
به گزارش خبرگزاری بسیج از شاهرود، مداحی و ستایشگری اهلبیت عصمت و طهارت (ع) عرصهای است که هم آبروی دنیوی برای افراد دارد و مداح را میان عموم مردم برجسته میکند و هم میتواند به سبب درک صحیح و عمیق از معارف دین و اتصال با ائمه معصومین (ع) سعادت اخروی را برای فرد رقم بزند. در مقابل اگر مداح نتواند از موقعیت خود به خوبی استفاده کند نه تنها گروهی از جوانان را منحرف و از دین رویگردان میکند بلکه شقی نیز از دنیا میرود.
خبرگزاری بسیج شاهرود همزمان با فرا رسیدن ایام محرم میزبان دو مداح اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام بود. محمد رضا اسلامی و علی اکبر نظری دو مداحی که مدال نوکری امام حسین علیه السلام را بر گردن آویخته اند و در اکثر مجالس و هیئات مذهبی با هم مداحی میکنند.
آنچه در ذیل آمده است گفتگوی خودمانی و صمیمانه خبرنگار خبرگزاری بسیج در شاهرود با این دو مداح است.
خبرگزاری بسیج: از اولین مداحی که انجام دادید برایمان بگویید.
اسلامی: قالب دوستان هم سن و سال من مداحی را با آموختن قرآن شروع کردند، اول قاری قرآن بودند و بعد وارد عرصه ستایشگری شدند. بنده نیز از این قاعده مستثنی نبودم، اول با قرائت قرآن شروع کردم، در گروه سرود مدرسه هم میخواندم، اما در سن دوازده سالگی که وارد دوران راهنمایی شده بودم با اولین سالگرد ارتحال امام مصادف شده بود و در این مراسم نوحه معروف آقای آهنگران در ارتحال امام را به تقلید از ایشان خواندم و بعد از آن هم مداحی را ادامه دادم.
نظری: پیش درآمد مداحی من نیز قرآئت قرآن از دوران مدرسه بود. کلاس چهارم یا پنجم ابتدایی بودم، یک روز که از طرف بسیج مدرسه (گردان کربلا سابق) به اردو رفته بودیم یکی از معلمان به من گفت: " صدایت قشنگ است، میتوانی مداحی هم کنی"، بعد از آن شروع به نوحه خواندن کردم، در سال ۷۶ که مشغول خدمت سربازی در تهران بودم چند جلسه پای درس اساتیدی، چون حاج سعید حدادیان، حاج منصور ارضی و حاج ابوالفضل بختیاری شرکت کرده و از محضر این اساتید بهره بردم و این یکی از برکات دوران خدمت سربازی من در تهران بود. به تدریج شیفته آقای حدادیان شدم و در سال ۷۷ یک نواری را که خوانده بودند پیاده سازی و حفظ کردم و به همان سبک اجرا کردم و ادامه دادم.
خبرگزاری بسیج: در مجالس و هیئاتها از چه سبکهایی برای مداحی استفاده میکنید؟
اسلامی: من با سنتی خواندن شروع کردم، اما برخی از دوستان مداحی را با سبک و سیاق هیاتی شروع کردند، چون با سنتی خواندن شروع کرده بودم مدتی طول کشید تا سبک و سیاق خواندنم را با هیأت هماهنگ کنم، اما الان تلفیقی از سبک سنتی و سبک جدید میخوانم، البته به نوع جلسات هم بستگی دارد، دوستانی که هیأتی اند مستمع شان مشخص و یک دست است، اما در جلسات عمومیتر که طیفهای مختلف سنی حضور دارند سبک مداحی بینابین است.

نظری: بستگی به نوع جلسه دارد، اگر مستمعین عموم مردم باشند عمومی میخوانم، اگر مراسم هیأتی باشد به سبک هیأت میخوانم، اگر مجالس مردانه باشد سبک خاص همان جلسه و اگر مستمع بانوان باشند به سبکی دیگر میخوانم. البته به آن برههای از زمان هم که مراسم هست و مداحی میکنم بستگی دارد به عنوان مثال در مجالس عمومی ماه محرم از سبک خاص هیأتی بیرون میآییم. در مجموع تلفیقی از سبک سنتی و سبک جدید میخوانم که بیشتر مردم میپسندند، در هیأتها افراد سن بالا کم و بیشتر افراد جوان هستند پس سبک هیأتی لازم است، اما در مساجد که تلفیقی از هر دو طیف سنی هست و هر دو مستمع را با هم داریم به صورت تلفیقی میخوانم.
خبرگزاری بسیج: تفاوت مداحان قدیم و مداحان جدید در چیست؟
اسلامی: هم مداحی تغییر کرده است و هم مداحان. اینکه مجالس چگونه اداره میشود با زمان قدیم فرق کرده است، مداحی بعد از انقلاب به ویژه از دهه هفتاد به بعد دچار تغییر شده و بسیار گسترده شده است، این همه هیأت و مداح در زمان گذشته نبود. الان شکل و محتوای مداحی عوض شده است، اکثر مجالس در قالب هیأتی به سینه زنی و نوحه خوانی تبدیل شده و مداحان هم بیشتر نوحه خوان هستند تا روضه خوان. قالب مداحان الان نوحه خوان هستند، حتی در شهر خودمان کمتر مداحی پیدا میشود که هم میتواند دعا بخواند و هم مجالس عمومی را اداره کند.
