تولید ماده ضدعفونی کننده اصیل ایرانی و عاری از مواد سمّی و سرطانزا

به گزارش خبرگزاری بسیج از شاهرود، مرکز رشد شهید تهرانی مقدم بسیج سپاه شاهرود از ابتدای سال ۹۴ برای برای حمایت از طرح‌ها و ابتکارات مخترعین و مبتکرین آغاز به کار کرد. بیش از یکصد و ۵۰ طرح برای حمایت مالی به این مرکز ارائه شد که از این میان بیش از ۵۵ طرح مورد تایید و بیش از ۳۰ طرح دیگر نیز تا کنون مورد حمایت مالی قرار گرفته اند.
محمد جواد ریاضی از پژوهشگران جوانی است که طرحی در خصوص تولید ماده ضد عفونی کننده عاری از مواد سمی و سرطان زا به این مرکز ارائه داده است و طرح وی پس از تایید در کارگروه‌های تخصصی مورد حمایت مالی قرار گرفت.
مصاحبه با این پژوهشگر جوان در ذیل آمده است:
لطفا خودتان را به طور کامل معرفی بفرمایید.
محمد جواد ریاضی، متولد سال ۱۳۶۶ و فارغ التحصیل کارشناسی شیمی محض از دانشگاه آزاد مشهد هستم.
فعالیت شرکت شما چیست؟
یک تیم ۶ نفره هستیم و فعالیت به صورت گروهی انجام می‌شود، همکارانم مثل خودم فارغ التحصیل یا در حال تحصیل در رشته شیمی و گرایش‌های مختلف آن هستند و در زمینه تولید مواد ضد عفونی کننده کاملا ایرانی فعالیت می‌کنیم.
توضیحاتی درباره فعالیت شرکت و نوع مصرف آن بدهید؟
از سال ۸۹ تولید مواد شوینده از جمله شامپو، وایتکس، مایع ظرفشویی و دستشویی را به طور آزمایشی برای مصارف خانگی خودمان شروع کردیم که بسیار با کیفیت بود، اما این فعالیت را به دلیل آنکه در آن دست زیاد بود رها کرده و فعالیت در زمینه محولات دارویی، پزشکی، مواد ضد عفونی کننده و ... را آغاز کردیم و موفق به تولید ماده ضد عفونی کننده‌ای شدیم که در بیمارستان‌ها برای ضد عفونی کردن سطوح، کف و ... می‌توان استفاده کرد و برای مصارف خانگی نیز کاربرد دارد.
مزیت این محصول از نظر طراحی، ساخت و قیمت در مقایسه با محصولات مشابه چیست؟
در ترکیب ماده ضد عفونی کننده‌ای که آن را تولید کردیم به هیچ وجه از مواد سمی و سرطان زا استفاده نشده است، بسیار قوی است و نه تنها با نمونه‌های آلمانی، سوئی و فرانسوی برابری می‌کند بلکه از آن‌ها نیز بهتر است.
تمام مواد ضد عفونی کننده‌ای که در ایران موجود هست در خارج از کشور فراوری شده و تنها بسته بندی آن در ایران انجام می‌شود یعنی ما یک ماده ضد عفونی کننده اصیل ایرانی نداریم که صد در صد فرمولاسیون آن ایرانی باشد، چون فرمولاسیون مواد ضد عفونی کننده بسیار پیچیده و خطرناک است و افرادی که تخصص ندارند نمی‌توانند وارد این کار شوند، اما ما موفق به تولید ماده ضد عفونی کننده صد در صد ایرانی شدیم.
قیمت تمام شده محصول تولیدی ما در مقایسه با نمونه‌های مشابه خارجی پایین‌تر است، اما چون مواد سمی و سرطان زا در آن استفاده نشده است قیمت محصول خیلی پایین‌تر نیست، اما باز هم از نمونه‌های مشابه خارجی ارزان‌تر است.
محصول شما تجاری سازی هم شده است؟
مراحل مربوط به تجاری سازی آن تا حدودی انجام شده است، بازاریابی آن هم تا حدودی انجام شده است و فقط منتظر پایان مراحل صدور پروانه‌ها هستیم.

