معجزه صنایع تبدیلی در اشتغالزایی

به گزارش بسیج، سخن از اشتغالزایی و کارآفرینی که به میان می آید، نه تنها بیشتر مردم بلکه بخش عمده ای از مدیران تصور می کنند این امر از رهگذر تاسیس صنایع سنگین نظیر پتروشیمی، فولاد، مواد معدنی و ... توسط دولت محقق می شود. این باور اما کاملا مردود است. تجربه اقتصادی کشورهای گوناگون جهان از جمله چین، برزیل، ترکیه، کره جنوبی، هند، ژاپن و ... ثابت کرده است که بنگاه ها خرد و زودبازده بهترین گزینه برای ایجاد اشتغال وسیع و پایدار است. در این میان صنایع تبدیلی که از تکنولوژی بسیار ساده و معمولی بهره می برند و بسیار هم ارزان قیمت هستند، نقشی اساسی در اشتغالزایی دارند. بهره گیری از صنایع تبدیلی موجب می شود تا برای محصولات کشاورزی ارزش افزوده ایجاد و امکان فروش این محصولات در فصول گوناگون فراهم شود. صنایع تبدیلی به صورت شگفت انگیزی به اشتغالزایی کمک می کنند.

زهرا خسروزاده، بانوی اهل استان بوشهر از جمله افرادی است که با بهره گیری از دستگاه های صنایع تبدیلی برای 10 نفر اشتغالزایی کرده است. او در کارگاهش به فرآوری خرما می پردازد و شوهرش نیز در فروشگاه محصولات تولیدی را به فروش می رساند. خبرنگار بسیج سازندگی در همین زمینه گفت و گویی با وی ترتیب داده است.

از تدریس صنایع غذایی تا تولید خرما شکلاتی
خانم خسروزاده درباره نحوه شروع به کارش در عرصه فرآوری خرما، می گوید: "قبل از ورود به عرصه تولید به مدت 12 سال در آموزشگاه فنی و حرفه ای، صنایع غذایی تدریس می کردم. در صدا و سیمای استان نیز به عنوان کارشناس غذایی حضور پیدا می کردم. با این وجود همیشه دوست داشتم شخصا وارد کار تولیدی شوم. بالاخره در سال 90 تصمیم را گرفتم و با توجه به اینکه خرما مهمترین محصول کشاورزی استان بوشهر است، تولید محصولات فراوری شده خرما را به عنوان عرصه فعالیت انتخاب کردم. دوست داشتم کاری کنم که خرما دوباره به سبد غذایی مردم و به خصوص کودکان بازگردد."

او می افزاید: "سرمایه اولیه ام فقط 20 میلیون تومان بود که با نیمی از آن یک دستگاه "میکسر" خریدم و کار را در یک کارگاه 30 متری شروع کردم. ما هسته های خرما را در می آوریم و خرما را داخل دستگاه میکسر میریزیم و خمیر خرما بدست می آوریم. مرحله بعدی تولید انواع شیرینی ها نظیر رنگینک، حلوا خرمایی، رلت خرما و خرما شکلاتی است. با توجه به اینکه خرما خودش بسیار شیرین است، هیچ نیازی به شکر، مواد افزودنی و مواد نگهدارنده نداریم و محصول نهایی کاملا طبیعی است. همان اوایل به نظرم رسید بهترین محل عرضه محصولاتمان فرودگاه بوشهر است زیرا مردم غیر بومی در آن محل زیاد رفت و آمد می کنند و نیازمند سوغاتی هستند. عرضه محصولات فراوری شده خرما در فرودگاه بوشهر با استقبال بسیار زیادی روبرو شد و کم کم از استان های مختلف تماس می گرفتند و خواستار دریافت محصولات می شدند. ارگان های دولتی هم مشتری ثابت ما شدند زیرا آن ها برای پذیرایی از مهمانان غیر بومی نیازمند شیرینی های سنتی بودند."

