کابوس تازه داماد‌ها از یک چشمک دلبرانه

به گزارش صاحب نیوز؛ ایران یک کشور با تمدن کهن و غنی از فرهنگ کهن است که در آن آداب و رسوم خاص به چشم می‌خورد اداب و رسومی که اغلب بر پایه همدلی و همنوع دوستی شکل گرفته و بسیاری از آن هنوز نیز جاری و زنده است.

یکی از این سنت‌ها مراسم و آیینی است که در بلندترین شب سال به عنوان شب یلدا یا شب چله در خانواده‌های ایرانی رواج دارد؛ اعضای خانواده و فامیل در کنار هم و اغلب در خانه بزرگ فامیل جمع می‌شوند و کینه‌ها و دلخوری‌ها را دور می‌ریزند و صمیمیت و مهربانی نوبرانه این گردهمایی خانواده‌ها است.

در شب یلدا نقل داستان و قصه‌های کهن از زبان پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها و خاطره‌گویی از آداب و رسوم شب یلدا یکی از دلنشین‌ترین برنامه‌ها است و تا پاسی از شب این دورهم‌نشینی، حافظ خوانی، خوردن آجیل، تنقلات، میوه و شیرینی ادامه دارد.

آداب و رسوم یلدا این شب طولانی را با مهربانی و شیرینی صمیمیت چایی این شب را شیرین‌تر از عسل می‌کند؛ شب یلدا بی دردسرترین مهمانی سال بحساب می‌آمد و خانواده‌ها بدون از هیچ تشریفاتی گرد هم جمع می‌شدند و با میوه و تنقلاتی که به سهولت در دسترس بود و هزینه‌ای زیادی را به خانواده‌ها تحمیل نمی‌کرد یک شب دلنشین ثبت می‌شد.

با گذر زمان مهمانی‌های دورهمی فامیلی در شب یلدا مهمانان ناخوانده‌ای، چون مد، چشم و هم چشمی و وارداتی‌های از فرهنگ غربی را در خود جای داده است تا این سنت ایرانی دلنشینی‌اش کم شود و جای خود را به یک شب پر استرس و با دغدغه‌های اقتصادی دهد.

شب چله‌ای بردن کابوس وحشتناک تازه داماد‌ها

یکی از رسوماتی که در این شب یلدا چشمک دلبرانه‌ای دارد تحفه‌ای است که تازه داماد‌ها برای عروس در اولین شب یلدا هدیه می‌گیرند و خانواده داماد مهمان خانواده عروس می‌شوند، اما متاسفانه این مراسم نیز ابستن تجملات شده است و شادی‌اش با استرس همراه شده است.

هدایایی که در شب چله خانواده داماد برای تازه عروس در نظر می‌گیرند در بیشتر فرهنگ‌ها تقریبا به یک شکل است؛ آجیل و میوه‌های تزیین شده یک پای ثابت هدایای شب یلدا هستند که به شکل‌های زیبایی تزیین می‌شوند و هدیه‌ای هم برای عروس در نظر می‌گیرند که بطور معمول یک لباس زمستانی یا پارچه است و برخی خانواده‌ها هم برای عروس طلا می‌خرند.

خانواده‌های عروس و داماد به این بهانه پیوند خویشاوندی و عاطفی را تحکیم می‌کنند، اما در شرایط امروزی هدیه‌های شب یلدا برای بعضی خانواده‌ها بجای یک عامل تحکیم کننده روابط، تبدیل به معضلی بزرگ شده است.

تحفه ساده و بدون ملاک قرار گرفتن ارزش اقتصادی آن امروز جای خود را به تجملاتی داده است که تازه داماد‌ها را از لحاظ اقتصادی دچار مشکل کرده است علاوه بر شکل گیری یک فرهنگ نادرست و بر پایه چشم و هم چشمی به نظر اسراف و از بین رفتن میوه‌های که به بهانه تزیین روانه زباله‌ها می‌شوند نیز قابل توجه است.

