به گزارش خبرنگار خبرگزاری بسیج از قم، ۳۱ شهریورماه سال ۱۳۵۹ بود که رژیم بعث عراق با پشتوانه حمایت دشمنان انقلاب، جنگی ناجوانمردانه را علیه ملت ایران که تازه پیروزی انقلاب اسلامی خود را لمس کرده بودند، آغاز کرد که این جنگ هشت سال به طول انجامید و سرانجام با شکست و خفت دشمن متجاوز در مردادماه سال ۱۳۶۷ به پایان رسید. این دوره مقاومت و سلحشوری رزمندگان اسلام و مردم قهرمان در سایه هدایتگری‌های امام خمینی (ره)، به «دفاع مقدس» مشهور است.
به راستی چرا دفاع ما در جنگ هشت ساله، «مقدس» نامیده شد؟ پاسخ این سوال را باید در شرایط و ویژگی‌های تحمیل شده از سوی رژیم متجاوز بعث بر کشور از یک طرف و از سوی دیگر اخلاق مداری و ایثار رزمندگان اسلام و تعالیم معنوی حاکم بر دفاع آنان جستجو کرد؛ هر چند دلایل واضح و صریحی برای قداست دفاع جانانه ملت بزرگ ایران مشهود است، اما در این مقال تنها با نمی‌از آن یم بیکران اشاره میشود.
بدیهی است هر جا که نامی از واژه «مقدس» مطرح میشود، باید ملاکی که معرف تقدس آن باشد، وجود داشته باشد؛ جنگ تحمیلی هم از این قاعده مستثنی نبود. از وجوه تقدس دفاع ملت ایران در تجاوز هشت ساله باید به اعتقاد و باور دینی، پایبندی به احکام اسلام به خصوص تبعیت محض از رهبری ولی فقیه یعنی حضرت امام خمینی (ره) و الگوگیری از نهضت عاشورا اشاره کرد.
بر خلاف آنچه که در جهان امروز به طور کلی در صف نیروهای مسلح دو جبهه متخاصم از حیث جنگ افروزی و قتل و غارت و پارامتر‌های زمخت جنگی دیده میشود، در صفوف رزمندگان اسلام که به امر، ولی فقیه، خود را برای دفاع از میهن اسلامی در راه خدا آماده کرده بودند، روحیات معنوی، فداکاری و شب زنده داری و توجه آنان بیش از پیش به مسائل دینی در اوج نبرد‌های فیزیکی مشهود بود و این امر همان صبغه الهی «تقدس» دفاع رزمندگان اسلام بود. به ویژه آنکه اصولا در طول هشت سال، عزم ملت ما در برابر حملات ناجوانمردانه صدام و رژیم بعث به پشتوانه استکبار جهانی، دفاع بود نه تجاوز، و اساسا در هر مکتبی، دفاع یک امر مقدس محسوب میشود.
از سوی دیگر الهام گرفتن رزمندگان اسلام از موضوع شهید و شهادت در قرآن و مکتب اهل بیت (ع) و حرکت در مسیر عاشورایی دفاع از دین و ارزش‌ها و آرمان ها، شوق شهادت را در آنان می‌پرورید و یقینا اگر نبود «تقدس» دفاع، این شوق رسیدن به وصال در بحبوحه میدان نبرد حاصل نمی‌شد.
لزوم جنگ و قتال با کفار و مشرکان، ضرورت دفاع در مقابل تجاوز، تکریم و تمجید مجاهدت و شهادت، استقامت و پایداری در راه خدا، اطاعت از، ولی امر، پیروزی سرانجام مجاهدان راه خدا، ضرورت حفظ وحدت، توجه به امداد‌های غیبی و الطاف الهی، ضرورت آمادگی دفاعی برای مقابله با دشمنان و منزلت شهید و شهادت در نزد خداوند از جمله تعابیر زیبا و پراهمیتی است که در فصل‌هایی از آیات نورانی قرآن کریم و نیز نهج البلاغه و دیگر منابع دینی مورد تاکید قرار گرفته است.
در طول هشت سال دفاع مقدس، امام خمینی (ره) به عنوان فرمانده کل قوا و تمامی سخنوران در سخنرانی هایشان به موضوع دفاع در قرآن کریم اشاره می‌کردند و بیانیه‌های سپاه و ارتش به آیات قرآن آراسته می‌شد و رزمندگان اسلام نیز در وصیتنامه هایشان از آن آیات نورانی استفاده می‌کردند.
جبهه‌های نبرد در دفاع مقدس، کانون خدامحوری، معنویت گرایی و سعادت مندی بود در حالی که در طرف مقابل، مادی گرایی و منفعت طلبی و تجاوز گری و ایجاد جنگ و خونریزی بر اساس منطق نظام مادی که هیچ ابایی از هیچ اقدامی ندارد، موج می‌زد. کمااینکه در طول چند سال گذشته دیدیم که همین مکتب مادی با تابلوی نظام استکباری چگونه با خلق جریان داعش، با اسلام هراسی و ایجاد رعب و وحشت، دست به چه جنایت‌هایی زد که نوع بشر مثل آن را کمتر به خاطر دارد؛ بنابراین در مقابل این مکتب مادی که در طول جنگ تحمیلی در نقطه مقابل جبهه ما قرار داشت، مقدس‌ترین آرمان‌ها و رفتار‌ها در مرحله عمل در جبهه خودی موج می‌زد و این موضوع، مقدس بودن دفاع ما را به شکل کاملتری تثبیت و معرفی کرد.
بالاتر از همه واژه دفاع مقدس از سوی امام خمینی (ره) در برابر دشمن بعثی مطرح و موضوع جنگ در راس مسائل کشور اعلام شد و این قداست بخشی موجب گردید تا مردم انقلابی و مذهبی نسبت به آن نگاه ویژه‌ای داشته و به دنبال تعیین نقش و ادای تکلیف خود در این زمینه باشند. در نتیجه ایده دفاع مقدس، منجر به ورود همه‌جانبه مردم به تمام بخش‌های جنگ شد و معادله جنگ را به کلی تغییر داد.
مسلما اگر جنگ هشت ساله قرار بود صرفا بر پایه هزینه‌های دولتی و یک سلسله عملیات‌های نظامی اداره شود، هیچگاه موفق به متوقف ساختن پیشروی دشمن و خروج آنان از کشور و پی گرفتن سیاست تعقیب متجاوز نمی‌شدیم؛ امام (ره) با ایده دفاع مقدس و با تکیه بر حضور همه جانبه مردم، نیروهای مسلح را تقویت کرد. به عنوان شاهد مثال، مردم قم در طول هشت سال دفاع مقدس، هزینه سه روز جنگ را تقبل کردند.
دفاع مقدس که سرچشمه در قرآن و مکتب اهل بیت (ع) و حرکت در مسیر ولایت دارد، به برکت خون شهدا و ایثار ایثارگران همچنان جاری و ساری است و امروز به الگویی برای جبهه مقاومت تبدیل شده و ان شاءالله زمینه سازی برای حکومت عدل جهانی خواهد بود.
ابوالفضل بمانی
