علائم «اعتیاد اینترنتی» چیست؟

به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج،«رژیم مصرف رسانه» در بین خانواده های ایرانی بحث شناخته شده ایی نیست و تقریبا می توان گفت که این اصطلاح تا به حال به گوش عده ای بسیاری از افراد جامعه نخورده است. در یک آمارگیری از بین ۱۰۰ خانواده دارای فرزند کودک و نوجوان، فقط ۸ خانواده با این جمله آشنا بودند! ولی هیچ کدام در مورد آن اطلاعات درستی نداشتند.
اما « اعتیاد اینترنتی» در بین خانواده های ایرانی، اصلاح شناخته شده ایی است، چرا که در همین آمارگیری تقریباً ۸۵ خانواده با این جمله آشنا بودند و آن را بسیار خطرناک توصیف کردند. این درحالی است که همین خانواده ها در مورد نشانه های اعتیاد به اینترنت، اطلاعات کافی نداشتند و صرفاً به کسی که بیش از حد در فضای شبکه های اجتماعی وقت می گذراند، معتاد اینترنتی می گفتند!.
بیشتر بخوانید
آیا برای کودکانمان رژیم مناسب رسانه ای در نظر گرفته ایم؟!
کودکانمان را به رسانه ها واگذار نکنیم!
حجم عظیم اطلاعات بدون سانسور، میزبان کودکان ما در فضای مجازی!
بنابرگفته کارشناسان فضای مجازی، تعیین مرز بین استفاده نرمال و غیرنرمال از اینترنت با در نظر گرفتن الگوی رفتاری و بسته به فرد و فرهنگ آن جامعه متفاوت است. یعنی اگر استفاده زیاد از اینترنت و تکنولوژی روز را یک پدیده فرهنگی در نظر بگیریم، تعریف مرزهای نرمال بودن، می تواند با فرهنگ و زمان ، مرتبط باشد.
اما یک نظر کلی وجود دارد که استفاده بیش از دو ساعت از محصولات اینترنتی در روز می تواند فرد را دچار نمودهای بالینی کند که از آن تحت عنوان «اختلالات استفاده از اینترنت» یاد می کنند و با توجه به اینکه دختران بیش از پسران وقت خود را صرف حضور در پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی می کنند، درصد قابل توجهی از مبتلایان به اختلالات اینترنتی و در سطح گسترده « اعتیاد به اینترنت» را به خود اختصاص داده اند.
روانشناسان بروز علائمی نظیر( تحریک پذیری، اضطراب، غمگینی، انزواطلبی، عدم اشتها و در بعضی موارد پُرخوری، کم خوابی، بی خوابی، کابوس دیدن، کم شدن فعالیت های بدنی، افت تحصیلی حتی ترک تحصیل...) را از شایع ترین اختلالات استفاده معتادگونه از اینترنت بر می شمارند.
بنابرگفته والدینی که فرزندشان غیرمعمول از اینترنت استفاده می کنند، نوجوان در برابر محرومیت از خرید بسته های اینترنتی یا بازی های اینترنتی، علائم بالینی نظیر(خشم، تنش، اضطراب و افسردگی) بیشتری از خود نشان می دهد و هر بار در طی تلاش ناموفق برای کنترل استفاده از اینترنت با ولع بیشتری به سمت بازی های اینترنتی یا انواع شبکه های مجازی، می روند.
همچنین دروغگویی و فریب کاری نوجوان نسبت به سایر اعضای خانواده یکی دیگر از دغدغه های اصلی این خانواده هاست چرا که نوجوان سعی دارد آنها را در رابطه با میزان پرداختن به بازی های اینترنتی یا ساعات حضورش در شبکه های اجتماعی فریب داده یا از نظر مالی برای خرید اینترنت مجاب کند.
فردی که بیش از حد در اینترنت وقت می گذراند یا به نوعی زندگی خود را وقف حضور در محصولات اینترنتی کرده است علاوه بر بروز برخی از اختلالات روانی از بعد سلامت فیزیکی نیز دچار آسیب های جدی می شود. سبک زندگی نوجوان از حالت پویا و با انگیزه به سمت بی تحرکی پیش می رود و خطر ابتلا به چاقی مفرط سلامت او را تهدید می کند.
استفاده طولانی از محصولات اینترنتی در دراز مدت باعث آسیب به چشم و ایجاد مشکلات بینایی در فرد چون ( درد چشم، آب ریزش چشم، تیک های عصبی، خشکی چشم، سردرد، ترای دید و .. ) می شود. بروز مشکلات عضلانی – اسکلتی به دلیل ثابت ماندن اسکلت بدن به مدت طولانی در یک وضعیت نامناسب از دیگر عوارض جسمانی استفاده زیاد از اینترنت است.
وسایل الکترونیک با کارکرد صوتی، می تواند سطوح آسیب زایی از صوت را ایجاد کنند که گاهی منجر به آسیب دائمی شنوایی می شود. آمار بسیاری از تصادف خیابانی و جاده ایی که منجر به آسیب دیدگی رهگذران و رانندگان شده است، از معمول ترین خطرات استفاده از وسایل الکترونیکی همزمان با انجام کار دیگری چون رانندگی، رد شدن از خیابان و .. است.
به تمام موارد گفته شده می توان آلودگی زیاد وسایلی نظیر، تلفن همراه، کیبورد، صفحه نمایش و .. اشاره کرد که سلامت استفاده کننده را به خطر می اندازد.
اما سؤال اینجاست: « علائم و نشانه های اعتیاد اینترنت چیست؟» و « آیا ما به هر نوجوانی که دچار افسردگی، اضطراب، بدخوابی و انزوا طلبی یا مشکل بینایی و شنوایی شده است می توانیم برچسب معتاد به اینترنت را بزنیم؟»
پاسخ این سؤال در بخش دوم گزارش مورد بررسی قرار می گیرد.
ادامه دارد/ طنین یاس - رژان زندیه