من تولید می کنم، همسرم می فروشد
این فعال اقتصادی خاطرنشان می کند: "به مرور توانستیم کار را توسعه بدهیم و یک کارگاه 250 متری داشته باشیم با 10 کارگر. من محصولات را در کارگاه تولید می کنم و همسرم در فروشگاهش به فروش می رساند. با وام 30 میلیون تومانی که از بسیج سازندگی گرفتم، یک دستگاه بسته بندی کن هم خریدم، خرید این دستگاه در فروش بهتر محصولات تاثیر زیادی داشت زیرا امکان عرضه شکیل و جذاب را فراهم می کرد"

زهرا خسروزاده در ادامه ضمن آسیب شناسی چرخه تولید تا عرضه خرما در استان بوشهر، می گوید: "متاسفانه خرما در استان بوشهر صرفا به صورت سنتی در قالب های 2 یا 3 کیلویی بسته بندی و عرضه می شود. واقعیت این است که ذائقه مردم به میزان قابل توجهی تغییر کرده و مردم کمتر از گذشته خرما می خورند، این در حالی است که خرما ارزش غذایی بسیار بالایی دارد. در نتیجه برای بازگرداندن خرما به سبد غذایی خانواده ها چاره ای جز فرآوری این محصول و ارائه آن در قالب های جدید وجود ندارد. بدتر از همه اینکه خرما جایی در تغذیه دانش آموزان ندارد، بیشتر دانش آموزان در زنگ های تفریح ترجیح می دهند سوسیس، کالباس، چیپس، پفک و سایر مواد غذایی مضر را مصرف کنند. تجربه شخصی من نشان می دهد استقبال دانش آوزان از خرمای فراوری شده بسیار زیاد است. همین چند وقت پیش دانش آموزان یک مدرسه در قالب درس کارآفرینی از کارگاه من بازدید کردند. آن ها به قدری از طعم و زیبایی محصولات خوششان آمده بود که والدینشان را ترغیب به خرید کردند."

صنایع تبدیلی عامل زمان را از دخالت در محصولات کشاورزی کنار می زند
او درباره اهمیت صنایع تبدیلی بویژه در کمک به کشاورزان و جلوگیری از اتلاف محصولات زراعی، تاکید می کند: "درباره محصولات کشاورزی مساله ماندگاری از اهمیت بالایی برخوردار است. بیشتر محصولات کشاورزی ماندگاری اندکی دارند و اگر زود به فروش نرسند از بین می روند و زحمات کشاورز نابود می شود. همین مساله موجب می شود که در یک فصل همه محصولات کشاورزی به بازار سرازیر شود و قیمت به شدت کاهش یابد، در نتیجه کشاورز ضرر می کند. از طرف دیگر همان محصول کشاورزی در فصول دیگر سال نایاب می شود و قیمت به شدت افزایش می یابد و این بار مردم ضرر می کنند. صنایع تبدیلی عامل زمان را از دخالت در محصولات کشاورزی کنار می زند. علاوه بر این امکان فرآوری و خلق ارزش افزوده برای محصولات را فراهم می کند. وقتی ارزش افزوده ایجاد می شود، خود به خود اشتغالزایی صورت می گیرد."

خانم خسروزاده در باره فعالیت اقتصادی بانوان خاطرنشان می کند: "خانم های خانه دار باید مشاغل خانگی را جدی بگیرند. مشاغل خانگی نیاز به سرمایه اولیه زیادی ندارد و وقت زیادی هم از آن ها نمی گیرد و می توانند وظایف خانه داری شان را ادا کنند. خانم هایی که علاقمند هستند می توانند کار را با خرد کردن و بسته بندی سبزیجات در خانه شروع کنند و بعد به رستوران ها بفروشند. یکی از دوستان من در خانه سالاد فصل بسته بندی می کند و به هتل ها و رستوران ها می فروشد، از درآمدش هم راضی است. به مرور می توان کار را توسعه داد، کم کم سرمایه اولیه جور می شود , می توان کارگاه تاسیس کرد و با توجه به وضعیت کشاورزی منطقه می توان دستگاه های صنایع تبدیلی را خرید و کار تولید را جدی تر دنبال کرد."