به گزارش خبرگزاری بسیج، بیست و هشتمین نشست صبح ناشر امروز، 26 مهر ماه، با حضور حجتالاسلام محمدتقی سبحانینیا معاون فرهنگی هنری مؤسسه دارالحدیث و مسئول انتشارات این مؤسسه در مرکز شیرازه برگزار شد.
سبحانینیا در ابتدای سخنان خود به چگونگی شکلگیری انتشارات دارالحدیث اشاره کرد و گفت: مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث در اواخر دهه 60 توسط حجتالاسلام و المسلمین ریشهری راهاندازی شد. در آن زمان چند طلبه در زیر زمین منزل ایشان فعالیت میکردند و بیشتر کارها تمرکز بر چاپ «میزان الحکمه» بود. سال 74 در ساختمانی دیگر مؤسسه با پیام مقام معظم رهبری افتتاح شد و از آن به بعد کار پژوهشی خود را آغاز کرد. ابتدا کار مؤسسه بر انجام امور پژوهشی متمرکز بود، اما پس از چند سال به همت مؤسسه رشته علوم قرآن و حدیث در مقطع کارشناسی و بعد از آن دانشگاه علوم قرآن و حدیث در جوار آستان حضرت عبدالعظیم حسنی راهاندازی شد. بعد از گذشت چهار سال گرایشهای مختلفی مانند کلام، نهجالبلاغه و ... در مقطع ارشد به راهافتاد و پس از چند سال نیز دانشکده علوم قرآن و حدیث در شهر قم راهاندازی شد. در حال حاضر عمده فعالیتها به شهر قم منتقل شده است.
وی ادامه داد: طی 20 سال کار پژوهشی مؤسسه دارالحدیث بالغ بر 340 عنوان کتاب که شامل 650 جلد اثر است، به چاپ رسیده است. تمام کتابهایی که دارالحدیث توفیق انتشارش را داشته توسط انتشارات اتفاق افتاده است و فقط چند عنوان کتاب را دانشگاه با همکاری انتشارات سمت روانه بازار کتاب کرده است.
مسئول انتشارات دارالحدیث با اشاره به مخاطب آثار این انتشارات افزود: رویکرد اصلی ما بر مباحث حدیث و قرآن است. ما در این زمینه به چاپ منابع معارفی در حوزههای قرآن، تفسیر، کلام، اخلاق، روانشناسی، جامعهشناسی و ... اقدام کردهایم. البته در کنار بخش تخصصی، سه سال است که در زمینه رویکرد عمومی نیز فعالیت میکنیم. ما در این مدت به این نتیجه رسیدیم که اکثر منابع ما تخصصیست و کمتر مخاطب عام میتواند از آن استفاده کند، از این رو وارد این فاز هم شدهایم. کتابها را در این روش به صورت گزیده و خلاصه منتشر میکنیم؛ یعنی کتابهایی را که چند جلدی منتشر شدهاند، برای مخاطب عام سادهتر عرضه میکنیم. به عنوان نمونه، کتاب «میزان الحکمة» که در 16 جلد به چاپ رسیده در منتخب دو جلدی روانه بازار کتاب کردهایم.
به گفته سبحانینیا، کتابهای چند جلدی حجم سنگینی دارد که هر کسی نمیتواند از آن استفاده کند، از این رو، حجتالاسلام ریشهری معاونت فرهنگی را مأمور به تولید آثار ترویجی کرده است که در دو سال اخیر، بالغ بر 40 عنوان کتاب در این قالب برای مخاطب عام روانه بازار کتاب کردهایم. در کنار این، به تولید نرمافزار نیز اقدام کردهایم.