تلگرام و اینستگرام دزد مهربانی یلدایی

شب یلدا که در گذشته گرد کرسی‌ها خواستنی‌تر بوده است و با خوردن آجیل مخصوص، هندوانه، انار و شیرینی و میوه‌های گوناگون که همه جنبه نمادی دارند و نشانه برکت، تندرستی، فراوانی و شادکامی هستند امروز با چشم و هم چشمی و فرهنگ تجمل گرایی هر روز سخت‌تر و از دلنشینی آن کاسته می‌شود در این میان علاوه بر تازه وارد‌های تجملی در شب یلدا گوشی‌های تلفن همراه و وب گردی و استفاده بیش از حد از پیام رسان‌ها خصوصا تلگرام فرصتی برای صحبت بین فامیل نمی‌گذارد و کپ و گفت‌وگو‌های صمیمی با عکس‌ها و لبخند‌های مصنوعی جایگزین شده است و به جای رفع کدورت و دلخوری‌ها دنبال جمع کردن لایک برای عکس‌های اینستگرامی معطوف شده است.

گرانی خار چشم مراسم یلدا

متاسفانه با وضعیت اقتصادی کشور و سوء استفاده بعضی از دلالان ایجاد مقدمات شب یلدا برای خانواده‌ها دچار مشکل و سخت شده است؛ بالا رفتن قیمت میوه، آجیل و شیرینی که علی رغم تلاش مسوولان اتفاق می‌افتد یکی از دغدغه‌های خانواده‌ها است که خصوصا در امسال به خاطر مشکلات اقتصادی ملموس‌تر است و این افزایش وقتی با درامد خانواده‌ها همخوانی نداشته باشد مانند خاری در چشم، خانواده‌ها را می‌ازرد.

یکی از شهروندان در گفت‌وگو با خبرنگار صاحب نیوز، می‌گوید: قیمت‌هایی که روی اتیکت آجیل‌ها و میوه‌ها می‌خورد خیلی گران است و محفل گرم یلدایی خانواده‌ها را سرد کرده است.

احمد با گله از تفاوت قیمت‌ها در مغازه‌ها، می‌گوید: البته چشم و هم چشمی‌هایی هم وجود دارد به خصوص برای شب چله‌های عروس و داماد‌ها و همین مساله به رغبت میوه فروش‌ها و آجیل فروش‌ها برای گرانتر فروختن اجناس دامن زده است.

پای صادرات به شب یلدا واشد
ناصر اطرج در گفت‌وگو با صاحب نیوز با بیان اینکه امسال وضعیت میوه به دلیل وضعیت عوامل جوی، آب و هوایی مناسب نیست، اظهار کرد: اگر صادرات به همین شکل انجام شود شب یلدا برای تأمین میوه مشکل‌داریم.

رئیس اتحادیه میوه و تره‌بار استان اصفهان گفت: اگر جلو صادرات گرفته شود مشکلی نداریم و صادرات دلیل اصلی افزایش قیمت‌های میوه است.

وی ادامه داد: برخی از میوه‌ها نسبت به سال گذشته ۱۵ درصد و در برخی دیگر ۱۰۰ درصد افزایش قیمت داشته‌ایم.

اطرج با اشاره به اینکه کمبود میوه در سطح استان نداریم، بیان کرد: نسبت به سال گذشته کمبود میوه داریم، اما با توجه به کاهش قدرت خرید مردم، مصرف زیاد نیست.

وی افزود: اگر صادراتی انجام نشود قیمت‌ها پایین می‌آید، اما اگر صادرات با همین رویه ادامه داشته باشد نباید انتظار داشته باشیم که قیمت‌ها کاهش پیدا کند.

گرانی ارز قیمت اجیل را هم بی نصیب نگذاشته است

حسین جوانی در گفت‌وگو با صاحب نیوز بابیان اینکه رکود موجود در بازار آجیل به علت افزایش قیمت‌ها است، اظهار کرد: قدرت خرید مردم نسبت به سال گذشته کاهش داشته و افزایش قیمت‌های بی‌رویه برخی اقلام مانند پسته این رکود را بر این بازار حاکم کرد.

