سونامی گرانی گوشت در قطب تولیدات دامی

چند ماهی می‌شود که خورش‌ها در عطش چند تکه گوشت، می‌پزند و حالا مرغ جای گوشت قرمز را گرفته است، تابلو‌های سفید قصابی‌ها، حکم تابلوی طلا و سکه و ارز صرافی‌ها را دارد چرا که هر روز قیمت بالاتری جلوی هر کیلو گوشت و ماهیچه گوسفندی و راسته و فیله گوساله و... جا خوش می‌کند. گزارش مکتوب: گرانی گوشت قرمز در قطب تولید دام
قیمت گوشت قرمز که از کالای اساسی محسوب می‌شود چند ماهی است با سیر صعودی قیمت مواجه بوده و تاثیر زیادی بر وضع معیشتی مردم گذاشته به گونه‌ای که خانوده‌ها به ویژه اقشار کم درآمد امروز توان تامین گوشت قرمز را ندارند.

تا قبل از ۱۸ مهرماه امسال قصابان نیز برخلاف خواسته سازمان صنعت، معدن و تجارت به عنوان متولی نظارت بر بازار قیمت دلخواه خود را فروش می‌کردند و راهکار‌های متولیان امر به جایی نرسید بالاخره ۱۸ مهرماه ۹۷ بود که بعد از کلی کش و قوس‌ها توسط قصابان و عرضه کنندگان گوشت قرمز، به یکباره ستاد تنظیم بازار کهگیلویه و بویراحمد تصمیم به افزایش قیمت‌ها مطابق میل قصابان گرفت و قیمت گوشت بره و بزغاله هر کیلوگرم به قیمت ۵۴۰۰۰ تومان، گوشت بز و میش هر کیلو ۴۴۰۰۰ تومان و گوشت گاو هر کیلو ۴۲۰۰۰ هزار تومان و دام زنده ۲۳ هزار ریال اعلام شد این در حالی است که این روز‌ها در آستانه عید نوروز گوشت گوساله کیلویی ۶۵ تا ۷۰ هزار تومان و گوشت گوسفندی کیلویی ۷۰ هزار تومان به طور میانگین در مغازه‌های سطح شهر به فروش می­‌رسد. برخی مغازه­‌داران علت این افزایش قیمت را کاهش عرضه گوشت یخ­‌زده در بازار می­‌دانند و می­‌گویند برخی واردکنندگان، با استفاده از ارز دولتی که برای واردات گوشت منجمد به آن­ها اختصاص داده می­‌شود لوازم موبایل و کالا‌های سودآور دیگر وارد کرده­‌اند، از سوی دیگر با توجه به اینکه رستوران­‌ها معمولا از گوشت یخی استفاده می­‌کنند، کاهش این محصول باعث افزایش قیمت آن شده است و همچنین رستوران­‌دارانی که گوشت یخی پیدا نمی­‌کنند مجبور به خرید گوشت گرم هستند، در نتیجه گوشت گرم نیز گران­‌تر شده است.

به گفته یکی دیگر از فروشندگان، بعضی افراد به دلیل افزایش قیمت دلار، دام زنده را قاچاق می­‌کنند تا در ازای فروش آن دلار دریافت کنند، در نتیجه کاهش عرضه و افزایش تقاضا در ماه‌های اخیر باعث افزایش چشمگیر قیمت گوشت قرمز به ویژه گوشت گاو شده است.

به گفته برخی از شهروندان کهگیلویه و بویراحمد بسیاری از خانواده‌ها این ماده غذایی را از سبد غذایی به دلیل گرانی آن حذف کردند و در این میان نقش دستگاه‌های نظارتی مبهم و قابل مشاهده نیست و اگر نظارتی بر بازار بود شاهد افزایش قیمت گوشت نبودیم، برخی‌ها نیز بر این عقیده هستند که مسئولان به جای حل مشکلات گرانی برخی از اقلام پر مصرف مشکلات را به حوزه دیگری پاس می‌دهند و کسی هم پاسخگوی گرانی‌های اخیر نیست و تاوان بی‌مسئولیتی برخی از مسئولان را مردم و اقشار کم درآمد جامعه می‌دهند، همچنین برخی‌ها نیز بر این باورند که مسئولان برای کم کاری خودشان توجیحات مختلفی را ارائه می‌دهند.