مدیر انتشارات دارالحدیث به عناوینی از کتابهای ترویجی این انتشارات اشاره کرد و گفت: کتابهای این حوزه در دو بخش «فرهنگنامهها» با رویکرد سبک زندگی اسلامی ایرانی و «حکمتنامهها» شامل گزیدهای از احادیث منتشر میشوند. در این زمینه کتابهای متعددی مانند «حکمتنامه امام حسین(ع) شامل احادیث حضرت، «شهادتنامه امام حسین(ع)» در دوجلد شامل مجموعهای از نقلهای تاریخی معتبر درباره زندگی ایشان، «فرهنگنامه مرثیهسرایی» دربردارنده آداب مرثیهسرایی از منظر اسلام و ... اشاره کرد. دو نرمافزار «امام حسین(ع)» برگرفته از دانشنامه امام حسین(ع) و نرمافزار «ثارالله» را نیز در این زمینه تولید کردهایم.
وی در ادامه به فعالیتهای انتشارات دارالحدیث در حوزه کودک اشاره کرد و با بیان اینکه انتشارات در این زمینه برنامههای جدی برای ارتقای سطح کیفی آثار دارد، گفت: تاکنون 11 عنوان برای گروه سنی کودک منتشر کردهایم. علاوه بر این، هفت عنوان دیگر نیز در دست انتشار داریم، اما انتشارات دارالحدیث در این زمینه با دو مشکل مواجه است: نخست فراهم شدن زمینه برای تولید آثار و دیگری بحث بودجه است.
سبحانینیا یادآور شد: ما در این زمینه صرفاً به دنبال انتشار آثار بازاری نیستیم، بلکه به کیفیت آثار میاندیشیم. در حال حاضر در شهر قم جریانی را به راه انداختهایم و با دعوت از نویسندگان و تصویرگران ماهر سعی در ارتقابخشی آثار این حوزه داریم. ناشران فعال در حوزه کودک در شهر قم نیز از این جریان استقبال کردهاند. قصد داریم جریان صحیح کتاب کودک با رویکرد دین به منظور ارتقای کیفی آثار ایجاد کنیم.
فعالیتهای بخش بینالملل انتشارات دارالحدیث بخش دیگر سخنان سبحانینیا بود. وی در اینباره گفت: ما تاکنون 30 اثر به زبانهای مختلف ترجمه کردهایم. حتی تعدادی از آثار مؤسسه به 12 زبان برگردانده شده است. این کار بنا بر نیازی که در کشورهای اسلامی و غیر اسلامی برای شناخت صحیح از فرهنگ عاشورا و امام حسین(ع) انجام میشود. حتی برخی از کشورها زمانی که با موضوع کتاب آشنا میشوند، خود علاقهمند به ترجمه آثار میشوند. به عنوان نمونه، خود ارمنستانیها مشتاق ترجمه «حکمتنامه حضرت عیسی(ع)» بودند.
وی با اشاره به مشکلات نشر در کشور ادامه داد: مشکل نشر بزرگترین مشکل نارشان است. مردم ایران خیلی کتابخوان نیستند، چرا که اگر غیر این بود دو فایده به همراه داشت؛ نخست آنکه همه ناشران از این وضعیت سود میبردند و دیگر اینکه ناشران خوب نیز ضرر نمیکردند. مشکل جدی ما به عنوان یک ناشر، بحث توزیع و گردش مالیست. انتشارات دارالحدیث از مؤسسه مستقل عمل کرده و حمایتی از مؤسسه به عنوان بودجه ندارد. از این جهت ما به سمت کارهای ترویجی حرکت کردیم. امکانات مالی و انباری به ما اجازه نمیدهد که کتابها را در نسخههای چند هزارتایی منتشر کنیم.
به گفته وی، بسیاری از ناشران با بحران مواجهاند و حتی برخی از آنها مجبوراند برای تأمین هزینهها و سرپا ماندن خود، مجوز نشر کتابهایشان را به ناشران دیگر بفروشند. ناشران در سال گذشته گمان میکردند که در سال 94 مشکلات نشر حل میشود، اما بحران هنوز در حوزه نشر برقرار است و وضعیت بهتر نشده است. پیشنهادم برای رفع بحران این است که کمیتهای تشکیل شود تا راهکارها بررسی و تصمیمی برای برونرفت از این وضعیت گرفته شود.