امروزه یکی از مشکلاتی که خانواده ها با آن در گیر است مشکلات و درگیری های اجتماعی است که به عنوان یک مشغله تبدیل شده است و آنها را از مسائل مهم زندگی غافل کرده است. این غفلت ناشی از عدم توجه خانواده هاست که کم تر وقت خود را با فزندان در خانه می گذرانند و به امور آن ها رسیدگی می کنند از آنجا که تربیت در داخل خانواده شکل می گیرد مادران نقش اصلی را در این باره ایفا می کنند -که برخی از آنها شاغل اند و برخی دیگرخانه دار- و این معضل وجود دارد که عده ای موفق نشوند نقش تربیتی خود را به خوبی انجام دهند.
در خانواده چه ارتباطی بین اعضای آن شکل می گیرد و والدین چقدر احساس مسئولیت در قبال فرزندان خود دارند و از احوال آنان جویا می شوند و چقدر برای فرزندان خود وقت کافی می گذارند. امروزه با پیشرفت فناوری و بازی ها و سرگرمی های مختلف عده ای از والدین و فرزندان وقت فراغت خود را در اموری مانند شبکه های اجتماعی سپری می کنند، یک سوال در ذهن مطرح می شود که خانوده ها چقدر به نقش تربیتی فرزندان خود توجه دارند؟
آیا تربیت که از مهمترین وظایف خانواده ها است، به آن اهتمام می ورزند و اهمیت برای آن قائل می شوند؟ در جامعه ما یکی از مشکلاتی که در تربیت افراد وجود دارد این است که برخی خانواده ها وقت کافی برای فرزندان خود نمی گذارند و این باعث می شود که ارتباط عاطفی بین فرزند با مادر یا پدر در برخی مواقع کاهش یابد که این مسئله خطر بزرگی را در پی دارد و یا برای آن که از غر زدن بچه ها در امان باشند فلان وسیله بازی که امروزه به موبایل یا تبلت تبدیل شده است برای او خریداری کنند تا خود را سر گرم کند در حالی که عدم توجه به فرزندان در تمام دوران زندگی می تواند آسیب های جدی به دنبال داشته باشد.
همان طور که فرزندان باید به پدر و مادر توجه داشته باشند و جزء حقوق اجتماعی افراد به شمار می آید بر والدین نیز واجب است به فرزند خود توجه کنند. این توجه می تواند آن ها را در بسیاری از مشکلات و یا آسیب های احتمالی یاری دهد تا به خانواده اعتماد کنند. در علم روان شناسی آمده است که هر چقدر انسان در دوران طفولیت خود به فرزند خود توجه کند اعتماد او را بیشتر جلب می کند، در غیر این صورت این اعتماد جلب نمی شود. این مبنا در سنین بالاتر نیز ضرورت پیدا می کند و این اعتماد می تواند اثرات تربیی خوبی را در فرزندان ایجاد کند .
در روایات ما نیز به این مسئله اشاره شده است و پیامبر اکرم(ص) نیز سفارش هایی به امام علی (ع) در این باره داشته اند که ایشان فرمودند: "یا علیُّ لَعَن اللهُ والدین حَمَلا وَلَدهما علی عُقُوقهما؛ یا علیُّ! یَلزِمُ الوالدینِ مِن العُقُوقِ لِوَلَدِهما مایَلزِمُ الوَلَدَ لَهما مِن عُقُوقهم". رسول اکرم(ص) به علی (ع) فرمود: "خدا لعنت کند پدر و مادری را که فرزندان خویش را بد تربیت کنند و موجبات عاق خود را فراهم نمایند. ای علی! همانگونه که فرزند عاق والدین می شود، والدین نیز عاق فرزند خواهند شد".
یکی از موانع تربیت در خانواده تغییر در فرهنگ خانواده است. در گذشته با وجود این که خانواده ها جمعیت زیادی را در خود جای می دادند ارتباط بین اعضای خانواده بسیار زیاد بود و همه افراد با هم در ارتباط بودند و نسبت به یکدیگر احساس مسئولیت می کردند و تربیت در بستر خانواده شکل می گرفت، زیرا اعضا وقت بیشتری را در کنار یکدیگر می گذراندند، اما امروزه تربیت در بستر خانواده به کندی پیش می رود زیرا افراد وقت بیشتر خود را خارج از خانواده و در کنار دیگران سپری می کنند و این خود عاملی است که تربیت به درستی صورت نگیرد.
عدم شناخت درست از مقوله های تربیتی خود گاها عاملی است که خانواده ها به درستی نتوانند فرزندان خود را تربیت کنند و این منجر به تربیت غلط در فرزندان می شود به طور مثال مشاجره در بین اعضای خانواده و حتی پدر و مادر از مواردی است که باعث می شود تربیت نادرست در فرزند شکل بگیرد در برخی مواقع نیز بروز برخی رفتارهای نادرست و زننده در نوجوان یا جوان بشود. آنچه که اهمیت دارد خانواده باید خود را ملزم بداند به این وظفه خطیر خود در امر تربیت توجه بیشتری داشته باشد زیرا این ها مسائلی است که خانواده های ما را با تهدید روبه رو می کند.
یکی از نهاد هایی که نقش تربیتی را می تواند به خوبی ایفا کند مساجد هستند که می توانند ارتباط خوبی با نوجوانان، جوانان و حتی خانواده های آنها برقرار کنند زیرا نقش مسجد تنها این نیست که در آن فقط نماز جماعت برقرار شود بلکه مسجد به خودی خود نقش تربیتی را نیز ایفا می کند وخانواده ها می توانند با استفاده از کارکرد های تربیتی آن به نوع تربیت فرزندن خود بیشتر توجه کنند.
یکی از اتفاقات مهمی که در مسجد در رابطه با امر تربیت رخ می دهد این است که افراد در گروه های تربیتی در رده سنی مختلف با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند و با برگزاری برنامه های مختلف در راستای آموزه های دینی و معنوی به کار تربیتی می پردازند و در آن گروه ها یک مربی به عنوان سر گروه حضور دارد که بر کارها و رفتار افراد نظارت می کند و در عین حال که خود در در گرو ها حضور دارد و تربیت می شود کار تربیتی نیز انجام می دهد این ارتباط به صورت مستقیم بین اعضا انجام می گیرد و امور تربیتی در قالب برنامه های مختلف اجرا می شود.
شرایط در مسجد به گونه ای است که برای که هر گروه سنی برنامه ویژه خود را دارد و علاوه بر آن و مربیان با احساس مسئولیتی که در قبال فرزندان خود دارند و ضعیت آنها را با خانواده ها در میان می گذارند و این باعث می شود که خانواده از امور تربیتی فرزندان خود غافل نشوند زیرا اصل تربیت در بستر خانواده اتفاق می افتد و مسجد زمینه تربیتی صحیح افراد را در قالب طرح ها و برنامه هایی مانند طرح صالحین فراهم می کند.
مسجد در واقع پیوندی برقرار می کند تا لوازم تربیت افراد را در بستر خانواده مهیا سازد و این کار به صورت یک سیستم تشکیلاتی هدفمند است که هدف آن انسان سازی در بستر رشد اخلاقی جامعه است و خانواده را در این امر یاری می رساند و این انجام نمی شود مگر با اعتماد خانواده ها به مسجد به عنوان یک مکان تربیتی که این سبب می شود خانواده ها به امر تربیت فرزندان خود بیشتر از گذشته توجه کنند.