یازدهم دی ماه خبری مبنی بر عرضه گوشت قرمز با کارت ملی در قصابی‌های شهر یاسوج و سایر شهر‌های استان رسانه‌ای شد، تا التیامی باشد رئیس شرکت پشتیبانی امور دام استان در گفتگو با خبرنگار صدا و سیما گفت:توزیع گوشت قرمز و مرغ با نرخ دولتی تا زمان ایجاد تعادل قیمت‌ها در بازار این استان ادامه خواهد داشت.
محمد شفیع عزیزی افزود:از ابتدای دی امسال تاکنون چهار تن گوشت لاشه گرم گوسفندی، ۴۵ تن گوشت گوساله منجمد و ۳۵ تن مرغ منجمد براساس شاخص جمعیتی در شهرستان‌های مختلف کهگیلویه و بویراحمد توزیع شده است.
وی گفت: براساس مصوبه ستاد تنظیم بازار قیمت ران منجمد گوسفندی ۳۸۲ هزار ریال، سردست منجمد گوسفندی ۳۷۲ هزار ریال، راسته با استخوان منجمد گوسفندی ۳۵۲ هزار ریال، گردن منجمد گوسفندی ۳۴۲ هزار ریال و قلوه گاه منجمد گوسفندی ۳۵۹ هزار ریال به فروش می‌رسد.

عزیزی علت عرضه با کارت ملی را «قطع کردن دست دلالان از بازار» بیان کرد و اظهار داشت: می‌خواهیم این گوشت در اختیار مصرف کننده واقعی قرار گیرد و هر شهروند می‌تواند ۲ کلیو گوشت به ازاء هر کیلو ۳۷ هزار تومان دریافت کند.

این خبر بلافاصله در شبکه‌های مجازی بازتاب پیدا کرد و برخی کارشناسان و مسئولان اعلام کردند: این اقدام برای مدیریت و محدودیت در عرضه گوشت منجمد یارانه‌ای است، زیرا عده‌ای گوشت منجمد یارانه‌ای را دریافت و با نرخ آزاد در بازار می‌فروختند.

اما بررسی‌ها در سطح شهر یاسوج حکایت از وضع نامناسب عرضه و توزیع گوشت حتی با کارت ملی دارد، اگر چه پیشتر اعلام کردند هیچ محدودیتی برای عرضه نداریم

اگرچه مسئولان از تخصیص سهمیه به شهرستان‌های استان به اندازه مکفی خبر دادند، اما امام جمعه شهر چرام در خطبه‌های نماز جمعه مورخ ۲۱ دی ماه خطاب به مسئولان گفت: شهرستان چرام حدود ۳۰ هزار نفر جمعیت دارد این در حالی است که ۴۵۰ کیلوگرم گوشت یخ زده به این شهرستان اختصاص یافت و این شیوه توزیع را توهین به مردم چرام دانست و به مسئولان هشدار داد که در خطبه‌های نماز جمعه آینده دست به افشاگری خواهد زد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد در میزگردی که به همین مناسبت با حضور مسئولان ذیربط توسط یکی از رسانه‌های دولتی برگزار شد با بیان اینکه هیچ کمبودی در زمینه دام زنده در بازار استان وجود ندارد، گفت: جمعیت دامی استان ۲ میلیون و ۱۶۰ هزار راس دام است و سالانه در کهگیلویه و بویراحمد ۱۴ هزار و ۸۰۰ تن گوشت قرمز تولید می‌شود در حالی که میزان مصرف سالانه استان ۸ هزار و ۶۰۰ تن است و سالانه حدود ۶ هزار و ۲۰۰ تن مازاد بر مصرف استان، گوشت تولید می‌شود.
الیاس تاج الدینی با اشاره به اینکه وظیفه جهاد کشاورزی تولید گوشت قرمز مورد نیاز استان است و در تامین دام زنده هیچ مشکلی وجود ندارد افزود: هم اینک در پروار بندی‌های موجود در استان حدود ۸ هزار راس بره و ۳۶ هزار راس گوساله پروار بندی شده موجود است.
بهمن آزادی معاون امور عشایر کهگیلویه وبویراحمد نیز با بیان اینکه عشایر این ظرفیت را دارند که روزانه ۵۰۰ راس دام به بازار عرضه کنند که این تعداد دام مازاد بر نیاز استان است گفت: قصابان تمایلی به خرید دام استان ندارند و دام مورد نیاز خود را از استان‌های دیگر تامین می‌کنند و به نظر قصابان قیمت تمام شده گوشت مصوب در کارگروه تنظیم بازار منطقی نیست.
اما اسکندر روزبهی رئیس اتحادیه قصابان استان گفت: فصل زاد و ولد دام‌ها است و علت کمبود دام هم همین است به گونه‌ای که لاشه‌های موجود در کشتارگاه یاسوج از شهر‌های همجوار از جمله اقلید، شهرکرد، نورآباد و شیراز تامین می‌شود.

