور در عرصه حاکمیت دولتی است که مخالفان و موافقان دولت کنونی در آن حضور دارند، دولتی که اختیاراتی را در دست دارد که می‌تواند مدیریت بحران در کشور را دنبال کرده و از مهم‌ترین اولویت‌های آن مبارزه با تروریسم از جمله داعش و دیگر گروه‌های تروریستی موجود در این کشور است. این منابع تأکید دارند که راه حل مطرح شده از سوی جان کری وزیر خارجه آمریکا مبتنی بر حضور در ژنو و برگزاری کنفرانسی در مورد سوریه به میزبانی سازمان ملل متحد است که راه‌حل‌های تدریجی بحران از آن برخاسته و شامل ایجاد دولتی مختلط و البته انتقالی باشد.
عدول آمریکا از اصرار برای برکناری بشار اسد به عنوان سقفی برای تحرک متحدان این کشور مطرح شده است، علت این عقب‌نشینی نیز وحشت از توسعه گروه‌های تروریستی است که متحدان واشنگتن مهم‌ترین نقش را در تأسیس و تغذیه آنها دارند. البته منابع مذکور تأکید دارند که نقش فعال ارتش سوریه در مبارزه با داعش و عدم تضمین این نکته که در هر انتخابات انجام شده در مرحله کنونی سوریه، شخص دیگری غیر از بشار اسد روی کار بیاید، از مهم‌ترین عواملی است که باعث کنار گذاشتن اصرار آمریکا برای برکناری بشار اسد شده است.
الجبیر در جریان نشست دوحه پایبندی کشورش به این سقف (عدم برکناری بشار اسد ) را اعلام کرده و گفت که عربستان سعودی آماده است حضور بشار اسد در ابتدای راه حل سیاسی در سوریه را به مناقشه بگذارد،اما نمی‌خواهد بشار اسد در عرصه نهایی "سوریه بعد از انقلاب" جایگاهی داشته باشد.
طرح این پیشنهاد مبنا و پایه آمریکایی دارد، اما رسانه‌ها آن را از سوی روسیه می دانند. گفته می‌شود این طرح از سوی جان کری از واشنگتن به دوحه آورده شده است. البته مسکو تهران را در جریان این پیشنهاد قرار داده است. به تبع آن، ایران و روسیه دوشنبه گذشته بار دیگر مواضع خود را در رد دیکته های خارجی بر ملت سوریه اعلام کردند، آنها همچنین قرار گرفتن سرنوشت بشار اسد به عنوان پیش‌شرط هر راه‌حلی برای بحران سوریه را رد کردند. این مواضع مشترک به نظر می‌رسد واکنش دوجانبه به عبور عادل الجبیر از سقفی است که برای حل این بحران قرار داده شده است.
این منابع تأکید دارند که دیدار انجام شده بین علی مملوک رئیس دفتر امنیت ملی سوریه با محمد بن سلمان جانشین ولیعهد عربستان سعودی که با میانجیگری روسیه در ریاض برگزار شد، ثمره تعهد مقامات عربستان به سقف تعیین شده در مورد بقای بشار اسد در قدرت را ایجاد کرد. این منابع اعلام کردند که به زودی دیدار دومی نیز قرار است برگزار شود که این بار محل این دیدار مسکو خواهد بود، البته به شرطی که واکنش‌های منفی برگزاری این دیدار را منتفی نکند.
این تحولات متوالی در زمینه پرونده سوریه که توافق هسته‌ای ایران با شش کشور صنعتی باب آن را گشوده است، جدای از سایر تحولات مشابه در منطقه نیست. منابع مذکور از تلاش‌های امارات و مصر حتی چند ماه قبل از اعلام توافق هسته‌ای ایران خبر می‌دهند، البته این تلاش‌ها نیز در نتیجه تأثیرپذیری از روند مذاکرات است. در نتیجه این تلاش‌ها نشست بین مقامات عالی‌رتبه ایران و مصر در ابوظبی با حضور شیخ محمد بن زاید آل نهیان برگزار شده است.
به گفته این منابع در جریان دیدار مذکور موضوع برگزاری نشست فوق‌العاده اتحادیه عرب در سطح سران شامل پادشاهان و رؤسای جمهور و امرای عرب از جمله بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه مطرح شده است، به شرطی که این نشست به معنی اذعان مستقیم از سوی اتحادیه عرب به مشروعیت بشار اسد باشد. تنها چند روز بعد از نشست ابوظبی نبیل العربی دبیر کل اتحادیه عرب اظهارات مشهور خود را مطرح کرده و گفت که اتحادیه عرب باید در مواضع خود در قبال سوریه تجدیدنظر کند. این منابع تأکید کردند که مقامات عربستان سعودی از فضای نشست ابوظبی و تلاش‌های مصر و امارات و نشست انجام شده بین مقامات مصر و ایران و حتی اظهارات نبیل العربی قبل از اعلام آن اطلاع داشتند.
منابع حاضر در پرونده بحران سوریه و نشست‌های دوره‌ای و متوالی حاضران در این پرونده تأکید دارد که ابقای بشار اسد در قدرت بخشی اساسی از راه‌حل سیاسی قریب‌الوقوع بحران سوریه است. این موضوع در نزد تمامی گروه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی جزو مسلمات شمرده شده است. به اعتقاد این منابع در مراحلی که پیش از اعلام گام‌های سخت در مسیر راه حل بحران، پیش روی این کشور خواهد بود، تنش‌های میدانی افزایش خواهد داشت و قبل از اینکه همه در مورد این واقعیت تسلیم شوند که جنگ بر ضد تروریسم بدون بشار اسد امکان ندارد، اظهارات آتشین و بمب‌های دودزای زیادی از این‌طرف و آن‌طرف مطرح خواهد شد.