چه مشکلاتی در سر راه تجاری سازی وجود داشت؟
چند وقت پیش برنامه‌ای از تلویزیون پخش شد و در این برنامه مراحل دریافت مجوز برای شروع یک کار تولیدی و صنعتی در کشور‌های مختلف دنیا مقایسه شده بود، در بسیاری از کشور‌ها متوسط زمان صدور مجوز‌ها بسیار پایین‌تر از ایران بود، به عنوان نمونه در یکی از کشور‌های همسایه که کوچک هم هست این زمان به طور میانگین تنها سه روز بود، اما در کشور ما به طور متوسط ۶ تا ۹ ماه طول می‌کشد تا مجوز‌های لازم برای شروع یک کار تولیدی و صنعتی داده شود که بسیاری از فن آوران و مخترعان از تجاری سازی منصرف می‌شوند.
در مجموع به نظر می‌آید سیستم صدور مجوز و پروانه‌های لازم دارای اشکال است و هیچ فرایندی جهت تسهیل این مراحل برای پژوهشگر دیده نشده است، وقتی قرار است یک کار تولیدی را شروع شود خیلی وقت‌ها سرمایه نداری که هزینه کنی البته وام‌هایی در نظر گرفته شده است که یا سود تسهیلات بسیار بالاست یا مدت زمان زیادی طول می‌کشد تا تسهیلات پرداخت شود.
ما برای آغاز کار تولیدی خود نیاز به ۵ مجوز داریم که سه مجوز مربوط به غذا و دارو و یک مجوز مربوط به صنعت و معدن و مجوز دیگر مربوط به محیط زیست است. دریافت مجوز از معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شاهرود به هیچ نتیجه‌ای نرسید، برخورد‌ها بسیار دلسرد کننده بود و پاسخ درستی به ما نمی‌دادند و ما را به شهر‌های ساری، سمنان و تهران ارجاع دادند که در نهایت وقتی از غذا و داروی شاهرود به هیچ نتیجه‌ای نرسیدیم به واسطه یکی از دوستان از تهران اقدام کردیم و مجوز‌های لازم را دریافت کردیم.
اما برای دریافت مجوز محیط زیست در حال حاضر دچار مشکل شده ایم. برای شروع کار کارگاهی حدود ۳۰۰ متر ایجاد کرده ایم و تجهیزات و دستگاه‌های اولیه را در آن نصب کرده ایم، اما محیط زیست شاهرود اعلام کرده است که در شعاع ۵۰۰ متری این کارگاه نباید مجتمع مسکونی یا آموزشی باشد که در این محدوده یک ساختمان اطراف کارگاه است که خالی و بدون استفاده است و به همین دلیل هنوز موفق به دریافت مجوز محیط زیست نشده ایم و تنها پاسخی که محیط زیست شاهرود به ما داده است این است که محل کارگاه را عوض کنید و این نیز برای ما هزینه بر است و مقدور نیست و امیدواریم با تعامل مسئولان این مشکل از پیش رو برداشته شود.
نقش حمایتی بسیج از پژوهشگران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
خیلی خوب. از طریق یکی از دوستان با مرکز رشد شهید تهرانی مقدم بسیج سپاه شاهرود آشنا شدیم. نقش حمایتی بسیج از پژوهشگران در مقایسه با نهاد‌هایی که وظیفه ذاتی آن‌ها حمایت از مخترعان و پژوهشگران است بسیار برجسته‌تر و پررنگ‌تر است.
سخن پایانی؟
مسئولان جلو راه پژوهشگران، مخترعان و افرادی که می‌خواند وارد عرصه تولید و صنعت شوند سنگ اندازی نکنند و همراهی داشته باشند. متاسفانه سیستم اداری کشور ما حلزونی است و کارمندان نیز حلزونی کار می‌کنند که لازم است در این خصوص تدبیری اندیشیده شود.
گزارش: فاطمه قریب-نسل شاهوار