این در حالی است که بسیاری از مردم معتقدند که خروج و صادرات دام منجر به افزایش قیمت گوشت در استان شده است، اما قانونی بازدارنده برای ممانعت وجود ندارد به همین منظور تاج الدینی رئیس جهاد کشاورزی استان صادرات دام بین استان‌ها را آزاد دانست و گفت: تمامی بره‌های تولیدی و گوساله‌های موجود در پروار بندی‌های کهگیلویه و بویراحمد از استان خارج می‌شود و مشکل موجود در بازار امروز ناشی از کمبود دام نیست.

معاون اداره امور عشایر استان هم با تایید اینکه دام‌های تولیدی استان در سایر استان‌ها به فروش می‌رسد و جلوگیری از آن هم ممکن نیست گفت: کهگیلویه و بویراحمد کریدور عبور عشایر است و تشخیص اینکه دام‌های خارج شده از استان مربوط به کدام استان است دشوار است.

یک دامدار می‌گوید: خشکسالی در سال جاری موجب کاهش تولید دام از یک سو و از سوی دیگر کاهش علوفه و خشک شدن مراتع شده است، گرانی دلار هم موجب افزایش قیمت نهاده‌های دامی وارداتی شده است همین هم موجب شود تا ما دامهایمان را به قیمت‌های که برایمان سود بیشتری دارد بفروشیم فرقی نمی‌کند آن دلال هم استانی باشد یا سایر استان‌ها.

معاون بازرگانی سازمان صنعت و معدن و تجارت استان گفت: دامداران گرانی مایحتاج خود را دستاویز قرار داده و حاضر نیستند با این نرخ دام‌های خود را در استان به فروش برسانند.

سالار حسین پور افزود:، چون کشش بازار در سرتاسر ایران بیش از قیمت مصوب استان است وقتی دامدار این شرایط را دارد که گوشت را در استان دیگری به قیمتی به مراتب بالاتر بفروشد پس دام را از استان خارج می‌کنند.

در حالی که این روز‌ها نه بازار را می‌توان بدون نظارت رها کرد و نه دامداران حاضر به فروش دام‌های خود با قیمت مصوب هستند روح الله باقری فرد معاون بازرسی و نظارت بر بازار سازمان صنعت معدن و تجارت استان فروش گوشت قرمز بالاتر از قیمت مصوب را تخلف دانست و گفت: نشست‌هایی با قصابان در فرمانداری شهرستان بویراحمد و با حضور بازرسان صنعت، معدن و تجارت و استانداری برگزار شد که بر اساس آن قصابان موظف شدند که با نرخ مصوب کمیسیون تنظیم بازار گوشت بفروشند.
وی با بیان اینکه با انجام ۱۰۰ مورد بازرسی ۲۸ واحد صنفی قصابی با کمک اتاق اصناف مرکز استان و دیگر شهرستان‌ها جریمه شدند افزود: قصابانی که بالاتر از نرخ مصوب کمیسون تنظیم بازار از مردم پول گرفته بودند ۳۰۰ میلیون ریال جریمه شدند.