نظری: در گذشته مجالس با پند و موعظه شروع میشد و به سمت شعرهای محتشم و شعرای آیینی آن زمان سوق پیدا میکرد. اشعار پر مغز و معنی بود، اما اشعار الان مفهوم خاصی ندارد و برخی عباراتی مثل "دلم تنگه"، "عشقم حسینه" و ... که خودشان به آن اشعار دلی و احساسی میگویند استفاده میشود که در اشعار قدیم هیچ کدام از این عبارات نبود. متاسفانه هیأتهای ما در حال حاضر به این سبک و سیاق جدید پیش میرود که خروجی آن چنانی ندارد، خروجی آن احساس است و عقلی نیست و من به این سبک مداحی "مداحی پاپ" میگویم.
خبرگزاری بسیج:به عبارت سادهتر منظور شما این است که مداحی در طول این سالها دچار آفت شده است؟
نظری: صد در صد. یکی از مشکلات ما این است که مداحی دچار آفت شده و دامن مداحان و هیأتها را گرفته است.
اسلامی: گستردگی هیأتها آفتهای زیادی هم به دنبال دارد، غالب افرادی که در حال حاضر در هیاتها مداحی میکنند استاد و آموزش خاصی ندیده اند خودشان با چند بار سی دی گوش دادن و صدای خوب داشتن مداح شدند در صورتی که در گذشته این گونه نبود و یکی از اصولیترین کارها در مداحی بهره بردن از محضر اساتید بود. اکثر آنهایی که در گذشته مداحی میکردند مثل حاج اکبر ناظم حافظ قرآن و نهج البلاغه بودند. با آنکه آن زمان نه سیستم صوتی و نه صدابرداری خوبی بود، اما غالب نوحههایی که مداحان قدیم آن هم فی البداهه میخواندند ماندگار شده است، ولی در زمان کنونی شاید برای یک مناسبت مثلا نیمه شعبان یکصد سبک و شعر برای ما برسد، خیلی از این اشعار هم خوانده میشود، اما چون پشتوانه و محتوای لازم را ندارند یکی از آنها هم ماندگار نمیشود و از سوی دیگر تقلید، خودنمایی، مسائل مالی و ... از دیگر آفتهایی است که مداحی و مداحان ما در طول این سالها گرفتار آن شده است.
خبرگزاری بسیج: بسیج دشمنان درصدد دسیسه چینی و طراحی توطئه برای هیاتهای مذهبی هستند چرا که هیاتها میتوانند پایگاه نشر ارزشهای دینی قرار بگیرند. به نظر شما دشمن چه طراحی برای تضعیف هیاتها انجام میدهد؟
اسلامی: مکتب امام حسین مکتب انسان سازی است، هیئات مذهبی هم، چون برپا کننده مجالس اهل بیت هستند و ذکر امام حسین و ائمه اطهار علیهم السلام در آن گفته میشود تاثیر گذارند، حتی اگر مروری در جریان انقلاب اسلامی خودمان نیز داشته باشیم میبینیم که حضرت امام خمینی نیز جریان مبارزات خود با رژیم طاغوت را از همین هیأتهای مذهبی شروع کردند. تاثیر هیئات مذهبی ما را گاها دشمنان بیشتر از ما دیده اند بنابراین تمام هدف خود را برای تضعیف این جلسات گذاشته اند و در صدد هستند تا نهضت امام حسین علیه السلام را فردی جلوه دهند که تبعات سیاسی و اجتماعی نداشته است، به زبان سادهتر بگویم اینکه دشمن به دنبال سکولار کردن هیئات مذهبی است یعنی فرد در مجالس شرکت کند، عزاداری کند و سینه بزند و با سیاست و انقلاب کاری نداشته باشد.
نظری: یکی از پایگاههایی که دشمن برای ضربه زدن به انقلاب ما در نظر گرفته و برای آن برنامه چیده است هیئات مذهبی است، دشمن با برنامه پیش میرود و به مداحان ما خط میدهد. برخی هیاتهایی را میبینیم که از ولایت دور شدند و میگویند ما از مباحث دینی فقط امام حسین و حضرت ابولفضل را قبول داریم، این افراد هیچ اعتقادی به آیه "اطیعو الله و اطیعو الرسول و اولی الامر منهم" و "اللهم وال من والاه و عاد من عاداه " ندارند، فقط سبکی را میخوانند که به آنها دیکته شده است و باعث میشود که به مرور زمان مستمع هم به سمت آنها برود.

موضوع شیخ انگلیسی که برخی هیاتها را پشتیبانی مالی میکند، مداحان را شناسایی کرده و برای آنها برنامه ریزی اخلاقی و دینی میکند تا مداحان و هیات را به سمت و سوی خود ببرد شوخی نیست، دشمن الان روی هیاتها برنامه ریزی کرده است، هیاتها و مداحان آمریکایی و انگلیسی با هزینههای بسیار زیاد از سوی اشخاص خاص میآیند که فقط فکر جوان ایرانی را عوض کنند، بسیار با برنامه کار میکنند، اول از ساخت هیاتهای بزرگ و زیبا شروع میکنند و بعد سراغ مداح میروند، اشعاری را به او میدهند و اشعارش را عوض میکنند، حرکاتی را در هنگام عزاداری سیدالشهدا در هیاتها انجام میدهند که خارج از شئونات اسلامی است و تمام اینها مواردی است که دشمن به دنبال اینها است.
یکی دیگر از آفتهای هیاتهای ما خانمهای هیاتی است که در همین شهر خودمان هم نمونه آن بود، در ابتدا یک نفر را برای کار و کمک کردن به هیات میفرستند، به تدریج گروهی را تشکیل میدهند یک نفر مدل میشود و بقیه هم باید لباس و ظاهر خود را به تبعیت از آن فرد درست کنند، به عنوان مثال در هیاتهای تهران که همه دستبند میپوشند، دکمه یقه آقایان باز است و گردنبند میاندازند حتی مدل ریش و موی آنها مشابه هم است و این روال ادامه دارد تا جایی که تفکر هیأت را به سمت و سویی دیگر میبرد.