تناقض‌گویی از ذوق برجام!

به گزارش خبرگزاری بسیج،همان‌طور که بسیاری از خطوط قرمز رهبر انقلاب در مذاکرات هسته‌ای و برجام به لطایف الحیل مختلف توسط وزارت خارجه نادیده گرفته شد این بار هم، تفسیری که دولت یازدهم و مقامات ارشد وزارت خارجه از شروط قید شده در نامه رهبر انقلاب ارائه می‌دهند نشان از تکرار تاریخ دارد.

به گزارش خبرگزاری بسیج، رهبر انقلاب در بخشی از نامه خود درباره تعهد طرف مقابل در موضوع لغو تحریم‌ها می‌نویسند:  

«از آنجا که پذیرش مذاکرات از سوی ایران اساساً با هدف لغو تحریمهای ظالمانه‌ی اقتصادی و مالی صورت گرفته است و اجرائی شدن آن در برجام به بعد از اقدامهای ایران موکول گردیده، لازم است تضمین‌های قوی و کافی برای جلوگیری از تخلّف طرفهای مقابل، تدارک شود، که از جمله‌ی آن اعلام کتبی رئیس‌جمهور آمریکا و اتّحادیه‌ی اروپا مبنی بر لغو تحریمها است. در اعلام اتّحادیه‌ی اروپا و رئیس‌جمهور آمریکا، باید تصریح شود که این تحریمها بکلّی برداشته شده است. هرگونه اظهاری مبنی بر این‌که ساختار تحریمها باقی خواهد ماند، به‌منزله‌ی نقض برجام است.»

اما پس از گذشت یک روز حسن روحانی در پاسخ به نامه رهبر انقلاب با اشاره تلویحی به این موضوع که رئیس جمهور آمریکا در گذشته به صورت کتبی متعهد به برچیده شدن تحریم‌ها شده است  می‌نویسد:

« در تاریخ ۲۶ مهرماه ۱۳۹۴ یعنی روز تصویب، رئیس جمهور آمریکا و شورای وزیران اتحادیه اروپا به‌صورت کتبی و رسمی برچیده شدن تمامی تحریم‌های اقتصادی و مالی ظالمانه و غیرقانونی خود را در چارچوب تعهداتشان در برجام اعلام نموده و آن‌را به‌عنوان سند قانونی در روزنامه‌های رسمی خود منتشر کردند»

هر چند آقای روحانی نامه رئیس جمهور آمریکا درباره برچیده شدن تمامی تحریم های اقتصادی و مالی تفسیر کرده است اما نکته اساسی این است در این نامه تعلیق و یا لغو "دستورات اجرایی" رئیس جمهور  اعلام نشده است. آنچه اویاما اعلام کرده، صرفا دستور کسب آمادگی برای کاهش (Relief)  برخی از تحریم ها بعد از اینکه ایران به تعهداتش عمل کرد، را به وزیر خارجه آمریکا واگذار کرده است.

وزیر خارجه آمریکا هم صرفا توقف موقت ۱۲۰ و یا ۱۸۰ روزه Waive)) چند مصوبه کنگره را در ۲۶ مهر اعلام کرد.چند موردی تحریمی هم که در آینده می خواهند موقتا متوقف شوند نیز در بیانیه آمریکا مشروط شده است به اینکه در لیست اس دی ان (SDN List) وزارت خزانه داری آمریکا نباشد.

اما رئیس جمهور این نکته را نیز نادیده گرفته است که اگر نامه ۲۶ مهرماه اوباما دربرگیرنده ملاحضات رهبر انقلاب درباره برداشته شدن تحریم ها بوده است، ایشان در نامه خود در روز ۲۹ مهرماه به رئیس جمهور این موضوع را یادآور نمی شدند که رئیس جمهور آمریکا باید بر لغو تحریم ها تاکید کند.

تیم مذاکره کننده هسته ای نیز پس از شرط رهبر انقلاب درباره اجرای برجام مبنی بر  تاکید رئیس جمهور آمریکا و اتحادیه اروپا به لغو تحریم ها، در موضعی که ناخواسته پاسخ روحانی به رهبر انقلاب را به چالش کشید مدعی شد: نامه رئیس جمهور آمریکا توسط حقوقدانان وزارت خارجه در حال بررسی است تا « تا از آن مطمئن شویم و چیزی از قلم نیفتد و در یکی دو روز آینده در این باره نظر رسمی اعلام می شود.»

این موضوع را عباس عراقچی با حضور در گفت و گوی ویژه خبری شبکه دو سیما در روز یازدهم آبان ماه اعلام کرد.

در واقع دقت بیشتر در نحوه موضع‌گیری حسن روحانی و عراقچی نشان‌دهنده تناقضی آشکار در سخنان این دو است. در حالی که حسن روحانی می‌گوید رئیس جمهور آمریکا در ۲۶ مهرماه به صورت کتبی متعهد به برچیده شدن تحریم‌ها شده، اما  عراقچی یازده روز بعد می‌گوید حقوق‌دان‌ها در حال بررسی این موضوع هستند!

 اگر طبق گفته‌ عراقچی حقوق‌دان‌ها در حال بررسی این موضوع هستند چطور حسن روحانی می‌گوید که این کار قبلاً انجام شده است. همچنین وقتی چنین تفاوت دیدگاهی وجود دارد چرا محمدجواد ظریف همچنان در سکوت به سر می‌برد و در این رابطه اظهاری نظری نمی‌کند.

در این رابطه باید گفت عجله و ذوق‌زدگی بسیار زیاد مقامات دولتی در خوش‌بینی مفرط به مذاکرات هسته‌ای که به سندی مانند برجام منتهی شد این بار در تفسیر به رای سخنان مقام معظم رهبری  در حال ظهور است.

بر اساس این ذوق زدگی و عجله و بر مبنای سیاست اجرای برجام به هر قیمت می توان پیش بینی کرد گزارش حقوقدانان وزارت خانه ای که محمد جواد ظریف مسئولیت آن را بر عهده دارد متصور بود. مسلما در روزهای آتی افرادی که عراقچی آنان را حقوقدانان وزارت خارجه می خواند در گزارش خود نظری مشابه نظر رئیس جمهور خواهند داشت چرا که از نظر دولت برجام باید اجرا شود چه آنکه هم اکنون نیز شش هزار سانتریفیوژ برچیده شده است.

با این حال رئیس دولت، وزیر خارجه و معاونانش و حتی افرادی که حقوقدان وزارت امور خارجه خوانده می شوند نمی توانند به این سئوال پاسخ دهند که چرا رهبر انقلاب سه روز پس از نامه اوباما بر این مساله تاکید کردند که موضوع لغو تحریم ها باید از سوی رئیس جمهور آمریکا در نامه ای کتبی مورد تاکید قرار بگیرد.

اگر همان نامه ۲۶ مهرماه اوباما بیانگر لغو تحریم ها بود قاعدتا نباید این موضوع در نامه رهبر انقلاب مورد اشاره قرار می گرفت.

رفتار رئیس جمهور و وزارت خارجه در توجیه و تفسیر عجیب از نامه اوباما این احتمال را پررنگ می کند که همانند تحریم های پس از توافق ژنو که با عبارت «مغایرت با روح توافق نه متن توافق» ضدیت آن با توافق ژنو از سوی مقامات دولتی توجیه و نادیده گرفته می شد، اقدامات خلاف برجام آمریکا نیز در آینده از سوی مقامات دولتی نیز توجیه شده و نادیده گرفته شود و در سایه سکوت طیف هم سو دولت در مجلس، تعهدات آمریکا عملیاتی نشود.