برخی قصاب‌ها مغازه‌های را تعطیل کردند و می‌گویند دامداران حاضر به فروش دام زنده به قیمت مصوب (۲۳ هزار تومان) نیستند و سازمان صنعت و معدن با این قیمت دام در اختیار ما قرار دهد تا ما هم با قیمت مصوب به مردم عرضه کنیم، ولی روح الله باقری فرد معاون بازرسی و نظارت بر بازار سازمان صنعت معدن و تجارت استان توپ را به زمین جهاد کشاورزی و امور عشایر انداخت و گفت: تامین دام زنده از عهده سازمان صنعت، معدن و تجارت خارج است و این وظیفه سازمان جهاد کشاورزی و امور عشایر است که برای تامین دام اقدام کنند چرا که برای رفع این مشکل جهاد کشاورزی به عنوان یکی از اعضای ستاد تنظیم بازار باید قیمت پیشنهادی دوباره خود را برای تصویب شدن در این کمیسیون مطرح کند.
وی اظهار داشت: اگر قیمت جدید برای گوشت قرمز در ستاد تنظیم بازار تعیین شود سازمان صنعت براساس نرخ جدید بر بازار نظارت می‌کند.
باقری گفت: نماینده قصابان حاضر است هم اکنون تمام دام‌های زنده موجود را یک جا بصورت نقد با همان قیمت قبلی و حداکثر تا ۲۵۰ هزار ریال برای هر کیلوگرم خریداری کند.

معاون سازمان صنعت معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه باید دلایل گرانی گوشت را مورد بررسی قرار دهیم گفت: در بازار گوشت عرضه و تقاضا ناهماهنگ هستند و شواهد نشان می‌دهد در بازار زمینه‌های افزایش قیمت گوشت وجود دارد، زیرا اگر غیر این بود دامدار نیم توانست قیمت برای فروش دام خود تعیین کند.

حسین پور ادامه داد: اگر جلسه دستوری بگذاریم مدت کوتاهی می‌توانیم بازار را اداره کنیم، اما اگر در دوره بعدی دامدار کار پروار بندی را تعطیل کرد دیگر کاری از دست دولت بر نمی‌آید و باید اجازه بدهیم بازار نقش خود را ایفا کند و نقش آن را به رسمیت بشناسیم.

وی گفت: کشش بازار در زمینه قیمت گوشت در سایر استان‌ها بیش از کهگیلویه و بویراحمد است همین هم موجب می‌شود تا دامدار دام خود را در سایر استان‌ها به قیمت بیشتر بفروشد و صنعت معدن هم فقط اجازه دارد بازار را بر اساس قیمت مصوب شده کنترل کند و بر اساس قانون اجازه ندارد با دامداری که دام خود را خارج از استان می‌فروشد برخورد کند.
جعفر گوهر کانی معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندارکهگیلویه وبویراحمد در نشست ستاد تنظیم بازار استان گفت:مسئولان اداره کل صنعت و معدن نباید اجازه دهند گوشت بیش از قیمت مصوب به فروش برسد چرا که مهر ماه امسال به پیشنهاد خود قصابان این قیمت مصوب شد.

شاهرخ کناری، فرماندار شهرستان بویراحمد هم گفت: همه امکانات را بسیج خواهد کرد تا از خروج دام از شهرستان بویراحمد را جلوگیری کند.

کارشناسان تغذیه معتقدند کاهش قدرت خرید مردم تنها گوشت قرمز را تحت‌تأثیر قرار نداده، لبنیات هم همین وضع را پیدا کرده‌اند بررسی‌ها نشان می‌دهد که افراد به جای این مواد، اقلامی را در سبد غذایی‌شان قرار داده‌اند که کمتر مغذی است و ویتامین زیادی ندارد، مثل نان، ماکارونی، سوسیس و کالباس و سایر غذا‌های حجیم..
احمدی با بیان اینکه غذا‌های جایگزینی جبران ویتامین‌ها و پروتیین‌های گوشت را نمی‌کند گفت: عده‌ای از مردم با گران‌شدن گوشت قرمز، گوشت سفید را جایگزین می‌کنند و به تبع آن با بالا رفتن قیمت گوشت سفید، تخم‌مرغ را به جای آن مصرف می‌کنند که این احتمال وجود دارد برخی بیماری‌ها رشد کرده و در نهایت شاهد مرگ و میر‌های غیر منتظره خواهیم بود.

وی افزود: کوتاه‌قدی و کجی اندام واختلال در رشد مغزی تنها بخشی از بیماری‌هایی است از آن‌ها به‌عنوان پیامد‌های ناشی از مصرف‌نکردن پروتیین کافی در افراد یاد می‌شود.

حال باید ببنیم کارشناسان و مسئولان برای کنترل قیمت گوشت قرمز و برگرداندن آن به سفره‌های مردم چه تدابیری می‌اندیشند.