خداحافظی ایران با فردو، تخریب اکثر سانتریفیوژهای نطنز
«آغاز اقدامات ایران در اجرای برجام پیش از تعهد رسمی طرف مقابل» یکی از جدی‌ترین موارد مندرج در نامه مهم رهبر انقلاب به رئیس‌جمهور بود؛ موضوعی که با انتشار سخنان رئیس سازمان انرژی اتمی از سوی یک خبرگزاری خارجی به نظر می‌رسد همچون برخی دیگر از خطوط قرمز صریح کشور مورد توجه قرار نگرفته است.
به گزارش خبرگزاری بسیج، «خبرگزاری کیودو ژاپن» به نقل از علی اکبر صالحی اعلام کرد: ایران اجرای برجام را با کاهش تعدادی از سانتریفیوژهای غنی‌سازی اورانیوم آغاز کرده است. وی اضافه کرده که «ما اقدامات مقدماتی را آغاز کرده‌ایم. ما در حال کاستن از تعدادی از سانتریفیوژها در تاسیسات هسته‌ای نطنز هستیم. با این حال اجرای کامل توافق هسته‌ای به زمان احتیاج خواهد داشت.»
انتشار این خبر، علاوه بر بازتاب گسترده‌ای که در داخل کشور داشت و با اعتراض نمایندگان مجلس و فعالان سیاسی کشور روبرو شد، رسانه‌های خارجی را نیز به ارائه تحلیل در این زمینه واداشت.
نشریه «نیوزویک» در مطلبی که در پایگاه اینترنتی این نشریه منتشر شده، با اشاره به مصاحبه دکتر صالحی نوشته است: «با وجود شروط رهبر ایران، حسن روحانی اعلام کرده است که ایران با خوش‌بینی فرآیند اجرای برجام را آغاز می‌کند و این مساله نیز بخشی از این حسن نیت دولت ایران در اجرای بندهای مربوط به کاهش تعداد سانتریفیوژها بر اساس توافق هسته‌ای است.»
پایگاه خبری بی‌بی‌سی نیز در گزارشی درباره سخنان رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نوشته است: «کاهش تعداد سانتریفیوژها به منظور جلوگیری از غنی‌سازی با درصد غلظت بالا یکی از نقاط کلیدی و حساس برجام است که در حال حاضر آغاز شده است. به نظر می‌رسد ایران در حال قطع کردن ارتباط سانتریفیوژها با تاسیسات هسته‌ای است.»
از سوی دیگر، نشریه آمریکایی «نیویورک تایمز» با اشاره به سخنان دکتر صالحی درباره کاهش تعداد سانتریفیوژها در مجتمع غنی‌سازی نطنز، نوشته است: «ایران تخریب و نابودی هزاران دستگاه سانتریفیوژ را بر طبق تعهداتش در برجام آغاز کرده است. البته رئیس سازمان انرژی اتمی ایران تاکید کرده که این مساله زمان‌بر خواهد بود؛ چرا که بر طبق برجام ایران باید شمار سانتریفیوژهایش را از 19 هزار به شش هزار عدد کاهش دهد. در مقابل، تحریمهای اقتصادی زمانی برداشته خواهند شد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تایید کند که ایران تعهداتش را انجام داده است.»
نیویورک تایمز در بخش دیگری از گزارش خود، نوشته است: «برخی منابع خبری از حضور چند مسئول در مجتمع غنی‌سازی فردو در دو روز گذشته به منظور از بین بردن تمامی دستگاه‌های سانتریفیوژ موجود در این سایت هسته‌ای خبر می‌دهند.»
گفتنی است رهبر معظم انقلاب در اولین شرط از شروط 9 گانه خود برای اجرای برجام درباره دریافت تضمیمن عینی از امریکا و اروپا برای لغو تحریمها نوشتند: از آنجا که پذیرش مذاکرات از سوی ایران اساساً با هدف لغو تحریمهای ظالمانه‌ی اقتصادی و مالی صورت گرفته است و اجرائی شدن آن در برجام به بعد از اقدامهای ایران موکول گردیده، لازم است تضمین‌های قوی و کافی برای جلوگیری از تخلّف طرفهای مقابل، تدارک شود، که از جمله‌ی آن اعلام کتبی رئیس‌جمهور آمریکا و اتّحادیه‌ی اروپا مبنی بر لغو تحریمها است. در اعلام اتّحادیه‌ی اروپا و رئیس‌جمهور آمریکا، باید تصریح شود که این تحریمها بکلّی برداشته شده است. هرگونه اظهاری مبنی بر این‌که ساختار تحریمها باقی خواهد ماند، به‌منزله‌ی نقض برجام است.
