روز گذشته روزنامه «نیویورک تایمز» آمریکا خبر داد که دفتر "مایکل فلین" مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری آمریکا، در اوایل ماه فوریه، یعنی یک هفته قبل از برکناری وی، پیشنهاداتی در رابطه با عادی سازی روابط بین اوکراین و روسیه و نهایتا لغو تحریمها علیه مسکو را تحویل گرفته بود. این طرح از سوی "مایکل کوئن" مشاور حقوقی ترامپ و "فلیکس ستر" شریک تجاری ترامپ به دفتر فلین ارسال شده بود و "آندری آرتیمنکو" نماینده پارلمان اوکراین نیز تهیه کننده اصلی این طرح بود.
فاش شدن جزییات طرح آرتیمنکو
طبق اطلاعات رسانه های گروهی اوکراین، خود آرتیمنکو توضیح داده است که نخستین بند این طرح برگزاری همه پرسی در اوکراین در مورد امکان واگذاری شبه جزیره کریمه به کشور روسیه بر اساس اجاره آن از 50 الی 100 سال است. بعد از پایان این مدت در منطقه کریمه باید زیر نظر ساختارهای بین المللی همه پرسی مجددی برگزار شود که طی آن بطور نهایی وضعیت تعلق این شبه جزیره روشن شود.
دومین بند این طرح مربوط به اوضاع منطقه دونباس می شود. به گفته این نماینده پارلمان، سرزمین تحت حاکمیت دو جمهوری خودخوانده دونتسک و لوهانسک باید به ترکیب کشور اوکراین بازگردند، بعد از آن اعلام عفو عمومی در رابطه با همه افرادی می شود که مرتکب جنایات سنگینی نشده باشند. مرز روسیه و اوکراین هم تحت کنترل طرف اوکراینی قرار خواهد گرفت. هر فردی در مناطق شرق و جنوب اوکراین هم که با این طرح مخالف باشد، 72 ساعت زمان خواهد داشت تا از «کریدور سبز» بوجود آمده به همین منظور، خاک اوکراین را ترک کند. بعد از آن در خصوص اینکه آیا لازم است منطقه دونباس وضعیت خاص داشته باشد یا خیر، همه پرسی برگزار می شود و نتیجه آن سرنوشت این منطقه را مشخص خواهد کرد.
واکنش مقامات مسکو به فاش شدن جزییات این طرح هم سریع و قاطع بود. "سرگئی لاوروف" وزیر امور خارجه روسیه اعلام کرد که «اجاره کردن منطقه ای که به خودی خود به روسیه تعلق دارد، غیرممکن است.»
در عین حال در کی یف هم گوشزد کرده اند که این ابتکارعمل کاملا شخصی بوده و پیشنهاد رسمی رهبران اوکراین نیست. روز دوشنبه آرتیمنکو از فراکسیون حزب رادیکال پارلمان اخراج شد و حتی تقاضا شده است که وضعیت نمایندگی وی در پارلمان نیز لغو گردد. "آرسن آواکوف" وزیر کشور اوکراین، این نماینده را «فردی رانده شده و بی مسئولیت» نامیده است.
طبق اخبار روزنامه «نیویورک تایمز» مهم است توجه شود که تلاش تیم دونالد ترامپ برای آشنا شدن با این نظریه از طریق دفتر مایکل فلین بوده است، ولی بعد از برکناری وی به دلیل جنجالی که دقیقا به ارتباط وی با سفیر روسیه مربوط میشد، قطعا تمایل واشنگتن برای برقراری گفتگو با مسکو در رابطه با طرح مذکور بطور جدی تغییر خواهد کرد.
مفسر «راس بالت» از کارشناسان آشنا به مسائل آمریکا خواسته است تا عقیده خود را در این رابطه که آیا در شرایط کنونی اصلا کاخ سفید به «معامله ای با روسیه بر سر اوکراین» علاقه مند خواهد بود، بیان کنند.
پاسخ مسکو به طرح اجاره کریمه مطلقا منفی است
"پاول شاریکوف" رئیس مرکز تحقیقات کاربردی موسسه آمریکا و کانادا در آکادمی علوم روسیه گفته است: «طرح واگذاری کریمه به شرط اجاره به روسیه در ازای بازگشتن مناطق تحت کنترل دولت دونتسک و لوهانسک به کشور اوکراین، احتمالا اکنون هم در کاخ سفید در حال بررسی باشد، ولی ترامپ در این زمینه بسیار محتاط عمل خواهد کرد تا روابط وی با کنگره آمریکا بدتر از وضعیت کنونی نشود. از سوی دیگر اکنون می توان گفت که چنین طرحی پایه و اساس درستی ندارد و بدون تردید مسکو بدون درنگ با آن مخالفت خواهد کرد.»
شاریکوف یادآور شد: «تا آنجا که من می دانم دولت ترامپ در حال حاضر روی چند گزینه در حال کار است. با توجه به اینکه نمایندگان کنگره آمریکا ممکن است با این طرح موافقت کنند، کنار آمدن ترامپ با آن نیز ممکن است، ولی بعد از آن باید مذاکره با مسکو در این مورد آغاز شود که از هم اکنون مسئله اجاره کردن منطقه ای که متعلق به خود روسیه است را غیرممکن دانسته است.»
این کارشناس تاکید کرد: «بطور کلی طرح این نظریه احمقانه است. مسکو از قبل بارها مواضع خود را اعلام کرده و گفته است که کریمه، بخشی از خاک روسیه است. به همین دلیل قطعا در مورد بازگردادندن این شبه جزیره اصلا مذاکره نخواهد کرد.»
دولت ترامپ فعلا از روسیه دوری میجوید
"پاول دمیدوف" مشاور رئیس مرکز تحقیاقت راهبردی روسیه نیز در تفسیر اوضاع چنین گفته است: «این طرح از ابتدا محکوم به شکست است، برای اینکه ترامپ در شرایط کنونی سعی خواهد کرد که از هر نوع تماسی با روسیه خودداری کند: از یک سو روشن شده که این طرح دقیقا از طرف کسانی تهیه شده که با ترامپ در ارتباط هستند و از طرف دیگر، اکنون جو حاکم بر روابط آمریکا و روسیه دیگر مسموم شده است و فلین نیز قربانی همین مسمومیت گردید.»
این کارشناس افزود: «هر اقدامی در جهت گیری به سمت روسیه که امتیازدهی محسوب شود، حتی اگر تحقق نیابد، در شرایط کنونی بسیار مشکل آفرین است و تازه دولت ترامپ هم که در این رابطه زخم خورده است، اصلا توانایی چنین نبردی را ندارد.» دمیدوف معتقد است، به همین دلیل در شرایط حساس کنونی، هر ابتکارعملی برای کاهش وخامت اوضاع، در رابطه با وضعیت کریمه و اوکراین، بسیار دور از انتظار است و دولت ترامپ فعلا تلاش خواهد کرد تا وارد موضوعاتی که به نوعی پای روسیه در میان باشد، نشود.