عضو هیئت‌مدیره اتحادیه آجیل و خشکبار اصفهان گفت: پسته در اقلام آجیل افزایش قیمت ناگهانی داشته است و این افزایش قیمت هم به دلیل سرمازدگی و صادرات است.

وی با اشاره به چهار برابر شدن قیمت پسته نسبت به سال گذشته افزود: ۵۰ درصد اقلام آجیل وارداتی و افزایش قیمت دلار روی قیمت این اقلام آجیل وارداتی اثرگذار است.

جوانی بیان کرد: اقلام آجیل از کشور‌های چین، روسیه، ازبکستان، ترکیه و آمریکای لاتین و… وارد کشور می‌شود و برخی اقلام داخلی نسبت به سال گذشته هیچ افزایش قیمتی نداشته است.

وی بابیان اینکه افزایش نرخ ارز در یک سال گذشته باعث افزایش تمایل تولیدکنندگان به صادرات محصولات خود شده است، ادامه داد: ۹۵ درصد پسته کشور با توجه به کاهش خرید مردم و افزایش قیمت ارز، صادر می‌شود.

عضو هیئت‌مدیره اتحادیه آجیل و خشکبار اصفهان با اشاره به افزایش قیمت ارز و دلار در طول چند ماه گفت: چند ماه زمان برد که قیمت دلار از سه هزار و خورده‌ای تومان به ده هزار تومان و بالاتر رسید و محصولات هم‌زمان می‌برد که کاهش قیمت داشته باشند.

وی تصریح کرد: آجیل شب یلدا کیلویی بین ۶۰ تا ۸۰ هزار تومان، آجیل درجه‌یک مخصوص ۱۰۰ تا ۱۳۰ هزار تومان و آجیل هفت مغز ۱۷۰ تا ۱۸۰ هزار تومان در عمده‌فروشی‌ها عرضه می‌شود.

جوانی اضافه کرد: پسته فندقی ۱۴۰ تا ۱۶۰ هزار تومان، پسته احمد آقایی ۱۸۰ تا ۲۰۰ هزار تومان و پسته اکبری و کله قوچی ۲۰۰ تا ۲۲۰ هزار تومان در آجیل‌فروشی‌ها به فروش می‌رسد.

وی بابیان اینکه کمپین‌هایی تشکیل‌شده که فلان محصول را نخریم تا ارزان شود، تأکید کرد: ما خودمان هم موافق نخریدن هستیم و قیمت‌ها هر چه پایین باشد به نفع فروشنده است.

عضو هیئت‌مدیره اتحادیه آجیل و خشکبار اصفهان اظهار کرد: توصیه‌ام به مردم این است که از آجیل و خشکبار سالم استفاده کنند، آجیل فقط به پسته و بادام نیست و خیلی اقلام دیگر وجود دارد که می‌توان با قیمت کم از آن‌ها استفاده کرد.

فرهنگ سازی کلید گمشده شب یلدا
با اینکه بسیاری از خانواده‌ها از تشریفاتی که برای شب یلدا ایجاده شده دادشان درآمده است و کوشیده می‌شود با فرهنگسازی وصله‌های ناجور یلدا حذف شود، اما متاسفانه هنوز روز به روز بر تجملات این شب در دورهمی‌های خانوادگی افزوده می‌شود و در برخی از مراسمات یلدایی که به صورت عمومی اجرا می‌شود نیز چاشنی این تجملات دیده می‌شود که خود نقش بسزایی در ترویج این فرهنگ غلط دارد که یک فرهنگسازی خمه جانبه برای سوق یلدا به یک یلدای سنتی به جد احساس می‌شود.

امروز که زندگی ماشینی بر جامعه ما حاکم شده است به نظر می‌رسد سنت‌های کهن، چون شب یلدا می‌تواند نقش مهمی در حفظ فرهنگ ایرانی داشته باشد که توجه به حفظ این سنت‌ها و ترویج فرهنگ ایرانی می‌تواند جامعه پویا و شاداب ایجاد کند.

گزارش از جمشید حسینی جزه